Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Op naar een Nederlandse Vivaldi-coalitie?

  •  
01-10-2020
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
70 keer bekeken
  •  
40663279672_165b7bf07f_c

© cc-foto: Friends of Europe

Jesse Klaver heeft meerdere keren gezegd dat hij graag wil meebesturen. Dan kun je niet eeuwig op de ideale situatie blijven wachten
Het heeft bijna 500 dagen geduurd, maar eindelijk heeft België dan een nieuwe regering. De Vivaldi-coalitie wordt ze genoemd, een verwijzing naar het vioolconcert ‘De vier jaargetijden’ van Antonio Vivaldi. De kleuren van lente (groen), zomer (rood), herfst (oranje) en winter (blauw) symboliseren de samenwerkende partijen: de groenen, de sociaaldemocraten, de christendemocraten en de liberalen.
Er bestaat in Nederland de neiging om schamper te doen over de Belgische politiek, die gekenmerkt wordt door de enorme verdeeldheid tussen Vlamingen en Walen. Maar is het in dit land zoveel beter gesteld? Zeker, we hebben hier geen twee taalgemeenschappen, met ieder een volstrekt eigen politieke cultuur. Maar dat wil niet zeggen dat de formatie in Nederland zoveel soepeler gaat. Bij de vorige, in 2017, duurde het 225 dagen voor er een kabinet zat. Dat is, toegegeven, nog lang geen 500 dagen, maar niemand kan garanderen dat het volgend jaar niet weer heel lang gaat duren voor een nieuwe regering op het bordes staat. En bovendien zou die ook wel eens kunnen worden geschraagd door een Vivaldi-coalitie.
In het huidige vierpartijenkabinet zitten al liberalen (VVD, D66) en christendemocraten (CDA, ChristenUnie). Volgens de opiniepeilingen is het maar helemaal de vraag of die samen voldoende zetels zullen halen bij de verkiezingen van maart volgend jaar. Zo niet, dan zal er, om aan een meerderheidsregering te komen, een partij bij moeten. Welke?
De PvdA ligt het meest voor de hand. Die gaat na haar monsternederlaag van bijna vier jaar terug waarschijnlijk een bescheiden comeback maken. Niet dat ze haar toen geleden verlies van 29 zetels (van 38 naar 9) zal goedmaken, maar te oordelen naar de polls zit een zeteltje of 15 er wel weer in. Wellicht zelfs meer. Een goed excuus om opnieuw voor de oppositie te kiezen bestaat er dan niet meer.
Uiteraard zijn er wel inhoudelijke verschillen tussen de huidige coalitie en de sociaaldemocraten, maar die zijn niet van dien aard dat ze niet met wat kunst- en vliegwerk te overbruggen zouden zijn. Misschien moet er lang, heel lang over gepraat worden, maar uiteindelijk zal het wel lukken. De PvdA is tenslotte een partij die heel vaak heeft meegeregeerd en die driemaal de minister-president heeft geleverd. Ze heeft een naam hoog te houden als solide bestuurderspartij.
Met de deelname van de ‘rode’ PvdA zou in drie van de vier Vivaldi-kleuren zijn voorzien. Maar er bestaat een gerede kans dat dan ook GroenLinks zal meedoen aan het volgende kabinet. Want zou de PvdA willen regeren als die partij ontbreekt? Dat is niet te verwachten. PvdA en GroenLinks trekken al jaren vrijwel steeds samen op. Inhoudelijk zijn er nauwelijks verschillen tussen de twee. Er zijn momenten geweest dat een fusie van beide partijen aanstaande leek. Zover is het (nog) niet gekomen, maar PvdA-leider Lodewijk Asscher zou wel gek zijn als hij niet eiste dat het uitermate geestverwante GroenLinks ook deelneemt aan Rutte IV (of wat het dan ook wordt). En zijn onderhandelingspartners hebben in dat geval weinig redenen om die inhoudelijk vrijwel inwisselbare partij te weigeren.
Ook GroenLinks, dat nog nooit eerder geregeerd heeft, staat vermoedelijk niet afwijzend tegenover kabinetsdeelname. Ooit moet het er toch van komen. Partijleider Jesse Klaver heeft meerdere keren gezegd dat hij graag wil meebesturen. Dan kun je niet eeuwig op de ideale situatie blijven wachten.
Daarmee zou de volgende Nederlandse coalitie bestaan uit zes partijen. Dat is er maar één minder dan bij onze zuiderburen. Bovendien zouden alle ‘Belgische’ kleuren erin vertegenwoordigd zijn.
Er kan straks natuurlijk ook gekozen worden voor een minderheidskabinet dat regeert met wisselende Kamermeerderheden. Een eerdere ervaring hiermee (Rutte I) was echter niet bepaald bemoedigend. De kans dat zo’n kabinet langer zit dan pakweg 500 dagen lijkt me niet heel groot. Als het dat aantal al haalt.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (27)

