"Een fatsoenlijke samenleving is een samenleving waarvan de instituties mensen niet vernederen." - Avishai Margalit
Dit citaat zong rond in mijn hoofd, en misschien nog meer in mijn hart, bij het aanhoren van de persverklaring van Femke Zeedijk en Rosanne Hertzberger. Zij stapten gisteren uit de Kamerfractie van Nieuw Sociaal Contract uit solidariteit met Nora Achahbar, de staatssecretaris die afgelopen vrijdag al genoeg had van de hitsige xenofobie binnen de politieke arena en in het kabinet en aan de noodrem trok.
Vooral Hertzbergers rake woorden (de treffende taal van haar NRC-columnistentijd heeft ze niet verleerd) deed mij erg denken aan bovenstaand citaat van de alom gerespecteerde Israëlische filosoof en pionier in de vredebeweging (oprichter van de vredebeweging ‘Vrede NU!’).
Fatsoen was hier in het geding. Fatsoen, zoals Hertzberg het gebrek daarvan in het parlement en het kabinet aan de kaak stelde, was van een andere orde dan het kneuterige tegeltjeswijsheid-motto van oud-premier Jan-Peter Balkenende: “Fatsoen moet je doen”.
Het ging om iets dat veel aangrijpender en alarmerender was. Namelijk het gebrek aan het fatsoen in de bejegening van de burgers en bevolkingsgroepen door de politieke bestuurders die aan het hoofd staan van onze belangrijkste maatschappelijke instituties, de ministeries.
Leiders van instituties met grote impact op het materiële en immateriële welbevinden van iedere burger, leiders wier woorden en daden doorslaggevend zijn voor maatschappelijke cohesie, zodat we verdraagzaam, in vrede en in verbinding samen kunnen blijven leven.
Precies hierover schreef in 1996 de internationaal bejubelde (onder ander Spinozaprijs 2002) Margalit het boek “De fatsoenlijke samenleving”. Margalit maakt in dat boek helder hoe gevaarlijk het is als een staat mensen categorisch vernedert, minachtend bejegent en daarmee emotioneel buitensluit van het collectieve bewustzijn van de natie, van het wijgevoel, en daarmee op den duur en hierdoor dehumaniseert.
In Margalits benadering is het formele streven naar gelijke rechten en rechtvaardigheid nodig, maar niet voldoende om het gevoel van vernedering en uitsluiting tegen te gaan. Een staat moet de burgers, niemand, geen enkele bevolkingsgroep, willen vernederen, in hoe zij hen bejegent en behandelt. Een staat moet in die zin waardig handelen, fatsoenlijk zijn.
Margalit gaat in dit boek empirisch te werk. Aan de basis van het boek liggen talrijke gesprekken met Palestijnen en met Russische Joden over in hoeverre zij hun relatie met de Israëlische welzijnsinstellingen als vernederend ervaren. Hij is als het ware in dit boek de pijnverzamelaar die van zijn materie een moreel kompas maakt voor wat goed bestuur behoort te zijn.
Ik heb zo’n vermoeden wat de uitkomst zou zijn geweest van dergelijke gesprekken dezer dagen In Nederland. Als Nederlandse burgers met een immigratieachtergrond in gesprek met Margalit zouden kunnen reflecteren op wat de taal en de toon van dit kabinet met hen doet. Als de Nederlandse moslims hun verhaal zouden doen. Of iedereen die door dit kabinet als antisemiet wordt weggezet. Of de mensen die een Palestijnse vlag uit hun raam hangen als solidariteit met de Palestijnse burgers en protesteren tegen een genocidale oorlog die door ons kabinet wordt gesteund.
Als dit kabinet ergens goed in is, is het wel het vernederen van vele burgers, in de wijze waarop men gemakkelijke hele groepen wegzet. Wat voor de microfoon, niet alleen door een aantal volksvertegenwoordigers, maar zelfs door aantal ministers en staatssecretarissen gezegd is, is al erg genoeg. Maar in de ministerraad is het kennelijk van kwaad tot erger gegaan. Zo ver dat het tot het uitstappen van een staatssecretaris en nu opstappen van twee Kamerleden heeft geleid.
