Obama: IS niet alleen militair aanpakken

De vluchtelingenorganisatie van de VN (UNHCR) slaat groot alarm over het lot van duizenden Irakezen die dreigen om te komen van de honger en dorst. Honderden yezidifamilies – een van de oudste geloofsgemeenschappen van het Midden-Oosten, die door soennitische extremisten als duivelsaanbidders worden beschouwd – sloegen op de vlucht voor het extremistische geweld van de Islamitische Staat (IS, voormalig ISIS) en zitten nu vast op de gortdroge bergtop van Sinjar.

Updates onderaan

Hoewel er dagelijks mensen omkomen van de honger en dorst , is afdalen naar beneden geen optie. Daar wacht een zekere dood aan de hand van IS-rebellen. Niet alleen yezidi’s, ook christenen en sjiitische moslims worden door IS vermoord. Zelfs soennitsche geloofsgenoten die door de organisatie als verraders worden beschouwd zijn de afgelopen maanden zonder pardon afgemaakt in de steden die IS heeft veroverd, omdat ze bijvoorbeeld voor de Irakese overheid werken. De VN schat dat 200.000 mensen op de vlucht zijn geslagen toen Sinjar werd ingenomen. 147.000 van hen zijn inmiddels aangekomen in kampen in de semi-autonome Koerdische gebieden.

De Tweede Kamer heeft minister Timmermans van Buitenlandse Zaken gevraagd om vóór donderdagmiddag in een brief  te laten weten of er internationale actie komt voor de Yezidi’s die voor de Islamitische Staat gevlucht zijn. De partijen willen verder weten of de internationale gemeenschap – inclusief de Arabische landen – ‘de verschrikkelijke misdaden van ISIS collectief veroordeelt’. Daarnaast wordt gevraagd ‘op welke wijze concrete en onmiddellijke hulp geboden wordt aan de groepen die in acute en levensbedreigende nood zijn’.

Udate 11.45 uur Rebellen van de Islamitische Staat hebben vannacht de stad Karakush in het noorden van Irak veroverd op Koerdische troepen. Een internationale christelijke organisatie meldt dat zeker een kwart van de christenen uit de stad en omgeving  op de vlucht zijn geslagen. In Karakush zelf wonen zo’n 50.000 christenen. De stad ligt ten zuidoosten van Mosul, dat in juli werd veroverd door IS(IS).

Update 19.30 De Amerikaanse president Obama overweegt volgens The New York Times een actie boven Irak. De president zou met zijn staf de mogelijkheden bespreken om de naar schatting 45.000 leden van niet-islamitische minderheden te hulp te schieten. Gedacht zou onder meer worden aan luchtaanvallen op ISIS-troepen aan de voet van de gebergte.

Volkskrant:  Yezidi’s kunnen kiezen: sterven van dorst of vermoord worden door ISIS Update 7.00

President Obama heeft toestemming gegeven voor luchtaanvallen op ISIS-strijders in het noorden van Irak. Ook zijn er voedselpakketten gedropt in de bergen waar tienduizenden vluchtelingen zich schuilhouden. Obama benadrukt dat er geen militairen naar Irak worden gestuurd. Dat meldt de NOS. Lees hier Obama’s hele toespraak.

Update 15.00 De Amerikaanse luchtmacht heeft een stelling van ISIS-troepen in het noorden van Irak gebombardeerd, zo meldt de NOS. Het Pentagon laat via een verklaring weten dat het bombardement in Erbil een reactie is op een beschieting van Koerdische troepen die waren gelegerd in de buurt van Amerikaanse manschappen.

Ook de Britten gaan luchtsteun bieden aan de opgejaagde minderheden in Noord-Irak. Daarnaast zullen de Britten de VS ondersteunen bij hun operatie tegen de strijders van de IS. Dat heeft de Britse minister van defensie Michael Fallon tegenover de BBC gezegd.

