Joop

Onwetendheid over corona: vloek of zegen?

  •  
23-09-2020
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
vraagtekens

© cc-afbeelding: Arek Socha

Pleidooi voor een herwaardering van de onwetendheid.
De Deense filosoof Sören Kierkegaard schreef naar verluidt eens het volgende: ‘Mensen eisen vrijheid van meningsuiting als compensatie voor de vrijheid van denken waar ze zelden gebruik van maken’. Een citaat dat na het zien van onder andere Famke Louise niet toepasselijker had kunnen zijn. Mijn tenen zijn zelden zo krom geweest.
De vloek van onwetendheid Er is niets mis met kritische vragen stellen. Integendeel. Maar er is een verschil tussen kritische vragen stellen op basis van kennis en op basis van een mening. Want veel van de ‘kritische’ vragen die Famke, Bizzey en andere influencers met een enorm bereik en daarmee invloed stellen, zijn niet gebaseerd op kennis van zaken. En als het vragen betreft waar wel enige onzekerheid over bestaat omdat wetenschappelijke studies geen uitsluitsel geven, wordt dit door wetenschappelijke instituten als het RIVM ook gewoon onderkend.
Toch bijzonder, dat zelfs na het lezen van haar aantekeningen, Famke er bij Jinek niet in slaagde om een coherent verhaal te vertellen. Ik ben toch wel benieuwd wie dit spiekbriefje voor haar had opgesteld, maar laat ik mij weerhouden van speculatie. Hoe dan ook is het op zijn zachtst gezegd kwalijk dat mensen als Famke hun vrijheid kunnen misbruiken om mensen aan te moedigen zich niet meer aan de maatregelen te houden. Want de tag in kwestie wond er geen doekjes om. Vrijheid van meningsuiting heeft zijn grenzen. Want gevaarlijk is het, wanneer influencers kennis pretenderen te bezitten en in werkelijkheid klinkklare onzin mogen etaleren op de zeepkisten die hun kanalen en praatprogramma’s hen bieden. Nogmaals: kritische vragen die gestoeld zijn op basis van kennis van zaken mogen – moeten – er zijn. Maar uit de geluiden die de monden van mensen als Louise verlaten, is weinig van betekenis te deduceren.
Een wezenlijk onderliggend probleem is onwetendheid, of eerder: de ontkenning ervan. De mens verafschuwt een gebrek aan kennis, maar hij is tegelijkertijd vatbaar voor de pretentie van kennis. Onwetendheid mag er niet zijn. Nee, liever verwijst hij naar alternatieve bronnen of vage, onsamenhangende verhalen die een persoonlijke voorkeur bevestigen. De rol van social media hierin behoeft geen verdere uitleg. En hiernaast is er simpelweg het verlangen om ook in een crisis inkomsten te kunnen genereren (naast de overheidssteun, die er wel degelijk is, hoewel dit misschien niet op het spiekbriefje van Famke stond). Er is niets mis met dit verlangen: natuurlijk willen ondernemers geld (blijven) verdienen. Maar dat betekent niet dat het gerechtvaardigd is om de pretentie van kennis in te zetten om zo bij je aanhang de schijn te wekken wetenschappelijk interessante vragen te stellen. De kans is reëel – zeker bij de jongere generatie – dat dit uiteindelijk tot meer doden leidt.
De zegen van onwetendheid Onwetendheid is een verdorven iets geworden. Onterecht. Het besef van onwetendheid zou een prachtig iets moeten zijn. Het is de motor voor respectvolle discussie: Socrates had een punt. Zelden lees of hoor ik in de vele discussies die ik voer: “Ik weet hier relatief weinig van, maar, […].” Of: “Daar heb je een goed punt, […].” Hoewel ik hier relatief weinig van afweet (ha, ha), denk ik dat dit komt omdat de mens onwetendheid als een zwakte ziet. Ik wil pleiten voor een herwaardering van de onwetendheid. Het is een groot goed, mits er wat aan gedaan wordt, want moedwillige onwetendheid (lees even mee, ‘kritische’ BN’ers) is een potentieel gevaar. Dus kom uit die digitale bubbel en verdiep je eens in wetenschappelijk onderbouwde artikelen die aantonen dat PCR-testen wel degelijk specifiek zijn voor het coronavirus en dat de eis voor 100% zekerheid (specificiteit en sensitiviteit) lastig haalbaar is. En wat is het alternatief?
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (29)

JanB2
JanB224 sep. 2020 - 20:33

“The problem with the world is that intelligent people are full of doubts, while the stupid ones are full of confidence” Charles Bukowski

2 Reacties
Zandb
Zandb25 sep. 2020 - 8:34

Jan Heb ik het mis, dat u t.a.v. dit onderwerp (te?) weinig twijfel toont?

