Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Prijzenoorlog bij de supers luidt treurige neerwaartse spiraal in

  •  
19-09-2013
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Dit raakt tuinders in Zimbabwe die sperziebonen leveren, wijnboeren in Portugal, cacaowerkers in Ivoorkust en onze bakkers en pluimveehouders, kortom elk stukje aarde waar grondstoffen vandaan komen
De prijzenoorlog in de supermarkten is begonnen. Hij werd aangekondigd door Albert Heijn-topman Sander van der Laan. Hij zei zo’n duizend artikelen tot 20 procent in prijs te verlagen. Supermarktwatchers berekenden dat het om wel 1900 artikelen gaat. Een besluit met enorme gevolgen, voor ons, maar ook wereldwijd. Concurrent Jumbo pakt de handschoen op en gaat mee in de prijzenoorlog. Lidl zegt altijd de goedkoopste te willen blijven. De spiraal naar beneden is ingezet.
Het is bijzonder dat een retailketen als AH voor zoveel producten een structurele prijsverlaging kan realiseren. Door enorme winstmarges kan dit blijkbaar. AH adverteert met de slogan dat het op ‘de kleintjes blijft passen’. Het lijkt alsof Appie zeer begaan is met de overzichtelijkheid en draaglijkheid van de pijn van de kassabon voor de consument. Maar over de prijsvorming en de kosten van producent tot schap is AH volkomen ondoorzichtig. AH doet niet anders dan winstgevender zijn dan andere supers en meer markt veroveren. Op dit moment maken Europese retailers zich op om grote groeimarkten als India te veroveren. Daar worden de winsten voor ingezet.
Bij deze race naar nieuwe markten vallen nog al wat slachtoffers. Om te beginnen betalen de eigen werknemers hier de tol voor dit prijsoffensief en de expansiedrift. AH zal besparingen op de personeelskosten versterken. Het CNV waarschuwt voor toenemende leeftijdsdiscriminatie, waarbij 16-jarige parttimers worden ingezet voor iedereen die uit het jeugdloon groeit. En AH doet het steeds meer helemaal zonder personeel. Bij AH ToGo staan steeds meer zelfbedieningskassa’s in plaats van kassamedewerkers.
Tweede slachtoffer zijn de leveranciers. Zij worden door AH geprest tegen bodemprijzen te leveren. Leveranciers gaan zoeken naar kostenbesparingen. Die vinden ze door hun penibele situatie af te wentelen op hun toeleveranciers en hun werknemers. Arbeidsomstandigheden gaan achteruit en kosten om het milieu te sparen worden geschrapt. Gevolg: wereldwijd negatief sneeuwbaleffect. Dit raakt tuinders in Zimbabwe die sperziebonen leveren, wijnboeren in Portugal, cacaowerkers in Ivoorkust en onze bakkers en pluimveehouders, kortom elk stukje aarde waar grondstoffen vandaan komen. Het treft het personeel en hun gezinnen die afhankelijk zijn van werk bij leveranciers. De lijst is eindeloos, zeker als alle supers mee gaan stunten. De grootste klappen vallen dan natuurlijk aan de onderkant van de piramide, bij hen die de minste onderhandelingskracht hebben, en bij het milieu dat in grote delen van de wereld helemaal niet aan een onderhandelingstafel zit.
Maar ook wij zijn slachtoffer. AH zegt oog te hebben voor de benarde positie van de klanten: ‘We zien dat het leven duurder voor ze is geworden.’ Maar AH vertelt er in zijn marketing niet bij dat op niet al te lange termijn wij de rekening gepresenteerd krijgen van deze neerwaartse prijzenspiraal. We zijn immers allemaal ook werknemer, of werkgever, en we staan allemaal bloot aan de gevolgen van het afzien van investeringen in arbeidsomstandigheden en milieu. De palmolieleverancier levert goedkopere grondstof om nóg goedkopere margarine van te maken. Om meer oliepalmen te planten moet hij nog eens een fiks stuk bos kappen. De rekening voor ons komt dichterbij in de vorm van milieuschade en klimaatverandering.
Met het ontketenen van deze prijzenoorlog ondergraaft AH alle inspanningen van Nederland, groene bedrijven en maatschappelijke organisaties om te komen tot  eerlijke te prijzen voor boeren en producenten, eerlijke lonen en zorg voor het milieu. De drama’s in textielfabrieken in Bangladesh liggen nog vers in het geheugen. Door betrokken organisaties is uitvoerig uitgelegd hoe slechte arbeidsomstandigheden en lage lonen direct te wijten zijn aan de bodemprijzen in de textielsector. Het is onbegrijpelijk AH nu ook deze heilloze weg inslaat. Ook al geeft de crisis veel mensen een hoop problemen, AH zou er goed aan doen inzicht te geven in hoe al die verlokkelijke bodemprijzen tot stand komen. Geef consumenten een keus af te zien van meewerken aan het slachtofferen van zoveel betrokkenen bij een product.

