Het nieuwste hoofdstuk van Nederlands vluchtelingenbeleid heet 'Uitstel', eerdere hoofdstukken droegen titels als 'Negeren', 'Afschuiven' en 'Bagatelliseren'
Het is sinds eind september bijna traditie aan het worden: elke zondag aan het ontbijt grappen mijn kinderen of ik niet moet zeggen dat het nu wel echt de laatste dag met mooi weer is. En dan zeggen ze erbij dat ze hopen op een flinke, ‘echte’ winter. Voor al die mensen die zonder de juiste documenten in ons land verblijven en noodgedwongen rondzwerven van vluchtgarage naar vluchtkerk, vluchtschool, vluchthaven en ander noodvoorzieningen, is het te hopen dat mijn kinderen hun zin niet krijgen.
De Raad van Europa doet geen uitspraken over het weer. Maar wel over mensenrechten. Daar is die Raad namelijk voor opgericht, mede door Nederland. Dat was nog ten tijde van Willem Drees, maar nog in 2006 werd Nederland partij bij het protocol bij het Europees Sociaal Handvest dat het collectieve klachtenrecht regelt. De Raad heeft zich nu uitgesproken over een klacht van de protestantse kerken over het onthouden van opvang aan mensen zonder de juiste documenten. Die uitspraak is vier maanden geleden aan de Nederlandse regering gestuurd en werd gisteren openbaar.
Minimum aan menselijke waardigheid Dit is de conclusie: Nederland schendt mensenrechten door geen opvang te bieden. Het gaat om veilig onderdak, basale medische zorg, voeding, drinkwater. Allemaal noodzakelijk voor een minimum aan menselijke waardigheid. Een jaar gelden was er al een zogenaamde onmiddellijke maatregel van dezelfde strekking in afwachting van de definitieve beslissing. Je zou verwachten dat het kabinet na deze terechtwijzing nu daadkrachtig plannen voorlegt om die schending van mensenrechten in Nederland zo snel mogelijk te stoppen. Helaas.
Gisteren werd de harde en onverschillige houding tegenover mensen in nood, die het beleid van de overheid de afgelopen jaren heeft gekenmerkt, voorzien van een nieuw hoofdstuk. Dit nieuwe hoofdstuk heet ‘Uitstel’. Eerdere hoofdstukken droegen titels als ‘Negeren’, ‘Afschuiven’ en ‘Bagatelliseren’. De staatssecretaris, gesteund door de coalitie van PvdA en VVD, wil de bespreking van de uitspraak in de Raad van ministers afwachten. Dat zal in januari of begin februari gebeuren.
Mensonterende omstandigheden Kan er dan nog iets aan die uitspraak veranderd worden? Nee dat niet, maar uitstel lijkt de coalitie goed uit te komen. Wat betekent dit voor de mensen die nu in hopeloze en soms mensonterende omstandigheden moeten zien te overleven? Zij mogen hopen dat de klimaatverandering in rap tempo haar werk doet en dat deze winter zacht is. Zij mogen hopen dat de kerken en andere instellingen die al jarenlang inspringen waar de staat weigert en faalt, hen blijven voorzien van onderdak en eten.
Als de regering nu niets doet, laat ze dus willens en wetens een situatie van schending van mensenrechten in eigen land voortduren. Wat vindt de Tweede Kamer daarvan?