De ontwikkelingen aldaar beïnvloeden ook Turkse Nederlanders alhier: kritiek op Erdogan wordt niet geduld
Volksheld Erdogan is ondanks veel commotie verkozen tot de nieuwe president van Turkije. Ook hier is hij populair onder Turkse Nederlanders. Tegelijkertijd staan er ook steeds meer mensen lijnrecht tegenover hem, mede omdat hij zou polariseren. In het verleden heeft dit in Nederland al voor problemen gezorgd, maar hoe zal Erdogans nieuwe functie, met uitbreiding van bevoegdheden, de onderlinge verhoudingen tussen Turkse Nederlanders beïnvloeden?
Hoewel in Nederland maar 6 procent van de Turkse Nederlanders naar de stembus is gegaan, is de aandacht voor en zijn de gevolgen van deze verkiezingen van grote proportie. De afgelopen maanden werd mij bijna dagelijks duidelijk hoezeer Turkse Nederlanders zich met Turkse aangelegenheden bezighouden. Zij voelen zich betrokken bij en vertegenwoordigd door de Turken aldaar. Dit is echter geen éénrichtingsverkeer. Turkse Kamerleden hebben de afgelopen maanden Nederland bezocht. Ze spraken daarbij vaak met overeenkomstige retoriek als die van Erdogan. De ontwikkelingen aldaar beïnvloeden dus ook Turkse Nederlanders alhier. En met succes: bijna 78 procent van de Nederlandse stemmers koos voor Erdogan. Dat is maar liefst 26 procent meer dan in Turkije.
Dit is dan ook waar de schoen wringt. Erdogan lanceerde deze verkiezingen als de strijd voor de ‘Milli irade’, ‘de wil van het volk’, want “een nieuwe fase zo belangrijk als de Bevrijdingsoorlog” was aangebroken.
Vlak na de Eerste Wereldoorlog werd bij de Turkse Bevrijdingsoorlog het volk, in al zijn diversiteit, met succes, opgeroepen zich te mobiliseren tegen een externe vijand die een einde aan Turkije wilde maken. Nu, bijna een eeuw later, zouden de huidige vijanden – expliciet worden Europa, Amerika en Israël genoemd- met een interne vijand (de Gülenbeweging zou dat moeten voorstellen) samengespannen hebben en het op Erdogans succes gemunt hebben. Het bijzondere is dat dit soort taalgebruik pas dagelijks wordt gebezigd sinds afgelopen december, nadat een grootschalig corruptieschandaal uitbrak waar vier ministers van de AK-partij bij betrokken waren.
Wanpraktijken en diens naschokken in Nederland Bij de oprichting beweerde men dat de AKP een centrum partij was die er voor iedereen zou zijn. Deze belofte werd tijdens de eerste twee perioden grotendeels waargemaakt, maar de laatste jaren lijkt het tijdperk van het omarmen van het gehele volk voorbij te zijn. De premier van het algehele volk schroomde niet om de oppositie weg te zetten als ‘islam-vijanden’, de betogers van het Gezi-park als schooiers, de Gülenbeweging als een maffiabende, landverraders en zelfs huurmoordenaars. Daarnaast kregen ook yezidi’s, alevieten, Armenen en anderen er flink van langs.
Deze nieuwe trend brengt ook mensen in Nederland lijnrecht tegenover elkaar. De algemene trend in Nederland is dat kritiek op Erdogan niet geduld wordt en zelfs als verraad wordt gezien. Zo zijn sommige critici niet meer welkom in de moskee of zijn ze verbaal aangevallen. Anderen zijn zelfs bedreigd en hebben daar inmiddels ook aangifte van gedaan. Ook komt het geregeld voor dat er ruzies ontstaan in gezinnen vanwege conflicterende Erdogan sentimenten. Voor zover de invloed van Erdogan bij Turkse Nederlanders onderling. De AKP beïnvloedt ook onze Nederlandse aangelegenheden. Dat bleek wel uit de betrokkenheid van de UETD , de Nederlandse tak van de AKP, bij een protest in Almelo tegen een Armeens genocidemonument.
Waar ik nog geen zicht op heb is of ook de visie van Erdogan-liefhebbers op Nederland en haar inwoners is veranderd. Ook Nederland valt immers onder de categorie van ‘externe vijand’. Tot nu toe blijft het echter bij kritiek op de Nederlandse media, die volgens critici enkelvoudig negatief zouden berichtgeven over Erdogan.
De toekomst?
De mist rondom mogelijke wanpraktijken van de AKP is nog niet opgetrokken. Zo kan bijvoorbeeld het onderzoek naar het corruptieschandaal niet gecontinueerd worden. Veel politieagenten die de corruptie hebben onderzocht zijn een week voor de presidentsverkiezingen opgepakt. Na ruime overschrijding van hun voorarrest is een groot deel van hen, zonder overtuigend bewijs, vrijgelaten. Een aantal is zelfs niet eens een verhoord. Analisten zien zich bevestigd in hun gedachte dat de arrestaties een verkiezingsstunt waren. De rare gang van het gerecht roept dan ook vraagtekens op over diens onafhankelijkheid.
Tijdens zijn overwinningsrede sprak Erdogan het volk toe. “Vandaag heeft de Milli irade opnieuw gewonnen”, zei hij. Ik vroeg me direct af welke koers hij van plan is te varen, nu hij meer macht en bevoegdheden heeft. Het antwoord liet niet lang op zich wachten; vier dagen nadat Erdogan in zijn toespraak beloofde álle 77 miljoen Turkse burgers te omarmen, was het weer raak. Donderdag heropende hij het hoofdstuk “protesten om Gezi-park was een complot tegen AKP en het corruptieonderzoek idem dito”.
Terug naar Nederland Ik weet niet wat de toekomst zal brengen, maar mij is in ieder geval wel duidelijk dat waar tijdens de vorige Bevrijdingsoorlog het diverse Turkse volk samenspande tegen externe vijanden, zij ditmaal steeds meer verdeeld raakt in groepen die eigenlijk niet zó veel van elkaar verschillen. Ook hier in Nederland.