Politici moeten eerlijk zijn over de zorg

Het is bijna zover. Na anderhalf jaar afgelikte rechtervingers mag Nederland weer een stem uitbrengen. En één ding moet gezegd worden: er valt echt iets te kiezen!

Welk onderwerp is het meest zwaarwegend en bepalend voor mijn stem? Ik kom al snel uit bij de zorg, en dan met name keuzevrijheid, eigen regie en PGB. Als zelfstandigheidsterrorist wil ik de zorg die ik nodig heb zelf organiseren. Bepalen wie mij assisteert, waar en hoe. Eigen regie en PGB stellen me in staat om het hebben van een chronische lichamelijke beperking te combineren met een mooi maatschappelijk en sociaal leven. Sommige politieke partijen lijken dit te snappen, andere partijen zien keuzevrijheid en eigen regie vooral als te ingewikkeld of vinden het niet passen binnen de mensvisie die ze hebben. Dat is allemaal prima, want dat geeft kiezers duidelijkheid. Dan zijn er nog de partijen die omwille van eigenbelang – aantal zetels – er lustig op los dartelen in het medialandschap en hun eigen agenda slechts gedeeltelijk in het publieke debat prijsgeven. Dat maakt het complex.

Jip en Janneke Niet dat ik behoefte heb aan Jip en Janneke taal. Fleur Agema is al duidelijk genoeg. De PVV superwoman richt zich op de zorg voor ouderen, al dan niet met vierentwintiguursluiers, en manifesteert zich als de Tena Lady van Geert. Eigen regie in zorg en leven is niet iets waaraan de voormalig gedoog diva zich waagt. Daarom nam ze ook niet deel aan de Landelijke Kiezersdag #stemjijook, georganiseerd door MEE Nederland. Kamerleden gingen met elkaar in debat zodat mensen met een verstandelijke beperking dit goed konden volgen. Op zichzelf een uitstekend initiatief.

Een mooie stoute gedachte: #stemjijook had niet als doel de boodschap aan kiezers met een verstandelijke beperking uit te leggen, maar om het bestaansrecht van MEE itself bij elkaar te lobbyen. Een betere hashtag zou #stemjijmee zijn geweest, maar dit terzijde. Veel van de deelnemers voelden zich toch ongemakkelijk hoe zij aangesproken werden en met kinderachtige plaatjes om hun nek moesten rondlopen. Het zou fijn zijn als ook deze kiezers met respect worden benaderd, in plaats van dat zij belanden in een of ander prentenboek waarin ze als karikatuur fungeren.

CDA Duidelijkheid geeft ook het CDA. Hun zorgvisie : een eitje bakken voor je liefje is mantelzorg. En je oude moeder door de thuiszorg steunkousen laten aantrekken is eigenlijk asociaal (Mona Keijzer in Een Vandaag 25 augustus). Dat mantelzorgers zelf chronisch onder druk staan laat de heilsoldaten van Ruth Peetoom koud.

Het denkkader van het CDA is te eng voor keuzevrijheid en eigen regie, en komt in de praktijk neer op acceptatie van hulp van anderen uit compassie voor je hulpbehoevendheid. Zo simpel kan het ook zijn.

Complex Ik heb weinig op heb met de CDA visie. Dat kan en mag. Het CDA is wel duidelijk waar hun stip op de horizon staat. Als ik de dagelijkse liefhebberijen van het Een Vandaag Opiniepanel en Maurice de Hond mag geloven, hoef ik me geen zorgen te maken dat deze stip voorlopig richtinggevend wordt.

Maar soms wordt het mij te moeilijk. Bijvoorbeeld wanneer discussies over eigen regie en keuzevrijheid vooral worden gevoerd met verzwegen woorden. Afgelopen week kwam SP-er Renske Leijten niet echt uit de rode verf. De partij ontpopt zich als redder van het Grote Lijden van ouderen en chronisch zieken onder de ongelijkheid en slechte zorgkwaliteit. Als het de SP uitkomt wil ze zich ook nog wel hardmaken voor het PGB, maar werpt de partij wel een aantal mitsen en maren op waaruit blijkt dat de socialisten zorg in natura (ZIN) belangrijker vinden dan keuzevrijheid en eigen regie. Dit geeft niet. Het geeft de kiezer iets te kiezen. Het wordt echter complex als mitsen en maren worden verdoezeld. Hier breekt de sociale socialistische rechte rug. De SP jokt, poetst belangrijke nuances weg.

@RenskeLeijten: @srhilberink jammer dat je zo wantrouwig bent. Onze bedoelingen zijn goed. Over en uit maar lijkt me.

Toen Staatsecretaris Van Zanten (CDA) in 2011 met een onuitgewerkt PGB-plan kwam en opriep haar te vertrouwen dat het allemaal wel geregeld zou worden, schreeuwde de SP – terecht – moord en brand. Raar dat de SP nu zelf verwarring laat ontstaan en vraagt om op haar goede bedoelingen te stemmen. De SP-site onder het kopje PGB: bij een zorgvraag wordt eerst gekeken wat binnen de reguliere zorg geregeld kan worden. Pas als deze ontoereikend is komt een PGB in zicht. Een helder standpunt dat makkelijk uit te leggen is. Maar de peilingkoorts maakt de inhoud ondergeschikt aan het aantal zetels. Roemer zet zelfs een nieuwe strategie in en liet door de Volkskrant optekenen geen getallen meer te durven noemen: ‘Anders krijg ik de feitencheckers weer over me heen.’ Tja.

Op 12 september is er echt iets te kiezen. Wat betreft PGB, Per Saldo geeft een mooi overzicht van de consequenties van de verschillende partijprogramma’s http://tinyurl.com/8ervo4d. Heerlijk leesvoer ontdaan van politiek gespin en eigenbelang.

 

Maar 12 september gaat natuurlijk om veel meer dan PGB en eigen regie in zorg en leven. Eurocrisis, woningmarkt, arbeidsmarkt, onderwijs, zorg, milieu. Het is complex voor iedereen die wil en kan uitstijgen boven de persoonlijke situatie. We kunnen MEE vragen om de partijprogramma’s op leesbaarheid en begrijpelijkheid te beoordelen en laagdrempelige prentenboekjes te laten maken. Kunnen ze vast een mooie subsidie voor aanvragen. Maar liever zie ik dat politici gewoon zeggen waarvoor ze staan. De SP heeft een warm hart voor de zorg, maar gelooft niet in keuzevrijheid en eigen regie. Ik hoop dat de SP dit gewoon durft te zeggen. Dat maakt het kiezen tenminste iets minder complex.