Joop

Nivellering leidt af van werkelijke discussie over zorg

  •  
13-11-2012
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Wat gaan we doen zodra zorgkosten door de vergrijzing de pan uit rijzen?
Het valt te hopen dat de zorgdiscussie in Nederland binnenkort ook weer eens over zorg mag gaan. Sinds de uitkomst van het regeerakkoord heeft het inkomensafhankelijk maken van de zorgpremie voortdurend in de aandacht gestaan. Daardoor werd een veel belangrijker onderwerp in de schaduw gezet: wat gebeurt er nu met de zorg zelf? Als we nivelleringsdiscussies even laten voor wat ze zijn, zien we dat er in de zorgplannen van Rutte en Samson nog veel meer weeffouten zitten, zowel aan de medische als aan de verzorgende kant.
Allereerst de verzorgende kant: vrijwel alle zorggerelateerde bevoegdheden worden naar gemeenten gedelegeerd, maar gemeenten krijgen over het algemeen wel minder geld. De instructies die gemeenten daarbij meekrijgen, zijn simpel. Thuiszorg moet alleen beschikbaar zijn voor mensen die het écht nodig hebben, en die het uit eigen middelen niet kunnen betalen. Dat heeft twee gevolgen.
Allereerst zullen er mensen zijn die nu nog thuiszorg krijgen, maar in de toekomst op alternatieven aangewezen zijn. Daarnaast betekent het echter ook dat ook thuiszorg inkomensafhankelijk wordt. Bent u vermogend en zorgbehoevend? Dan betaalt u dat in de toekomst zelf. Dat gemeenten minder geld zullen krijgen, terwijl velen van hen nu al hun zorgbudget overschrijden, zal die effecten alleen maar versterken. Het is een goed streven om zorgbehoevenden zoveel mogelijk thuis  te verzorgen – dat willen ze zelf ook – maar op deze manier schiet de regering tekort.
Ook de gevolgen die het akkoord voor verzorgend personeel heeft zijn tot dusver onderbelicht. De plannen van het kabinet Rutte II zal het werken in de verzorging en verpleegkunde er niet aantrekkelijker op maken. Als gevolg van de plannen in de thuiszorg zullen tienduizenden banen op het spel komen te staan, zo stelt ook zorgunie Actiz. Daarnaast worden beroepen in de zorg op de nullijn gezet terwijl hun salaris, zeker gezien de zware omstandigheden, al niet riant is.  Tenslotte wordt nergens in het akkoord genoemd hoe het personeelstekort in de zorg ten gevolge van de vergrijzing het hoofd geboden zal worden. De plannen van de nieuwe coalitie pakken dus niet alleen zorgbehoevenden, maar ook zorgverschaffenden.
Aan de andere kant wordt de belangrijkste zorgdiscussie die Nederland de komende jaren zal voeren, in het regeerakkoord zorgvuldig overgeslagen: wat gaan we doen zodra zorgkosten door de vergrijzing de pan uit rijzen? Nederlanders worden steeds ouder, en kunnen door vooruitgang in de medische wereld ook voor steeds meer zaken behandeld worden. Daardoor lopen de kosten op. Toen het College voor Zorgverzekeringen aan het begin van de zomer voorstelde om de dure behandeling van een aantal zeldzame ziekten niet langer te vergoeden om diezelfde zorgkosten te drukken, werd de discussie gesust door te stellen dat we de boodschap begrepen hadden, en dat er een morele discussie gevoerd zou moeten worden over een eventuele grens aan de vergoeding van bepaalde behandelingen.
In het regeerakkoord lijkt die les vergeten. We gaan gewoon door op dezelfde weg, waardoor de zorgpremies – voor hoge en lage inkomens – in de toekomst alleen maar verder op zullen lopen. Door deze principiële discussie uit de weg te gaan wordt de discussie niet voorkomen, maar uitgesteld. Zorgkosten komen zo in hetzelfde rijtje terecht als de AOW-leeftijd en hypotheekrenteaftrek: een hoofdpijndossier dat van kabinet naar kabinet getild wordt om maar niet degene te zijn die de pijnlijke beslissing neemt.
Dat de zorg inkomensafhankelijk wordt is inderdaad een vreemde maatregel, maar onzorgvuldige decentralisatie van zorgtaken en het uitstellen van noodzakelijke discussies kan minstens zoveel schade veroorzaken. Het voorkomen van oneerlijke nivellering zou de aandacht niet af mogen leiden van de grote problemen waar de zorg voor staat.
Wieke Timmermans is voorzitter van de Jonge Democraten. Suzan Kemperman is verpleegster en portefeuillehouder zorg.

