Diederik Samsom adviseerde landbouwministerie over te gaan tot gedwongen uitkopen boeren
Onze populistische cyclus
Iemand met dusdanig weinig achting voor de objectieve waarheid zal voor de meeste burgers weinig goeds betekenen.
Met de grote winst van de BBB gisteren lijkt Nederland beland te zijn in de volgende fase van de populistische cyclus waar we al meer dan twintig jaar in vastzitten. Nadat de vorige populistische beweging weer eens implodeerde stond er een nieuwe vertegenwoordiger van het “gewone volk” op om gebruik te maken van de onvrede en onderbuikgevoelens onder grote delen van de bevolking voor haar eigen politieke doeleinden door middel van absurde simplistische “oplossingen”, een grove ontkenning van de empirische feiten en bijna cliché geworden “ons tegen hen”-redenaties. De agrarische sector heeft enkel het “nationalisten versus globalisten”-verhaal van Baudet (voorheen het “Islam versus het Westen”-verhaal van Wilders) hoeven vervangen met een “stedelingen versus het platteland”-narratief, en de rest ging vrijwel vanzelf.
Ondanks het feit dat Nederland inmiddels populistische partijen aan het verzamelen is alsof het voetbalplaatjes zijn -alleen in de Tweede Kamer hebben we momenteel al de PVV, FVD, JA21, BVNL en BBB- lijkt een zeer significant deel van de Nederlandse bevolking toch te denken dat vijftien keer scheepsrecht is en het rechtspopulisme deze keer toch echt het antwoord zal bieden op de politieke problemen in ons land.
Dit roept de volgende vragen op; hoezo lijken deze bewegingen keer op keer gedoemd te falen? En waarom blijft het Nederlandse electoraat ondanks dit feit er toch iedere keer weer op stemmen? Een filosofisch perspectief biedt hier wellicht de oplossing.
Sofisterij en demagogie
Om inzicht te krijgen in deze problematiek moeten we eerst circa twee en een half millennia terug in de tijd. Zoals veel mensen weten begon toen met Socrates in het oude Athene de Westerse filosofie zoals wij die nu kennen. Het is echter minder algemeen bekend hoe en waarom dit eigenlijk het geval was. Socrates begon destijds namelijk niet zomaar in het wilde weg moeilijke vragen aan zijn medestadbewoners te vragen. Integendeel, hij zette zich af tegen een specifieke maatschappelijke trend die hij als zeer problematisch zag, namelijk de opkomst van de sofisten. Dit waren rondreizende leraren die zich specialiseerden in de retorica, de kunst van het spreken. In ’s werelds eerste democratie was dit uiteraard een zeer belangrijke vaardigheid. Het probleem was echter dat deze sofisten vrij weinig waarde hechtte aan de waarheid, en in veel gevallen überhaupt niet geloofden in zoiets als een objectieve waarheid waaraan een spreker zich zou moeten conformeren.
Degene die met de mooiste argumenten kwam en de meeste mensen kon overtuigen had dus per definitie gelijk. Een gesprek was in principe dus niks meer dan een wedstrijd met een winnaar en een verliezer, vergelijkbaar met hoe tegenwoordig politieke debatten op televisie worden neergezet. Socrates zette zich hiervan af, aangezien hij dit een zeer gevaarlijke manier van denken vond. Op deze wijze kon een zogenaamde demagoog immers makkelijk misbruik maken van de emoties van het Atheense volk met de trucjes die hij van de sofisten had geleerd, om zo zijn eigen belangen door te drukken ten koste van het algemeen belang. Daarnaast was er volgens Socrates wel degelijk zoiets als een objectieve waarheid, en kon de mens deze ook beter leren kennen door middel van de dialectiek. Dat wilt zeggen, men moet in een gesprek niet debatteren, maar de dialoog met elkaar aan gaan. In plaats van dat gesprekspartners een spel proberen te winnen, moeten ze proberen van elkaar te leren om zo beide dichter bij de waarheid te komen. Dit principe vormt de ruggengraat van zowel de Westerse filosofie als de moderne wetenschap.
Aan het gemak waarmee populisten de bevindingen van deze tradities aan hun laars lappen en met “alternatieve feiten” komen kunnen we echter al merken dat dit niet een principe is wat demogogen als Wilders, Baudet en Van der Plas erg hoog in het vaandel hebben staan.
Hier vinden we ook direct het antwoord op onze eerste vraag, namelijk waarom dit soort bewegingen uiteindelijk altijd op niks uit lijken te lopen. Dit is simpelweg omdat hun leiders niks meer zijn dan sofisten. Ze geloven niet in een objectieve waarheid of een hoger moreel principe waarnaar zij hun standpunten moeten bijstellen. Integendeel, ze manipuleren de feiten juist door doelbewust wetenschappelijke bevindingen te verdraaien en stellen zelfs hun eigen zogenaamde principes tegen wanneer dit ze toevallig goed uitkomt. Ze zitten namelijk niet in de politiek met de houding van een wetenschapper of een filosoof die de objectief beste oplossingen voor onze problemen probeert te zoeken, maar met de houding van een advocaat die koste wat het kost de onschuld haar client zal blijven verdedigen, zelfs wanneer zij weet dat deze schuldig is.
Zo geeft Van der Plas ook openlijk toe dat ze simpelweg loog over de feiten toen zij voor haar de agrarische lobby werkte, en zich hier ook niet eens voor schaamt. Voor een sofist heiligt het doel immers de middelen. Iemand met dusdanig weinig achting voor de objectieve waarheid zal voor de meeste burgers weinig goeds betekenen, en het is ook niet verbazingwekkend dat groeperingen die zo weinig waarde hechten aan hogere morele principes uiteindelijk in elkaar ploffen door onderlinge ruzies, zoals bijvoorbeeld al meerdere keren bij het FVD het geval is geweest. (Eerst met Henk Otten, toen met JA21 en tot slot met BVNL)
Hier moet natuurlijk bij worden vermeld dat deze kritiek tot op zekere hoogte op elke politicus van toepassing is. Iedereen weet inmiddels wel dat ook premier Rutte nou niet altijd even eerlijk is. Het is echter uniek hoe erg schaamteloos en brutaal rechtspopulisten zijn in hun totale minachting voor de empirische werkelijkheid. Zo knipte de omroep “Ongehoord Nederland” bijvoorbeeld een totaal gefabriceerd filmpje in elkaar waarin zogenaamd is te zien hoe zwarte mensen andere mensen in elkaar slaan omdat ze wit zijn, en lijken ze zich er compleet niet voor te schamen dat ieder weldenkend mens met slechts tien seconden Googelen erachter kan komen dat dit een zeer brutale leugen is.
Op dezelfde manier zit ook BBB er niet mee om wetenschappelijke feiten totaal te verdraaien als ze denken dat ze hiermee de belangen van hun pro-agrarische achterban kunnen behartigen. Ze geven immers niks om de waarheid, maar manipuleren enkel het volk voor hun eigen doelstellingen. Hoeveel feiten en ethische principes ze daarbij moeten schenden maakt ze niet uit. Dat is de essentie van demagogie.
