Opwarming aarde groot gevaar voor 'opgeslagen' kernafval in Groenland

Het leek als zo’n slim plan, decennia geleden: onder het ‘wetenschappelijke’, maar vooral militaire onderzoeksstation ‘Camp Century’ in Groenland ligt afval, veel afval: kernafval en honderdduizenden liters diesel. Veilig opgeborgen onder dikke lagen ijs. Maar dat ijs smelt en volgens nieuw wetenschappelijk onderzoek gaat dat ons voor het einde van deze eeuw voor enorm probleem stellen: als we niets doen, lekt al dat afval straks in zee, met alle gevolgen van dien.

‘Camp Century’ op Groenland was officieel een wetenschappelijk onderzoeksstation, maar werd voornamelijk gebruikt door militairen. De basis werd gebouwd in de jaren vijftig, tijdens de Koude Oorlog, als gevolg van een Amerikaans-Deense afspraak om Groenland te verdedigen tegen Rusland. Het station lag tweehonderd kilometer uit de Groenlandse kust verscholen onder het ijs en gebruikt voor onder andere het testen van kernraketten.

In 1967 werd de basis gesloten wegens instortingsgevaar en het afval achtergelaten met de gedachte dat het er veilig opgeborgen lag onder meters ijs. Maar zo veilig is dat niet. Uit onderzoek van de York University in Toronto blijkt nu dat al dat afval straks ‘vrijkomt’ en in zee lekt als het smelten van het ijs doorzet zoals wordt verwacht. En dat is rampzalig voor het milieu.

Radioactief afval Grootste zorg is de radioactieve koolvloeistof die is achtergelaten. Maar volgens de onderzoekers ligt er ook meer dan 200.000 liter diesel onder het ijs. Dat afval was ooit opgeslagen in vaten en tanks, maar volgens de onderzoekers is de kans groot dat die inmiddels kapot zijn.

We staan voor een grote politiek de uitdaging, aldus een van de wetenschappers die het onderzoek deden. Verwacht wordt dat het afval rond 2090 vrijkomt, dus voor die tijd zal een manier moeten worden gevonden om het op te ruimen. En het is de vraag wie daar verantwoordelijk voor is, Amerika, Denemarken of Groenland, dat toen nog onder Denemarken viel.

Niet alleen het afval onder het ijs van Groenland dreigt trouwens vrij te komen, ook in Siberië liggen gevaarlijke stoffen onder de zogeheten permafrost. En ook daar smelt het ijs. Vorige week leidde dat zelfs tot een uitbraak van miltvuur , ook wel een antrax-epidemie genoemd. Oorzaak daarvan was een gesmolten karkas van een lang geleden besmet rendier. De laatste keer dat er sporen van antrax vrijkwamen in dat gebied was in 1941.

Beeld: Wikipedia.