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar

Reacties (12)

Sylvia Stuurman
Sylvia Stuurman13 nov. 2012 - 10:53

Wat we dan gaan doen? Het gaat er om wat we *nu* moeten doen. Tegenlicht van gisteren gaf twee prachtige voorbeelden uit het buitenland. Noorwegen dat verzorgingstehuizen in Spanje heeft, voor de helft van de kosten. Nieuw-Zeeland waar de staat de geneesmiddelen kiest en onderhandlet met de farmaceutische industrie, waardoor medicijnen zo'n 10% kosten van wat er hier voor wordt betaald. Dat soort opties zijn al lang bekend!

RvDugt
RvDugt13 nov. 2012 - 10:53

Vertel dat ook even aan je partijleider..... Maar je hebt gelijk het hele nivellerings verhaal is natuurlijk om de boel te maskeren. Maskeren dat er ook dit maal helemaal niets gaat veranderen, geen grote hervormingen geen toekomst visie geen duurzaamheid beleid. Gewoon weer het oude laken en pak van de plucheplakkers.

WendyB2
WendyB213 nov. 2012 - 10:53

"Toen het College voor Zorgverzekeringen aan het begin van de zomer voorstelde om de dure behandeling van een aantal zeldzame ziekten niet langer te vergoeden om diezelfde zorgkosten te drukken, werd de discussie gesust door te stellen dat we de boodschap begrepen hadden, en dat er een morele discussie gevoerd zou moeten worden over een eventuele grens aan de vergoeding van bepaalde behandelingen. In het regeerakkoord lijkt die les vergeten. " Het is wel duidelijk hoe D66 wil gaan bezuinigen: Tegen elke prijs moet voorkomen worden dat er een discussie zou komen over de ongelimiteerde tariefsverhogingen en winstsstijgingen. Voor een neo-liberaal absoluut taboe. Natuurlijk gaan de zorgkosten explosief stijgen, want de tarieven voor dezelfde behandeling, voor dezelfde specialisten en voor dezelfde medicijnen zullen explosief stijgen. Om die explosief stijgende prijzen en winsten nog te kunnen betalen moeten we dus volgens PvdA en D'66 een 'morele' discussie gaan beginnen over wie nog recht van leven heeft en wie maar vroeg dood moet gaan.

vriest
vriest13 nov. 2012 - 10:53

Flans 2 maakt zich niet druk over de kosten ,zij willen juist een afbraak van verzorgings huizen .De ouderen zo lang mogelijk thuis en verzorgd door famlie bespaart kosten ,en vooral meer marktwerking in de zorg die overblijft .Enzeker geen afspraken met de medicijn fabrikant .Nee de zorg uithollen tegen woeker prijzen .Moet je vooral doen zorg over laten aan de vvd .

jelius
jelius13 nov. 2012 - 10:53

Dit spookbeeld wordt ons voortdurend voorgehouden. Wat me opvalt is wat er nu aan besparingen mogelijk blijkt, het is voor mij onvoorstelbaar dat daaraan nooit eerder aandacht is besteed. Verder zien we aan de PvdA hoe kostenbeheersing geen enkele rol lijkt te spelen, het onzalige PvdA plan had de zorgverzekeraars gedegradeerd tot betaalkantoren, gevoed vanuit de belastingen. Waarom er nog steeds zo moeilijk gedaan wordt over euthanasie begrijp ik ook niet, mensen die het leven niet meer de moeite waard vinden besparen kosten.

rbakels
rbakels13 nov. 2012 - 10:53

Jammer dat marktwerking in de zorg gelijk gesteld wordt met "winst mogen maken" en dus door links Nederland in de ban is gedaan. De "tucht van de markt" zou zorgaanbieders kunnen dwingen veel efficiënter te werken, al moet die markt wel gereguleerd zijn, zodat ziekenhuizen geen pretpoli's beginnen en ernstige zieke patiënten mijden. En de graaicultuur van medicijnenfabrikanten moet wereldwijd worden aangepakt. Die misbruiken valse sentimenten. En slagen er zels in VARA's Zembla voor hun karretje te spannen vorige week. Daarom heb ik mijn VARA lidmaatschap opgezegd.

