Patiënten worden onder druk gezet om medisch dossier af te staan

Gemeenten, verzekeraars, arbodiensten en andere instanties vragen mensen vaak hun hele medische dossier bij hun huisarts op te vragen en te overhandigen. Dit mag helemaal niet. Dat stelt de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) op basis van een enquête onder 175 van haar leden.

De LHV vertegenwoordigt zo’n 11.000 huisartsen en huisartsen in opleiding. Van de ondervraagde artsen liet bijna 60 procent weten meerdere keren per jaar een verzoek van een patiënt te ontvangen om het medisch dossier te overhandigen. 90 procent van de artsen geeft gehoor aan het verzoek, maar vraagt wel waarom mensen hun dossier willen inzien. Het antwoord is vaak dat een instantie de patiënt hierom heeft gevraagd, aldus de LHV.

‘Het probleem is dat veel patiënten hun rechten niet kennen,’ zegt huisarts en voorzitter van de LHV Carin Littooij. ‘Twijfel je als huisarts over de verstrekking van de gevraagde informatie, dan is het verstandig dit met de patiënt te bespreken. Daarbij mag het recht van de patiënt op inzage nooit uit het oog worden verloren.’ Wat veel patiënten ook niet weten is dat instanties zich, mits ze daarvoor expliciet toestemming krijgen van de patiënt, met een gerichte vraag rechtstreeks tot de zorgverlener – in dit geval de huisarts – moeten wenden.

Ongewenst Patiëntenfederatie NPCF en artsenfederatie KNMG zeggen dat het opvragen van een medisch dossier an sich niet tegen de wet is. Wel is het ongewenst. Wanneer instanties als bijvoorbeeld het UWV, gemeenten of verzekeraars een kopie van het dossier opvragen, voelen mensen zich onder druk gezet hier gehoor aan te geven uit angst anders geen uitkering of verzekering te krijgen. De belangenorganisaties wijzen erop dat wat een patiënt met zijn arts bespreekt vertrouwelijk is en in de spreekkamer moet blijven.

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) geeft toe dat er ‘nog veel te verbeteren valt’, schrijft Zembla. ‘Het is niet goed als gemeenten complete dossiers opvragen. De cliënt moet erop kunnen vertrouwen dat er zorgvuldig wordt omgegaan met persoonsgegevens en dat deze alleen bij bevoegde mensen terechtkomen.’

Discussie Deze week ontstond er veel discussie over het opvragen van medische gegevens door zorgverzekeraars na een besluit van de Tweede Kamer. Veel mensen vreesden dat dit inhield dat het medisch beroepsgeheim werd afgeschaft. Dat bleek uiteindelijk mee te vallen. In zoverre: de mogelijkheid voor verzekeraars om medische dossiers in te zien bestond al, het besluit van de Kamer zou nu juist inhouden dat verzekeraars patiënten voortaan moeten informeren wanneer dat gebeurt. Dat hoeft niet meteen, daar hebben zij drie maanden de tijd voor.

In het geval van GGZ-patiënten geldt dat als zij niet willen dat hun diagnose bekend wordt bij een verzekeraar, het mogelijk is om een privacyverklaring te ondertekenen. De verzekeraars moeten dan evengoed de declaratie uitkeren. Uit Zembla’s onderzoek ‘ De jacht op uw medische gegevens ‘ bleek in 2014 al dat verzekeraars dat niet doen en alsnog proberen diagnose-informatie van de patiënt te krijgen.