Psychische problemen in het coronatijdperk

Psychische stoornissen zijn per definitie het gevolg van aanleg en omstandigheden. Aan de kwetsbaarheid kunnen we weinig veranderen, vooralsnog: we kennen het depressiegen niet, als het al bestaat, en zoiets als gentherapie zal er de komende decennia ook niet komen.

Wat resteert zijn de omstandigheden, en hoe we die al dan niet kunnen beïnvloeden. Op het moment dat zich nieuwe, voorheen onbekende omstandigheden voordoen, weet niemand precies wat dit in de interactie met aanleg gaat betekenen.

Dat is de situatie rond het coronavirus. Worden we sneller depressief, of juist niet? Of neemt het risico voor een deel van de mensen toe, en voor een ander deel juist af? Vragen waarop geen betrouwbaar antwoord te geven is op dit moment, door geen enkele deskundige. De deskundigheid is er gewoon nog niet…

Wat resteert is onzekerheid, en er blijft voor ons dan ook weinig anders over dan die proberen te verdragen.

Dat neemt echter niet weg dat het vanuit psychologisch perspectief dringend aanbevolen is om er wel alles aan te doen die onzekerheid zoveel mogelijk te minimaliseren. Bedenk wat je weet over je psychische kwetsbaarheid en doe alles om die te ontlasten. Werk aan je draagkracht, de extra draaglast die de situatie rond het virus betekent verander je niet.

Het sleutelbegrip is stress. Stress ondermijnt het mentale functioneren. Helder nadenken lukt niet terwijl je hyperventileert van de spanning… Stresshormonen ondermijnen ook het immuunsysteem: als je teveel aan je hoofd hebt neemt de vatbaarheid voor infecties toe. Ook voor het coronavirus.

Als je dit op je laat inwerken kun je de coronacrisis vooral zien als een zeer goed voorbeeld van het onlosmakelijke verband tussen lichaam en psyche: ze zijn onlosmakelijk verbonden. En het virus vormt een uitdaging voor het geheel.