Joop

Oorlog, psyche en media

  •    •  
05-03-2022
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
220 keer bekeken
  •  
51913859740_0cea020108_o

© cc-foto: Mirek Pruchnicki

Corona waait nu misschien wel een beetje over, iets of iemand zal Poetin wel een keer gaan stoppen, maar wat moeten we met alle mensen die psychisch ontregeld zijn geraakt door een overdaad aan ingrijpende gebeurtenissen in een veel te korte tijd?
Het lijkt de afgelopen dagen wel of er nooit een coronapandemie is geweest. De toch nog onverwachte inval in de Oekraïne domineert in alle media. Historische ellende, en ook volstrekt begrijpelijk en terecht dat daar veel aandacht voor is, maar: is deze mediagekte nu werkelijk de enige manier om ons op de hoogte te houden?
Toen we twee jaar geleden met de lockdown-maatregelen, vanwege een toen nog grotendeels onbekend virus, werden geconfronteerd waarschuwden er van meet af aan inhoudelijk deskundige mensen over de psychologische impact die de ingrijpende maatregelen zouden hebben. En tot de oorlog uitbrak was er recent gelukkig ook meer aandacht voor de psychische problemen die zijn ontstaan door de pandemie.
En nu zijn we weer op een vergelijkbaar punt: de toestand in de wereld wordt serieus beïnvloed, nu door een regeringsleider met een gebrek aan geweten, en opnieuw moeten we de psychologische impact niet onderschatten. Bovendien: de psychisch kwetsbare mensen die al twee jaar werden geconfronteerd met een bedreiging van de volksgezondheid krijgen daar nu, zonder tussenpauze, de dreiging van een kernoorlog of zelfs een wereldoorlog overheen.
En al direct zijn de psychologische gevolgen ook in ons land zichtbaar: ik zie jonge mensen vanwege een angstpsychose, direct gerelateerd aan de oorlogsverslaggeving, er worden jodiumpillen gehamsterd vanwege (nog steeds vrij onwaarschijnlijke) stralingsdreiging en oude mensen met dementie schieten bij het aanschouwen van de gruwelijke beelden weg in herbelevingen van WO II.
De conclusie kan nu al getrokken worden: de mentale gezondheid van de bevolking is straks ons grootste probleem. Corona waait nu misschien wel een beetje over, iets of iemand zal Poetin wel een keer gaan stoppen, maar wat moeten we met alle mensen die psychisch ontregeld zijn geraakt door een overdaad aan ingrijpende gebeurtenissen in een veel te korte tijd?
Mensen zijn gewoontedieren. We fantaseren graag over spannende avonturen, maar aan het eind van de dag hebben we toch allemaal een grote behoefte om te weten waar we aan toe zijn. Het leven is niet maakbaar, en volledige controle over wat er gebeurt krijgt niemand, nooit niet. Maar de mate van machteloosheid waar we nu al jaren mee worden geconfronteerd gaat de draagkracht van steeds van ons te boven.
Wat de beste manier is om daar mee om te gaan is een lastige vraag. Maar er de ogen voor sluiten is wel heel naïef. Het is heel goed dat er wordt nagedacht hoe de energierekening betaalbaar blijft, nu brandstoffen door de oorlog steeds maar duurder worden, maar wat doen we met de zorg voor mensen met psychische problemen? De wachtlijsten in de ggz zijn al immens, op heel veel plekken kun je er niet eens meer bij op de wachtlijst. En de psychische problemen nemen toe… Kan daar wat meer aandacht voor komen in de media? En dan ook graag wat minder gruwelijke verhalen, foto’s en filmpjes. Bij mensen die al getraumatiseerd zijn resulteren ze veel te vaak in een serieuze toename van herbelevingen, depressie en het verlies van een toekomstperspectief (suïcidaliteit).
De noodsignalen met betrekking tot ons psychische welzijn werden bij het begin van de corona-crisis amper serieus genomen. Kan/mag dat nu beter?
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (14)

