Joop

Populisten veroveren de wereld, Mein Kampf duikt weer op en salafisten houden moslims voor de gek

  •    •  
08-09-2018
  •  
leestijd 1 minuten
  •  
2106962309_285829ccde_o

© cc-foto: Ron https://flic.kr/p/4dbJun

Francisco van Jole spreekt met historicus Han van der Horst over Brazilië waar het Nationaal Museum afbrandde en een ultrarechtse populist serieus kans maakt president te worden. Het zou betekenen dat alle grote landen in de wereld – Brazilië, India, Rusland, Verenigde Staten en China – in handen zijn van types die weinig ophebben met democratie. Gaan we een duistere eeuw tegemoet?
In dat licht vertelt Han ook over de heruitgave van Mein Kampf in het Nederlands, wat dat boek betekent en waarom je het zou moeten lezen. Er staat precies in beschreven wat Hitler van plan was. Han vertelt waar het succes van Hitler op gebaseerd was en hoe je dergelijke gevaarlijke bewegingen kunt herkennen. (vanaf 06:45)
Tot slot gaat het over de aantrekkingskracht van het salafisme, een gitzwarte religieuze stroming die zich graag presenteert als de ‘zuivere islam’. Die claim is nergens op gebaseerd en het is zeer onwaarschijnlijk dat toen Mohammed nog leefde zijn aanhangers zich gedroegen als salafisten. (vanaf 17:10)
Beluister de podcast hierboven, via de site van NPO Radio 1 ( RSS-feed ). Of via iTunes en abonneer je. Of Stitcher.
cc-foto: Ron
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (21)

GMatth52
GMatth5210 sep. 2018 - 12:12

Absconditus: "Victor Orban; ”Dit is ons vaderland en hier leven wij. En omdat wij geen ander land hebben zullen wij ervoor vechten tot het bittere eind en het nooit opgeven.”" Dat "vechten [voor het vaderland] tot het bittere eind" doet Orban in Hongarije door: - het ontmantelen van de rechtsstaat, zoals dat ook in Polen gebeurt; - het (door extreem-rechts laten) opjagen van de Roma (zigeuners); - het tegenwerken van (progressieve) universiteiten; - het laten uithongeren van asielzoekers en vluchtelingen. Want: in de ogen van Victor Orban horen bovengenoemde groepen -en andersdenkende Hongaren- niet tot dat "wij". In de jaren dertig was er in Nederland mannetje Mussert, die er aanverwante ideeën op na hield, en die bovendien de kans kreeg die te verwerkelijken onder de Duitse bezetting tijdens W.O. II. Zijn "bittere eind" was zijn terechtstelling op grond van een rechterlijk vonnis na de bevrijding van Nederland. Grote broer Adolf had dat "bittere eind" eigenhandig bewerkstelligd. In het Nederland van vandaag sluiten Orbans geestverwanten -Wilders en Baudet o.a.- naar believen minderheden uit van het "wij". In het bovenstaande rijtje van Hongaarse minderheden van vandaag wordt één groep niet genoemd: de Joden.

Leo Patat
Leo Patat8 sep. 2018 - 22:41

Populisten zijn van alle tijden en of ze de wereld gaan veroveren valt sterk te betwijfelen. Ook al lijkt het soms lang te duren voordat wegkijkers de valse profeten herkennen en wegstemmen. Populisten trekken hun sympathisanten voor op de rest van de samenleving en in ruil daarvoor drukken ze hun onfrisse plannetjes door. Maar vroeg of laat gaan populisten nog net een stapje te ver. De dividendbelasting schrappen wordt nog door sympathisanten gepikt maar snoeihard Armeense kinderen uitzetten is over de top. En dan komt de te verwachten populistendraai. Het werd te gevaarlijk. Geloof jij het? Of kijk je liever stiekem nog even weg?

Molly Veenstra
Molly Veenstra8 sep. 2018 - 20:26

Hitler was inderdaad een veel betere redenaar dan een schrijver zoals Han terecht opmerkt. Hitler geloofde ook niet in de kracht van het geschreven woord. Er zijn aanwijzingen dat 'Mein Kampf' bestaat uit een verzameling redevoeringen die hij uitprobeerde op zijn medegevangenen na de 'Bierkellerputsch'. Deze redevoeringen zijn uitgeschreven door zijn mede(nazi) gevangenen, later wat gecorrigeerd en bijgewerkt door de Führer. Maar nooit door hem zelf geschreven, zoals een boek gewoonlijk wordt gemaakt.

1 Reactie
Bernie2
Bernie29 sep. 2018 - 6:03

Voor mij ben je pas een goede redenaar wanneer na verschillende spreekbeurten je originaliteit is gebleken. Dat was bij Hitler natuurlijk niet zo. Zijn liedje was beperkt, zoals dat onverminderd ook geldt voor zijn gevangenisklusje Mijn Gevecht. Een van de kenmerken van fascisme is immers het repeterend inbeuken op je je gehoor met teksten waarin bepaalde groepen worden aangepakt. Zoals Geert Wilders ea. dat anno 2018 ook doen. Meer is niet nodig en een redelijk minimum aan intellectuele bagage al helemaal niet. Klotsende onderbuiken volstaan. Interessant vind ik trouwens wel weer de fotoseries die de oorlogszuchtige korporaal van zichzelf liet maken waarin hij voor de spiegel zijn mimiek en handbewegingen oefende. Wat zou de hernieuwde belangstelling van Hitlers fröbelwerkje trouwens betekenen voor Trumps VS? T-Ford knutselaar Henry Ford werd een van Hitlers grootste bewonderaars en financierde hem met miljoenen opdat Adolfs moorddadig geleuter uiteindelijk kon bijdragen aan de dood van naar schatting 65 miljoen (vooral) burgers en soldaten wereldwijd. Maar Hitler als groot redenaar? Ik heb ze beter gezien.

PPP de Groot
PPP de Groot8 sep. 2018 - 17:55

De VS veroorzaakte (onbedoeld) de 2e wereldoorlog doordat Amerikaanse banken Nazi Duitsland volop financierden waarna het Amerikaanse bedrijfsleven het konden voorzien wapens, technologische kennis, industrieën en snelwegen. Dit om een militaire buffer te vormen tegen de toen boomende Sowjetunie. Hitler was de (in eerste instantie nuttige) idioot die met behulp van Amerikaans kapitaal de Duitse wederopbouw mocht verzorgen na het Weimar-drama als nasleep van WO1. Dat meneer al voor 1930 enge dingen in zijn boek had opgeschreven deerde de kapitaal- en technologieverstrekkers niet. Duitsland moest en zou dé antagonist van de Sowjetunie worden. En de strategie van ‘kwaad met kwaad bestrijden’ lukte wonderwel. Pas toen de 2 titanen elkaar zo rond 1944 op sterven na dood hadden kwam de Engels-/Amerkaanse landing in Normandië. Intussen hadden zowel Nazi’s als Sowjets elkaar bestreden m.b.v. Amerikaans kapitaal en Amerikaanse technologie. De return-on-investment kwam in de vorm van Amerikaanse wereldoverheersing/hegemonie die tot op de dag van vandaag voortduurt.

1 Reactie
Ecclesia
Ecclesia8 sep. 2018 - 21:29

'Pas toen de 2 titanen elkaar zo rond 1944 op sterven na dood hadden kwam de Engels-/Amerkaanse landing in Normandië. ' U vergeet nog wel even Pearl Harbour te melden waardoor de VS een beetje occupied waren in een ander deel van de wereld. Het pessimisme / cynisme jegens de VS is enigszins op zijn plaats, dat dan weer wel, maar schilder ze niet af als grote masterminds achter de huidige stand van de wereld. Overigens is hun wereldoverheersing / hegemonie bijna op zijn eind (als we er al niet voorbij zijn). Momenteel is de VS een tweede Sovjetunie, meer niet. Sterk leger aan de buitenkant, maar van binnen is het land zo rot als wat (zowel op politiek en cultureel gebied, als op gebied van infrastructuur, economie).

JanBakker2
JanBakker28 sep. 2018 - 16:43

Het is zeer onwaarschijnlijk weerlegt geenszins het uitgangspunt van de salafisten.