Dat de politici die een morele lijn trekken, alle drie van NSC afkomstig zijn is niet toevallig. Raison d'être van NSC was en is het tegengaan van het discrimineren van weerloze burgers en de vermorzeling van de burgers door een Kafkaiaans staatapparaat.
Vooral het toeslagenschandaal was de aanleiding van de moedige stap van Pieter Omtzigt om zijn tanden in de ongerijmdheden van onze bestuurlijke cultuur te zetten, tegen wil en dank, tegen de stroom in. En ja, ook tegen de wens van het eigen CDA in. Dat is het ontstaansverhaal van NSC.
De staat had eigen burgers systematisch ‘vernederd’ om in Margalits vocabulaire te spreken, en daarom moest de staat nodig herschikt, hervormd en moreel wakker geschud worden. Daar was Nieuw Sociaal Contract voor nodig.
Welnu, niet geheel toevallig had een grote groep vermorzelde burgers door de toeslagenaffaire een immigratieachtergrond. En nu worden zij opnieuw vernederd door degenen die aan de knoppen zitten van de staat. Het verschil zit hem alleen in het feit dat er nu een kabinet aan de macht is met NSC-leden erin. Dat schuurt, dat is een bloedende wond voor elke NSC’er met een moreel geweten.
Drie prominente vrouwen binnen de partij hebben al gekozen voor hun geweten, in plaats van het politieke gewin van de partij en hun eigen carrière daarin. Een keuze voor het politiek fatsoen, die een staat moreel behoort uit te stralen. Een keuze precies in lijn met het pleidooi van de Israëlische filosoof Margalit.
Zaterdag aanstaande is de algemene ledenvergadering van NSC. Ik zou al hun leden willen uitnodigen om eens in hun gedachten terug te keren naar het ontstaansverhaal van hun partij. En ook terug te keren in hun geheugen naar hun persoonlijke keuze, toen hun morele kompas wees naar een lidmaatschap van deze partij.
Ik zou willen dat Pieter Omtzigt zelf, al ziek en misselijk, deze collectieve “soul searching” zal gaan leiden. Deze politieke queeste is ten slotte, met hem begonnen.
Misschien lukt het dan om met z’n allen te erkennen dat NSC ver van zijn bedoeling is komen te staan. Dat wat hun allen bezielde bij het oprichten van een nieuw partij, een heel ander verlangen was dan waar de partij nu staat.
Heel misschien ontvouwt zich een moedige morele bekentenis: dat ze in hun queeste naar een beter bestuur en een waardiger staat een verkeerde afslag hebben genomen. Dat het tijd wordt om met dit onfortuinlijke avontuur te stoppen, omwille van het fatsoen, het bestuurlijk fatsoen, zoals de Israëliër Margalit voor ogen had, nagenoeg drie decennia terug. Het is nog niet te laat voor NSC.
Waarom zou dat dan niet werken? Een aantal jaar geleden heeft de regering de oppositie nog blij gekregen met 100 km per uur ipv 130 heeft ook absoluut geen invloed op het klimaat, heeft miljoenen gekost en de oppositie blij.
Daar waar je dan 130Kmh mag rijden behelst 3 wegen met een afstand van 67km heen en terug. De tijdswinst is heen en terug 3 minuten. Maar voor de bühne is dit natuurlijk waar we allemaal naar verlangt hebben..🎉
Hij maakt heel duidelijk dat wanneer mensen asielzoekers zeggen dat ze dan eigenlijk bruine mensen bedoelen. Vandaar ook die ontmenselijkende woorden als "gelukzoekers" en "derdelanders".
Inderdaad een heel goede beknopte weergave van de werkelijkheid.
De werkelijke oorzaak zit grotendeels inderdaad in het onbegrenste rendements en winst denken door goedkope arbeid hier heen te halen dat ondertussen veel sociale verhoudingen en leefomgeving kapotmaakt.
Maar let op :......................Zodra de focus komt op de ongelimteerde arbeidsmigratie komen er vanuit rechtse neoliberale media (waar je tegenwoordig best het CPB en CBS onder kan scharen), met angst berichten over "veel minder welvaart."
Angst zaaien werkt heel goed om ongewenste en kromme zaken in stand te houden, vraag maar aan VVD, BBB en PVV:
Wanneer arbeidsmigranten wegblijven van wie de productie of productiviteit onder het nationale gemiddelde ligt neemt de welvaart per hoofd van de bevolking, bbp per capita, toe.
En de rechtse kiezer ziet al het verkeer in Nederland eindeloos stilstaan in oneindige files van alleen maar Toyota Yarissen.
Files heb ik eigenlijk nooit last van met mijn Toyota Aygo X-Play...Die Yaris rijders doen het dus gewoon hartstikke verkeerd
@onyxcumulus
Als je niet begrijpt wat ik schrijf, kun je misschien beter niet reageren. Ik heb het niet over auto's. Zelfs niet over files.
Weet je eigenlijk wel wat een metafoor is?
Waarschijnlijk niet!
Laat ik het anders zeggen: rechts Nederland heeft het idee dat alle ellende in 't land komt door immigratie en vervolgens 'bewijzen' ze dat vooroordeel door telkens te roepen dat er een soort 'buitenlanderconnectie' is.
Wie in de wereld is geïnteresseerd in het feit dat jij in een Aygo X-Play rijdt?
Programma's die bedoeld zijn de oververtegenwoordiging van niet- westerse criminelen bloot te leggen om de publieke opinie te beïnvloeden, blijken een vruchtbare voedingsbodem te zijn voor vreemdelingenhaat. En een woningmarkt die van schaarste een verdienmodel maakt, bijvoorbeeld, werkt daar uiteraard flink aan mee.
De VVD belooft de kiezer al zo'n dertig jaar dat ze van asiel een speerpunt maken. Zoals de stoere Rita Verdonk lang geleden met verve over het media voetlicht bracht. Maar wat ze écht deden en nog altijd doen is de opvang saboteren, en trachten te voorkomen dat integratie een succesverhaal wordt.
Wie blijft geloven dat VVD, PVV, en BBB de problemen in ons land gaat oplossen, zal bedrogen uitkomen. Deze partijen schuwen leugens niet om de belangen van het grootkapitaal te dienen, en de welvaartsstaat en onze leefomgeving nog verder af te breken.
Want ze gedijen, vreemd genoeg, het beste in een samenleving waar armoede, wachtlijsten, en groeiende onvrede de dagelijkse realiteit zijn. En half Nederland loopt als 'Zwaan kleef aan' achter die gewetenloze schurken met hun loze beloften aan. Zoals de VS achter die aantoonbaar liegende asociale Donald Trump.
Met de VVD, PVV en BBB gaan we de oorlog niet winnen. Wat een aanfluiting. Inderdaad. Maar Links heeft nog nooit kans gezien om te adresseren hoe het de zorgen van de gemiddelde Nederlander wegneemt. Laat staan dat ze daar ooit pogingen toe heeft ondernomen. Laten we wel wezen, de pus die we nu tegen de plinten van de Tweede Kamer zien klotsen, is het resultaat van tientallen jaren wegkijken (door Links, Midden én Rechts...) van de problemen die zich in de achterstandswijken opstapelden.
Het slaan van bruggen begint met het erkennen. Van angsten. Zorgen. Paniek. Niet door het te relativeren. Of je nu vindt dat er een asielcrisis is of niet, een groeiend deel van Nederland vindt van wél. Ga met die groep nou eens écht in gesprek. Luister. Zonder te (ver)oordelen. Steek je hand uit. Als je een inclusieve maatschappij wilt, moet je niet doof of bang zijn voor andere geluiden.
Opzich leuk geprobeerd met de Toyota Yaris metafoor. Iedereen begrijpt dat het in Nederland op veel gebieden piept en kraakt. Of het nu gaat om een tekort aan woningen, huisvesting van asiel en migranten, zorg of onderwijs, klimaat en stikstof regels, vergrijzing enz. Het is een multifactorieel probleem die een bredere kijk vergt van bovenstaande problematiek, bovenal is er een integrale aanpak nodig.