Update 17.34 uur VVD en het CDA steunen de Amerikaanse acties in Noord-Irak. Volgens CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt is geweld nodig om Yezidi’s en christenen te beschermen tegen de terroristische organisatie IS.

Update 21.50 De soennitische terreurbeweging IS zou honderden vrouwelijke yezidi’s gevangen hebben genomen. Dat heeft een woordvoerder van het Iraakse ministerie voor mensenrechten laten weten. De vrouwen zijn volgens de woordvoerder jonger dan 35 jaar en zouden gevangen worden gehouden in scholen in Mosul, de op één na grootste stad van Irak. Eerder deze week sloegen al tienduizenden yezidi’s op de vlucht toen IS hun dorpen binnen viel.

De Verenigde Staten hebben inmiddels laten weten dat ze geen einddatum hebben voor de bombardementen op IS. Volgens het Witte Huis hangt het af van de ‘veiligheidssituatie op de grond’, wanneer de bombardementen stoppen.

Een meerderheid in de Tweede Kamer staat overigens achter de bombardementen in Noord-Irak. Alleen polderen zou niet genoeg zijn. Update 10.00 uur De Amerikanen hebben vannacht voor de tweede nacht op rij hulpgoederen gedropt boven Noord-Irak. De situatie van de mensen die op de vlucht zijn voor de strijders van IS is nog steeds nijpend. In een interview met de New York Times zei president Obama dat IS niet alleen militair kan worden aangepakt. Als de onvrede onder bepaalde groepen soennieten niet wordt opgelost, keert IS terug zodra de Amerikaanse vliegtuigen zijn vertrokken, aldus Obama. IS heeft volgens de president weliswaar weinig aantrekkingskracht op de gemiddelde soenniet, maar de groep zou momenteel ‘een vacuüm’ vullen:

De vraag is niet hoe we ze militair kunnen stoppen, maar hoe we in contact kunnen treden met de soennitische meerderheid in een gebied dat, momenteel, is afgesneden van de wereldeconomie.

Daarom zoeken de VS naar lokale bondgenoten die in staat zijn om het vacuüm te vullen. Inmiddels zijn Koerdische strijdkrachten en IS weer slaags geraakt. Die laatste voerde een aanval uit op de Noord-Iraakse stad Tuz Khurmato. Koerdische strijders zouden de moslimextremisten hebben teruggedreven. De Iraakse regering heeft vrijdag een vliegtuig vol munitie naar Arbil gestuurd om daar de Iraakse en Koerdische strijders in hun gezamenlijke strijd tegen de Islamitische Staat (IS) te ondersteunen.Het betreft nu munitie voor kleinere vuurwapens. De Amerikanen werken samen met Bagdad om ervoor te zorgen dat een verder verzoek om wapens en toebehoren, waaronder mortieren en AK-47’s, „zo snel mogelijk” kan worden ingewilligd.

Update 11.45 Minister Timmermans van Buitenlandse zaken roept Nederlanders in het noorden van Irak op daar vertrekken. Alleen al in en om Arbil zitten momenteel honderden Nederlanders. Maar het is moeilijk om weg te komen, omdat veel luchtvaartmaatschappijen niet meer op de stad vliegen.

Update 16.45 President Obama heeft op een ingelaste persconferentie  aangekondigd dat de Amerikanen de steun aan de Koerden hebben opgevoerd. Op de vraag wat de duur van de operaties zal zijn wilde Obama geen antwoord geven.

Bij aanvallen eerder vandaag zouden volgens Koerdische bronnen 20 strijders van IS zijn gedood. De luchtaanvallen zouden ook zijn ingezet ter ondersteuning van een actie van Koerdische strijders, die op de berg Sinjar een groep van vijfduizend yezidi’s wisten te ontzetten. Volgens Obama wordt er gewerkt aan een oplossing om iedereen van de berg af te krijgen. De Amerikanen hebben beelden van hun luchtaanvallen vrijgegegven: