Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Paars moet de draad weer oppakken!

  •  
28-09-2012
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
De twee kabinetten-Kok waren liberaler dan het pre-Paarse tijdperk
Opvallend de laatste weken is de eenzijdige kijk op Paars. Ofwel wordt dit type coalitie veroordeeld omdat het om een historisch technocratisch misverstand ging dat nooit mocht worden herhaald. Een gedepolitiseerd regeerakkoord waarin de overheidstaken worden behandeld als managementvraagstukken. Anderen willen juist graag zo’n ‘stabiele regering’ die beleidsmatig ‘boven de partijpolitiek’ uitstijgt. En beide groepen laat het slagen van een formatie afhangen van ‘de chemie’ tussen Rutte en Samsom, zoals de christelijke partijen van de hand Gods.
Concentratie op technocratie en depolitisering laat een belangrijk aspect van Paars I en II buiten beschouwing: de toenmalige aanpassing van wetten en regels aan de seculiere praktijk in de samenleving. Het opruimen van rudimenten uit de tijd van de verzuiling, waarin de verschillende christelijke denominaties de cultuur in alle opzichten domineerden.
De politicologe Margo Trappenburg toonde in ‘Paarse ethiek’ (uit de bundel Zeven jaar paars, 2001 ) aan dat het ethisch beleid van de twee kabinetten-Kok liberaler was dan dat in het pre-Paarse tijdperk. Trappenburg geeft een lijstje van ruim dertig wetsontwerpen uit deze sfeer die onder Paars zijn behandeld en hoe er is gestemd. Ook leden van de PvdA of GroenLinks vielen daarbij wel eens uit de boot.
De euthanasiewet en de wet die het homohuwelijk regelde, vormden historische gebeurtenissen. Niet zozeer omdat het de eerste wetten van dit type waren in de hele wereld, maar vooral omdat religieuze organisaties die in meerderheid bezwaren tegen deze wet hadden geuit, voor het eerst in onze geschiedenis werden genegeerd. Die organisaties en hun vertegenwoordigers reageerden nogal laatdunkend op deze wetten. Nederland zou hiermee een wereldvreemde oase zijn in een wereld die juist steeds religieuzer werd. De werkelijkheid bleek omgekeerd: eindelijk waren we weer eens een beetje gidsland. Want sindsdien hebben andere landen het homohuwelijk geregeld en wordt in verschillende landen op parlementair niveau over het toelaten van euthanasie gesproken.
In Nederland is echter de wetgeving op deze gebieden sinds 2002 bevroren. Het CDA maakte immers altijd deel uit van de regering – een keer zelfs met de mannenbroeders van de ChristenUnie – en kon altijd bedingen dat er niet aan deze wetgeving werd getornd. Het kabinet-Rutte had bovendien de gedoogsteun nodig van de radicale reformatorische SGP.
Paars zou de draad weer kunnen oppakken. Een paar voorbeelden: Op 20 januari 2009 nam een Kamermeerderheid een motie aan om Artikel 147 Strafrecht, het verbod van smalende godslastering te schrappen. Met die motie is sindsdien niets gedaan. Er was een wetsvoorstel van VVD, SP en D66 in de maak met dezelfde strekking, tot regeringspartij VVD zich als indiener terugtrok. Een dag voor de Eerste Kamerverkiezingen.
Dan is er het aloude Artikel 23 van de grondwet dat confessioneel onderwijs uit de staatskas betaalt. Andere religieuze uitzonderingsposities zijn het gedogen van ritueel slachten en jongensbesnijdenis. We hebben al jaren weer een bede in de troonrede. Afschaffen. Waarom een eed op God als standaard handhaven en niet iedereen de belofte laten afleggen? Er staat op de rand van onze euro ‘God met ons’. Snoeien. Het staatshoofd ondertekent haar wetten met ‘Koningin bij gratie Gods’. Neen, dat is zij bij gratie van de ministeriële verantwoordelijkheid en de meeste van haar onderdanen kunnen zich bij die ‘God’ van haar erg weinig voorstellen.
Een meerderheid van de bevolking, onlangs gesteund door een Kamermeerderheid, wenst dat een oudere die volkomen, bij zinnen, zijn leven voltooid acht, wordt geholpen. In het verlengde hiervan zou het strafbaar stellen voor hulp aan zelfdoding: dit zou uit de wet moeten worden gehaald. De abortuswetgeving zou verder kunnen worden geliberaliseerd.
Kortom, er valt voor Paars genoeg te doen op dit gebied en op de meeste punten is parlementaire steun van SP, D66 en GroenLinks verzekerd. 
Overigens is men ook op andere punten te somber. Links zou erop moeten vertrouwen dat Samsom geen technocraat is en rechts zou moeten beseffen dat de oude regenten uit de PvdA niet zijn verdwenen en graag een ministerspost willen. Mensen uit de rechtervleugel als Frans Timmermans zouden in een nieuw kabinet een brugfunctie kunnen vervullen, naast seculiere VVD’ers als Jeanine Hennis-Plasschaert die een liberalere ethiek voorstaan dan partijgenote Anouchka van Miltenburg, helaas de nieuwe Kamervoorzitter.
In 2008 verscheen van August Hans den Boef ‘God als Hype’.