Minoes&tuin
Minoes&tuin2 okt. 2020 - 7:55

De meeste van de hier genoemde partijen zijn inwisselbaar.

P Haan
P Haan1 okt. 2020 - 19:40

Zullen we eerst maar eens gaan stemmen?

Phantom3
Phantom31 okt. 2020 - 18:14

Misschien eerst de uitslag van de verkiezingen afwachten?

Griezel in post-gezellig Nederland
Griezel in post-gezellig Nederland1 okt. 2020 - 18:13

Ach wat hebben we te verwachten van een Vivaldi, Bach, Moessorgski of een Lisztkabinet - dezelfde neoliberale stoelendans dan maakt het niet uit wie er op de trompet blaast. Met Jesse krijgen we vleestaks en neoliberale afbraak en met de PvdA 1 mei lezingen met neoliberale afbraak en ga zo maar door . We hebben niks aan die lui - we hebben gewoon een heel ander systeem nodig dat niet het land als een bedrijf behandeld waar enkel economische belangen tellen en de burgers slechts een deel van het productieproces zijn.

Frans Cobben
Frans Cobben1 okt. 2020 - 17:43

zie de zware verkiezingsnederlaag van AGALEV, de vlaamse Groenen, in 2003 na de 1ste Paars-groene regering van Guy Verhofstadt in Brussel!

DenFlexwerker
DenFlexwerker1 okt. 2020 - 17:01

Je kan de NL situatie niet vergelijken met de Belgische. Nederlandse kabinetten zijn stabiel, regeringen vallen niet snel. Formeren in Nederland gaat snel. Ja, natuurlijk wordt er wel eens wat geprobeerd wat niet lukt of kijkt men snel naar een ander, om een eerdere partner goedkoper aan boord te krijgen. Maar zo'n stoelendans als in België, is formeren in Nederland bepaald niet. Helaas zie ik in Nederland ook een vivaldi-coalitie komen en dat is geen goede zaak. Voor paars waren er partijen die principes hadden die lijnrecht op elkaar stonden. Inmiddels is de VVD geen liberale partij meer. PvdA is haar rode veren kwijt. Kroonjuwelen van D'66 zijn verpand. Het confessionele is grotendeels uit het CDA. GL steunde in het lente-akkoord militaire missies. Kortom: deze partijen liggen ineens erg dicht bij elkaar. Ze worden steeds meer als boontjes, worteltjes en erwtjes in één blik: ze zien er anders uit maar het smaakt hetzelfde en is één pot nat. Alles is inwisselbaar en onderhandelbaar tot dezelfde drab. Als je op één van deze partijen stemt, stem je eigenlijk op ze allemaal en krijg je hetzelfde beleid, hoogstens in een ander sausje. Tijdens de verkiezingen doen ze net alsof ze anders zijn maar die andere drie en een half jaar: weinig verschil. Dus eigenlijk valt er in het stemhokje minder te kiezen.

