Oost-Oekraïne houdt omstreden referendum

In de Oost-Oekraïnse regio’s Donetsk en Loegansk kunnen inwoners vandaag naar de stembus om zich uit te spreken over eventuele afscheiding van Oekraïne. Het referendum is op touw gezet door pro-Russische rebellen en is zeer omstreden; zelfs de Russische president Poetin heeft de separatisten opgeroepen het referendum uit te stellen.

Net zoals het referendum van de Krim, erkent noch de regering in Kiev, noch de EU of de VS de volksraadpleging. De Oekraïense interim-president Toertsjinov:

De voorstanders van autonomie begrijpen niet dat de economie zal instorten, net als de levens van de meerderheid van de bevolking.

De oproep van Poetin om op dit moment nog geen referendum te houden, kreeg geen gehoor. Volges de pro-Russische separatisten is het referendum ‘een besluit van het volk’. Aan het einde van de maand willen ze een tweede referendum houden, over aansluiting bij Rusland, kondigt NOS aan.

Oekraïense troepen zouden zaterdag overigens als 100.000 stembiljetten hebben onderschept, waarop het vakje met ‘ja’ al zou zijn ingevuld. Er wordt op de biljetten slechts één vraag gesteld: ‘Steunt u de wet van zelfbestuur voor de Volksrepubliek van Donetsk/ Loegansk?’

Over de oproep van Poetin aan de seperatisten om het referendum uit te stellen schrijft de Volkskrant :

Het kan zijn dat dit bedoeld is om Rusland neer te zetten als vredestichter. Dat de betogers donderdag de oproep van Poetin terzijde schoven kan dan dienen om te laten zien dat ze geen marionetten van Moskou zijn, maar een volksbeweging die zich verzet tegen de dreiging van genocide […] Poetin heeft eerder gezegd dat Rusland het recht heeft op het heroveren van gebieden die het door ‘historische onjuistheden’ heeft verloren. Dit argument voerde hij aan voor de inlijving van de Krim. Daardoor kan Rusland zich wel eens verplicht voelen alsnog Donetsk en Loegansk te annexeren.

Update 15.00 Volgens het hoofd van de kiescommissie in de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk overtreft de opkomst alle verwachtingen. Rond het middaguur zou ruim 32 procent van de kiesgerechtigden zijn stem hebben uitgebracht. Van twee locaties aan de rand van de stad Krasni Liman moeten nog worden geteld; daar zijn gevechten gemeld. Het is de kiescommissie bovendien nog niet gelukt om contact te krijgen met de locaties.

Het hoofd van de regionale kiescommissie in Loehansk, Aleksandr Malijin, beweert dat de opkomst daar een stuk hoger ligt; rond het middaguur zou al rond 65 procent van de stemmen zijn uitgebracht. In het noorden van de regio zou een aantal stembureaus dicht zijn gebleven, omdat Oekraïne daar de aanvoer van stembiljetten verhindert.

In Loehansk zouden inmiddels regeringstroepen posities van pro-Russische milities hebben aangevallen. Legereenheden rukten er met zwaar materieel uit, aldus een leider van de separatisten tegen het Russische persbureau Interfax. Er is nog geen onafhankelijke bevestiging van het bericht. Interfax meldt ook dat de Oekraïense nationale garde inwoners in sommige kiesdistricten zou verhinderen naar de stembus te gaan, door straten te blokkeren met militair materieel.

De Duitse zondagskrant Bild am Sonntag meldt dat honderden goed uitgeruste Amerikaanse beveiligers aan Oekraïense zijde actief zijn in de strijd tegen de pro-Russische separatisten. In totaal zou het gaan om 400 specialisten van de firma Academi, ook wel bekend als Blackwater.