Piketty: centrale bank moet Europese staatsschulden kwijtschelden

De Franse stereconoom Thomas Piketty en honderd andere economen, politici en activisten roepen de Europese Centrale Bank (ECB) op om de schulden van EU-lidstaten kwijt te schelden. Een aanzienlijk deel van de Europese staatsschulden – 2,5 biljoen oftewel 2.5000 miljard euro – staat nu op de balans van de ECB.

De ECB koopt al jaren Europese staatsleningen op. Ook vorig jaar ging het om honderden miljarden euro’s aan staatsobligaties. Zo zorgt de centrale bank ervoor dat landen goedkoop kunnen lenen en dus makkelijker de kosten van de coronacrisis kunnen opvangen.

“Burgers ontdekken nu dat ongeveer een kwart van de Europese schuld in handen is van hun eigen centrale bank”, schrijven Piketty en de anderen. “Anders gezegd: we zijn onszelf 25 procent van onze schuld verschuldigd.” We kunnen die schuld aan onszelf natuurlijk braaf afbetalen, maar er is een alternatief: kwijtschelding. Dat biedt enorme mogelijkheden, schrijven de honderd economen en politici:

Het kwijtschelden van staatsschulden gebeurt vaker. Piketty en zijn medeauteurs wijzen op de afspraak uit 1953 om twee derde van de Duitse schuld weg te strepen: een beslissing die West-Duitsland in staat stelde om zich te ontworstelen aan de armoede en uit te groeien tot een economische grootmacht. “De echte vraag is of het nu weer zo’n uitzonderlijke tijd is die uitzonderlijke maatregelen rechtvaardigt. Wij denken dat dat het geval is.”

Volgens de opstellers van de oproep aan de centrale bank hoeft het kwijtschelden van de schulden niet tot problemen te leiden. “Ook economen die zich tegen deze oplossing verzetten, erkennen dat een centrale bank zonder problemen met een negatief vermogen kan functioneren.”

De schrijvers van de open brief menen dat de Europese Centrale Bank nu vaak heiliger is dan de paus. Zij roepen ECB op om een voorbeeld te nemen aan de Verenigde Staten, China en Japan, waar centrale banken veel meer gebruikmaken van de mogelijkheden die ze hebben.

Het pleidooi van Piketty komt niet uit de lucht vallen. Aan het begin van de coronacrisis, in april 2020, brak de bekende Belgische econoom Paul De Graauwe van de London School of Economics (LSE) al een lans voor het schrappen van een flink deel van de Europese staatsschuld. Hij omschreef het opkopen van staatsschulden door de ECB in een interview met MO.be als ‘een vestzak-broekzakoperatie’.

Afbeelding: Solvency II Wire