Waar het met deze metafoor fout gaat is hèt feit dat uit de Toyota Yaris meer mensen stappen dan uit andere auto's. Dat er in deze groep verhoudingsgewijs meer mensen verdacht worden van criminele activiteiten (3% versus 0,8 % landelijk). Dat er een complete infrastructuur wordt opgetuigd voor specifiek de Toyota Yaris. Mensen speciaal liedjes zingen en zwaaien met vlaggetjes voor de Toyota Yaris, er grote vrachtschepen op na reis zijn die aanmeren in Nederland met enkel Toyota Yaris. En dat de mensen van de Toyota Yaris bovengemiddeld getraumatiseerd zijn om begrijpelijke redenen en tegelijkertijd er vaak een geloofsovertuiging, en andere normen en waarden op nahouden die niet aansluit bij de Westerse & democratische manier van leven. Dit alles zal op de midden en lange termijn de samenleving ondermijnen, dat gebeurt nu al waardoor het adaptieve vermogen steeds verder afbrokkelt
En om er een kritische metafoor tegenover te zetten. Als de overheid gelijk staat aan een pleeggezin, en dit pleeggezin heeft vier kinderen en drie adoptie kinderen. En vervolgens zet de overheid/ pleegouders jaren alles in het werk om de drie adoptie kinderen te voorzien van een eigen slaapkamer, geld en onderwijs. Terwijl de eigen kinderen in een stapelbed mogen slapen, er steeds meer onderlinge conflicten zijn, ze aandacht, liefde en zorg tekort komen. Dan kun je rustig spreken over verwaarlozing. Zo leven er immers al ruim 1 miljoen mensen in Armoede in Nederland waaronder 150000 kinderen. Dan verwaarloos je dus als overheid/pleegouders je eigen kinderen. En in de psychologie noemen we dat emotionele en fysieke verwaarlozing. Dus het is niet vreemd dat steeds meer mensen dan een aversie tegen de Toyota Yaris krijgen. Dan laat je even geen Toyota Yaris meer toe en geef je de andere auto 's respectievelijk mensen/kinderen (tijdelijk) meer aandacht.
Matteo
U hebt heel veel woorden nodig om te laten zien dat u de metafoor van de Toyota helemaal niet begrijpt. De metafoor maakt alleen maar duidelijk, dat je de problemen in het verkeer niet kunt toeschrijven aan de Toyota Yaris.
U wat uw metafoor van de adoptiekinderen betreft, de overheid heeft voor iedereen krachtens het recht een inspanningsverplichting. De inspanningsverplichting van de een mag niet ten koste gaan van de ander en die van de ander niet van de een.
Kortom. Zonde om die hele woordenbrij te verzinnen en om die door te werekn.
je hoeveelste account is dit inmiddels? En dan zo'n reactie. Zeg nou gewoon dat het je eigenlijk nog ver genoeg gaat, dat je er niets van begrijpt en dat wilders je grote held is. Want dat weten we inmiddels wel.
@ MatteoFestetics
Je bent volstrekt helder. Het ene mensenleven is jou wel wat waard en het andere niet. De vraag is nu wel verwacht jij van anderen dat die jouw leven wel de moeite waard vinden?
@zand
Het is geen woorden brij. Ik heb de metafoor prima begrepen. En heel goed uitgelegd waarom de metafoor niet klopt en geen recht doet aan de problemen.
De Toyota Yaris is nu net het grootste probleem . Dus de kraan dicht draaien lost al heel veel op. Zodat de overheid weer kan zorgen voor de rest want dat is prioriteit nummer 1.
Matteo
Kom op zeg. Ik leg uit waarom u het niet begrijpt. Waar de metafoor volgens mij wél voor bedoeld is. En daar gaat u niet eens op in, nota bene.
In feite zegt u alleen, dat u het goed uitlegt omdat u het goed uitlegt. Ja, zo kan de meest simpele ziel redeneren.
En dan heb je ook nog eens Toyotaquiya! Waar de Yaris liegt! En dan doet hij net alsof hij een Citroen C1 of Peugeot 106/107 is!
Je kunt ze niet vertrouwen die Toyota Yaris Terroristen! En dat mag allemaal maar van hun heilige boek het Haynes manual!
