Keren politieke partijen onder druk van populisme de armen de rug toe en
laten we mensen doodgaan van de honger of stellen we alles in het werk
om wezenlijke mondiale problemen zoals honger aan te pakken?
Hoewel het recht op voldoende voedsel internationaal erkend is, heeft toch 1 op de 6 mensen dagelijks honger en is 1 op de 5 kinderen jonger dan 5 jaar ongezond mager. De Partij van de Arbeid vindt het een morele plicht van de politiek ervoor te zorgen dat er voldoende voedsel beschikbaar is, ook voor arme mensen.
Het is nu tijd voor de politiek om te kiezen, betoog ik donderdag in een opiniestuk in de Volkskrant. Keren politieke partijen onder druk van populisme de armen de rug toe en laten we mensen doodgaan van de honger of stellen we alles in het werk om wezenlijke mondiale problemen zoals honger aan te pakken. De PvdA kiest voor dat laatste en blijft investeren in voedselzekerheid.
Hoe zou u het vinden als u zó veel geld kwijt bent aan voedsel voor uw gezin dat er geen geld over is om uw kind naar school te sturen? In ontwikkelingslanden is dit aan de orde van de dag. Nog steeds gaan 1 miljard mensen dagelijks met honger naar bed. De oorzaken? Duur voedsel, te lage voedselproductie, speculatie met voedsel en landjepik door investeerders.
Hoewel het recht op voldoende voedsel internationaal erkend is, heeft toch 1 op de 6 mensen dagelijks honger en is 1 op de 5 kinderen jonger dan 5 jaar ongezond mager. Arme mensen worden relatief veel harder getroffen door hoge voedselprijzen omdat zij noodgedwongen een groot deel van hun inkomen – tussen de 60 en 100 procent – besteden aan voedsel. Dan blijft er weinig geld over om te investeren in een bedrijfje of boerderij of om je kinderen naar school te laten gaan. Volgens de VN zijn door de hoge voedselprijzen van de afgelopen jaren 140 miljoen meer mensen in de armen van de honger gejaagd.
De Wereldbank waarschuwde onlangs dat ook de huidige sterke prijsstijging van granen, maïs en soja als gevolg van droogte in de VS, Rusland en India een grote bedreiging is voor de armste mensen in de wereld. Hoge voedselprijzen hebben grote langetermijngevolgen omdat arme families in ontwikkelingslanden de school van hun kinderen niet meer kunnen betalen en goedkoper en slechter gaan eten. Dit heeft een catastrofale, vaak levenslange impact op de fysieke en mentale ontwikkeling en welzijn van miljoenen jongeren, aldus de Wereldbank.
Sinds het werk van Amartya Sen over honger in India weten we dat honger niet alleen wordt veroorzaakt door een tekort aan, maar ook door de oneerlijke verdeling van voedsel. En als we over verdeling praten dan praten we over politiek. De PvdA vindt het een morele plicht van de politiek ervoor te zorgen dat er voldoende voedsel beschikbaar is, ook voor arme mensen.
Ontwikkelingssamenwerking is bij uitstek een geschikt middel om dit voor elkaar te krijgen. Via ontwikkelingsprojecten kunnen we Afrikaanse boeren helpen meer en efficiënter voedsel te produceren. Dit is misschien wel de belangrijkste stap om de voedselproductie wereldwijd te vergroten. Ook moeten overheden in ontwikkelingslanden meer geholpen worden zich voor te bereiden op eventuele droogtes en om de risico’s van prijsschommelingen op de wereldvoedselmarkt te beheersen. Ook kan de politiek de explosief toegenomen financiële speculatie met voedsel terugdringen. Deze handel in honger drijft de prijs van voedsel omhoog terwijl de winsten naar bankiers en hedgefondsen gaan.
Investeren in wereldwijde voedselzekerheid is overigens ook in het belang van rijke landen als Nederland. Ook ons eten wordt steeds duurder omdat er steeds meer monden te voeden zijn en de vraag naar voedsel en daarmee de prijs wereldwijd stijgt. De stijgende vraag komt voor een belangrijk deel voor rekening van opkomende economieën als India, China en Brazilië. We hebben simpelweg meer voedsel nodig om te kunnen blijven eten zoals we nu doen tegen een betaalbare prijs. Verder is voedselzekerheid een belangrijke pijler van wereldwijde stabiliteit. Denk aan de voedselrellen in Azië, Afrika en Latijns-Amerika als gevolg van de hoge voedselprijzen in 2008. Vanzelfsprekend is Nederland als handelsland sterk gebaat bij een stabiele wereld vrij van honger.
Maar in Nederland lijken naast de PVV ook andere partijen zich liever te verschuilen achter de dijken dan er over heen te kijken. Neem de VVD. 1 miljard mensen lijdt honger en in plaats van de politieke verantwoordelijkheid te nemen en te investeren in landbouw in ontwikkelingslanden wil de VVD juist van de ontwikkelingssamenwerking af. Het voorstel van de PvdA om concreet de hoge voedselprijzen aan te pakken kon ook niet op steun rekenen van de VVD. Zij stemde tegen het PvdA-voorstel om via Europa de excessieve financiële speculatie op de voedselmarkt aan te pakken.
Het is nu tijd voor de politiek om te kiezen. Keren politieke partijen onder druk van populisme de armen de rug toe en laten we mensen doodgaan van de honger of stellen we alles in het werk om wezenlijke mondiale problemen zoals honger aan te pakken. De PvdA kiest voor dat laatste en blijft investeren in voedselzekerheid.
Dit stuk staat ook in de Volkskrant en is overgenomen van de website van de PvdA.