Ollongren moet de Europese aanwezigheid in de propaganda-oorlog juist versterken

Als het aan een meerderheid in de Tweede Kamer ligt, wordt de website EUvsDisinfo zo snel mogelijk geliquideerd. Met die opdracht pogen de parlementariërs minister Ollongren naar Brussel te sturen. Allerwegen wordt dit gegeven als een grote nederlaag voor de bewindsvrouw uitgelegd. Dat is ook zo. Maar wel met deze kanttekening: er is een tsunami van domheid over haar heen geslagen.

De Europese Unie en met name de oostelijke delen daarvan worden de laatste jaren lastig gevallen door propagadacentrales en nepnieuwsfabrieken uit Rusland. Die zijn actief sinds het Kremlin deze confederatie van democratisch bestuurde landen van expansiezucht verdenkt. Ze zijn bovendien een ideologische tegenstander geworden nu Poetins Rusland steeds meer de vormen aanneemt van een autoritair bestuurd land, waar godsdienst, gezin en vaderland fundamenten vormen van de samenleving en niet het individu met zijn burgerlijke rechten en plichten. Russische internationale nieuwskanalen zoals RT en Sputnik schilderen Europa sindsdien af als een werelddeeld waar chaos en interne tegenstellingen steeds meer toenemen. Nepnieuwsfabrieken vullen dit aan met verhalen die bestemd zijn voor Europese consumptie. Het is de bedoeling op die manier het vertrouwen van de Europese burgers in hun eigen informatiebronnen te ondermijnen.

EUvsDisinfo was bedoeld als een antwoord op deze Russische strategie. De site zou onwaarheden ontmaskeren. Brussel had er echter niet veel geld voor over zodat een redactietje van vier man geholpen door vierhonderd vrijwilligers de hele Russische propaganda- nieuws- en nepnieuwsproductie in de gaten moest houden plus desinformatie van binnen Europa. Dat ging uiteraard fout. Daarom zijn Nederlandse contentbrengers zoals GeenStijl, TPO en de Gelderlander op de site te kijk gezet als verspreiders van valse informatie. Die beschuldigingen zijn inmiddels verwijderd maar EUvsDisinfo weigert een rectificatie. Daarom stappen de in hun eer en goede naam aangetaste Nederlandse media toch naar de rechter. Het getuigt van weinig professionaliteit dat de antinepnieuwssite niet ruiterlijk voor zijn fouten uitkomt. Daardoor schaadt hij de eigen geloofwaardigheid des te meer. EUvsDisinfo geeft een staaltje van amateurisme ten beste waar de tegenvoeters in Rusland ongetwijfeld veel pret over hebben.

Is dat een reden om de site dan maar af te schaffen? Wat hij doet, is heel normaal en gebruikelijk. Overheden brengen al sinds jaar en dag ontkenningen en dementis uit als ze vinden dat hun woorden en daden in de media op onjuiste wijze worden weergegeven. Wat de gammele site nodig heeft, is een groter budget en vakbekwaam personeel zodat fouten zoals die van de laatste maanden niet meer voorkomen.

Tegelijk moet de Europese Unie zich niet dag in dag uit af laten straffen door allerlei propagandakanalen met een verborgen agenda. Het wordt tijd dat de Europese landen  op het front van de propagandoorlogen de tanden laten zien. Tot nog toe is vooral Frankrijk actief met internationale nieuwskanalen in verschillende talen die allemaal onder de noemer fr24 vallen. Duitsland is met DWTV aan een inhaalslag bezig. De BBC laat ik er in verband met Brexit maar even buiten. Ooit was Radio Nederland Wereldomroep een speler van betekenis op dit gebied maar dit machtige instrument voor Holland Promotion is ten tijde van Rutte I aan de buitenlandhaat van gedoogpartner PVV ten offer gevallen. Zo trok de leeuw zijn eigen klauwen uit.

Het zou helemaal niet gek zijn als de Europese landen hun krachten bundelden om een grote en effectieve aanwezigheid tot stand te brengen in de traditionele en de sociale media. Wat is dan de troef? Die troef is waarheid en eerlijke informatie. De bevolkingen van de staten waar men ons niet welgezind is – Midden-Oosten, Rusland, tot op zekere hoogte China – weten dat hun eigen media een gekleurd beeld van de werkelijkheid geven. Daarom zijn zij geneigd stemmen uit het buitenland het voordeel van de twijfel te geven. Daarop was destijds ook het wereldwijde succes van Radio Nederland Wereldomroep gebaseerd: eerlijke informatie en geen Holland propaganda. Het is een winnende strategie: de waarheid ondermijnt elk autoritair bewind.

Men zou dat het beste kunnen garanderen door dat Europese antwoord op  propaganda en nepnieuws waarmee de wereld vergeven wordt, te laten geven  door een (of misschien meer) instanties met een onafhankelijke status, geheel los van de Brusselse instellingen of de nationale regeringen. Het geld komt van de lidstaten maar het bestuur bestaat uit onafhankelijke deskundigen, die zelf vacatures invullen als een van hen ontslag neemt. En er is een statuut waarin die eerlijkheid een dwingende eis is. Er bestaat al een kiem voor zoiets, Euronews  euronews.com waarin de publieke omroepen van 21 Europese en Noord-Afrikaanse landen samenwerken. Je gaat er niet onmiddellijk van uit je dak, van dat Euronews maar het is een begin.

Hoeveel mag dat kosten? Met een miljard kom je al een heel eind. En voor alle EU-landen bij elkaar is het een schijntje.

Als de kamermeerderheid niet zo verslaafd was aan de waan van de dag, zou ze minister Ollongren met zo´n opdracht naar Brussel sturen: een onafhankelijke nieuwsbron uit Europa voor de hele wereld. Op onze gezamenlijke kosten. In dienst van de vrijheid en de democratie.

Toegift : een avond met vaderlandse liederen voor het Kremlin Met Anna Netrebko en Dmitri Hvorostovsky. Zonder twijfel geheel naar de zin van dr. Th. Baudet. Neem het Italiaanse onderschrift voor lief.