Ik ging met een tegenstander naar de A12-blokkade
Omtzigt en Van der Plas dwepen met noaberschap, maar de overheid moet naar het grotere plaatje kijken
De term noaberschap is een veelgehoorde de laatste tijd. Pieter Omtzigt rept erover en ook Caroline van der Plas sprak in haar HJ Schoo-lezing de wens uit dat Nederland een noaberstaat wordt. Voor Ellen Deckwitz, geboren en getogen in het oosten van het land waar de term vandaan komt, klinkt het allemaal als muziek in de oren.
Noaberschap, dat is het gegeven dat je als gemeenschap elkaar helpt, maar de ander ook in zijn of haar waarde laat door het houden van een respectvolle afstand. En dat klinkt allemaal leuk en aardig, zegt Deckwitz, maar politici als Omtzigt en Van der Plas blijven ook vaag over de uitwerking daarvan. Hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat kwetsbare burgers niet onder de radar verdwijnen omdat je uit principe het erf niet opkomt?
En dan is er nog een aspect aan noaberschap dat zich niet leent voor een overheid die zegt voor haar burgers te zorgen:
“Noaberschap is spontaan en specifiek en wordt daardoor, hoe welwillend de bedoeling ook is, selectief en gericht op het ledigen van directe nood. Ze bevindt zich in het domein van de korte termijn. Het is acuut pleisters plakken, in plaats van het oprichten van een systeem waarin zo goed voor de burger wordt gezorgd en genoeg vooruit is gedacht dat de meeste pleisters niet eens meer nodig zijn.”
Reacties (41)
Noaberschap? Dat noemen ze in regeringskringen participatie. Gratis participatie!
Participeren, dat is deelnameplicht. Op straffe van gekort worden op de kwaliteit van je leven.
Nabuurschap, zeg maar glúúrplicht, betekent een obscurantistische, bemoeizieke overheid, met verlekkerde verklikkers in dorpen en gehuchten.
Noaberschap vierde hoogtij in tijden van een kleine overheid. Dit maakt dat in staten met een kleine overheid mensen vaker aan noaberschap doen via bijvoorbeeld kerken. In Nederland betaal je voor elke mogelijke scheet direct of indirect belasting wat mensen tot consumenten maakt. Immers, als je ergens voor betaalt, verwacht je wat van de ontvanger van dit geld. Men verwacht niet dat men alsnog in actie moet komen omdat de overheid zijn taken verzaakt. Daarnaast, wil hier de overheid graag zaken via noaberschap uitbesteden (want gratis), maar houdt evengoed wel graag de regie erop. Tijd om keuzes te maken.
Op rechts platteland word je voortdurend áángegaapt als ze je niet kennen. Dezulken heb ik liever niet als gebuurte.
U kent de wereld, dat is duidelijk. Maar wie duldt u wel naast u? En is dat ook gelukt?
Geborneerd volk bestaat uit lieden die overal een voorschot op nemen en een násmaak van geven. Men vindt het bij úitstek in de provinciale reforiem.
Houd dergelijke typjes buiten jouw community, Hannes. Selecteer aan de poort op gewenste uiterlijke en innerlijke kenmerken en je zult vast gelukkig en onbezorgd je dag kunnen doorbrengen.
De volksmenners van de reactionaire bokkenwagens in de províncie, ze ruiken naar angst, want waarschuwen krampachtig voor volksvreemde neigingen.
MZ Geen adhesie met ruraal rechts. Laat het die nábuurplicht onderling óphoesten en laat andersdenkenden met rust.
Hannes Achterhout Dat valt me heel erg tegen van je, je grossiert in datgene wat je de ander verwijt. Je vooroordelen zijn niet van de lucht evenals je generalisaties en het demoniseren van mensen. Je kunt weleens zo erg bezig zijn met taalkundige spitsvondigheden dat je de inhoud vergeet. Krijgen we nu onverwacht een inkijkje in je werkelijke inborst of hol je jezelf voorbij zodra je vaart wil maken?
Het klinkt heel erg als een de participatie samenleving. In een iets mooier geformuleerd jasje. Helemaal tegen noaberschap dus. Je weet wat er mee gaat gebeuren als je (neo) liberale partijen daarmee de vrije hand. En ultra rechts ook trouwens. Dit klinkt goed, maar gaat catastrofaal uitpakken.
Sonic2 . Je hebt 100% gelijk . Het gaat over een collectivisme wat niet werkt als een overheid het moet organiseren. Wanneer het uit een gemeenschap, dorp, commune etc. Zou moeten komen wordt het al lastig want je kunt mensen niet verplichten zich in te zetten voor het groter geheel . Alleen daar is niets rechts of neoliberaal aan het gebeurd ook in linkse samenlevingen . Zie het aantal politieke gevangenen in voormalig SU. N.Korea , China.