JanB2
JanB226 sep. 2020 - 21:06

Goedkoop! Als u tussen de regels doorleest dan ziet u bovendien dat ik nog veel vragen heb. Daarnaast echter ook zekerheden op basis van kennis en gezond verstand. Maar uw soort ziet twijfel als een teken van zwakte en onwetendheid en daarom leg ik daar niet de nadruk op. Nuance is aan de rechtsmens niet besteed immers. Z’n verstand trekt dat niet en hijzelf trekt de verkeerde conclusie’s. Vandaar.

DenFlexwerker
DenFlexwerker24 sep. 2020 - 8:50

"Hoe dan ook is het op zijn zachtst gezegd kwalijk dat mensen als Famke hun vrijheid kunnen misbruiken om mensen aan te moedigen zich niet meer aan de maatregelen te houden. Want de tag in kwestie wond er geen doekjes om. Vrijheid van meningsuiting heeft zijn grenzen. Want gevaarlijk is het, wanneer influencers kennis pretenderen te bezitten en in werkelijkheid klinkklare onzin mogen etaleren op de zeepkisten die hun kanalen en praatprogramma’s hen bieden". Wat is het probleem? Mevrouw heeft nu, op tv, aan het debat kunnen meedoen. In de arena die het gevolg is van vrije meningsuiting, is haar mening volledig afgeslacht. Het werkt dus prima. Ja, een aantal mensen zullen haar blijven geloven want er zijn altijd mensen die niet rationeel uit hun eigen bubbel stappen: water bij de tv zetten voor Jomanda. Grenzen stellen aan vrijheid van meningsuiting, gaat dat niet veranderen. Een arm amputeren helpt niet tegen verkoudheid. Grenzen stellen aan vrijheid van meningsuiting, is gevaarlijk.Ten eerste ga je de drogreden Argumentum ad hominem, tot wapen maken. Erger nog, je kan mensen gaan diskwalificeren voor ze de arena mogen betreden. Kwalijk want ook een stilstaande klok geeft twee maal daags de juiste tijd aan. Ten tweede is vooral in de politiek zaken vaak niet zo zwart wit als goed of fout. Veel politieke zaken hebben voordelen en nadelen. Daarom kunnen er stakehouders zijn die getroffen worden. Ook die moeten een stem behouden, ook als deze stakehouders geen havo hebben gehad. De enige legitieme grens aan vrijheid van meningsuiting, is bedreigen of oproepen tot geweld. Dit omdat ja daarmee andermans vrijheid van meningsuiting schend. Ook hier geld jouw recht van meningsuiting, waar andermans begint.

2 Reacties
Ignoramu5
Ignoramu524 sep. 2020 - 17:21

Goede punten, waar ik het mee eens ben. De wet voor zover ik weet overigens ook, en terecht. Ik had het anders moeten verwoorden toen ik schreef dat er grenzen zijn aan vrijheid van meningsuiting, aangezien er niet letterlijk werd opgeroepen om strafbare feiten te plegen (wat wel een formele grens is). Mijn reactie was relatief snel geschreven en gevoed door frustratie. Ik vond Gommers reactie empathisch en verstandig, aangezien hiermee de dialoog werd aangegaan en er ruimte ontstaat om de ander duidelijk te maken hoe de vork in de steel zit.

Zandb
Zandb25 sep. 2020 - 8:43

Den Flex Ik ben het met u eens, dat dit wel degelijk binnen de manier past waarop wij met onze vrijheid van meningsuiting omgaan. Wanneer Wilders in feite (m.i. ten onrechte) wegkomt met zijn "minder, minder-oproep" dan mag deze oproep, ook al zouden mensen bewust misleid worden, zeker niet strafbaar zijn. Zit ik er erg ver naast, wanneer je bijvoorbeeld dan de meeste vormen van reclame ook moet verbieden? Of rumoer creëren om zonder enig bewijs een bepaalde OvJ van een zaak te weren? Of oproepen om, zonder dat dat bewezen kan worden, bedrijven of omroepen o.i.d. te boycotten vanwege racistische uitlatingen?

GoudenBergen
GoudenBergen24 sep. 2020 - 8:22

Het was op zich wel een aardig idee om Famke in te schakelen om jongeren de gevaren van corona duidelijk te maken en de genomen maatregelen uit te leggen. Haar volgers zullen eerder naar haar luisteren dan naar een of andere minister of Jaap van Dissel. Maar er zit ook een risico aan. Als overheid heb je er geen grip op. Als Famke van gedachten verandert, zoals nu gebeurd is, stuurt ze haar volgers precies de andere kant op, dus het bos in.