HM van der Meulen
HM van der Meulen8 sep. 2018 - 16:12

"Han vertelt waar het succes van Hitler op gebaseerd was en hoe je dergelijke gevaarlijke bewegingen kunt herkennen." Dat is helemaal niet zo gemakkelijk. Han vertelt al dat Hitler een bijzonder goede redenaar was en ik heb zelf eerder al eens geschreven dat als je ze beluistert, je heel makkelijk tot de conclusie zou kunnen komen, dat daar een radicaal linkse figuur aan het woord is. Het antwoord is eigenlijk vrij simpel: het onderscheid ligt -voor het grootste deel- niet in de signalering van de problemen (die problemen zijn er), maar in de voorgestelde oplossingen. Hier twee voorbeelden (de geluidskwaliteit is:niet erg goed, maar wordt allengs beter) Über Herrschaft des Kapitals, Demokratie und Pressefreiheit - https://www.youtube.com/watch?v=qZE89phXgo4 Nicht Geld schafft Arbeit, Arbeit schafft Arbeit - https://www.youtube.com/watch?v=7YBBAs8n074

2 Reacties
HM van der Meulen
HM van der Meulen8 sep. 2018 - 16:28

Bolsonaro is overigens niet echt een charismatische persoonlijkheid en het is me niet helemaal duidelijk waar hij zijn populariteit aan te danken heeft - https://globoplay.globo.com/v/6980200/ Je hebt andere figuren in Brazilië die wél van wanten weten: kom het vanwege de steun uit die hoek? - Gabriel Pensador x Bolsonaro - https://www.youtube.com/watch?v=jHTiUpvcBl8

Erik1976
Erik19768 sep. 2018 - 16:45

Het succes van Hitler heet 'pervitine'. Natuurlijk was zijn ideologie ook niet helemaal waterdicht, maar met dit soort 'medicatie' is het dweilen met de kraan open. Wilhelmina kon er in die tijd ook wat van kwa doorslikken, zou wel eens hilarisch kunnen wezen als er opnames bestonden van de (in sfeer, niet inhoudelijk) gelijksoortige tirades die ze voor het kabinet in ballingschap hield. Woest, onsamenhangend en offensief, met wanhopige bewindslieden als decor. http://www.derepublikein.nl/wordpress/wp-content/uploads/2016/09/wilhelmina-joep-nieuw-1024x1024.jpg (kan geen andere link vinden btw)

Absconditus
Absconditus8 sep. 2018 - 15:37

Victor Orban; ''Dit is ons vaderland en hier leven wij. En omdat wij geen ander land hebben zullen wij ervoor vechten tot het bittere eind en het nooit opgeven.'' Als een dergelijke houding ''populistisch'' moet heten dan ben ik ook een populist. Maar deze oud marinier heeft eerder de neiging om hiervoor in de houding te gaan staan en met diep respect te salueren.

1 Reactie
HM van der Meulen
HM van der Meulen9 sep. 2018 - 19:38

Je bent dus een rechts-extremistische populist. Dat wisten we al.

Meta  Foor
Meta Foor8 sep. 2018 - 13:03

- het wachten nu is dat ''ik , Jan Cremer'' verbannen wordt; ik zal mijn exemplaar vast achter de boeken zetten... je weet maar nooit wie er binnen zal komen.

1 Reactie
Fritz Leiber
Fritz Leiber8 sep. 2018 - 14:34

Tsja... Het is al vaker begonnen en begint steeds opnieuw als je niet uitkijkt. Lolita, de Beeldenstorm, Mein Kampf, Mohammedcartoons, communistische en socialistische werken, straatnamen, klassiek toneel en theater (actie Tomaat), standbeelden, etc.

Fritz Leiber
Fritz Leiber8 sep. 2018 - 11:34

Zolang je het populisme in al haar verscheidenheid niet erkent als een begrijpelijk ontstane kloof in reactie op het niet langer verdragen van het steeds meer democratisch tekortschietende politieke establishment, en daaruit dus ook het populisme een elkaar onderling versterkend divers verschijnsel is, deze dan alleen in haar rechtse verschijning ziet en vreest moet je niet klagen dat je het niet stoppen zal.

2 Reacties
Erik1976
Erik19768 sep. 2018 - 16:55

Ik ben bang dat het Dunning-Kruger effect ten grondslag ligt aan dit soort fenomenen in een maatschappij. If so, forget it.

Kilted
Kilted8 sep. 2018 - 21:25

Democratische tekortkomingen worden grotendeels veroorzaakt doordat ook beslissingen, keuzes, die netjes democratisch genomen zijn nooit iedereen tevreden zullen stellen. Zelfs als er een overtuigende meerderheid is kan – en vaak ook zal – er onvrede ontstaan over de gemaakte keuze. Voorbeeld: Tijdens de vluchtelingencrisis enkele jaren geleden is in mijn thuisgemeente zeer ruimhartig opgevangen. Als daar een bindend referendum over gehouden zou zijn, had 75-80% van de bevolking daar voor gestemd. We kwamen al heel snel geen vrijwilligers, maar asielzoekers tekort. Nu, een aantal jaren later loopt een buurman nog steeds te miepen, want hem was niets gevraagd. [Helaas voor hem is de consensus dat dit ook niets had uitgemaakt. Er was sowieso een dikke meerderheid voor] Maar die 25% die over blijft is ontevreden, mijn straatgenoot incluis, wat ook bleek uit de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen. De partijen die destijds tegen waren hebben inderdaad licht gewonnen, maar is dat reden het beleid aan te passen als grofweg driekwart van de bevolking het wel steunt? Een ander relatief onoplosbaar probleem met democratie is dat lokale en/of regionale belangen kunnen botsen met algemeen of landelijk belang. Of zelfs, dat de belangen van buurgemeenten kunnen verschillen. Zie het Brexit verhaal in de UK. Want feitelijk is Brexit dat. Alleen heeft het brexitreferendum ook een democratische mistbank opgeleverd waardoor de weg naar voren niet meer te zien is. Het land in zijn geheel stemt voor, maar twee van de vier landen stemmen tegen. [Het gedoe rondom de landgrens met de Ierse republiek laat zien dat ook intern de belangen tussen de regio’s / landsdelen uiteenlopen] Verder blijkt er een 52-48% eindresultaat uit te rollen. Dus erg helder is de keuze al niet. Bovendien is er geen meerderheid voor welke deal dan ook in het parlement… Een keiharde Brexit; geen meerderheid in Westminster. Het parlement heeft het laatste woord bedongen en kan dat zomaar afwijzen. Het Chequers voorstel van premier May; geen meerderheid. Brexit afblazen; het zal het niet redden. De bevolking dan maar vragen via een 2de referendum; misschien ooit, maar nu op dit moment is er nog onvoldoende steun in het parlement. En wat wil je dan vragen? Ook daar zijn nog wel wat opties te bedenken die de nodige discussie gaan opleveren. Bovendien is gebleken dat nieuwe algemene verkiezingen deze patstelling mogelijk ook niet zullen doorbreken tenzij de grote partijen sterk gaan sturen op de selectie van de kandidaten, waardoor de Tories en Labour onderling iets te kiezen bieden. Labour speelt echter met het idee van een soort voorverkiezingen. Een beetje als Amerikaanse primaries. Dat maakt het er ook niet eenvoudiger op. Nog los van het feit dat Labour in wezen net zo verdeeld is. Maar goed, dit is interne Britse problematiek.. Of toch niet? De Nederlandse economie zal zeker last krijgen van de Brexit. Is het onredelijk om de te vragen om een stem in een beslissing die ‘ons’ ook echt zal raken? Is het redelijk te vinden dat de kerncentrales in het Belgische Doel en Tihange dicht moeten omdat ze rammelen? [Als daar iets misgaat kan zomaar een stevig deel van Nederland onbewoonbaar worden, en zelfs delen van Duitsland worden mogelijk getroffen] Is dit redelijk, ik wil namelijk mijn huis niet uit? Maar ik heb er niks over te zeggen. Mijns inziens is dit ook een democratische tekortkoming. Maar of PVV stemmen, of FvD of … daarin helpt? Gezien de gerichtheid op ‘eigen volk eerst’ van deze partijen heb ik zo mijn vraagtekens, want dat werkt uiteraard twee kanten op. Of te wel, maar leg je de grens van de democratische besluitvorming neer? Hoe ga je om met botsende belangen? Hoe zorg je ervoor dat beide zijden na het doorhakken van een knoop met een tevreden gevoel weggaan? Een Belgische energiedeskundige stelde recentelijk dat de oplossing voor ‘Doel’ een extra koppeling met het Nederlandse net zou kunnen zijn, waarbij dan de extra capaciteit die het later uit dienst gaan van onze kolencentrales zou opleveren, het afkoppelen van ‘Doel’ mogelijk maken. Nou ja, het is een idee. Of het ook wenselijk is….? En even terug naar de andere kant van de Noordzee. Hoe ga je na Brexit de Schotten binnenboord houden, die immers op 18 september 2014 besloten om binnen het VK te blijven, juist omdat ze lid van de EU wilden blijven, en in het Brexitreferendum aangaven dat nog steeds te willen. Moet Teresa May tegen de Schotten zeggen… “Fijn dat jullie destijds zo gestemd hebben, maar wij de Engelsen gaan jullie lekker overrulen. Zie hier mijn opgestoken middelvinger” Technisch-democratisch en juridisch is dit op orde. De uitslag was 52-48% dus er is meerderheid voor Brexit, en de Schotse overheid heeft precies zoveel te zeggen als dat Westminster ze toestaat. Westmister kan, indien men dat zou willen, technisch gezien het Schotse parlement opheffen en de decentralisatie die de laatste 20 jaar heeft plaatsgevonden ongedaan maken. Netjes volgens de regels en geheel democratisch; de meerderheid beslist. Of ligt het toch genuanceerder? En ondanks dat de Tories eindelijk weer eens wat zetels oppikten in Schotland bij de laatste nationale parlementsverkiezingen is het gevoel verneukt te worden door Westminster in Schotland niet wezenlijk afgenomen, al is het maar omdat de conservatieven in Schotland nu ook inzien dat de enige manier is om steun in Schotland te krijgen ook daadwerkelijk de Schotse belangen te verdedigen. Let wel.. Het gaat hier niet over de Brexit wel of niet goed is, en of Nederland moet volgen. Maar simpelweg dat de discussie over hoe de democratische besluitvorming werkt, heeft gewerkt, of moet werken erg moeilijk ligt. Welk resultaat er ook uit zal rollen, het zal veel, heel veel, mensen ontevreden achterlaten. Democratie is hard werken…. En daarom heeft de grote filosoof Mick Jagger dan ook gelijk toen hij stelde You can't always get what you want But if you try sometime you find You get what you need En dat geld zeker voor democratie.

Marcus A.2
Marcus A.28 sep. 2018 - 11:01

Han pleit tegen het discrimineren van salafisten. Ten eerste omdat men daarmee de salafisten impliciet zou erkennen (als moslims). Ten tweede omdat het salafisme daarmee krachtiger zou worden. Ik vraag me af in hoeverre Han gelijksoortige argumenten zou kunnen gebruiken wanneer we salafisme vervangen door nazisme. Moeten we ook met deze mensen, met al even verwerpelijke standpunten, in gesprek blijven?

3 Reacties
JStokx
JStokx8 sep. 2018 - 11:58

Komt door de religieuze inslag. Dan verdien je opeens meer respect.

Satya
Satya8 sep. 2018 - 12:15

Puristische salafisten verwerpen geweld en politiek. Je weet niet eens waar je het over hebt en toch doe je deze bewering. Salafisten willen leven zoals de 1e 3 generaties na Mohamed. Natuurlijk niet echt iets wat zinvol is en bevorderend voor integratie maar om deze mensen nu met nazi's te vergelijken geeft alleen weer dat je niet weet waar je het over hebt. Politieke salafi worden al minder die willen hun wil aan anderen opleggen en jihadistische salafi lijken me duidelijk. Natuurlijk weten de rechtse tegenhangers van salafisten het beter.

Hanvander Horst
Hanvander Horst8 sep. 2018 - 17:18

Ik zeg nergens dat je met salafisten in gesprek moet blijven. Dat verzin je zelf.