Reflexieve impotentie
Waarom deze bewegingen weinig goeds voor elkaar krijgen en constant imploderen lijkt nu enigszins duidelijk. De veel interessantere vraag, waarom zo veel Nederlanders hier toch iedere keer op blijven stemmen, blijft echter onbeantwoord. Het zou namelijk een verkeerde aanname zijn om te stellen dat het electoraat achter deze populistische filosofen zelf ook allemaal feiten ontkennende sofisten zijn die enkel om hun eigen egoïstische belangen geven. Er hebben gisteren namelijk veel meer mensen op de BBB gestemd dan dat er überhaupt boeren in Nederland zijn. Daarnaast zou een dergelijke verklaring ook een vrij bizarre wending onder de mentaliteit van het Nederlandse volk betekenen, aangezien het populisme hier decennia lang geen voet aan de grond kon krijgen. Zo kreeg de beruchte Centrumpartij van Hans Janmaat in 1982 bijvoorbeeld slechts één zetel tijdens de Tweede Kamerverkiezingen. Vanwaar dan nu toch de steun voor het rechtspopulisme vanuit een groot deel van de bevolking?
Het eerste deel van de oplossing voor dit enigma ligt in de naam van de eerder genoemde omroep “Ongehoord Nederland.” Deze naam klonk mij toen ik hem voor het eerst hoorde redelijk absurd in de oren. Inmiddels lijkt het gehele maatschappelijke discours in Nederland namelijk al over populistische onderwerpen te gaan. Hoeveel honderden uren zijn bijvoorbeeld wel niet op de televisie en in de Tweede Kamer besteed aan de onvrede van de boeren, een groep die slechts 52.000 Nederlanders bevat en waar voornamelijk de populistische partijen zich druk om maken? Toch voelen deze mensen zich schijnboor ongehoord en achtergelaten. Anders kon een omroep als ON immers ook niet gebruik maken van dit sentiment. En als we erover nadenken is er als doorsnee burger tegenwoordig ook veel om je “ongehoord” over te voelen. Lonen stagneren ten opzichte van de inflatie, de prijzen van de boodschappen stijgen dramatisch, sociale voorzieningen worden steeds verder uitgehold en het is voor veel mensen vrijwel onmogelijk om een huis te krijgen. Dit allemaal terwijl grote bedrijven miljardenwinsten binnen harken.
Het is echter merkwaardig dat deze problemen allemaal in ieder geval voor een zeer groot gedeelte het gevolg zijn van de neoliberale vrijemarkt-ethos die de afgelopen vier decennia de dienst heeft uitgemaakt in de Nederlandse politiek. De privatiseringen en dereguleringen die partijen als de VVD hebben doorgevoerd hebben immers een veel grote impact gehad op het huidige woningtekort dan de hoeveelheid vluchtelingen in Nederland, die netto slechts met circa 5000 mensen per jaar groeit en maar een zeer klein gedeelte van de totale immigratie zijn. Het is nog paradoxaler dat een aanzienlijke hoeveelheid mensen zelfs denkt dat werkelijke huisjesmelkers als Van Haga de oplossing zullen bieden voor dit soort problemen, terwijl zij zelf juist gigantisch veel baat hebben gehad bij de oorzaak. Waarom stemmen deze ontevreden burgers dan niet massaal op economisch linkse partijen als de SP en de PvdA, die in tegenstelling tot de rechtspopulisten serieuze plannen hebben om hier wat aan te doen? Om deze vraag te beantwoorden is het werk van de Britse filosoof Mark Fisher wellicht behulpzaam.
Fisher beargumenteert in zijn boek “Capitalist Realism” dat de neoliberale ideologie zo immens dominant is geworden in de Westerse wereld dat ze simpelweg als vanzelfsprekend is gaan lijken. Een beslissing om een bepaalde overheidstak te privatiseren wordt bijvoorbeeld door veel mensen niet eens meer als een ideologisch gemotiveerde keuze gezien. Het is simpelweg “gezond verstand.” Zoals Margaret Thatcher destijds stelde is er simpelweg “geen alternatief” voor deze radicale vrijemarkt-filosofie, waardoor het invoeren ervan door velen niet eens meer als een politieke keuze wordt gezien. Zo opende de Vlaamse filosoof Maarten Boudry zijn boek ‘Waarom de wereld niet naar de knoppen gaat’ bijvoorbeeld met de vrij absurde stelling dat we het liberalisme überhaupt geen ideologie mogen noemen, omdat het volgens hem “werkt.” Het liberalisme werkt volgens de maatstaven die het liberalisme zelf heeft gezet (zoals bijvoorbeeld het belang van economische groei) en daarom mag er dus niet eens meer kritisch worden gediscussieerd over of dat wel de juiste maatstaven zijn. Dit is de soort mentale gymnastiek die men eerder van een fanatieke Stalinist dan van een liberale filosoof zou verwachten.
Volgens dit soort denkers is het neoliberalisme dus zo overduidelijk correct dat een kwalitatieve discussie over hoe we de politiek en economie moeten organiseren een complete verspilling van tijd is. We moeten ons volgens hen enkel nog bezighouden met het oplossen van technische probleempjes. Deze manier van denken is zo vanzelfsprekend geworden dat zelfs traditionele “linkse” partijen in het Westen erin zijn gaan geloven. Zo profileerde Tony Blair zich bijvoorbeeld destijds expliciet als een politicus die “voorbij links en rechts” was, en zich enkel nog met “oplossingen” bezig hield, om vervolgens een gigantisch rechts economisch en buitenlands beleid te voeren.
Ondanks het succes van deze culturele trend, voelen veel mensen echter nog steeds dat er iets niet klopt. Het feit dat de kloof tussen rijk en arm steeds groter wordt en we steeds meer de controle over onze maatschappij verliezen aan grote multinationals en internationale organisaties als de WTO en het IMF voelt als een veel fundamenteler probleem dan simpelweg een “technisch probleempje” dat een hoogopgeleide expert van D66 wel even kan oplossen. Dit is vooral het geval als je zelf bij de groep hoort die er economisch steeds verder op achteruit gaat.
Dat veel mensen dit gevoel hebben, maar het niet echt onder woorden kunnen brengen, is wat Fisher “reflexieve impotentie” noemt; het gevoel hebben dat er iets mis is, maar niet te kunnen articuleren wat. Dit komt omdat de oorzaak haast op een natuurfeit lijkt en elk alternatief op het moderne vrijemarktdenken zowat net zo fantasierijk klinkt als de verhalen van J.R.R. Tolkien of C.S. Lewis (ondanks het feit dat één van deze alternatieven nog geen halve eeuw geleden een realiteit was in Nederland).
Hierdoor valt de anti-vrijemarktpolemiek van politici als Lilian Marijnissen en Jesse Klaver op dove oren. Ze komen simpelweg over als naïeve idealisten die hun studententijd nog niet zijn ontgroeid, ongeacht hoe feitelijk onderbouwd hun verhaal daadwerkelijk is. Er zullen ongetwijfeld ook veel lezers zijn die inmiddels drie paragrafen geleden opgehouden zijn met het lezen van dit artikel om mij in de reacties van hetzelfde te betichten of om met absurde verwijzingen naar de Sovjet-Unie te komen, alsof een totalitaire planeconomie en een totaal gedereguleerde markteconomie de enige twee mogelijke opties zijn.