Thuru
Thuru1 okt. 2020 - 16:42

Wat mij betreft komt er een kabinet CDA,VVD,PVV en FvD. Vermoedelijk zal dit gezamelijk minstens 76 zetels moeten opleveren. Een kabinet met GL zie ik niet zitten, tenzij GL inlevert op ontwikkelingshulp en asielbeleid, ofwel de lijn wat VVD en CDA daarin heeft volgt en daar ook in mee stemt ongeacht wat er gebeurd. En dat kan prima lijkt me. Zo erg is het niet om die punten in te leveren voor een ander programma punt van GL wat dan wel uitgevoerd kan worden uiteindelijk.

Fredje3
Fredje31 okt. 2020 - 15:36

Nu maar wachten op een echte groene partij met een serieuze partijleider. Als die er is, kunnen we misschien wel beginnen.

Vrije Geluiden
Vrije Geluiden1 okt. 2020 - 15:10

De PvdA ligt het meest voor de hand, want die maken na hun monsternederlaag van bijna vier jaar terug zonder aarzelen weer dezelfde fout, we zijn niet anders van ze gewend. GL is na Kunduz misschien wel wat huiverig, maar dat komt vast ook wel goed, want ze kunnen weliswaar niet allemaal burgemeester van Amsterdam worden, maar Nijmegen is ook niet te versmaden. Tenslotte zijn we allemaal één grote neo-liberale familie.

3 Reacties
Pater
Pater2 okt. 2020 - 13:57

Kennelijk heb je nog niet door dat het neoliberalisme versneld aan het uitsterven is. En kennelijk heb je je niet echt verdiept in de coalitiemogelijkheden. Ik beveel lezing van mijn stukje van 1 oktober 2020 at 15:42 aan.

Vrije Geluiden
Vrije Geluiden2 okt. 2020 - 15:00

Dat stukje gaat over de moeilijkheid om een rechtse regering te formeren nu Wilders en Baudet zichzelf buitenspel hebben gezet en de term "neo-liberalisme" wordt niet eenmaal gebruikt. Het is het gebruikelijke optellen en aftrekken van zeteltjes dat meestal wordt gedaan door mensen zonder inzicht of visie, die beweren dat zoiets als neo-liberalisme helemaal niet bestaat en beweren dat de PvdA en GL "links" zijn, omdat ze ook niet weten wat dat inhoudt.

Minoes&tuin
Minoes&tuin2 okt. 2020 - 18:40

D66 niet vergeten? Die noemen ze hier al jaren links, progressief dat wel. Al weet ik bij God niet meer wat dat woord betekent.

korheiden2
korheiden21 okt. 2020 - 13:56

Wel aardige analyse. Denk dat het huidige kabinet zal worden voortgezet met misschien de PvdA erbij. Bij VVD en CDA zit de afkeer van GL erg diep. Een kabinet zonder VVD, PVV en FVD zou de facto betekenen dat zo ongeveer alle resterende partijen moeten samenwerken. Een beetje de huidige situatie in Barendrecht. We gaan het zien.

Pater
Pater1 okt. 2020 - 13:42

De mogelijke winst van de VVD (Rutte-effect, dankzij corona) en van extreemrechts (PVV en FvD samen) vormt een somber perspectief. Het mooie is wel weer, dat dankzij de harde, extreemrechtse opstelling van Wilders en Baudet een rechts kabinet er getalsmatig wel maar politiek niet in zit. Zowel voor de democratie als voor de VVD zou een kabinet zonder VVD uiterst gewenst. Bij een gunstige uitslag kan dat ook: een centrumlinks kabinet. Dat lijkt me de allereerste en eigenlijk de enige aanvaardbare optie voor de linkse partijen. Laten we de PvdA, SP en GL samen op 45 zetels schatten, CDA en D66 samen op 30, CU op 5. Dan is er alleen nog wat gedoogsteun nodig van de PvdD en de Ouderen voor de meerderheid in de 1e Kamer. Maar wat als dat getalsmatig toch niet mogelijk wordt? Dan is een kabinet met VVD, CDA, D66, PvdA en GL de enige overblijvende mogelijkheid. De PvdA, op weg naar enig herstel, zal nooit zonder GL gaan regeren, op straffe van het einde van de sociaaldemocratie in 2025; GL kan nauwelijks weigeren: er is geen alternatief. Het grote nadeel: dat zou waarschijnlijk een centrumrechts kabinet worden, nl. met een meerderheid van VVD en CDA samen. VVD & CDA zijn al ruim een jaar aan het voorsorteren in die richting. PvdA en GL zouden daarmee hun eigen graf graven: de SP krijgt een heerlijke oppositierol vrij op links, PvdA en GL zouden hun handen binden aan een beleid waar ze het op een aantal hoofdlijnen niet mee eens zijn. Deze koers lijkt me dus alleen denkbaar als PvdA/GL/D66 samen ongeveer een groot worden als VVD/CDA, dat zou een centrumkabinet opleveren. Dat kan alleen als de VVD-corona-premie niet doorgaat. Ik moet zeggen, daar zijn ze de laatste weken hard voor aan het werk!

2e kans
2e kans1 okt. 2020 - 13:29

De 6 partijen waarover je praat, behaalden tijdens de laatste 2e Kamerverkiezingen samen 99 zetels en staan nu in de laatste peiling van Ipsos op 101 zetels. Ondanks de ruime meerderheid zal deze samenstelling er nooit komen. Daarvoor zijn de verschillen veel te groot. Enige kans op een zes partijen kabinet (Vivaldi-coalitie) is als PVV en FvD samen minimaal 45 tot 50 zetels behalen. Halen zij minder, is de noodzaak er simpelweg niet.

2 Reacties
Kilted
Kilted1 okt. 2020 - 15:24

at laatste is niet per sé gezegd. Als de PvdA en GL elkaar vasthouden en samen groot genoeg worden kan ook over links die optie ontstaan. Zie ook de reactie van pater 1/10 15:42

2e kans
2e kans1 okt. 2020 - 16:31

Kilted, Getalsmatig klopt dat. En misschien kan het ook over links. Alleen zal CU dan nooit mee gaan doen. Op ethische vraagstukken staan zij dan te ver af van de meerderheid aan linkse partijen.

JoostdeV
JoostdeV1 okt. 2020 - 13:05

Zodra een partij links van het midden mee gaat doen in een VVD of PVV coalitie zal deze terecht door de kiezers zwaar worden afgestraft. GroenLinks en PvdA kunnen alleen overleven in een coalitie waarin linkse partijen de meerderheid vormen. Laat voor de verkiezingen duidelijk zijn dat de VVD, CDA en D66 geen andere keuze krijgen dan een formatie met de PVV. Waardoor het onderwijs, gezondheidszorg, sociale voorzieningen, de cultuursector en het milieu nog verder om zeep worden geholpen.

1 Reactie
Pater
Pater1 okt. 2020 - 13:50

Het CDA heeft extreemrechts al uitgesloten, Dijkhof eigenlijk ook, een kabinet met extreemrechts gaat gewoon niet gebeuren. CDA & VVD zijn al minstens een jaar aan het voorsorteren richting samenwerking met PvdA & GL. Ik ben het helemaal eens met je voorkeur voor een centrumlinks kabinet. Maar wat als dat er getalsmatig niet in zit? En wat als de SP weigert mee te doen?

Ryan2
Ryan21 okt. 2020 - 12:46

Ooit op het idee gekomen géén coalitie te vormen? Laat het parlement maar wat verstandige mensen op ministersposten zetten. Laat het parlement maar sturen. Laat die ministers de plannen maar uitwerken. Vervolgens het debat, en dan de GEHEIME stemming. Dan wordt politiek immers weer interessant. En is de volksvertegenwoordiger weer volksvertegenwoordiger, in plaats van een partijslaaf.

