Nieuwe ‘krankzinnig besmettelijke’ varianten kunnen je ook treffen als je tot nu toe de dans ontsprong

Mensen die het coronavirus tot nu toe hebben weten te ontlopen, lopen een grote kans om nu alsnog geveld te worden door XBB.1.5. Ook mensen die al wel eerder geïnfecteerd zijn geweest, lopen een grote kans op een nieuwe besmetting.

“XBB.1.5 is krankzinnig besmettelijk”, verklaart viroloog Paula Cannon van de University of Southern California tegenover USA Today. “Alles wat je de afgelopen jaren heeft beschermd, zal je niet beschermen tegen deze nieuwe varianten.”

XBB.1.5 is bezig met een enorme opmars in de Verenigde Staten. Werd begin december slechts 1 procent van alle Amerikaanse besmettingen veroorzaakt door XBB.1.5, in de laatste week van 2022 was dat al meer dan 40 procent. Vrijwel alle besmettingen in het noordwesten van de Verenigde Staten worden op dit moment veroorzaakt door XBB.1.5.

Ook de Wereldgezondheidsorganisatie WHO houdt XBB.1.5 scherp in de gaten, zo liet WHO-epidemioloog Maria Van Kerkhove afgelopen week weten. De variant is tot nu toe in 29 landen aangetroffen, al is dat waarschijnlijk een onderschatting omdat er inmiddels minder analyses plaatsvinden van het coronavirus.

“Het is de meest overdraagbare variant die tot nu toe is vastgesteld”, aldus Van Kerkhove. Dat heeft volgens haar te maken met de mutaties, waardoor het virus zich nog makkelijker toegang kan verschaffen tot de ACE2-receptoren in het menselijk lichaam.

Het Europees Geneesmiddelenbureau waarschuwt dat een behandeling met monoklonale antilichamen niet meer werkt tegen XBB.1.5. Tegen eerdere coronavarianten hielp een dergelijke behandeling via een injectie of infuus vaak wel goed. Antivirale medicatie zoals Paxlovid werkt nog wel goed. Ook vaccinaties beschermen nog altijd goed tegen een ernstig ziekteverloop.

XBB.1.5 is niet de enige variant die we in de gaten moeten houden, schrijft Josette Schoenmakers op Twitter. Zij houdt bij welke varianten in welke landen om zich heen grijpen, en wijst erop dat bijvoorbeeld ook XBC.1 flinke terreinwinst boekt in Denemarken. Deze variant kwam eerder veel voor op de Filipijnen en raast nu rond in het westen van Australië. Voor alle nieuwe varianten geldt dat ze dezelfde spike-eiwitmutatie (F486) hebben.