Dit is simpelweg de manier waarop wij de afgelopen paar decennia geconditioneerd zijn om te reageren wanneer iemand alternatieven voor ons huidige systeem voorstelt. Hierdoor is het enige wat veel mensen wél horen bij de speeches van Marijnissen en Klaver de standpunten die zij hebben over dingen als LHBT+-rechten of vluchtelingen, wat bij de doelgroep die gevoelig is voor populistische retoriek juist weer tot woede lijdt. Hoe kunnen zij zich immers zo druk maken om die “buitenbeentjes”, terwijl zij als brave doorsnee burgers hun hele leven hebben gedaan wat van ze werd verwacht en nu op steeds meer dingen worden gekort?!
Dit soort gedachtes zijn exact de brandstof waar de motor van het populisme op draait, en het is niet direct duidelijk wat de oplossing hiervoor is. Zolang men ontevreden blijft en alle verklaringen hiervoor wil accepteren behalve de echte, vrees ik dat deze populistische cyclus zeker niet de laatste zal zijn in de Nederlandse politiek. Ook de BBB gaat haar beloftes namelijk niet waar kunnen maken, wat waarschijnlijk weer tot ruzies en afsplitsingen zal leiden, waardoor over vier jaar weer een totaal nieuwe populistische partij haar grote overwinning zal vieren. Dat is namelijk het vervelende aan de waarheid; hoe hard je er ook voor weg loopt, ze haalt je uiteindelijk altijd in.
Praat mee
Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.
Reacties (63)
Naar analogie van het gat in ons natuurgeheugen ( bijna niemand weet meer hoe het vroeger was), kunnen we ook spreken van een gat in het sociaal geheugen. Iemand die werkte kon een gezin onderhouden, er was een betaalbare woning van de Woningstichting, je kon gewoon naar een instantie gaan en een echt persoon spreken. O ja? Gôh.
Maar je had ook geen gsm en ander elektronica, niet altijd een badkamer, ging minder ver en vaak op vakantie, minder luxe eten, minder huishoudelijke producten en apparatuur , ging eerder dood, vrouwen waren compleet afhankelijk van hun man, werkte op zaterdag. En als je verder teruggaat had je kinderarbeid en werkweken van 60 uur, of woonde je in een hutje of had je grote gezinnen omdat er geen sociale voorzieningen waren en kinderen regelmatig dood gingen. En nog verder terug moordende ene stam de andere uit. In welk jaar was het volgens u perfect geregeld?
Als je in dit artikel over het woord “populistisch” vervangt door “klimaatactivistisch” en het dogma “economische groei” vervangt door “behoud van natuur” en ook nog een paar feitenvrije beweringen van internet opzoekt zoals “als de aarde 2 graden opwarmt dan gaan miljarden mensen sterven” dan heb je ook eenzelfde steekhoudend artikel.
passiepreker Wanneer je dusdanig ingrijpt in teksten, dan maak je er simpelweg een heel ander verhaal van.
Nederland heeft als een van de weinige landen een hyperproportioneel kiesstelsel zonder kiesdrempel. Omdat de grens om verkozen te geraken veel lager is dan in de meeste andere landen, is het dus ook veel aantrekkelijker om een politieke partij op te richten en deel te nemen aan verkiezingen. Als een opportunistische nieuwkomer als Thiery Baudet niet was gaan raaskallen over uilen en reptielen dan was FVD helemaal niet ingestort.
Populisme is bepaald niet voorbehouden aan rechtse volksbewegingen. Integendeel, ze werden in de geschiedenis tot op het heden veel gezien ter linkerzijde als de eerst nog de socialistische, communistische op arbeiders gerichte revolutionaire volksbewegingen, maar later ook via de CPN de extreem-links politiek dogmatische luchtfietsers van PPR en PSP (wappies avant la lettre) uitmondend in GroenLinks, en nog later via de ook al revolutionaire maoïstisch marxistisch-leninistische volksmenners van de SP. Roeptoeters die een glorieuze grote toekomst verzekerden mits zij het voor het zeggen kregen. We hebben het wereldwijd gezien. En de intimidaties en het geweld kennen we er bepaald niet minder van. BBB of JA21 zijn daarbij vergeleken nog zo groen als gras.
Het is niet zo dat links de kiezer niet kan bereiken, ze hebben er blijkbaar geen belang bij . In die alle jaren na Fortuyn met alle populisten die kwamen en gingen zaten zij onder de vleugels van Balkenende en later Rutte constructief oppositie te voeren en alles en iedereen uit te sluiten. En de kiezer gaat naar degene die zegt dattie problemen die er zijn wil/kan oplossen . Zo is ie per slot van rekening ook ooit bij links terecht gekomen.Janmaat was geen populist maar gore nazi daarom werd er nauwelijks op z,n centrum democraten gestemt. Zie ook baudet nu. De meerderheid in Nederland loopt niet achter neo nazi's aan. En dan zal er hier wel weer gezegd worden : En hunnie dan? Idd hunnie.
In de kern: De huidige linkse rakkers: Er zitten te veel mensen in de auto. We gaan autorijden onbetaalbaar maken, dan is de trein een goed alternatief. BBB: er zitten te veel mensen in de auto, dus moeten er meer goedkope bussen en treinen komen. Of ze het waarmaken is een tweede. Als ik jouw artikel lees en er allerlei filosofen moet bijhalen, dan vind ik dat je haarfijn aansluit op de huidige politiek.
"In de kern: De huidige linkse rakkers: Er zitten te veel mensen in de auto. We gaan autorijden onbetaalbaar maken, dan is de trein een goed alternatief. BBB: er zitten te veel mensen in de auto, dus moeten er meer goedkope bussen en treinen komen." In de kern is dit een stropop. De links rakkers willen ook het OV beter maken, niet alleen autorijden bestraffen.
Leuk essay. Maar wel met een hand voor 1 oog. Want blijkbaar mag populisme alleen iets zijn op rechts. En wat te denken van onze populist op links, J. Klaver, of BIJ1, varend op het sentiment in NL. Dat het ze niet lukt om 12 provincies te winnen, is een ander ding. En hoe populistisch ga je te werk als als PvdD roept dat boeren meer dan 70% vh land 'bezetten' of 'in beslag hebben genomen'? Maar wellicht is het zinvoller te duiden waarom er zoveel populisme opkomt: Niet echt willen luisteren naar onvrede; niet adresseren van problemen die mensen echt hebben ipv wollige beleidstaal?
Als de BBB een beweging was die ten strijde trok tegen een onzichtbare, denkbeeldige vijand, als het liberalisme wereldwijd geen stabiliteit en vrede had gebracht, als het volk in de wereld voorbeelden had gehad van werkzame alternatieven voor het liberalisme, had de schrijver een een meesterwerk geproduceerd. Maar de recente ontwikkelingen zijn niet 1 op 1 te leggen op andere populistische bewegingen. De elite is in dit geval namelijk echt van zins om de boeren een poot uit te draaien. En omdat het de voedselvoorziening betreft, voelt ook het volk zich aangesproken. Een groot gedeelte van de kiezers komt dan ook overwaaien vanuit de gevestigde orde. Geen lieden met wonderlijke complottheorieën, maar mensen die staan voor een serieuze zaak. Die zichzelf beschermen tegen een fysieke aanval op hun hebben en houden. Dit is geen gedachtengoed dat vanzelf verdwijnt als je het negeert; hier moeten de andere partijen daadwerkelijk mee aan de slag.
De elite. Daar gaan we weer. Horen daar ook mensen bij die voor de agro-lobby hebben gewerkt?
Ik denk dat jouw stukje duidelijk maakt waarom links maar blijft falen. Zolang linkse mensen denken superieur te zijn tegenover andersdenkenden, komt het nooit goed met links. We hebben in het verleden genoeg te maken gehad met mensen die zich superieur voelden tegenover anderen en dat is over het algemeen gezien niet goed bevallen. Ook dit stuk schrijven. Alles om maar de aandacht te vestigen op het negatieve van een nieuwe partij en daarbij de puinhopen van de gevestigde partijen negerend of zelfs proberen te verbloemen. Nu, laat mij eens duidelijk proberen te zijn. Links is zo slecht de afgelopen descennia dat zij alleen maar aan damage control kan doen en het al een overwinning vind als zij niet veel stemmen verliest. Rechts is zo slecht dat zij eigenlijk continue verliest en veel mensen voelen zich noodgedwongen om op 1 van die partijen te blijven stemmen bij gebrek aan beter. Ondertussen gaat de afbraak maar door. Met BBB hebben we een redelijk alternatief zoals het er nu naar uitziet. Natuurlijk doen zij ook aan cherrypicking met de waarheid, zoals elke politieke partij doet en ook zij zullen water bij de wijn moeten doen om coalities te vormen met andere partijen, maar de insteek lijkt goed, ideeen lijken goed en de ondersteuning voor de partij komt niet van de 52.000 boeren die er zijn, maar is veel groter. Misschien moet je dat superieuriteitsgevoel maar een keer achterwege laten en luisteren wat er om je heen gebeurd.
"Ik denk dat jouw stukje duidelijk maakt waarom links maar blijft falen. Zolang linkse mensen denken superieur te zijn tegenover andersdenkenden, komt het nooit goed met links. We hebben in het verleden genoeg te maken gehad met mensen die zich superieur voelden tegenover anderen en dat is over het algemeen gezien niet goed bevallen." Zolang sommige mensen terechte, inhoudelijke kritiek blijven verwarren voor arrogantie, gaat er ook niks veranderen.
@ Volrin, 17 mrt. 2023 - 10:46, "Zolang sommige mensen terechte, inhoudelijke kritiek blijven verwarren voor arrogantie, gaat er ook niks veranderen." Deze superioriteit of arrogantie gaat gepaard met een eenzijdige toepassing van zijn leer van het sofisme: De sofisten zijn (opportunistisch) sommige anderen. (Midden) links van hoogopgeleiden laat het ook afweten bij zelfreflectie en zelfkritiek. Eenzijdigheid hoeft in een dialectische context niet tot een balans of rechtvaardigheid te leiden. Bovendien "snap" ik niet waarom (midden) linkse denkers (hoogopgeleiden) de negatief retorische begrippen van elites overnemen, zoals bijvoorbeeld populisme, complottheorie of complotdenker. Woeki Hypo is gematigd liberaal.
@Gio Servas Uw opmerking vind ik eigenlijk weer een goed voorbeeld van hoe populisten tegenwoordig enkel nog redeneren met gevoelens in plaats van met feiten. U beticht mij er zonder argumenten van dat ik "arrogant en superieur" doe, en reageert op geen enkel inhoudelijk punt van de tekst. Vervolgens probeert u de indruk te wekken dat het "oneerlijk" is dat ik een nieuwe partij aanval, zonder daadwerkelijk een tegenargument tegen de genoemde kritiekpunten te leveren. Dit soort reacties hebben enkel als doel om de eigen achterban bevestigd te laten voelen in hun emotie, en niet om de ander te overtuigen met concrete argumenten. Het is praten om een spelletje te winnen, in plaats van een poging om de ander daadwerkelijk een nieuw perspectief te bieden. Geen enkel links iemand gaat hierdoor zijn mening veranderen. Al zou het 100% waar zijn dat ik eigenlijk een super arrogant kereltje ben en dat ik stiekem enkel BBB aanval om de "gevestigde partijen" (waar ik overigens geen van allen ooit op heb gestemd) te verdedigen , dan nog verandert dat helemaal niks aan de validiteit van de argumenten die in de tekst zijn genoemd. Als u echt wilt laten zien dat wij arrogante linkse mensen niet weten waar we het over hebben, kom dan met harde feiten en argumenten om het te bewijzen.
Goed geschreven artikel. Prettig om te lezen. Alleen wil ik de schrijver aanraden zich meer bezig te houden met de maatschappelijke en vooral economische mechanismes die ten grondslag liggen aan het neoliberalisme als ideologie. De ideologie is -in marxistische termen uitgedrukt- de "bovenbouw", die ten dienste staat van de economische belangen van grootkapitalisten. Die hebben baat bij de uitgangspunten van zo veel mogelijk concurrentie en een zo vrij mogelijke markt -in alle maatschappelijke sectoren-, om hun winsten veilig te stellen en te vergroten. (Ten koste van andere sociale groeperingen). Het staatsapparaat heeft vooral de functie hun macht te garanderen. (Het is geen probleem om hierover onderzoeksliteratuur e.d. op te zoeken). Nog een kanttekening: [.....de houding van een advocaat die koste wat het kost de onschuld haar client zal blijven verdedigen, zelfs wanneer zij weet dat deze schuldig is.] Het is inderdaad de taak van een advocaat in het strafproces eenzijdig het belang van de verdachte cliënt te verdedigen. Als een bepaald strafbaar feit niet wettig en overtuigend bewezen kan worden, zal hij/zij dus voor vrijspraak pleiten. Daar is niets mis mee. De advocaat heeft niet als taak te streven naar waarheidsvinding ten koste van zijn/haar cliënt. (Maar is wel gebonden aan bepaald beroepsregels). Dit is voor de "equality of arms" in een rechtsstaat noodzakelijke tegenhanger van de macht van de staat, die door het openbaar ministerie wordt vertegenwoordigd.