Reinaert de Vos
Reinaert de Vos13 nov. 2012 - 10:53

[wat gaan we doen zodra zorgkosten door de vergrijzing de pan uit rijzen? Nederlanders worden steeds ouder, en kunnen door vooruitgang in de medische wereld ook voor steeds meer zaken behandeld worden. Daardoor lopen de kosten op. ] Scootmobiel uit het pakket (waanzin dat het er in zit), rollators uit het pakket, incontinentiemateriaal uit het pakket (de luiers van kinderen worden ook niet vergoed), IVF uit het pakket (geen kinderen kunnen krijgen is geen ziekte). Alles wat geen primaire zorg is wordt niet meer betaald. We moeten weer sparen voor de oude dag. Verder de verspilling van medicijnen tegengaan en radicaal stoppen met de marktwerking. Alle specialisten in loondienst. Dure behandelingen boven je tachtigste niet meer vergoeden (dat is pas solidair). We zullen moeten wennen aan het feit dat zorg duurder wordt. Dat is het overigens ook bijna overal in het buitenland. Soms vergeten we wat een luilekkerland dit is.

nautica
nautica13 nov. 2012 - 10:53

Zorg gaat om mensen en niet in de eerste plaats om geld. De afgelopen jaren zijn er grote tot zeer grote organisaties gesticht die de basistakenbovergenomen hebben zonder in de basiszorg echte verandering te brengen maar wel tegen veel hogerevkosten. De wijkverpleging was lokaal geregeld, de ziekenhuizen waren lokaal georganiseerd. Door de marktwerking ontstaan steeds grotere concentraties en dat heeft geen vruchten af geworpen want het lokale toezicht obtbreekt. Zorg is geen markt, zorg is mensenwerk.

JoopSchouten
JoopSchouten13 nov. 2012 - 10:53

De voortzetting van de neoliberale marktwerking in de zorg maakt zieken zieker... Bedankt PvdA.

1 Reactie
RyanBrein
RyanBrein13 nov. 2012 - 10:53

Mensen zullen waar mogelijk zelf wat meer hun ouders moeten ondersteunen, ook als ze in een verpleeghuis zitten kun je langskomen om een steentje bij te dragen ipv te verwachten dat alle taken door het personeel worden overgenomen. @ Joop schouten: Kun je misschien inhoudelijk reageren, je lijkt wel een gebroken plaat. Neoliberale marktwerking is trouwens een pleonasme, weet je überhaupt wat het betekent? Ik snap dat je als eenzijdige solidariteitsconsument de SP aanhangt maar onderbouw het eens een keer.

Zjenny
Zjenny13 nov. 2012 - 10:53

Je aanname dat zorgkosten de pan uit rijzen door "vergrijzing" is een mythe en als je wil weten hoe je die kosten beheersbaar maakt, onderzoek dan het Nieuw-Zeelandse model', het Kiwi model. Even verder kijken dan de neus die je aangepraat is, loont de moeite.

1 Reactie
hermanm2
hermanm213 nov. 2012 - 10:53

Precies, en daarbij is het idee dat het probleem van de vergrijzing de kosten zijn op zichzelf al totaal absurd. Stel, er zijn een miljoen gepensioneerde ouderen en nog honderd mensen die werken. Gaan we dan zeggen dat we een financieel probleem hebben? Krankzinnig. Al bulken de miljoen pensionados allemaal van het geld, het probleem is dan dat er niet genoeg mensen zijn om het voedsel te verbouwen, de was te doen, de riolering te fiksen, te zaak te dotteren, enz. Dit hele idee dat de vergrijzing een financieel probleem oplevert is dus volkomen van de pot gerukt. In werkelijkheid zijn de getallen wat minder extreem, maar het principe is hetzelfde: het gaat niet om de financiering, dat zijn getallen op een spreadsheet, het gaat om de productiviteit in de economie: als de werkende bevolking relatief in aantal afneemt, zijn ze dan productief genoeg om voor die grotere generatie te zorgen? Om dat goed voor elkaar te krijgen moet je vooral bezuinigen op onderwijs, en moet je vooral honderdduizenden mensen werkloos aan de kant laten staan, maar niet heus. De economische ideologie van dit land en dit werelddeel is volkomen failliet, George Orwell had het niet beter kunnen verzinnen. Collectieve dwaasheid, een begrotingsobsessie die de reële economie totaal negeert. De politici en economen die aan die obsessie lijden zullen erg slecht in de geschiedenisboekjes terecht komen, als we die obsessie ooit eenmaal hebben afgeschud. Timmermans wijst dus terecht op de desastreuze politiek van het bezuinigen op de zorg. Zeker moet o.a. de farmaceutische industrie worden aangepakt en moeten prijzen van geneesmiddelen beter worden gereguleerd. Niet alleen om het geld.