Onwil en dom marktfundamentalisme houden de profiteurstaks tegen

Staatssecretaris Marnix van Rij en ongenoemde "economen" putten zich uit argumenten te verzinnen tegen zo'n crisisbelasting.

"Bofbelasting", "supertaks", de media putten zich uit in het vinden van goed bekkende termen voor een extra heffing voor de profiteurs van deze crisis. 

"Profiteurs", dat is in ieder geval de beste term voor de bedrijven die nu enorme bedragen binnenharken omdat hun product door bijzondere omstandigheden gigantisch in prijs steeg. Niet ondernemerschap spekt hun kassen maar omstandigheden. 

Ondertussen putten staatssecretaris Marnix van Rij en ongenoemde "economen" zich uit argumenten te verzinnen tegen een belasting op zulke winsten. "Niet uitvoerbaar", zeggen zij, terwijl het in 1916 voor de liberale minister Willem Treub prima uitvoerbaar was. Hij voerde een oorlogswinstbelasting in voor oorlogswinstmakers, afgekort O.W.-ers. Hij was ook verantwoordelijk voor tal van maatregelen waarmee mensen structureel gesteund werden die juist buiten hun schuld door de oorlogsomstandigheden werden getroffen. Omdat zij hun baan verloren, omdat hun bedrijfje juist tot stilstand kwam, omdat de voedselprijzen de pan uit rezen, omdat de kostwinner voor militaire dienst was opgeroepen. 

Alles met de hand uitgerekend maar Marnix van Rij vindt het in deze tijd van ICT moeilijk tot niet uitvoerbaar.

Allerlei wijsneuzen steken hun vingertje op en zeggen: in slechte tijden krijgen bedrijven ook geen steun. Hun geheugen is kort: tijdens de lockdowns werd met tientallen miljarden gestrooid. Niemand zei toen dat het allemaal onhaalbaar was en veel te ingewikkeld. Dat gebeurde ook niet toen in 2008 de banken gered moesten worden.

Bovendien gaat het hier om een belasting. Als je verlies maakt hoef je geen belasting te betalen.

Ook vroeg Van Rij zich af of bedrijven met zo'n profiteurstaks nog wel in Nederland zouden willen investeren.

Verrek: profiteurstaks is misschien de perfecte benaming voor zo'n crisisheffing. 

Men heeft in Den Haag blijkbaar nog niet door op welke crisis wij afstevenen. Wat er met het bedrijfsleven en de staatsinkomsten gebeurt als straks een derde van de huishoudens op de fles gaat. Dat daarom bijzondere maatregelen gerechtvaardigd zijn. Dat in een supercrisis, een perfect storm, ook de grote winstmakers van nu te gronde gaan.

Het is een combinatie van onwil en dom marktfundamentalisme.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin. 

Luister naar Het Geheugenpaleis, de podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis.