PvdA en emancipatie, gaat dat samen?

Ook in tijden van crisis is aandacht voor emancipatie geen overbodige luxe. Veel vrouwen willen wel meer uren werken. Maar ja, de kinderen, de schooltijden, de kosten van de kinderopvang. Veel mannen willen minder uren werken. Maar ja, de carrière, het inkomen, de baas.

Om te kunnen blijven werken, zijn goede verlofregelingen en flexibele arbeidstijden onmisbaar. Juist op dat terrein wilde het kabinet stapjes in de goede richting zetten. Dat zou vorige week in de Kamer geregeld worden. Maar de PvdA vroeg om uitstel. En dat baart me zorgen. Want regeren en emanciperen: het is voor de PvdA  vaak een moeilijke combinatie gebleken.

Neem minister Bos en staatssecretaris Dijksma. Voor de verkiezingen in 2007 stonden ze nog op de zeepkist voor gratis kinderopvang, erna bezuinigden juist deze twee bewindslieden vele honderden miljoenen euro op… de kinderopvang. Omdat de regeling té succesvol zou zijn. De wereld op zijn kop.

Of neem de uitbreiding van het vaderverlof. Via moties en amendementen sprak de PvdA zich daar altijd voor uit, maar toen puntje bij paaltje kwam (na een initiatiefwet van GroenLinks) stemde de PvdA tegen, om coalitiepartner CDA niet voor het hoofd te stoten. De PvdA verkwanselde in vorige kabinetten haar mooie idealen over emancipatie omwille van de macht.

Achteruit Het biedt weinig hoop voor de toekomst. Sterker nog, ik ben bang dat we achteruit gaan kachelen. Zo schaft dit kabinet de ‘ouderschapsverlofkorting’ af, een fiscaal voor deel voor mensen die ouderschapsverlof opnemen. Terwijl uit elk onderzoek blijkt dat het met name voor mannen van groot belang is dat ouderschapsverlof wordt betaald. Als dat niet het geval is, nemen vaders geen verlof op. En dan schiet het natuurlijk niet op met het eerlijker delen van arbeid en zorg  tussen man en vrouw.

Het wetsvoorstel dat de PvdA vorige week liet uistellen, regelt onder andere dat ouders flexibeler gebruik kunnen maken van het ouderschapsverlof, net als mantelzorgers van het zorgverlof en adoptieouders van het adoptieverlof. Mooie voorstellen, maar ze zijn volstrekt onvoldoende om de arbeidsmarkt te moderniseren.

Wanneer wordt bijvorbeeld eindelijk eens geregeld dat de schamele twee dagen kraamverlof voor vaders wordt uitgebreid naar vijf? En dat zorgverlof ook toegankelijk wordt voor mensen die zorgen voor een goede vriend of vriendin, in plaats van voor hun partner. Dát is moderniseren. Dát is waar de samenleving behoefte aan heeft.

Ik vermoed achter het uitstel een eigen agenda van de PvdA. De partij heeft geen problemen met de inhoud van de verlofregelingen, maar met het aantal. Ze wil regelingen samenvoegen. ‘Flexibiliseren van verlof’, noemen ze dat.

Dat is oppassen geblazen. Door het samenvoegen van regelingen is de kans groot dat werknemers minder rechten krijgen in plaats van meer. Daar schieten  ouders en mantelzorgers natuurlijk niets mee op. Stel je hebt als vader twee weken verlof opgenomen na de geboorte van je kind en neemt daarna ouderschapsverlof op om een dag in de week minder te werken. Dan is de kans groot dat het verlof daarmee op is. Als je partner een halfjaar later haar been breekt, zit je met je handen in het haar.

Ik wil de discussie over nut en noodzaak van de hoeveelheid verlofregelingen best aangaan. Graag zelfs. Maar niet als dat betekent dat breed gedragen verbeteringen op de lange baan worden geschoven. Daarom roep ik de PvdA op: niet langer treuzelen. Op naar een moderne arbeidsmarkt waar vrouwen zich het genoegen van een carrière niet laten ontzeggen. En mannen het plezier dat je beleeft met je kinderen niet. Goede verlofregelingen zijn daarvoor cruciaal.

Dit artikel verscheen eerder op de website van GroenLinks