@ E W T Communisme en socialisme is een sympathiek systeem als het goed wordt uitgevoerd en door de goede mensen. Ik heb de afgelopen dagen mij verdiept in het programma van de SP. Daar zitten prima punten in. Wel ben ik er mee eens dat er een bepaald soort van pragmatisme in moet zitten. Je moet niet alles aan de overheid overlaten. En ook niet alles aan de markt. Het gaat om het uitgangspunt. Er zijn de afgelopen 40 jaar veel foute afslagen genomen en daarom is een socialistische en sociaal democratische correctie( vooral op economisch terrein) noodzakelijk. Dat is wat anders als voor een socialistische heilstaat pleiten. Heel erg veel partijen blijven steken in de grote lijnen. Het moet allemaal veel concreter. Hoe gaan we de armoede aanpakken? Hoe gaan we belastingen verlagen? Wat doen we aan de tekorten? Naoberschap is leuk voor aan de borreltafel. En ook is het hier leuk om het over een onsje meer of minder overheid te hebben. De politiek moet eens naar de concrete invulling gaan kijken. Daar heeft iedereen wat aan namelijk
Op zich prima verhaaltje van Deckwitz maar wat mij betreft nog te mild. Het noaberschap is onzin. Leuk en wellicht enig bestaansrecht in kleine homogene gemeenschappen waar iedereen elkaar kent. Maar een begrip zonder enige betekenis in grote gemeenschappen waar anonimiteit gebruikelijk is. Het begrip kan alleen functioneren in de visie van mensen die niet leven in een stad met meer dan 200.000 mensen. Dan werkt het anders. Dan kunnen mensen nog steeds goede vrienden of buren hebben maar dan is het toch echt een kwestie van kiezen. Je hebt al snel honderden mensen op loopafstand. Bovendien is er sprake van een enorme diversiteit van normen en waarden. Niet iedere buur is welkom zelfs al komt die aan de deur met de beste bedoelingen. In grote steden steunen mensen elkaar lang familie lijnen, culturele verbanden, nog steeds enkele kerken en andere formele en informele structuren. In een stad als Rotterdam zijn er op enkele uitzonderingen geen buurten waar je noaberschap zou kunnen vinden. Leuk dat het platteland vindt dat men gehoord moet worden en ook gehoord wordt. Maar de problemen en oplossingen van de achterhoek zijn niet de problemen en oplossingen van de grote stad. Wat mij stoort aan de verhalen van Omtzigt en Van der Plas is dat zij denken dat hun benadering overal toepasbaar is. Dat is dus niet het geval.
Maar als je gelijk hebt, dan geldt ook dat oplossingen die voor de Randstand worden bedacht, niet per se goed zijn voor de rest van het land. Zo heeft PvdA/GL als voorstel om het politie-uniform uit te breiden met hoofddoekjes (https://groenlinkspvda.nl/wp-content/uploads/2023/09/GL-PvdA-VKP-Ongenummerd-2.pdf). Wellicht dat zoiets nuttig kan zijn voor bepaalde wijken in de Randstad, maar het effect in Stadskanaal, Doetinchem of Geleen zou best contraproductief kunnen zijn. Ik heb echter de indruk dat met name de GL-achterban de inwoners van 'de provincie' niet direct op hun netvlies hebben als ze beleidsvoorstellen doen. Terwijl dat bij BBB en NSC precies omgekeerd is. Is dat erg? De SP denkt bijvoorbeeld ook niet direct aan de belangen van iemand die twee keer modaal verdient als ze voorstellen doen. Is het niet juist mooi dat je in Nederland uit een breed scala aan partijen vertegenwoordigers kunt kiezen die duidelijk aangeven welke visie ze voor de toekomst hebben. En als die visie behoorlijk overeenkomt met de jouwe, dan lijkt het me logisch dat je daarop stemt.
@ Markzelluf Jij schrijft: Maar als je gelijk hebt, dan geldt ook dat oplossingen die voor de Randstand worden bedacht, niet per se goed zijn voor de rest van het land. Dat klopt dat is ook zo. En: Is het niet juist mooi dat je in Nederland uit een breed scala aan partijen vertegenwoordigers kunt kiezen die duidelijk aangeven welke visie ze voor de toekomst hebben. Nee dat is niet mooi. Zo heb jij zelf nu net laten zien dat de GL oplossingen niet werken in Stadskanaal. Wat mij betreft zoekt Stadskanaal het zelf uit. Ik zou wel moslima's die graag bij de politie willen werken adviseren dat niet in Stadskanaal te doen. Maar dit soort zaken op landelijk niveau willen regelen is dus onverstandig.