1 Reactie
Pater
Pater1 okt. 2020 - 13:09

Dat heet een zakenkabinet. Alleen te verkiezen bij grote nood. Geheime stemmingen vind ik nou juist erg ondemocratisch, ik wel weten wat er met mijn stem gebeurt.

nikita72
nikita721 okt. 2020 - 12:16

Overigens is het huidige kabinet ook een minderheidskabinet, want het heeft geen meerderheid in de 1e kamer. En dat is goed, want als Rutte steeds een meerderheid zoeken moet, hebben meer partijen invloed.

nikita72
nikita721 okt. 2020 - 12:14

"Een goed excuus om opnieuw voor de oppositie te kiezen bestaat er dan niet meer." Geen enkele partij kiest ervoor om in de oppositie te blijven. Maar als de andere partijen geen akkoord willen sluiten, houdt het op. En als andere partijen een ministerspost bieden, maar inhoudelijk geen millimeter willen opschuiven, moet de PvdA uit de regering blijven.

Bouwman2
Bouwman21 okt. 2020 - 12:13

Er was een tijd dat D66, a;tijd al een vrijznnig liberale partij optrok met Groen. een liinkse partij .Dat was in de tijd van Halsema, van Sap en ook een beetje van Agnes Kant. De tijd dat vertrouwen nog bestond. De tijd van Diederik, je weet wel die gesmoord werd door een "vriend.". Het keerpuint kwam toen Klaver een invitatie kreeg om het landbelang mee te gaan dienen. De tijd toen de mondkapje nog niet bestond. Klaver aarzelde, verzon steeds andere redenen en zei toen nee, ik doe het niet. Sindsdien, je moet eens opletten, draagt Kaver naast een mooie pochet een masker. Er staat een naam op, opportunist valt er te lezen. Tweespalt heeft vele namen, maar die van Klaver is gespeld met hoofdletters. Stop met de onnutte zaken als die dociele gezichtssluiers die voor moslima;s zijn bestemd, niet omdat de Koran dat wil, maar omdat iemand, meestal een man, dat gebiedt. En stop nou eens met de vreselijke en onzinnige polarisatie, Niet omdat ik dat zeg, maar omdat de Wet dat zegt. .

1 Reactie
LaBou
LaBou 2 okt. 2020 - 5:03

Agnes Kant was SP, niet GL. wel opletten, bouwman, al is dat verrekte moeilijk voor je.

Paul250371
Paul2503711 okt. 2020 - 12:09

" Wellicht zelfs meer. Een goed excuus om opnieuw voor de oppositie te kiezen bestaat er dan niet meer." Zowel voor Klaver, Asscher, iedere (zogenaamde) linkse partij geldt (naar mijn mening) dat als Rutte mag formeren je per definitie niet gaat meeregeren.

1 Reactie
Kilted
Kilted1 okt. 2020 - 15:38

Dit is dus in wezen wat er bij onze zuiderburen ook gebeurde, extra versterkt doordat behalve links vs rechts ook Franstalig vs Nederlandstalig meespeelt. Totdat Corona eigenlijk een 'echte' regering nodig maakte en de keuzes min of meer op raakten. Vivaldi ook niet zo zeer wat wenselijk is, maar wat te formeren valt. Doet links niet mee kan het gebeuren dat er een kabinet met de huidige 4 aangevuld met evt. FvD of PVV. Onder druk wordt alles vloeibaar. Dan heb ik liever dat een PvdA/GL cluster het verhaal wat naar links trekt. Want als je de uitslag die Rutte-Asscher heeft opgeleverd nog eens bekijkt, kan je je serieus afvragen welke werkbare alternatieve stabieler combinaties mogelijk waren. Niet echt veel. Het was ook mijn favoriete cabinet niet, maar soms moet je ook compromissen willen sluiten