Oma over haar brief die Nederland schokte

Zaterdag stond op de Ingezonden Brieven pagina van de Volkskrant een brief van een grootmoeder met als titel ‘Mijn donkere kleinzoons’. De brief, die niet online beschikbaar was, werd gefotografeerd, op Twitter gezet en kreeg honderden, zo niet duizenden, retweets.

In de brief vertelt oma Zonnenberg (76) die op Texel woont dat ze twee dochters heeft, een is met een blanke Nederlander getrouwd, de ander met een zwarte Ghanees. Beide stellen hebben twee zoons. Die van het ene stel zijn blank, die van het andere gekleurd. Ze leven ongeveer hetzelfde leven, zijn alle vier keurige Nederlandse jongens, met één verschil: de donkere jongens worden voortdurend aangehouden en gecontroleerd door de politie. “Ooit, toen ik jong was, protesteerden wij tegen de pasjespolitiek in Zuid-Afrika. Nooit gedacht dat ik ooit deze brief zou schrijven.”

De brief over alledaags racisme werd warm aanbevolen door twitteraars: ‘ Voor wie denkt dat racisme in Nederland niet bestaat ‘; ‘Sterke ingezonden brief in #VK van oma over verschillende behandeling van kleinzoons met verschillend kleurtje’ ; ‘ mooie brief, ik ken helaas meer verhalen… ‘. Om maar enkele reacties te noemen.

Media We bellen oma Zonnenberg. Zo’n schokkend relaas, dat moet toch wel opgepikt zijn door de media, de debatprogramma’s, de talkshows.

“U bent de eerste journalist die belt,” zegt ze. “Ik heb ook geen Twitter, zou niet weten hoe ik daar bij moet komen. Ik heb wel veel reacties gehad, alleen maar positieve. Sommige mensen waren bang dat wat ik vertelde hier op Texel gebeurde maar dat is niet zo. Mijn kleinzoon woont in Purmerend, reist voor zijn studie elke dag naar Amsterdam en hij heeft er het meeste last van.

Twee, drie keer per maand wordt hij wel staande gehouden. Soms zelfs door de Spoorwegpolitie, ook al mogen die dat niet. En hij doet aan American Football, dan reizen ze in een busje met zwarte jongens door het land en worden ze heel vaak aan de kant gezet. Om nog maar te zwijgen van de douane op Schiphol, daar is het helemaal erg. Altijd worden de koffers helemaal doorzocht. Mijn schoonzoon blijft altijd zo dicht mogelijk bij mijn dochter uit vrees er uitgepikt te worden.”

Hebben zij wel eens een klacht ingediend? “Welnee, dat durft niemand. Dan zou je zo’n agent naar z’n naam moeten vragen en dan is het risico te groot. Voor je het weet zit je op het bureau en ben je uren verder. Mijn kleinzoon ondergaat het gelaten. Alleen toen hij werd aangezien voor een inbreker, toen was hij wel erg bang.”

Waarom heeft u de brief geschreven? “Ik wilde m’n stem laten horen. Ik heb de oorlog nog meegemaakt, dat bijna niemand iets zei. Waar zijn we mee bezig? Je kunt er ook helemaal niks tegen doen. Ik heb wel eens eerder op het punt gestaan om er een ingezonden brief over te schrijven. Nu met de Zwarte Piet-discussie dacht ik laat ik eens vertellen hoe het er werkelijk aan toe gaat. Want het is de waarheid.”

De brief die zaterdag in de Volkskrant  (papieren editie) verscheen onder de kop ‘Mijn donkere kleinzoons’, met toestemming overgenomen:

Ik heb twee dochters. De oudste is getrouwd met een blonde, blanke man. De jongste met een donkere man uit Ghana. Ik heb vier kleinzoons: twee blonde jongens en twee donkere jongens. Ik ben ontzettend trots op ze en hou zielsveel van ze.

Maar mijn donkere jongens lopen tegen problemen aan die de blonde jongens totaal onbekend zijn. Om te beginnen de identiteitskaart: nooit kan mijn oudste donkere kleinzoon die vergeten, hij wordt geregeld aangehouden om die te laten zien. Wanneer? Nou gewoon op het station of als een agent daar zin in heeft.

Hij heeft meerdere kopietjes van die identiteitskaart, want stel je voor dat hij hem kwijtraakt. Een paar uurtjes cel heb je zo te pakken. Het is een lieve, rustige, keurige jongeman, er is dus geen enkele reden voor, behalve zijn kleur.

Eens werd hij op weg naar huis gevolgd door een politiewagen; toen hij eenmaal veilig thuis was, had mijn dochter nog de tijd om de politie te vragen wat er aan de hand was. Het antwoord was: ja, er wordt de laatste tijd in deze buurt zoveel ingebroken, dus u begrijpt…

Mijn schoonzoon wordt natuurlijk ook vaak aangehouden om zijn papieren te laten zien. Dat hoort er gewoon bij! Mijn schoonzoon heeft al jaren de Nederlandse nationaliteit, al mijn kleinzoons zijn wat je noemt Hollandse Jongens. Maar al waren ze dat niet,dan nog doe je zoiets niet.

Wat te denken wat dat doet met jonge mensen?

Alledaags racisme. Ooit, toen ik jong was, protesteerden wij tegen de pasjespolitiek in Zuid-Afrika. Nooit gedacht dat ik ooit deze brief zou schrijven.

En wat Zwarte Piet betreft,dat is peanuts vergeleken met wat de politie hier dagelijks heel gewoon en nodig acht tegenover mensen die het ‘goede’ kleurtje niet hebben.

Bah.

Greet Zonnenberg