Over de Nationale Coalitie voor de toekomst

Uiteraard zal blijken dat met Wilders geen goed garen te spinnen valt.

De vreugdekreten zijn verstomd en de tranen gedroogd. Het wordt tijd de situatie opnieuw in ogenschouw te nemen. Nog nooit in de Nederlandse geschiedenis heeft extreem rechts zo'n grote overwinning gehaald en nog komt het bij lange na niet toe aan een derde van het electoraat, zelfs als je de stemmen op FVD en Ja21 telt bij die op de PVV. Kennelijk heeft de democratie in Nederland een groot weerstandsvermogen juist in moeilijke tijden als deze na een verwoestende epidemie, een energiecrisis en een soort betrokkenheid op afstand van ons land bij twee oorlogen.

Niettemin hebben meer dan twee en een half miljoen Nederlanders mentaal afscheid genomen van wat altijd de kracht van Nederland was: eenheid in verscheidenheid, de anderen iets gunnen en in ieder geval in hun waarde laten. Geert Wilders – en Geert Wilders is de PVV – staat daar diametraal tegenover. Hij is nu een vos die passie spreekt maar weldra zal blijken dat hij dit niet kan volhouden. Hij vraagt nu om een beleid dat de Nederlander op één zet. Zijn scheldpartijen en beledigingen houdt hij voorlopig even voor zich. Tegelijkertijd definieert hij niet wat hij onder een Nederlander verstaat.

Van de politieke partijen wordt nu verwacht dat zij over hun schaduw heen springen en met Wilders gaan onderhandelen. Zij springen dan niet over hun schaduw heen maar in de schaduw van de PVV. In een rechtse coalitie met laten we zeggen de VVD, NSC en BBB zal Wilders met zijn blok van 37 zetels een zeer dominante partner zijn. Voor de anderen is de rol van bijwagen weggelegd en zondebok, mochten de dingen niet zo gaan als verhoopt.

Vooral Pieter Omtzigt moet zich daar goed van vergewissen. Hij wil zoveel mogelijk van zijn programma uitvoeren en het is de vraag of daar veel van terecht komt met zo'n dominante partner. Als goede katholieke jongen heeft hij ongetwijfeld gehoord van mgr. Wiel Nolens, de leider van de Rooms Katholieke Staatspartij tussen de twee wereldoorlogen. Er zijn wat sociaal denken betreft en karaktertrekken grote overeenkomsten tussen Pieter Omtzigt en deze priester in de politiek zoals een hekel aan gesprekspartners die hun zaakjes onvoldoende kenden of slecht werk afleverden. Net als Omtzigt verliet Nolens de wetenschap (sociologie) voor de politiek. Van hem is de beroemde uitspraak, dat samenwerking met de socialisten alleen in uiterste noodzaak een mogelijkheid was. Omtzigt zal best met Wilders in gesprek gaan maar als hij net zoveel karakter heeft als Nolens, duurt dat allemaal niet lang. Van hem zullen dan concessies verlangd worden die hij niet met zijn geweten in overeenstemming kan brengen. Zo brengt Wilders zelf de uiterste noodsituatie tot stand die tot samenwerking met links noopt.

In dat geval is de tijd rijp om na te denken over een Nationale Coalitie voor de toekomst. Daarin werken NSC, BBB VVD, GroenLinks-PvdA en D66 samen. 

Het land verkeert in moeilijke omstandigheden. Dit vergt een brede samenwerking  met een rol voor links en rechts. Omtzigt en de NSC zitten dan in het midden. Ze zullen zeker kans krijgen hun programma van bestuurlijke hervormingen op gang te brengen. GroenLinks-PvdA dwingen een verhoging van het minimumloon af, maar zeker niet tot zestien euro. Timmermans en de zijnen zullen er tegelijk samen met Omtzigt voor zorgen dat via lastenverlichtingen de positie van de armste Nederlanders wordt verbeterd. Het kabinet ontwikkelt nationale plannen voor woon- en bestaanszekerheid. 

D66 blijft de hoeder van cultuur, onderwijs en – samen met BBB – van milieu. Samen met BBB. Uitgangspunt: de vermindering van het aantal boeren – al jaren gooien er dagelijks de handdoek in de ring – moet radicaal worden gestopt. Landbouwers hebben récht op een duurzaam verdienmodel. Dat gaan D66 en BBB samen ontwikkelen.

De VVD draagt er het hare aan bij dat de lasten voor het bedrijfsleven binnen de perken blijven. De asielproblematiek hoeft geen heet hangijzer te zijn zolang de maxima van BBB en NSC streefcijfers blijven. Het kabinet profileert zich door te ijveren voor een eerlijk Europees systeem voor immigratie en de opvang van vluchtelingen. Bedenk daarbij dat de bestuurlijke hervormingsplannen van NSC erg veel gemeen hebben met die van D66.

Het zou mooi zijn als alle politieke leiders van de Nationale Coalitie besloten in de Tweede Kamer te blijven. Er zijn binnen en buiten de politiek genoeg bekwame kandidaten voor een ministerspost, die van premier incluis. Hier moet uit te komen zijn.

De Nationale Coalitie presenteert zich als hét grote samenwerkingsverband van alle Nederlanders voor alle Nederlanders met 86 zetels in de Tweede Kamer. Zij plaatst de hoop tegenover de angst. Ze kiest voor de toekomst tegen het verleden.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: branchevervaging in de milieubeweging?