Meer over:

opinie, economie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (5)

Rootman
Rootman19 sep. 2013 - 11:38

Meestal duurt zoiets maar een aantal maanden. Normaliter gaan de prijzen altijd omhoog. Zeker voor winkels als AH kan er best nog wel wat van de prijs af: hoe kunnen ze anders voor vrijwel alles duurder zijn dan LIDL? Voor een winkel als AH is een prijzenoorlog een welkome reset. Ik heb er geen problemen mee wanneer de aandeelhouders wat minder divident krijgen!

omaoeverloos
omaoeverloos19 sep. 2013 - 11:38

Och, deze prijzenslag is natuurlijk wel tijdelijk, anders zouden de producten na de ettelijke prijsoorlogen van de laatste jaren nu zo laag zijn dat het product gratis werd weggegeven door de supers. Bovendien betreft het hier voor het overgrote deel prijsverlagingen van A-merken, de mensen die dit kopen geven zowiezo al veel geld uit aan een logo.

rbakels
rbakels19 sep. 2013 - 11:38

Een wereldvreemd verhaal. Het gaat gewoon om handel: de klant wil zo veel mogelijk voor zo min mogelijk geld, de leverancier wil zo min mogelijk leveren voor zo veel mogelijk geld. Al wordt dat "zo veel mogelijk" nu dus weinig. Overheden horen een bodem in dit proces te leggen, zodat bij voorbeeld ontwikkelingslanden niet worden uitgebuit. Afschaffing van dit systeem leidt tot communisme, en alle "experimenten" met communisme blijken tot bittere armoede te leiden. Het is wel lullig voor de betrokkenen als Albert Heijn medewerkers ontslaat die te oud worden voor een jeugdloon, maar de keerzijde is dat je als klant niet wil onnodig dure medewerkers wil subsidiëren. Het middel bij uitstek voor bedrijven om te ontsnappen aan een neerwaartse prijsspiraal is om zich te differentiëren, d.w.z. door iets extra's te bieden wat een ander niet heeft. Dat begint heel simpel: ik ga bijna altijd naar dezelfde supermarkt omdat die hier een paar honderd meter vandaan is, en andere winkels al gauw kilometers. Er zijn mensen die het niets kan schelen als winkels de spullen niet meer uitpakken en de dozen zo neerpleuren, maar als ik ga winkelen wil ik wel graag dat de winkel er een beetje leuk uitziet, en daar heb ik ook wat voor over. Ook in assortiment bestaan grote verschillen tussen supermarkten. Wolvekamp snapt ook niet hoe prijzen tot stand komen. Hij redeneert als de leek: verkoopprijs = inkoopprijs + kosten + winst. De werkelijkheid is (zoals elke bedrijfseconoom weet) dat zowel de inkoop- als de verkoopprijs door de markt worden bepaald, en de winkelier maar moet kijken of hij met het verschil zijn kosten goed kan maken, en liefst nog een winstje kan maken. Dat de kostenstructuur van AH ondoorzichtig is, is in dit kader irrelevant.

Reinaert de Vos
Reinaert de Vos19 sep. 2013 - 11:38

De misleiding van dit artikel is de wellicht onbedoelde suggestie dat het beter zal gaan met de boeren in Afrika als de prijzen bij AH hoog blijven maar dat is niet perse het geval. De garantie dat die boer dat in het verleden kreeg was er ook niet en iedereen zet iedereen onder druk. Daarnaast lijkt het me beter dat er goed wordt opgelet waar de klappen bij AH gaan vallen. Naming en shaming doet het beter. Als die toeleveranciers nu eens massaal hun stem verheffen en dwars gaan liggen voor een week of tien dan is dat gelazer bij AH snel over. Dat is namelijk geen fijne reclame. Maar ook dan is er dus nog geen garantie. Verder is er weinig alternatief. Gewoon fair-trade blijven kopen dan is de kans het grootst dat er genoeg naar de boer in Afrika gaat. Maar ook dat weet ik niet zeker.

1 Reactie
A.M. Heupscheuten
A.M. Heupscheuten19 sep. 2013 - 11:38

Precies. En daarbij dient te worden opgemerkt, dat voor een snel groeiend deel van onze bevolking fair trade kopen geen optie meer is. We worden immers doodgegooid met nieuws en opinie, m.n. ook hier op de Joop, dat de armoede in Nederland explosief toeneemt. Zo'n ''prijzenoorlog'' is daarom voor velen zeer wenselijk zou ik denken. Je kunt immers niet de kool en de geit sparen!