Waar een wil is, is een weg, en met onwillige honden is het slecht hazen vangen, het lijkt erop dat deze categorie mensen gepredestineerd is te geloven wat ze willen geloven, nemen niet de minste moeite om uit te zoeken hoe de vork in de steel zit terwijl er nog nooit zoveel informatie voor handen lag, natuurlijk moet je oppassen voor verkeerde info maar met een beetje goede wil is daar best uit te komen, het moet iets met mentaliteit te maken hebben, Janmaat kreeg geen voet aan de grond, na Fortuin is het hek van de dam, ik denk dat het iets met het internet te maken heeft, dat diezelfde burger z'n macht wil doen gelden, misschien voortkomend uit een minderwaardigheidsgevoel, afgunst en achterstelling, hoe primitiever de soort des te eerder er een vijand moet worden gezocht, noem het inderdaad geldingsdrang, als ze daar eenmaal aan geroken hebben is er geen houden meer aan, een vruchtbare voedingsbodem voor fascisme, voor dat soort mensen is waarheid eerder een sta in de weg.
BBB Is populistisch? Populisme is een vage term, die meestal gebruikt word door machthebbende partijen/groeperingen, om hun uitdagers mee te karakteriseren. Alles dat kritiek heeft op globalisme en neoliberalisme, is 'populistisch' en alles dat neoliberaal is en globalistisch, is 'heel competent'. Je verhaal over sofisme, tegenover socratische dialoog: We zouden de VVD en D66 toch net zo goed kunnen beschuldigen van sofistisch opportunisme? Alsof alleen de oppositie hier gebruik van maakt. Ik heb VVDers nog nooit betrapt op enige bespiegeling, dialoog of introspectie. VVDers komen alleen maar met hun verwijten en hun cliché praatjes. Wel ben ik het eens met het laatste stuk van je betoog. en daarom mag er dus niet eens meer kritisch worden gediscussieerd over of dat wel de juiste maatstaven zijn. Dit is de soort mentale gymnastiek die men eerder van een fanatieke Stalinist dan van een liberale filosoof zou verwachten. Hier ben ik het helemaal mee eens. Men doet alsof we aan de ene kant stalinisme hebben en aan de andere kant de neoliberale VVD markt. De realiteit is dat er nog vele sociaal liberale, sociaal democratische tussenvormen denkbaar zijn. Als laatste. Je kan BBB op een hoop gooien met de PVV en FVD, maar ik vind het toch wel echt een ander soort partij. Minder fanatiek, minder offensief, dan PVV en FVD
"BBB Is populistisch? Populisme is een vage term," Nee hoor, populisme is jezelf portretteren als kampioen van het gewone volk (dé Nederlander) versus de elite. Daarbij simplistische oplossingen voorstellend die vaak niet werkbaar zijn.
@ Volrin, 17 mrt. 2023 - 10:48, "... , populisme is jezelf portretteren als kampioen van het gewone volk (dé Nederlander) versus de elite. Daarbij simplistische oplossingen voorstellend die vaak niet werkbaar zijn" Je geeft hier een negatief retorische definitie van populisme, door elites gegeven. Waarom gebruikt (midden) links (van hoogopgeleiden) negatieve retoriek van elites? Zijn zijzelf sofisten geworden? Woeki Hypo is gematigd liberaal.
Yannick bevestigt, mogelijk onbedoeld, dat linkse mensen vaak theoretische wereldvreemde luchtfietsers zijn. Op papier zien hun plannen er prachtig uit maar het is zeer de vraag of ze uitvoerbaar zijn. De ervaring leert dat alles links van de sociaaldemocratie zo wie zo gedoemd is te mislukken en vrijwel altijd eindigt in stagnatie, armoede en onderdrukking. Rechtse mensen zijn daarentegen meestal praktisch ingesteld. Zij zetten bedrijven op of werken in het bedrijfsleven. Bedrijven die zorgen voor nuttige goederen en diensten. Rechtse mensen houden Nederland draaiend.
"De ervaring leert dat alles links van de sociaaldemocratie zo wie zo gedoemd is te mislukken en vrijwel altijd eindigt in stagnatie, armoede en onderdrukking." Bron? U doet precies waar u Yannick van beschuldigd, luchtfietserij. Enkel loze beweringen zonder feitelijke onderbouwingen.
BBB gefeliciteerd! laten we hopen dat ze met de TK verkiezingen ook de grootste worden!
En dan? Begint dan het paradijs waarvan de kerowlain-aanhangers blijkbaar van dromen? Of vallen ze met een klap weer terug in de werkelijkheid waarin ook de bbb met handen en voeten gebonden is aan Europese regelgeving? En gaat de reageerder in kwestie dan weer op zoek naar de volgende rattenvanger.
Ik waardeer dat onze student op zoek gaat naar de oorzaken van de onvrede die ten grondslag ligt aan de triomftocht van BBB. Zijn antwoord komt helaas niet verder dan de kreet reflexieve impotentie, waar we weinig mee opschieten. Het vrijemarktdenken is allang over het hoogtepunt heen, dat is het probleem niet. Mensen constateren dat de overheid op veel terreinen slecht functioneert, de armoede neemt toe. Je zou zeggen: kies dan voor link. Maar het linkse perspectief is onzeker en onveilig, er is een sterke behoefte aan zekerheden. De boeren moeten kunnen boeren, de vissers vissen, de CV moet branden en de auto moet blijven. En BBB bevestigt die behoefte. Ik denk niet dat ik hiermee originele of onthullende inzichten vertel, maar ik heb er meer aan dan aan Socrates en de sofisten. Daarover valt trouwens veel meer te vertellen, de schrijver stelt dat wel erg simpel voor. Beetje populistisch.
@Pater "Ik waardeer dat onze student op zoek gaat naar de oorzaken van de onvrede die ten grondslag ligt aan de triomftocht van BBB." Ik waardeer dat deze student op zoek gaat naar het duiden van de onvrede die ten grondslag aan de onvrede die populisten telkenmale weten te verzilveren door de methoden van de veroorzaker van de onvrede te internaliseren. " Zijn antwoord komt helaas niet verder dan de kreet reflexieve impotentie, waar we weinig mee opschieten." Zijn antwoord laat zien dat het omarmen van de methoden en zienswijzen van degene waar de macht ineffectief want moreel even verwerpelijk is. Dat deze reflextie door deze of gene verworpen wordt (doorgaan! houd koers! de methode van rechts is ook onze methode! moraliteit is ook maar een mening) en betoogd wordt dat we daar weinig mee opschieten is logisch. Bezie het perspectief. "Het vrijemarktdenken is allang over het hoogtepunt heen, dat is het probleem niet. " Nou daar heb je het perspectief. Weet je @Pater. Die natuurlijke vijand van jou, dat rechts, dat kapitaal, heeft dat vrijemarktdenken al eerder los gelaten. En heeft al eerder bedacht hoe die jou de agenda van rechts en kapitaal laat uitvoeren. "Maar het linkse perspectief is onzeker en onveilig, er is een sterke behoefte aan zekerheden. De boeren moeten kunnen boeren, de vissers vissen, de CV moet branden en de auto moet blijven. En BBB bevestigt die behoefte." Bingo!!!
Wat laat links zich eigen weer van de slechte kant zien. Ondanks dat Rutte mateloos impopulair is onder de werkende klassen heeft links laatste 20 jaar niet hiervan kunnen profiteren. En hoe komt dat? Omdat niemand meer een donder geeft om de idealen van links, De voormalige achterban willen simpele dingen zoals goedkoop eten, huur en scholing met de mogelijkheid om door te groeien naar een middenklassen baan. Links maakt dit niet mogelijk, men gaat ergens anders kijken. Links lijkt vastberaden om te sterven op de heuvel van milieu en stikstof. En het is nog een klein heuveltje ook!
'De voormalige achterban willen simpele dingen zoals goedkoop eten, huur en scholing met de mogelijkheid om door te groeien naar een middenklassen baan. Links maakt dit niet mogelijk, men gaat ergens anders kijken. ' Dit. Maar dat lijkt dus niemand bij links te snappen...
U kunt zich in ieder geval weer lekker afreageren op links, terwijl het de rechtse VVD is die het land zo in de shit heeft geholpen en de rechts-populistische BBB daar weinig verbetering in gaat brengen. En u kan het milieu en stikstof probleem proberen te negeren door uw kop in het zand te steken, het zal daardoor echt niet verdwijnen.
Drogreden Volrin. Je leest waarschijnlijk alleen de artikels die je bevestiging geven aan de linkerkant. Ga ook eens andere wetenschappelijke artikelen lezen waardoor je gaat nadenken. Fijne dag. Je gaat waarschijnlijk naar een bron vragen. Die kan je zo vinden. Die moeite doe ik niet eens meer.
@volrin ' De voormalige achterban willen simpele dingen zoals goedkoop eten, huur en scholing met de mogelijkheid om door te groeien naar een middenklassen baan. Links maakt dit niet mogelijk, men gaat ergens anders kijken. ' Het klopt toch ook wat Valkz zegt of niet?
@Ejoth "Drogreden Volrin." Zo stel je, maar doe je niet eens een poging om aan te tonen. "Je leest waarschijnlijk alleen de artikels die je bevestiging geven aan de linkerkant. Ga ook eens andere wetenschappelijke artikelen lezen waardoor je gaat nadenken. " Wederom schiet u meteen in de aannames en stropoppen stand. "Fijne dag. Je gaat waarschijnlijk naar een bron vragen. Die kan je zo vinden. Die moeite doe ik niet eens meer." Vertaling, ik kan mijn loze beschuldigingen niet onderbouwen dus probeer ik de bewijslast op de ander af te schuiven.
> "De voormalige achterban willen simpele dingen zoals goedkoop eten, huur en scholing met de mogelijkheid om door te groeien naar een middenklassen baan. Links maakt dit niet mogelijk, men gaat ergens anders kijken." Geeft u nu links de schuld van het rechtse regeringsbeleid? De SP heeft exact het tegenovergestelde gedaan van wat u beweert: de onderwerpen stikstof en milieu grotendeels negeren, en in plaats daarvan hameren op de toegenomen ongelijkheid en onzekerheid. Dit laatste was was ook de inzet van GL/PvdA wanneer het ging over economie. Helaas wist nieuwkomer Van der Plas met haar "gewone vrouw"-imago en feitenvrije praat over stikstof en onvrede de grootste middelvinger naar het establishment te maken en kreeg zo de proteststemmers achter zich.
Mooi gezegd wat ik al jaren probeer duidelijk te maken. En de reden dat ik me totaal niet druk maak om deze partij,want over vier jaar is de volgende weer an de beurt.
Mensen geloven in iets terwijl zij niet zeker zijn dat het echt bestaat. Is dat verkeerd? Nee want we weten meer niet dan wel. We denken alleen dat het bestaat. Voor de mensheid met zijn beperkte weten kan het de uitkomst zijn, het leven te leven. Om nu verder te gaan met leven, nu. De reflexieve impotentie prachtig want nu heeft het beestje een naam dat voelt veiliger. Oorzaak het niet weten. Negentig procent weet niet op wat voor wijze telkens weer de rekening gepresenteerd wordt met als gevolg zorgen en onbehagen. Ik denk dat wel te weten na langdurige studie van ons financiële systeem. "De agrarische sector heeft enkel het “nationalisten versus globalisten”-verhaal van Baudet". Jonge mensen zijn graag globalisten dat is te begrijpen zij wensen de wereld te verkennen. Maar globalisme leidt tot monocultuur. Tegendraads aan de natuur. Te veel vliegtuigen wat de natuur geweld doet. "Hierdoor valt de anti-vrijemarktpolemiek van politici als Lilian Marijnissen en Jesse Klaver op dove oren". Ja dat komt omdat beide ook niet weten hoe de rekening gepresenteerd wordt, echter wel de oorzaak weten.
"Waarom stemmen deze ontevreden burgers dan niet massaal op economisch linkse partijen als de SP en de PvdA, die in tegenstelling tot de rechtspopulisten serieuze plannen hebben om hier wat aan te doen?." PvdA en SP zijn echt 2 totaal verschillende partijen uit 2 verschillende politieke stromingen met enkele socialistische raakvlakken. Over 'waarom' men niet (meer) op de PvdA stemt heerst vrij algemene consensus: Omdat deze club -na het afwerpen van haar ideologische veren in de jaren 90- datzelfde neoliberalisme in de armen heeft gesloten, en uiteindelijk volledig de dieperik is ingegaan doordat ze hierdoor totaal niet meer geloofwaardig was. "Mensen in de Participatiewet, neem maar een moestuin als u verhongert. © Jetta Kleinsma." Leest u anders eens wat artikelen van voormalig voorzitter Hans Spekman: die heeft dit goed uiteengezet, maar helaas niet op kunnen lossen. In het kielzog van het vorige, begint u over privatisering: NS, Nutsbedrijven, ons gas, ja zelfs woningcorporaties De hele publieke sector mocht in de spreekwoordelijke ramsj van de PvdA na het afwerpen van haar ideologische veren in de jaren 90. "Hierdoor valt de anti-vrijemarktpolemiek van politici als Lilian Marijnissen en Jesse Klaver op dove oren." Dit keer stelt u de SP gelijk aan GroenLinks, en dat is helaas (wederom) onjuist. Jesse Klaver voert tot slot een antivrijemarkt polimíek, en een vrijemarkt politiek: zie o.a de samenwerking met Rutte in de eerste kamer. Ik wens u een fijne avond.
"Over 'waarom' men niet (meer) op de PvdA stemt heerst vrij algemene consensus: " Je redeneert als een kip zonder kop, vertel dan ook eens waarom de sp keer op keer verkiezingen verliest, Lilian denkt er niet over terug te treden, dat vindt haar pa niet goed, je bent familie bedrijf of je bent het niet. "Omdat deze club -na het afwerpen van haar ideologische veren in de jaren 90- datzelfde neoliberalisme in de armen heeft gesloten, en uiteindelijk volledig de dieperik is ingegaan doordat ze hierdoor totaal niet meer geloofwaardig was. " Weet je wel goed wat daarmee bedoeld werd, volgens mij zit je de sp hier na te papegaaien. https://www.parlement.com/id/vjxdkdte2tp1/ideologische_veren Komt erop neer dat je mensen geen valse voorstelling van zaken moet voorspiegelen, dus referendum m'n schoen dus, wat is ongeloofwaardig als je na 1995 nog 42 zetels haalt (Bos), of 38 zetels (Samsom), er zit weer een stijgende lijn in. "Dit keer stelt u de SP gelijk aan GroenLinks, en dat is helaas (wederom) onjuist. Jesse Klaver voert tot slot een antivrijemarkt polimíek, en een vrijemarkt politiek: zie o.a de samenwerking met Rutte in de eerste kamer." Zeker zou ik de populistische sp niet met gl willen vergelijken, die sekte is überhaupt nergens mee te vergelijken, na ja misschien de dieren partij, maar die heeft ook iets met Koffeman te maken, kortom, je leutert uit je nek, manipuleert alsof het een lieve lust is en laat stelselmatig na je te verdedigen, wat ben je voor een vent.
Ik denk dat vooral de links populisten van de sp zich zorgen moeten maken. Als de weerstand tov de huidige regering en het establishment zo groot is. Dat een partij als bbb daar zo van kan profiteren dat ze 16 a 17 zetels in de EK (32-34 zetels in de TK) behalen, dan moet je je als SP toch afvragen waarom je kennelijk niet in staat bent geweest hiervoor een alternatief te bieden. Dit, met mogelijk zelfs verlies, dan moet je jezelf toch iets afvragen. Is Marijnissen al opgestapt.
Leusink geeft hier een reden voor: we leven in een neoliberaal frame waarin de ideeën van de SP klinken als onrealistische dromen die niet serieus te nemen zijn. Ik denk dat dit inderdaad één van de redenen is. Je ziet het ook in debatten, waar er op Marijnissen gereageerd wordt met de dooddoener "je moet het geld eerst [in het bedrijfsleven] verdienen voordat je het kunt uitgeven". En als dit klopt, heeft het ook geen zin om Marijnissen - die het m.i. best goed doet - te vervangen door iemand anders die weer opnieuw ervaring op moet gaan doen.
@yun En waar moet volgens jou dan het geld vandaan komen wat je wil uitgeven? Hoeveel verkiezingen zijn er door de sp verloren sinds haar aantreden? Als je niet in staat bent om in een tijd waar er zoveel protest is tegen het kabinetsbeleid als protestpartij te verliezen dan doe je het niet goed. Dat zit hem ook in het gebruik van termen als neoliberaal. Als je kiezer niet kunt bereiken dan klopt je boodschap niet.
@Jozias2 (1/2) > "En waar moet volgens jou dan het geld vandaan komen wat je wil uitgeven?" Dat is het punt niet. Het punt is dat neoliberale partijen met deze opmerking de discussie doodslaan zonder inhoudelijk te reageren, en ermee wegkomen omdat onderbouwing voor beweringen die binnen het huidige frame passen niet nodig zijn. Zoals Leusink ook schrijft, dit is zelfs zo wanneer het gaat om beleid dat ooit werkelijkheid was, zoals wonen en zorg zonder een grote rol voor marktwerking. De debatten met steeds 15 seconden spreektijd per deelnemer spelen ook het bestaande frame in de kaart, want iets nieuws uitleggen kost nu eenmaal meer tijd dan het bestaande bevestigen. > "Als je niet in staat bent om in een tijd waar er zoveel protest is tegen het kabinetsbeleid als protestpartij te verliezen dan doe je het niet goed. Dat zit hem ook in het gebruik van termen als neoliberaal. Als je kiezer niet kunt bereiken dan klopt je boodschap niet." Niet waar. Om een extreem voorbeeld te nemen, de beweging van Jeremy Corbyn, wie belangrijke standpunten had waarvoor er meerderheden waren onder de bevolking, is kapot gemaakt door de gevestigde orde en de media door o.a. loze beschuldigingen over antisemitisme.
@Jozias2 (2/2) De SP onder Roemer deed het eerst goed in de peilingen, maar kreeg te maken met een smakeloze bewerkte foto in Quote en een sturende cola-met-rietje-foto, werd neergehaald in DWDD en werd van zijn stuk gebracht in een debat door een brutaal liegende Rutte. Als gevolg hiervan ging de SP onderuit in de peilingen. Aan het verkiezingsprogramma veranderde niets, aan de beeldvorming veranderde alles. Het succes van BBB is ook deels te verklaren aan de vele media-aandacht die er voor Van der Plas is geweest, waarbij ze veelal feitenvrij kon praten zonder tegengesproken te worden.
@yun Geld uitgeven wat er niet is is gewoon populisme (in de categorie: geen gezeik iedereen rijk). Als je achterban gelijk wegloopt omdat Roemer met een rietje op de foto staat dan vraag ik me af in hoeverre je je achterban op de inhoud hebt kunnen overtuigen. Maar Balkenende werd regelmatig belachelijk gemaakt in kopspijkers en is van dat skateboard gevallen. Ook bij baudet en Wilders zie soms dat ze belachelijk worden gemaakt in de media. Ook vd plas bij lucky tv. Dus om het falen van Marijnissen nu te vergoelijken met 1 foto van Roemer is wel een beetje flauw
@Jozias2 Zolang er nog Elon Musks rondlopen op de wereld ga ik persoonlijk niet mee met het "er is geen geld voor" verhaal. Met de huidige technologische kennis en industriële capaciteit van de mensheid zouden we makkelijk iedereen op deze wereld een comfortabel leven kunnen geven. Dat dit niet het geval is een politieke keuze. Het feit dat het voor u lijkt als een natuurfeit of "de enige mogelijkheid" is weer een goed voorbeeld van het punt van Mark Fisher. Met de Nederlandse economie gaat het anno 2023 beter dan ooit, en toch krijgen mensen het steeds moeilijker. 50 jaar geleden kon een gezin nog op één inkomen comfortabel leven, nu kan dat niet meer. Wat is het punt van eeuwige economische groei als het gros van de bevolking daar niks van merkt?
@Jozias2 (1/2) > "Geld uitgeven wat er niet is is gewoon populisme (in de categorie: geen gezeik iedereen rijk)." Net als Rutte en Hoekstra zet u de SP hiermee weg als onrealistisch, zonder dat te onderbouwen. Marijnissen heeft gelijk als ze zegt dat het onredelijk is dat de vermogens van miljonairs toenemen en de rijen bij de voedselbanken ook. Natuurlijk mogen mensen die bovengemiddelde prestaties leveren daar extra voor beloond worden, maar het is maar de vraag of dat in alle gevallen zo is. De huidige hoge beloningen en winsten zijn niet proportioneel en de toenemende armoede is niet rechtvaardig. Het neoliberalisme is geen reguliere politieke stroming die welzijn voor mens (en dier) nastreeft. Het is een klassenstrijd van de rijken tegen de armen verpakt als politieke ideologie. Zie verder Leusink's bijdrage hier. > "Als je achterban gelijk wegloopt omdat Roemer met een rietje op de foto staat dan vraag ik me af in hoeverre je je achterban op de inhoud hebt kunnen overtuigen." > "Dus om het falen van Marijnissen nu te vergoelijken met 1 foto van Roemer is wel een beetje flauw" Dit is een karikatuur van wat ik schreef. Het ging niet om één foto, Roemer kreeg een mediacampagne tegen hem. Helaas is beeldvorming één van de componenten van de besluitvorming bij mensen, één waar de media sterk in kunnen sturen. De niet-SP stemmers zijn ook lang niet allemaal overtuigd vanwege de standpunten voor hun partij.
@Jozias2 (2/2) > "Maar Balkenende werd regelmatig belachelijk gemaakt in kopspijkers en is van dat skateboard gevallen. Ook bij baudet en Wilders zie soms dat ze belachelijk worden gemaakt in de media. Ook vd plas bij lucky tv." En dat zal allemaal ook een effect hebben gehad, maar niet alles heeft evenveel impact. Is iemand een uitdager of hoort deze persoon bij de gevestigde orde? Wordt iemand geparodieerd in een amusementsprogramma of afgebrand in een opiniemakende talkshow? Gaat het om een niche internetkanaal of een een prime time tv-programma? Hoeveel positieve aandacht staat ertegenover? De verschillende gevallen zijn lastig met elkaar te vergelijken, maar het is zeer aannemelijk dat - en hier ging de discussie om - het niet altijd aan de boodschap/inhoud hoeft te liggen. Nogmaals, het meest duidelijke voorbeeld is Jeremy Corbyn.
@yannick Ook als je geld wil weghalen bij enkele superrijken (het antwoord is er is 1 Elon musk), moeten die rijken het geld eerst verdienen.
@Jozias2 Het zijn niet die rijken die het geld "verdienen," het zijn de arbeiders die voor ze werken die dat doen. Miljardairs innen enkel de surpluswaarde die door hen gecreëerd wordt, zonder zelf iets toe te voegen. Elon Musk heeft bijvoorbeeld nog nooit zelf iets uitgevonden. Waarom zouden we een systeem in stand houden waarin de ruime meerderheid van de welvaart die door menselijke arbeid wordt gecreëerd in de handen komt van een kleine groep narcistische egoïsten? Elke superyacht die op de oceaan rond vaart is equivalent aan het leed van duizenden hongerige kinderen die van dat geld hadden kunnen worden geholpen.
@yannick Feit blijft dat musk verantwoordelijk voor de positie die bijvoorbeeld tesla nu heeft en daarmee de hele automobielsector heeft beïnvloed. Dat gaat verder dan een uitvinding doen, dat gaat om het toepasbaar maken van het concept. En natuurlijk kan je de politieke keuze maken om zijn vermogen van hem af te pakken. Mast dat vermogen is wel eerst verdiend. Feit blijft dat er eerst geld verdiend moet worden voordat het (na herverdeling) uitgegeven kan worden. De vraag is of als je dat eenmalig hebt gedaan wie opnieuw zijn nek uitsteekt en risico wil lopen. Als er geen nieuwe musks meer komen kun je dat geld niet meer uitgeven en droogt dat op. Dan kun je daarna ook de armen niet meer helpen. En voor wat betreft de sp. Feit blijft dat kiezers zich massaal hebben afgewend van het huidige kabinet en dat de sp kennelijk voor deze kiezers niet een geschikt alternatief was. De sp heeft wederom een verkiezing verloren. Dan kun je wel de kiezer de schuld geven dat ze de boodschap niet snapt maar je moet toch eerst bij jezelf te rade gaan.
@Jozias2 U negeert mijn (en Leusink's) argumenten volledig. Het probleem is niet dat Musk, Bezos, Gates, etc. rijk zijn, het probleem is dat ze *disproportioneel* rijk zijn. Hun vermogen staat niet in verhouding tot de geleverde prestaties. > "Dan kun je wel de kiezer de schuld geven dat ze de boodschap niet snapt maar je moet toch eerst bij jezelf te rade gaan." Nergens geef ik de kiezer de schuld. Hoe komt u hierbij? Mijn punt is dat de media hun taak (kunnen) verwaarlozen om de kiezer te informeren over welke partij hen het best vertegenwoordigt.
@Jozias2 Ook dat heeft Elon Musk niet gedaan. Hij heeft Tesla niet eens opgericht. Volgens voormalige spaceX werknemers moet zijn eigen personeel hem zelfs bezig houden met onzin taakjes zodat hij niet in de weg loopt van de mensen die daadwerkelijk het werk doen en de beslissingen maken. Miljardairs profileren zich wel altijd als "innovateurs" die in hun eentje hun bedrijf groot hebben gemaakt, om zo hun gigantische vermogen te rechtvaardigen. Maar dit is simpelweg een fictie, het is propaganda. Ik durf zelfs te stellen dat deze bedrijven zelfs nog veel efficienter worden als ze in de handen van de daadwerkelijke arbeiders waren, i.p.v. in de handen van CEO's en aandeelhouders. Aandeelhouders geven tegenwoordig namelijk voornamelijk om korte termijn winst, terwijl arbeiders het bedrijf op de lange termijn stabiel willen houden.
Mooi stuk, goed geschreven. Ik heb hier wel vraagtekens bij: "Hierdoor is het enige wat veel mensen wél horen bij de speeches van Marijnissen en Klaver de standpunten die zij hebben over dingen als LHBT+-rechten of vluchtelingen, wat bij de doelgroep die gevoelig is voor populistische retoriek juist weer tot woede lijdt." Maar Marijnissen hoor ik nou juist niet over dit soort zaken. Wat dat betreft weet ik niet of het die BBB stemmers echt te doen is om economische vraagstukken. Als het ze werkelijk zou gaan om dingen als de groeiende kloof tussen arm en rijk of de macht van het internationale bedrijfsleven in Nederland, en ze een hekel hebben aan LHBT+-rechten of vluchtelingen dan zouden ze in de SP een alternatief hebben (ik weet niet of ze in die partij ook echt een hekel hebben aan die dingen, misschien zwijgen ze er gewoon liever over vanuit het idee dat het hun achterban splijt). Maar er zijn te veel variabelen om een conclusie te trekken.
De moeite genomen het helemaal te lezen omdat dit een prettig stuk om te lezen was. Very nice...
Tsja... de Franse revolutie werd destijds door de zittende macht ook als dom populistisch geneuzel gezien. Nou heb ik zelf heel veel moeite met een groot deel van de onderwerpen waar deze partijen al 20 jaar mee komen, maar om die onvrede maar weg te zetten als dommige onnozelheid is misschien ook vrij naïef. PS Je kan zeggen wat wil van de BBB, maar ik heb nog geen enkele Nederlandse partij gezien waarbij zo veel van de provinciale lijsttrekkers allemaal vrouwen zijn……. daar zouden sommige progressieve partijen nog wat va kunnen leren.
'maar om die onvrede maar weg te zetten als dommige onnozelheid is misschien ook vrij naïef.' En daarmee laat de auteur PRECIES zien waarom links maar blijft falen.
Dit bewijst maar weer eens dat niet de lengte van een reactie niet rechtevenredig is met de inhoudelijkheid ervan...
"Tsja... de Franse revolutie werd destijds door de zittende macht ook als dom populistisch geneuzel gezien." Het ontaarde dan ook in een periode van extremistische politieke vervolgingen, de 'Reign of Terror', dus zo gek was die gedachte niet helemaal.