Raymond Bhagwandin
Raymond Bhagwandin6 mrt. 2022 - 18:02

“De conclusie kan nu al getrokken worden: de mentale gezondheid van de bevolking is straks ons grootste probleem. Corona waait nu misschien wel een beetje over, iets of iemand zal Poetin wel een keer gaan stoppen, maar wat moeten we met alle mensen die psychisch ontregeld zijn geraakt door een overdaad aan ingrijpende gebeurtenissen in een veel te korte tijd?” Ik denk dat predestinerende factoren een constante zijn waarbij externe factoren de trigger kunnen zijn, draagkracht-draaglast, in algemenere zin kan er ook sprake van afstomping zijn door het internet met een rijk aanbod aan buitengewone sensatie, die generatie komt op mij over als instant gratificatie, hier en nu, een omgang met tegenslagen, om te huilen al zijn sommige tegenslagen inderdaad om van te huilen, daar niet van, dat hoeft niet perse betrekking te hebben op jezelf, de vorige oorlog die ik op de voet volgde, de Kosovo oorlog heeft me tot tranen geroerd, werd net zo verslagen als deze oorlog, ik kijk regelmatig naar CNN om de ontwikkelingen te volgen, ik kan kiezen wanneer, ik heb ook gezien hoe die schermpjes afleiden van wat we zijn, volgens mij is er een nieuw soort mens hierdoor ontstaan, niet erg gericht op de omgeving, een narcistoïde mentaliteit waarin ze schaamteloos zwelgen, misschien dat het in de loop der jaren, met het klimmen der jaren slijt, misschien wordt het erger, dat het democratie aantast zoals we nu al kunnen zien, mensen tot zelfdoding drijft zoals we nu al kunnen zien, de grootste onzin kunnen laten geloven, als het ware religie, ik denk dat het veel problemen gaat geven, dat je moet gaan denken aan heropvoeding, misschien ben ik alarmistisch en in dit opzicht ouderwets maar ik zie hierdoor rede in het geding komen.

Hanneke Kouwenberg
Hanneke Kouwenberg6 mrt. 2022 - 12:50

Nou Bram, daar heeft de gezondheidszorg toch het Grote Diagnosenboek voor met als panacee de cognitieve gedragstherapie, eventueel gecombineerd met een stapeltje pillen? Robert Lustig, pediatrisch neuroendocrinoloog houdt mooie lezingen over geluk. Hij pleit voor de vier C’s waarvan Connect de eerste is. Het treurige van psychiatrische beelden, en zeker de depressie, is dat ze op grond van het beeld, maar ook het stigma mensen juist in de isolatie duwen - precies het tegenovergestelde dus. Nu ik de eerste hoofdstukken uit je boek gelezen heb, snap ik wat je bedoelde met de “ontmoetingen” die je noemde. Ik was verward door je grijns. Maar je hebt gelijk, natuurlijk. Ieder brengt iets mee in de ontmoeting, en het zou onachtzaam zijn om de kansen op de klik, die zo veel betekent op wezensniveau, te laten voor wat ze zijn. Dus ja, dank voor je boek! Ik ben blij met het gevoel van herkenning.

Gerygrr
Gerygrr6 mrt. 2022 - 11:16

Dit is het verhaal van de te behandelen psychische stoornissen. Oftewel als gevolg van al dan niet terechte angsten. Ik mis de erkenning van de andere psychische psychische problemen, die het gevolg zijn van leven met fysieke pijn en extreme problemen met energie als gevolg van een virus dat ongelijke ziekteverschijnselen veroorzaakt…. Geen genezing? Hm, vreemd, doet u wel uw best? De bescherm-mij-tegen-de-psychiater-psychiater?

Markzelluf
Markzelluf6 mrt. 2022 - 9:41

Een terechte zorg van Bakker, want meer psychische klachten zijn te verwachten. Maar het zou niet moeten gaan om cure maar om prevent. Corona is met onze technologie nauwelijks te genezen en daarom is ingezet op het ontwikkelen van vaccinatie. Dementie is niet te genezen, maar via preventie is veel te beperken of te vertragen (bewegen, sociale contacten). Kans voor open doel voor (voormalige) psychiaters. Hoe voorkom je psychische aandoeningen in het huidige tijdsgewricht. Kan mooie artikelenreeks worden, toch?

2 Reacties
DanielleDefoe
DanielleDefoe6 mrt. 2022 - 11:57

Vertragen zou al een belangrijke bijdrage kunnen leveren. Voor sociale contacten is (blijven) werken ook niet onbelangrijk.

Markzelluf
Markzelluf6 mrt. 2022 - 12:42

Klopt helemaal, Danielle. Trouwens, ook voeding en dergelijke heeft invloed op dementie: wel kurkuma en zalm, maar niet gaan roken, bijvoorbeeld. Zie: https://www.alzheimer-nederland.nl/dementie/oorzaken-preventie/voeding En voor veel klachten die Bakker hier benoemt, zijn ook preventieve maatregelen mogelijk. Jammer dat de ‘psychiaterische industrie ‘ daar weinig aandacht aan besteedt. Ik bedoel: longartsen staan op de bres om roken te verbieden, maar wanneer hoor je nu een psychiater of psycholoog of blowen, xtc of (meer) bewegen?

DanielleDefoe
DanielleDefoe6 mrt. 2022 - 9:18

"Wat doen we met de zorg voor mensen met psychische problemen?" Naar vermogen behandelen maar er is een grens aan wat professionals te bieden hebben.

BermonBibi
BermonBibi6 mrt. 2022 - 7:39

Ik ben nog niet zo ver dat ik durf te stellen dat iets of iemand Putin zal stoppen. Laat staan om mijn eigen gesteldheid onder de loep te nemen en helemaal die van de rest van de bevolking. En met een vooropgezet plan, ons minder gruwelijke beelden en verhalen te tonen, word de werkelijkheid niet minder gruwelijk van. Iets van struisvogel...Verder rest me nog de vraag of iemand zich nu in Oekraine druk maakt om de GGZ aldaar.

RainB
RainB6 mrt. 2022 - 6:23

Het lijkt erop dat deze oorlog alleen maar eng is omdat deze niet door de Navo geinitieerd is en omdat het direct aan onze (EU) grenzen is. De slachtoffers lijken op ons, dus opeens moeten er 2000 extra opvangplekken per opvanglocatie komen en dat gaat nog lukken ook. Natuurlijk heel fijn voor de slachtoffers uit de Oekraine, maar hoe zit het dan met de slachtoffers door de oorlogen die wij hebben verzonnen? Die nu nog met velen aan onze grenzen in kampen zonder uitzicht op verandering al jaren zitten opgesloten? Die mensen zijn minder belangrijk om wat? Omdat ze een andere kleur hebben? Of omdat zij slachtoffers zijn van oorlogen en ellende die wij hebben geinitieerd?

2 Reacties
Paul Spijkers
Paul Spijkers6 mrt. 2022 - 11:15

Als je ze niet vergeten had wist je er mischien iets over te zeggen.

watcher3
watcher36 mrt. 2022 - 13:19

Het bizarre is ook dat aanhangers van de oorlogsmisdadige amerikaanse imperialisten andere mensen er van beschuldigen een putin-aanhanger te zijn, alsof dat erger is....

Juppé🎗
Juppé🎗5 mrt. 2022 - 20:25

« Corona waait nu misschien wel een beetje over, iets of iemand zal Poetin wel een keer gaan stoppen, maar wat moeten we met alle mensen die psychisch ontregeld zijn geraakt « ,,,,,,Bijna een uitnodiging om psychisch ontregeld te raken, dan zijn corona en Putin mijn probleem niet meer. U en de uwen kunnen uiteraard een beetje sleutelen aan mijn en ieders beleving van de realiteit, maar het is handiger als U dat bij Putin doet, dat is ook een leukere uitdaging voor U. Wij redden onszelf en elkaar wel..

2 Reacties
Uilenspiegel
Uilenspiegel6 mrt. 2022 - 10:01

"Wij redden onszelf en elkaar wel." Waar jij schrijft "wij", daar moet staan "ik", wat u maakt tot ...?

Juppé🎗
Juppé🎗6 mrt. 2022 - 10:41

« Waar jij schrijft “wij”, daar moet staan “ik”, wat u maakt tot …? »…..flauw. De echte nieuwe problemen zijn covid en nu vooral Putin. Dat is verontrustend maar heel reeel. Als mensen daarmee naar een psychiater willen moeten ze dat doen en hou ik ze uiteraard niet tegen, maar ik verwacht er niet zo veel van. Daarna is Putins paranoia (minst negatieve télédiagnostic) er nog steeds. Aan elkaar heb je meer en een overheid die zorgt dat mensen te eten en het warm houden.