1 Reactie
GoudenBergen
GoudenBergen24 sep. 2020 - 8:24

Er wordt wel eens gezegd dat het niet uitmaakt wat er over je gezegd wordt, als er maar over je gepraat wordt. Da lijkt ook van toepassing op Famke. Ze staat weer volop in de spotlights.

Bouwman2
Bouwman224 sep. 2020 - 7:30

Ik zou het maar bij Socrates houden. En bij het oude "wie zijn kennis vermeerdert,....."

Fredje3
Fredje324 sep. 2020 - 5:21

Het citaat uit het begin van je stuk is briljant. Verder. Wat is de reden van het gebrek aan kennis van b.v. deze influencers? Ligt dit bij diegene die deze kennis moet delen of ligt dit aan de influencers? Deze influencers zijn niet bekend geworden om hun intelligentie, zij zijn bekende geworden door dat hun volgers zich verbonden voelen met deze mensen. De openbare vraagtekens die zij hebben zijn een reflectie van het gevoel van hun volgers, dus zijn er veel mensen die onwetendheid hebben. Je kunt dan eigenlijk ook wel stellen dat dit een probleem is van de mensen die deze informatie moeten delen. Ze doen dit of niet goed, of duidelijk, of simpel, of spannend genoeg voor hele groepen. Dus moet er wat aan de informatie die gedeeld wordt gedaan worden. Misschien dat zelfs daar de influencers voor gebruikt kunnen worden. Voorzie hen van de juiste informatie waardoor zij dit door kunnen geven. Ik geef toe, dat is een stuk moeilijker dan ze gewoon geld geven zodat ze zeggen dat de regering gelijk heeft zonder dat ze zelf begrijpen waarom, maar het zou een stuk effectiever zijn en al beter dan een l*l verhaaltje van een stelletje stijve harken waar iedereen langzaam maar zeker al een hekel aan begint te krijgen.

Tom7
Tom724 sep. 2020 - 5:16

Ook van Kierkegaard de filosoof die de basis heeft gelegd voor het existentialisme, `De waarheid is aan elk individu eigen en voor elk individu anders´ Kierkegaard werd door zijn afwijkende mening beschimpt en uitgelachen, hij stond met zijn filosofie tegenover de door Baudet bejubelde systeemdenker Hegel. Als de Wetenschap dienend is aan de waarheid en het welzijn van het AL is dat dikke mik zou ik zeggen, maar is de Wetenschap dienend of onderdanig aan een Illusie ,Macht, Controle, Geld bezit dan gaat het fout. Deze crisis is mede ontstaan en kunnen globaliseren omdat een totalitaire macht een opmerkzame arts afgelopen dec. 2019 monddood maakte. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Dat de `Wil tot Macht´ (controle) uit te roeien valt is een illusie, en de illusie is weer nodig om ons onder controle te houden, het heilige vooruitgangvuur van Prometheus, tegenwoordig de communicatie technologie (Borderline Times), blijkt hier keer op keer naar een vat van Pandora te leiden. Uit de film `Instinct´ met Anthony Hopkins, de Illusion Scene (4 min). Instinct - Illusions Scene https://www.youtube.com/watch?v=SXi38hV9zvQ (Gaan we het de volgende keer hebben over het donkere gat van Heidegger? of de niksnut, de vagebond, is dat wat misschien?)

3 Reacties
Norsemen
Norsemen24 sep. 2020 - 8:51

Het woord macht in 'Wil tot Macht' heeft niet die betekenis die wij nu aan dat woord geven. Er wordt volgens niet mee bedoeld macht uitoefenen over anderen, maar meer over je eigen leven. Waar Schopenhauer het had over 'wil tot leven', waar met leven eigenlijk overleven wordt bedoeld. Heeft Nietzsche het met macht denk ik meer over de wil je leven te willen leven.

