Politiek is niets voor angsthazen!

co-auteur: Henk Leenders

Nederland heeft politici nodig die niet bang zijn, maar deskundige leiders met visie en lef. Helaas zijn we daar ver vanaf. Het valt nauwelijks te ontkennen, het vertrouwen in de Nederlandse politiek ligt op een dieptepunt. Niet omdat burgers ineens massaal cynisch zouden zijn, maar omdat politiek leiderschap is verworden tot een permanente kramp. Partijen durven amper nog te bewegen zonder eerst naar de peilingen te kijken. Besturen is vervangen door risicomanagement.

En ondertussen kijken burgers machteloos toe hoe politiek Den Haag steeds dezelfde fout blijft maken. Men denkt dat de kiezer onberekenbaar is, terwijl het juist de politiek is die voortdurend van koers verandert. Die angstpolitiek levert niets op. Nederland wil geen partijen die elkaar in de houdgreep houden, maar leiders die overeind blijven wanneer het moeilijk wordt. Politiek is niets voor angsthazen!

Wie ooit een echte survivaltocht heeft gelopen, herkent het moment waarop de kou inzet, de benen verzuurd zijn en de groep op het punt staat de moed te verliezen. Precies dán zie je wie leiderschap toont. Degene die de horizon benoemt, die weigert mee te gaan in paniek, die vertrouwen uitstraalt op het moment dat de rest dat even kwijt is.

Politiek Nederland doet het tegenovergestelde. Zodra het lastig wordt, trekt iedereen naar zijn eigen loopgraaf. Partijen zijn banger voor kiezersverlies dan voor het verlies van vertrouwen in de democratie zelf. Terwijl de politiek zich bezighoudt met imagomanagement, raakt het land steeds verder achterop. Mensen vragen al jaren om stabiel bestuur, om langetermijnbeleid, om een koers die niet wordt bepaald door een incident. Het feit dat dit inmiddels bijna revolutionair klinkt, zegt genoeg over de staat van onze democratie.

Het is niet dat burgers geen moeilijke keuzes aan kunnen. Het is dat politici niet durven vertrouwen op het beoordelingsvermogen van burgers. En zo versterkt angst zichzelf, politici vertrouwen de kiezer niet, burgers vertrouwen de politiek niet, en ondertussen wordt er nauwelijks nog gewerkt aan echte oplossingen.

We hebben politici nodig die durven te kiezen voor stabiliteit boven scoringsdrift, die begrijpen dat vertrouwen alleen ontstaat door consistentie, die mentale veerkracht tonen wanneer het debat verhardt, die de lange termijn durven verdedigen tegen de korte termijn van de peiling en die weten dat je een land niet leidt door angst, maar door voorbeeldgedrag. Politiek is niets voor angsthazen!

Politieke moed is geen abstract begrip. Het is niets anders dan het vermogen om de koers vast te houden wanneer dat hard nodig is. We hoeven geen helden. We hebben leiders nodig die een vergezicht schetsen en daar op een deskundige wijze op afkoersen. We hebben leiders nodig met visie en lef. Leiders die elkaar vasthouden in plaats van voortdurend te vrezen voor elkaar. Leiders die begrijpen dat samenwerking geen zwakte is maar de kern van democratisch bestuur.

Zolang angst de dominante politieke emotie blijft zal Nederland blijven vastlopen. Maar als we kiezen voor vertrouwen en samenwerking ontstaat er stabiliteit, richting en toekomst.

Het land is er klaar voor. Nu de politiek nog!