Het is in feite niet anders dan de minister/staatssecretaris van Volksgezondheid ook zegt. Anderen moeten de zorg maar verstrekken, zoals je buurman etc...wij kunnen het niet meer. Dat was waar ik ook even aan dacht.
Dag Daan, Ik begrijp je punt wel, maar als je stelt dat 'Stadskanaal' het zelf maar moet uitzoeken, dan geldt dat toch ook voor de Randstad? Ik bedoel: als mensen in de provincie vinden dat 'naoberschap' de beste aanpak is voor hun situatie, dan hoeven ze in jouw visie geen rekening te houden dat het elders niet werkt omdat men zich daar minder bekommert om hun 'buur'. Ook Randstedelingen zoeken het dan zelf maar uit, om jouw woorden te gebruiken. Daarnaast geldt bij veel partijen - ook bij links - dat ze alleen de eigen achterban bedienen. Gisteren bij Op1 Van Kooten die het gewaagd had vragen over de behandeling van diabetespatiënten te stellen. Mocht niet van hogerhand: dieren en duurzaamheid zijn de core business. Die belangen staan centraal en de rest kan de pot op. Ook de S(G)P heeft er een handje van om zeer eenzijdig haar achterban te bedienen. Ooit een voorstel van de SGP gezien om voor niet-gelovigen de regels rond ongehuwd samenwonen te versoepelen? Of van de SP om de hoogste belastingpercentages te verlagen? Ik denk dat er twee mogelijkheden zijn: je voert een evenwichtig beleid dat zoveel mogelijk rekening houdt met alle verschillende belangen in Nederland. De keuze is dan beperkt tot de middenpartijen, dus PvdA, D66, VVD en CDA - al kan ik me voorstellen dat er genoeg mensen zijn die ook daar vraagtekens bij zetten. Of je kiest echt voor 'belangenbehartiging' van specifieke groepen: SP, PVV, 50+, BBB, NSC, PvDD etc.
@ Markzelluf Jij schrijft: als mensen in de provincie vinden dat 'naoberschap' de beste aanpak is voor hun situatie, Ik vind het prima. Het enige criterium is dat zij anderen geen overlast moeten bezorgen. En: De keuze is dan beperkt tot de middenpartijen, dus PvdA, D66, VVD en CDA De realiteit is dat deze partijen helemaal geen regering kunnen vormen. Dat levert nooit een meerderheid op. Dus jouw oplossing gaat per definitie tot problemen leiden. Ik denk dat de keuze voor doelgroepen niet erg is. Als je maar zorgt dat hun beleid niet op mensen wordt toegepast die er geen behoefte aan hebben en als men elkaar geen overlast bezorgd. Als Doetinchem een zwarte zwarte piet wil vind ik het prima. Maar dan moeten de Doetichemmers wel in Doetinchem blijven.
Die laatste alinea slaat de spijker op de kop. Het gaat om het herinrichten van de samenleving naar moderne socialere woonvormen, werkvormen en recreatievormen. Geen regressie naar spruitjesgeur of oude sociale zuilen vol groepsdruk.
Het is m.i. het laten opknappen van problemen door de directe burgers, die enkel enkel elkaar helpen. De reden daarvan is de overheid geen verantwoordelijkheid geven, burgers geen rechten. Het is de SGP gedachte van zo min mogelijk overheid fliever geen overheid. Je bent dan bijna letterlijk overgeleverd aan je buren.
De provincie en haar inwoners weer belachelijk maken en/of negeren, dat ging tijdens de vorige (PS)-verkiezingen ook zo goed..
Kan toch ook prima én én zijn? Je kan niet voor alles- zeker met de enorme vergrijzingsgolf die in aantocht is- alleen naar de overheid kijken. De overheid dient een minimum niveau te garanderen, alles wat aanvullend van onderop gebeurt is mooi meegenomen.
In mijn jeugd woonde ik in een arbeiderswijk (bouwvakkers). Tijdens een vorstperiode gingen de mannen in de beurt bomen omzagen. Hoogstamfruit dat vervangen werd door laagstam. Dat deden ze met een ploeg bouwvakkers, die op dat moment in de vorstverlet zaten. Voor het werk werd niet betaald, maar na afloop van de werkzaamheden kreeg ieder z'n deel. Zo was het ook als bij elkaar klussen gedaan werd. Dat ging in de meeste gevallen met gesloten beurs. Voor wat hoort wat. Ook burenhulp bij geboortes was in zwang om dat gratis te doen. Zo waren ze in staat meer van hun karige loon over te houden. Of dat noaburschap was? Die term was in mijn geboortedorp niet in zwang.