Tom7
Tom724 sep. 2020 - 12:59

Yep daarom noem ik ook de vagebond, de niksnut of het donkere gat. De link met scene is ook bedoelt als onderbouwing. Nog wat onderbouwing, In de 80 tachtiger jaren werd het de gewone man gemakkelijk gemaakt om een huisie te kopen, hiermee werd een gevoel van macht of controle weggeven leek het wel. (maar was niet zo toch, hypotheek etc.) Nu kan een ieder kennis bezitten en een ieder kan zijn existentie uitdragen of aan zelfpropaganda te doen via de vooruitgang van Techniek, gedragen door de vrije wil en de wil tot macht, het lijkt wel een sprookje. Maar oh surprise, surprise, daar was Big Tech, en die blies heel het verhaaltje uit. Wat we nu zien is een vliegwiel, diegene die op gegroeid zijn met de vrijheid van die zogenaamde vooruitgang en de drang/prikkels (Borderline Times) van het uitvergroten van de IK, vallen nu in een donker gat, het normale is nu abnormaal geworden. Een existentiële crisis dus. "La normalité est une obsession et le concept de la folie un outil de contrôle social, une manière de stigmatiser la différence" Michel Foucault "Je moet nu, vanavond een carrière als moordenaar beginnen; geloof me, beste vriend, dat is de enige kans die je nog hebt." Uit de `Wereld als Markt en Strijd´ van Michelle Houellebecq Tenslotte vind Sartre dat de mens is veroordeeld tot Vrijheid. (De Docu "Century of the Self" van de BBC ook op Youtube, geeft een schitterend inzicht tot aan de negentiger jaren hoe macht altijd weer bezit weet te nemen van de zogenaamde Vrijheid)

Norsemen
Norsemen25 sep. 2020 - 10:58

"Is it surprising that prisons resemble factories, schools, barracks, hospitals, which all resemble prisons?" Mooi uitspraak van Foucault.

Molly Veenstra
Molly Veenstra23 sep. 2020 - 23:51

Ik zou mijn hersens niet teveel breken over mevrouw Louise die volledig is afgeslacht op de sociale media en elders. Haar onbenul is echter een onoplosbaar probleem. Het is van alle tijden en zal nooit verdwijnen. Het schijnt dat ze vroeger op de loonlijst stond van het ministerie van gezondheidszorg om haar doelgroep te bewegen tot 'het naleven van de regels'. Voor ditzelfde ministerie vervult zij nu opnieuw een nuttige functie, waarschijnlijk zonder zich hiervan bewust te zijn. De afgelopen dagen heeft niemand het meer over het falende test-beleid van Hugo de Jonge. De welsprekende minister die zo gladjes weet te verkopen dat we zes maanden na het uitbreken van de corona-crisis nog steeds niet in staat zijn om voldoende te testen en die ons allen al even zo welsprekend heeft wijsgemaakt dat het voor verzorgers in verpleeghuizen geen zin had om mondkapjes te dragen. De aandacht is volledig gericht op dat arme schaap dat nauwelijks uit haar woorden kan komen en geen flauw benul heeft van de onzin die ze allemaal uitkraamt. Famke Louise is de zondebok van het falende kabinetsbeleid geworden en heeft onbedoeld de aandacht afgeleid van het werkelijke probleem. Dat zijn Mark Rutte en Hugo de Jonge. Het is te hopen dat zij daar niet voor is betaald en dat het allemaal een kwestie was van puur onbenul. Laten wij allen gauw tot bezinning komen, ophouden dat kind te bashen en onze aandacht gaan richten op de werkelijke problemen waar we mee te maken gaan krijgen de komende maanden.

Appel2
Appel223 sep. 2020 - 18:22

Wetenschap is gebaseerd op het erkennen van onwetendheid, wat onzeker is, buiten wat wel zeker bekend is. Dat laat onverlet dat in geval van onbekende, mogelijke, en zekere gevaren zoals in de context van het Coronavirus het zonder alle onderliggende processen te kennen, en daardoor niet te weten wat alle voldoende beschermende maatregelen zijn, het zekere voor het onzekere te nemen het beste is.

11 Reacties
JanB2
JanB223 sep. 2020 - 20:19

Volstrekt mee eens.

ton14024
ton1402423 sep. 2020 - 20:35

En wat ze zeker weten is dat een lockdown slecht is voor de bedrijvigheid. Ze weten meer zeker, maar dat interesseert ze niet.

Appel2
Appel223 sep. 2020 - 21:39

@Ton Het is inderdaad ook een niet te miskennen zekerheid dat een lockdown, niet alleen in Nederland, funeste gevolgen heeft die ook niet alleen financiële slachtoffers zal kennen. Om het een naast het andere zeker te weten moet je dus ook afwegingen maken. Je moet een financieel-economische crisis niet onderschatten. Behalve het goed wat je kunt doen wanneer je in goede doen bent als samenleving, ook voor andere, kan het aan van alles gaan schorten wat weer andersoortige slachtoffers maakt dan direct door het virus.

Zandb
Zandb24 sep. 2020 - 6:07

Appel En daar gaat het dus nu net om: Want wat is nu, in een materie waar je te weinig van weet, het zekere voor het onzekere? En waarom zou dat, dat dat het beste zijn? Wanneer je bv bang bent dat je je vingers breekt is het het beste om het zekere voor het onzekere te nemen, en verwijder je je vingers.

Eric Minnens
Eric Minnens24 sep. 2020 - 7:47

@Zandb "het zekere voor het onzekere" Waarom is iemand bang om zijn vingers te breken? Omdat ie dan geen, of incomplete, vingers meer heeft. Jouw oplossing, vingers verwijderen, lijkt mij dan ook niet erg logisch (maar het was natuurlijk ook grappig bedoeld). Zoals je iemand die bang is te verongelukken, het advies zou kunnen geven om dan maar beter zelfmoord te plegen. Nadat ie eerst zijn vingers verwijderd heeft natuurlijk. M.b.t. corona is het in deze context wat moeilijker om zekerheid te krijgen. Je zou kunnen proberen een ziekenhuisdokter zo gek te krijgen jou met het virus te besmetten. Als je het overleeft, ben je spekkoper. Zo niet, jammer dan.

Bouwman2
Bouwman224 sep. 2020 - 7:52

Je maakt het weer concreet, terwijl je zo goed begon tot de eerste komma. Daarna gaat het weer over angst, de meest malicieuze raadgever. Hebzucht zit ook in die categorie net als hovaardij. Beide klassieke doordzonden. Ik ben voornemens la Nausée van Sartre nu eens helemaal rustig uit te lezen Zeker weten doe ik dat niet, er kan nog van alles tussen komen. .

Appel2
Appel224 sep. 2020 - 8:15

@Zandb Het zekere voor het onzekere is in deze context dus buiten de zeker zinvolle maatregelen zoals 1,5m afstand houden, herhaalde hygiënerituelen, derden anders dan naasten niet onnodig aanraken, niezen en kuchen in de armholte, met minder zeker waarin dit helpt maar zeer wel mogelijk wel helpend je omgeving beschermend dragen van mondkapjes als je zelf nog ongemerkt geïnfecteerd bent. Mogelijk helpt dit dragen van een mondkapje jezelf ook nog eens maar daar bestaat meer twijfel over.

Zandb
Zandb24 sep. 2020 - 8:49

JanB Wat is dan het zekere voor het onzekere, in dit verband?

Zandb
Zandb24 sep. 2020 - 11:41

Appel Als het nu zeker is, zoals u stelt, dat deze maatregelen werken, waar hebben we het dan in godsnaam over?

Minoes&tuin
Minoes&tuin25 sep. 2020 - 5:20

Als je denkt dat het coronavirus je te pakken krijgt dan maak je jezelf maar vast van kant! Zoiets? Wat is dit voor een vreemde logica!

Woeki Hypo
Woeki Hypo25 sep. 2020 - 14:42

@Minoes&tuin,  25 september 2020 at 07:20, "Als je denkt dat het coronavirus je te pakken krijgt dan maak je jezelf maar vast van kant!" Ik zou dan uit voorzorg of om het zekere voor het onzekere te nemen, (eventueel) een HCQ combinatie willen nemen, in de eerste lijn. Maar dat mag niet volgens onze (medische) autoriteiten (in Nederland en elders, maar niet overal). Ik en mijn (huis)arts mogen dat niet zelf samen bepalen, in deze zogenaamde liberale democratie. Men (de (institutionele) wetenschap) heeft mij en anderen nog geen tegenvoorbeeld kunnen geven dat deze combinatie dan niet voldoende kan werken. Mijn vertrouwen in politiek en wetenschap heeft een nieuw dieptepunt bereikt. Ook m.b.t. andere corona zaken, waarover je vragen kunt stellen (o.a. vaccins, financiering), vragen die blijkbaar niet gesteld mogen worden, gezien de censuur in de MSM en op de sociale media (met een cancel cultuur). Woeki Hypo.

JanB2
JanB223 sep. 2020 - 18:15

“Ignorance is strength!” Nuff said.

1 Reactie
Zandb
Zandb24 sep. 2020 - 8:52

JanB Misschien zou u er beter aan doen, te bedenken, dat wanneer je weet dat je (te?) weinig weet, je vanzelf wel wat voorzichtiger wordt in wat je gaat doen. In die zin kan onwetendheid inderdaad een kracht zijn. Zeker als je bedenkt, dat populistisch denken al snel als tegenovergestelde op de loer ligt.