Overheid en verzekeraars laks bij bescherming apneu-patiënten

De forse daling van de beurswaarde van Philips heeft wereldwijd voor veel onrust gezorgd. Aandeelhouders hebben zelfs om het vertrek van bestuurders gevraagd. De daling was het direct gevolg van een extra reservering van 225 miljoen euro bovenop de 500 miljoen euro die al eerder op de balans gereserveerd was voor de terugroepactie van onveilige CPAP-apparaten.

Niet alleen voor beursanalisten en investeerders is dit nieuws relevant. Ook alle gedupeerde apneu-patiënten moeten hiervan schrikken. De extra reservering en de waardedaling op de beurs is een uiting dat het vertrouwen in de top weg is om de gevolgen van het op de markt brengen van het onveilige beademingsapparaat het hoofd te kunnen bieden.

Tot nu toe is in Nederland door zorgverzekeraars en overheid heel passief gereageerd op deze voor een omvangrijke groep gedupeerde patiënten zeer ernstige kwestie. Hun gezondheid staat op het spel terwijl de zorgverzekeraars en overheid over de mogelijke gezondheidsschade voornamelijk geruststellende woorden hebben gebruikt en de risico’s op gezondheidsschade hebben gebagatelliseerd. Ook is door hen verzuimd om direct en tijdig productiecapaciteit van vervangende toestellen van andere merken in de wereld te reserveren. Alsmede om de medio 2021 nog aanwezige voorraad van CPAP-toestellen van andere merken in de wereld op kopen, om de schade voor hun gedupeerde verzekerden te kunnen beperken. In plaats daarvan bleven zorgverzekeraars, hulpmiddelenleveranciers en overheid passief.

Philips heeft van meet af aan hoogste prioriteit gegeven aan de Amerikaanse markt. Mede vanwege het strenge beleid van de Amerikaanse toezichthouder Food and Drugs Association (FDA) die wel van aanpakken weet.

Het oordeel van de FDA is vanaf het begin een stuk scherper en duidelijker geweest dan de lakse houding van de Nederlandse zorgverzekeraars en overheid. Die volstaan met het slaafs volgen van de persberichten van Philips. Daarbij vergetend dat een persbericht van een beursgenoteerde onderneming altijd gestuurde informatie bevat. Gestuurd binnen de grenzen van wet- en regelgeving voor beursgenoteerde ondernemingen.

Ik schrok als jarenlang gebruiker van een onveilig Philips-toestel toen ik de lijst met mogelijke aandoeningen las die in de VS door het platform Drugwatch.com  is gepubliceerd. Aandoeningen waarvoor in de VS advocaten gedupeerde  apneu-patiënten zoeken om een collectieve letselschade zaak tegen Philips te gaan starten.

Uiteraard weet ik als oud-advocaat dat in de VS een letselschadeclaim big business is en een topverdienmodel voor gehaaide letselschade advocaten. De schrik kwam meer vanwege het in Nederland tot nu volstrekt negeren door zorgverzekeraars en overheid van dit voor gedupeerden zeer ernstige probleem. Gelukkig zijn nu ook in Nederland apneu-patiënten zo verstandig geweest om zich bij gespecialiseerde advocaten te melden. Vooral om te achterhalen wat met de huidige stand van zaken de feitelijke latente risico’s zijn van het jarenlang gebruik van deze onveilige toestellen.

Hoogste tijd dat Nederland wordt wakker geschud en zorgverzekeraars en overheid een competent crisisteam samenstellen die alle ontwikkelingen op de Amerikaanse markt intensief zelf gaan volgen en die ontwikkelingen gaan toetsen aan het uit te voeren beleid in Nederland. Te beginnen met nadenken hoe individuele patiënten in Nederland bewijsmateriaal in hun bezit krijgen over de individuele situatie van het door hen gebruikte toestel. Met foto’s en inspectierapport. Maar ook het verzamelen van medische data in de VS die direct of indirect gerelateerd worden aan deze onveilige toestellen.

Een goed juridisch en medisch dossier is voor iedere gedupeerde patient geen overbodige luxe meer met de huidige stand van zaken ten aanzien van deze onveilige toestellen. Als voorbereiding op een inmiddels niet meer denkbeeldige claimprocedure vanwege veroorzaakte gezondheidsschade als gevolg van het gebruik van de onveilige Philips-beademingsapparatuur.

Tot slot: Alle behandelaars van gedupeerde apneu-patiënten mogen van zorgverzekeraars en overheid verwachten dat zij naast hun patiënten als eerste geïnformeerd worden over alle medische relevante data die vanuit de FDA en andere gerenommeerde onderzoeksinstanties direct of indirect gerelateerd kunnen worden aan het langdurig gebruik van deze onveilige toestellen.

Deze informatieplicht moet echt verder reiken dat het tot nu toe gegeven advies dat de patiënt zelf maar in overleg met zijn zorgbehandelaar moet besluiten of het gebruik van het onveilig Philips-toestel wordt gestaakt of voortgezet zolang het onveilige toestel niet is vervangen.

De coronacrisis heeft geleerd dat de overheid niet gewend is om met acute crisissituaties goed om te kunnen gaan. Een plan A en plan B op de plank hebben liggen om acute crisissituaties het hoofd te bieden is eerder uitzondering dan regel. Dat toont opnieuw ook deze voor de zorgsector belangrijke kwestie van productaansprakelijkheid van medische hulpmiddelen glashard aan. Een hard gelag voor alle gedupeerde patiënten.