Declwitz is duidelijk niet bekend met het buiten de Randstad bekende naoberschap. Dat mensen in elkaars leefomgeving elkaar wanneer nodig helpen met zaken, dus zorgen dat ze er weet van hebben als er mogelijk iets nodig is, maar tegelijkertijd de balans respecteren mensen in hun eigenheid te laten. Alle aanleiding voor training daarin als onderdeel van burgerschap van veel stedelingen.
Goed onderbouwde kritiek weer van Ellen Deckwitz. Overigens is er volgens mij gewoon een goede ABN vertaling van 'noaber', namelijk nabuur. Nabuurschap dus, iets wat niet af te dwingen valt en vooral van toepassing is op kleine gemeenschappen waar men meer op elkaar is aangewezen.
Noaberschap wordt door vd Plas verkeerd gebruikt. Als bewoner van het platteland [drenthe] is noaberschap hier gemeengoed. Maar dan gaat het om elkaar als burgers te helpen als ineens de nood aan de man is. Dat kan klein nood zijn - boodschappen halen voor je zieke buur, of grotere nood door te helpen bij verbouwing etc. Ook gaat het erom dat tot op zekere hoogte naar elkaar om kijkt. Zonder dat dit dwingend en controlerend wordt. Het probleem met de overheid is dat zij zich uit het sociale domein heeft teruggetrokken en het overlaat aan het bedrijfsleven [marktwerking] Daarnaast is de overheid steeds wantrouwender geworden tegenover de burger. Dat gaat dus niet over noaberschap. Of over een noaberschapstaat. Het gaat, zoals terecht in het artikel, over een systeem dat door neoliberaal rechts is neergezet ,waarbij de burger aan zijn lot wordt overgelaten. Het systeem faalt dus. ER is geen balans meer tussen de driehoek : burger-overheid-bedrijfsleven.
Hgroen, helemaal eens. In mijn regio wordt het mienskip genoemd. Een begrip zo oud als het volk. Je kunt het gemeenschapszin noemen. De oude boerencoöperaties komen er uit voort. Een bekende was de Friese Boeren en Tuinders Onderlinge, tegenwoordig bekend als FBTO. Boeren die gezamenlijk geld inlegden om elkaar te helpen als dat nodig was. Maar ook in de grote steden komt het voor. Wijken en straten zijn net zo goed gemeenschappen waar mensen elkaar helpen. Zeer recent werd hier geld ingezameld voor de weduwe die achterbleef nadat haar man en eigenaar van een chinees restaurant was overleden en zij geen geld voor de begrafenis had. BBB en Omzigt doen het voorkomen of gemeenschapszin iets is dat we verloren zijn geraakt. Iets dat er niet meer is. Onzin. Zij doen dit om een tegenstelling te creëren tussen stad en land waarbij de stad als het grote kwaad wordt weggezet en de regio als een pastoraal paradijs. Over polariseren gesproken. Het wordt gebracht met een hoop pathos, wanhoop en fatalisme. Zoals we die kennen van Amerikaanse tv dominees. Ik heb niets tegen gemeenschapszin maar het lost onze problemen niet op. Het is cultuur- en identiteitpraat terwijl het om geld en beleid moet gaan. Het is bedoeld om af te leiden, om te misleiden. Het zijn de nieuwe kleren van de keizer.
Helemaal mee eens! Ik ben met noaberschap opgegroeid; toen mijn moeder ziek was kookte onze bejaarde buurvrouw voor ons, terwijl de buurman 2 huizen verder op altijd haar gazon mee pakte als hij ging grasmaaien. Dat deed je gewoon.
''Ook gaat het erom dat tot op zekere hoogte naar elkaar om kijkt. Zonder dat dit dwingend en controlerend wordt.' Daar is Van der Plas helemaal niet verantwoordelijk voor..
Uit het BBB program: `Geen zicht op sociale huurwoningen voor asielzoekers, maar wel een `naoberstoat'. Waarvoor eigenlijk? Voor nog meer krom dialekt?
Misschien moet je dan tot de conclusie komen dat daar helemaal geen draagvlak voor is?
Merkwaardig hoe sufrechts commentaar vaak begint met `Misschien...?' Wellicht acteert rabiaatreactionair volk primair op deze wijze, om zich nóg snediger en gevátter voor te doen, dan het wordt gevierd in eigen kring.
Nietszeggend modieus geneuzel. Het is Balkenendes waarden en normen verhaal met een scheutje Fries Mienskip. Alsof de padvinderij opnieuw is uitgevonden.
