Op wie moet Bonaire stemmen?

Sinds 10-10-2010 vormen de eilanden Bonaire, St.Eustatius en Saba ‘Caribisch Nederland’. Direct gevolg is dat de inwoners van deze eilanden op 12 september voor het eerst ook mogen stemmen. Dat lijkt heel aantrekkelijk, maar op welke partij moeten mensen stemmen?

Er bestaat geen ‘Haags’ verkiezingsmateriaal in de taal van de bevolking, het Papiaments. Ook biedt Bonaire de partijen geen faciliteiten zoals verkiezingsborden, waarop de politieke partijen hun standpunten kunnen ventileren.

Wat leeft er onder Bonairiaanse bevolking? Inwoners van dit tropische deel van Nederland hebben te maken met andere vraagstukken dan in Europees Nederland. Belangrijke issues zijn de enorme armoede onder de bevolking (lees mijn vorige stuk “de onbestaande werkelijkheid van Kamp” ), het zware vlaktax belastingsysteem en de aangewakkerde (foutieve) angst voor rekolonisatie door Nederland. Ook vragen sommigen zich af waarom Griekenland, Spanje en Cyprus wel extra geld krijgen om de crisisklappen op te vangen en de bijzondere gemeente Bonaire niet?

Oproep om blanco te stemmen Een aantal bekende Bonairiaanse woordvoerders heeft de bevolking opgeroepen om vooral thuis te blijven, zodat er een duidelijk signaal wordt afgegeven aan Den Haag. Mijns inziens is dat niet verstandig. Nu je ook in Bonaire je democratische stem kunt laten horen, een grondrecht, moet je dat als Bonaire ook gebruiken. Doe je dat niet, dan snijd je je immers nog meer in de vingers, want dan heb je echt geen afgevaardigden in Den Haag.

Op wie moet Bonaire dan stemmen? Het is bijna een onbegonnen exercitie om als inwoner van Bonaire alle verkiezingsprogramma’s door te nemen. In tegenstelling tot Europees Nederland doen hier ‘slechts’ dertien partijen mee. Maar vergeet niet dat dit voor de mensen een ongekend hoog aantal is, omdat men gewend is dat hooguit vijf partijen meedoen. Voor het gemak was de kandidatenlijst Model J20 hier vroeger bovendien in kleurtjes opgedeeld, zodat de mensen wisten ‘groen is UPB’ (soort lokale CDA) of ‘rood is Demokraat’ (soort lokale PvdA). Men stemde op een bepaalde club omdat dit generaties al zo gebeurde. Maar nu staan er dus zo’n 600 kandidaten, 13 partijen en geen kleuren op de kandidatenlijst. Wat te doen?

Belangrijkste voor de Bonairiaan nu is dat er geen rekolonisatie komt. Op 3 juli 2012 hebben de ChristenUnie, GroenLinks en D66 getracht om de aangekondigde grondwetswijziging voor Bonaire controversieel te verklaren. Helaas steunden de andere partijen dit verzoek niet. Het Bestuurscollege van Bonaire heeft in een brief ook aangegeven niet blij te zijn met de aangekondigde grondwetswijziging. Het is belangrijk dat Den Haag zorgt voor transparante en duidelijke informatievoorziening over deze grondwetsherziening omdat nu een sfeer ontstaan is van stemmingmakerij en bangmakerij.

Mijn tip voor de Bonairiaan: maak een afvalracelijstje van alle partijen. Ik beperk me even tot de eerste zes partijen op de lijst.

Lijst 1: VVD. Deze partij stelde afgelopen vrijdag Kamervragen over uitspraken die CDA-staatssecretaris waarschijnlijk gedaan had bij zijn bezoek aan Bonaire. (2) Atsma wilde niet dat Bonaire alleen zou opdraaien voor het energieprobleem en het rioleringsproject op Bonaire. De VVD wil dit echter niet. Daarnaast maakte deze partij zich minder geliefd door de strenge aanpak van Antillianen in Nederland. Weinig kans dus dat deze partij veel stemmen krijgt onder de lokale bevolking.

Lijst 2: PvdA. Deze partij stelde de afgelopen jaren een aantal Kamervragen en bezocht Bonaire ook. Maar nadat ze zich afgelopen maandag schuldig maakten aan illegale posterplakpraktijken is het maar de vraag of de Bonaireaan dit wel kan appreciëren; eigendommen van de gemeente zijn beplakt in heel Bonaire. Wie gaat de kosten betalen om de boel op te ruimen? Niet zo’n sociale actie dus…

Lijst 3: de PVV. Ook al bezocht Wilders Bonaire de afgelopen maanden twee maal, afgelopen week zei hij wederom dat Nederland af moet van alle zes eilanden – dus ook Bonaire.

Lijst 4: het CDA. Traditioneel heeft het CDA goede contacten met Bonaire, hetgeen te zien is aan de CDA politici Verhagen en Atsma, die diverse groene groeiverdragen sloten met Bonaire. Ook bezocht CDA-kandidaat nr. 23 Arjan Erkel vorige week Bonaire. Maar door nog niet bewezen aantijgingen van corruptie waarbij door een Elsevier-columniste naar CDA verwezen wordt, vrees ik dat de mensen hier zich door die vooralsnog onterechte beschuldigingen laten leiden.

Lijst 5: de SP. Deze partij staat thans geheel in de verkiezingsmodus. Zei de partij eerst nog dat een werkbezoek aan Bonaire slechts een snoepreisje was, in plaats van mee te komen en er een zinvolle invulling aan te geven, nu is de partij verliefd op de eilanden.. Weinig geloofwaardig.

Lijst 6: D66. D66-Tweede Kamerlid Wassila Hachchi bezocht in 2011 op eigen initiatief Bonaire. Zij bracht hierbij onder andere diverse werkbezoeken aan de basisschool Kollegio San Bernardo waar zij ook zelf les gaf, Fundashon Porta Habri waar ze sprak over de jeugdproblematiek en de Fundashon Ban Boneiru Bek die zich inzet voor terugkeer van afgestudeerde Bonaireanen in Nederland om de kennismigratie tegen te gaan. Ook is zij te zien op de lokale tvzender TV-Energia waarbij ze geïnterviewd wordt over de Tweede Kamerverkiezingen. Daarnaast stelde D66 samen met Christen Unie en GroenLinks de meeste Kamervragen over Bonaire.

Kraaltjes en Spiegeltjes Wellicht zullen een aantal politieke partijen Bonaire nog bezoeken en pennen, posters, stickers of  ballonnen uitdelen. Ik spreek de hoop uit dat de Bonairiaan daar doorheen zal prikken: kijk naar de verkiezingsprogramma’s en de gestelde Kamervragen de afgelopen jaren.