»En dan doet hij net alsof hij een Citroen C1 of Peugeot 106/107 is! »…..u bent in de war met de vorige Toyota Aygo.
De waanzin ten top. Zo beeldend gebracht dat zelfs de meest geharde populist zich achter de oren krabt. Maar......
Ik mis de leugen, ik mis het bedrog, ik mis de intimidatie (Agema!) en dus mis ik de roep om deze regering naar huis te sturen. De regering, de Kamers, het volk verkeerd voorlichten (liegen in gewone taal) is alleen al een doodzonde, toch? Minister Faber presteert het, gedekt door Schoof cs. Wetende dat er geen enkele reden is om een noodwet toe te passen en daarmee het parlement en het volk maanden voor de gek houden. Een nodeloos gedoe over die noodwet, die ook nog eens een aanpak van de kwestie volkomen lamlegt......
Ik zou niet weten wie een dergelijke regering haar vernietigende werk zou willen laten voortzetten.
Nee hoor die "populist" vind het fantastisch. "The cruelty is the point" is een hele goed uitspraak uit de VS. Het is namelijk pesten, wat een van de instincten is waarom Fascisme elke keer terugkomt als we mensen niet opvoeden, je hebt een in en een uitgroep, en gemeen zijn vinden we als mens zijn dan leuk. Lekker een sterke leider volgen en dan samen de pispaal het leven kapot maken, op een zo'n gemeen mogelijke manier. Helemaal als er dan ook nog eens mensen zijn die het niet leuk vinden.
Het is een instinct, dat we kunnen overschrijven met ons hogere brein als we ervan weten. Maar tegenwoordig word dit niet meer geleerd op maatschappij leer, we denken dat de NAZIs allemaal Duitsers waren en vreemd van ons (de goede mensen). We leren niet dat het in ons allemaal zit, en dat de Holocaust maar een van velen was in de geschiedenis. Dus mensen verliezen zich weer in de hormonen en stofjes die ons lichaam vrijgeeft en raken weer verslaaf aan boos zijn en treiteren.
Het hoort erbij:
https://www.npr.org/2021/07/08/1014208767/trumps-america-and-why-the-cruelty-is-the-point
https://www.npr.org/2021/06/27/1010760890/adam-serwer-on-new-book-the-cruelty-is-the-point-in-trump-america
@ Zandb:
Het is inderdaad ernstiger dan tevoren al gevreesd werd. We hebben niet alleen een kabinet met extreem-rechtse waandenkbeelden en giftige plannen, maar ook een stelletje volstrekt falende, onkundige bewindspersonen, die erg veel maatschappelijke schade veroorzaken en Nederland internationaal te schande maken.
@ Olav Meijer
Jij schrijft: maar ook een stelletje volstrekt falende, onkundige bewindspersonen,
Dat is een prima diagnose. Maar dat is tegelijk het enige voordeel van dit kabinet. Hun stupiditeit maakt de schade die ze kunnen aanrichten niet groter maar kleiner. Internationaal is Nederland wel een lachertje. Maar dat is Nederland al vanwege het feit dat de PVV de grootste partij werd. Dat zegt niet alleen veel over de inzichten van de politici maar ook van de bevolking. Hierboven beschrijft MatteoFestetics uitgebreid zijn opvattingen. Er zijn er veel die zo denken. En dat leidt weer tot een stelletje volstrekt falende, onkundige bewindspersonen. Het had dus nog erger kunnen zijn. Stel je voor dat ze snapten hoe zij hun extreem rechtse denkbeelden werkelijkheid kunnen maken. Dan was het ook snel gedaan met deze site.
Ik wist niet hoe een Toyota Yaris er uit ziet. Later bedacht: dat is part of de joke!
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.
zelfde filmpje is geplaatst op een forum met een vrij rechts publiek. Wat vooral opvalt in de reacties daar is dat daar uit blijkt dat ze totaal niet of zeer slecht naar het filmpje hebben gekeken en toch een mening hebben. De meest gewaardeerd reactie bijvoorbeeld gaat over de overlast die hij ervaart en dat Lubach die bagataliseerd. Terwijl het filmpje daar helemaal niet over gaat.