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (10)

JoopSchouten
JoopSchouten28 sep. 2012 - 16:19

Het ethisch beleid van de twee kabinetten-Kok is op sommige vlakken misschien 'liberaler'. Echter, de econmomische 'liberale' uitgangspunten, geadviseerd door de commissies Wagner én geimplementeerd door de toenmalige regering is echter ronduit onetisch. In dit licht gezien vind ik de positieve verworvenheden bijkomstigheden een doekje voor het bloeden.

trujac
trujac28 sep. 2012 - 16:19

Ja, prachtig dat paars de euthenasiewet en het homohuwelijk geregeld heeft. Alle hulde daarvoor. Maar paars heeft ook de samenleving aan het neoliberalisme uitgeleverd met als gevolg dat de de verzorgingsstaat tot op het bot wordt afgebroken. Dit rauwe kapitalistische systeem was in de jaren twintig van de vorige eeuw verantwoordelijk voor de ergste crisis in de geschiedenis. Op zijn beurt heeft dit systeem er voor gezorgd dat, net als toen, de vrije jongens ons opnieuw in een zware crisis gestort hebben. Ondanks alle waarschuwingen dreigt de VVD en de liberale PvdA kliek ons nu nog verder van een fatsoenlijke sociale samenleving af te leiden. Ik hou mijn hart vast voor de toekomst van de PvdA en de sociaal democratie.

rgeurtsen
rgeurtsen28 sep. 2012 - 16:19

Wacht effe... met alle ethische vraagstukken heeft u gelijk. En ik hoop van harte dat dit kabinet zal doorpakken... zoals u denkt, maar vergeet niet dat de VVD winst heeft gepakt van oud CDA-stemmers, omdat de VVD niet meer liegt over machtsgeilheid en oerconservatisme. De verlichte geesten van Bolkestein zie ik buiten Jeanine Plasschaert (win maar vast aan die nieuwe naam) niet of nauwelijks. En de keuzes voor de VVD met verdere ontmanteling van de overheid gaat niet van tafel... dat soort gedrochten. Over Samsom en Timmermans heb je gelijk, en dan is Martijn van Dam er als nieuwe generatie potentiële bruggenbouwer er ook nog. Terwijl Mei Li Vos en Marcouch perfecte liberale Judassen zijn voor het sociaal democratische hart van de PvdA.

Woeki Hypo
Woeki Hypo28 sep. 2012 - 16:19

Paars moet de draad weer oppakken! God als Hype of Ego als Hype. Ego, de anti God, weet waarom hij tegen God is. De egonomie is een wetenschap. Ook deze topwetenschap, de neoliberale economie, is een hype, al dertig jaar lang. De draad van Paars is een / de strop voor de onderklasse. Woeki Hypo.

JanB2
JanB228 sep. 2012 - 16:19

PS: ethiek en paars zijn 2 onverenigbare begrippen. Van god los geldt bij paars zowel in letterlijke als figuurlijke zin.

[verwijderd]
[verwijderd]28 sep. 2012 - 16:19

Wat een achterlijk gewauwel over vermeende ethiek bij paars. Het gaat alleen om de poen de rest is bijzaak. Het CDA was kampioen in heiligverklaring van de HRA. Nu is dat de VVD. En de liberale vleugel van de PvdA (de sociaal-democraten hoor je niet) is het helemaal eens met de VVD.

2 Reacties
JoopSchouten
JoopSchouten28 sep. 2012 - 16:19

De PvdA zal het meer inhoudelijke VVD standpunten eens zijn. De echte onderhandelingen zijn begonnen. Wie zal echt 'lijden' en wie niet. Over de ideologie van economische aannames wordt niet gesproken. wedden? Wordt het socialer of neoliberaler.

Jansen & Jansen
Jansen & Jansen28 sep. 2012 - 16:19

[En de liberale vleugel van de PvdA (de sociaal-democraten hoor je niet) is het helemaal eens met de VVD.] Wat een achterlijk gewauwel over heiligheid van de HRA bij VVD en de liberale partij. Het is niet in 1 keer gebeurd, en ook niet steeds met steun van dezelfde partijen, maar via Kunduz en eerder is; De HRA voor een 2e woning afgeschafd; De HRA voor consumptief krediet afgeschafd; De looptijd van hypotheken met HRA op 30 jaar gemaximeerd; Het gebruik maken van overwaarde bij de koop van een nieuw huis verplicht gesteld; De aflossingsvrije hypotheek deels buiten de HRA gebracht; Kortom de HRA is allang niet meer heilig, dankzij GL, D66, PvdA, CDA, CU en VVD. En meer veranderingen komen er echt wel, is het niet morgen dan is het overmorgen.

JanB2
JanB228 sep. 2012 - 16:19

Een leerzame inkijk in de teloorgang van de PvdA die nu aanstaande is. Qua standpunten echter een bak zweverig gewauwel van de bovenste plank.

1 Reactie
Matjan2
Matjan228 sep. 2012 - 16:19

De PVDA is geen socialistische partij meer. Heeft veel weg van het CDA zonder kerkgangers! Beetje met alle winden meewaaien en zo "in the picture" blijven!