Joop

Nieuwe beeldenstormen gaan over wie welke verhalen mag vertellen

  •  
04-06-2023
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
9993 keer bekeken
  •  
ANP-450378042

Kan een beeld links of rechts zijn?

Er is gedoe. Over een beeld van een jonge, zwarte vrouw op Nikes en in joggingbroek in Rotterdam. Slechts kort op straat en nu al passioneel geliefd, onthaald, verguisd, gecolumned.

Beeldenstormen
Beeldenstormen zijn van alle tijden. Het woord koppelen we graag traditioneel aan de beeldenstorm tijdens de strijd tussen Katholieken en Protestanten in de Lage Landen. Dat was een vernieling op grote schaal van heiligenbeelden en kerkinterieurs door protestanten in 1566. In die periode werden vele kerken geschonden en het interieur ervan vernield. Boeken werden verbrand. De verscherpte tegenstellingen, die mede een gevolg waren van de Beeldenstorm, leidden indirect tot het uitbreken van de Tachtigjarige Oorlog en het ontstaan van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Mensen bouwen totems

Het bestormen en vernielen van cultureel of religieus erfgoed is van alle tijden en komt overal op de wereld voor. Recent hebben we het ontmantelen en vernielen van beelden gezien, in de Verenigde Staten en ook enkele beelden in Nederland, van beeltenissen van historische figuren uit de koloniale tijd. Zeevaarders en handelaren die ooit als held werden beschouwd en nu worden betwist om hun rol in de slavenhandel. Vaak is een beeldenstorm onderdeel van sociaal-politieke revoluties, of wordt het als een oorlogsdaad uitgevoerd. Want wie aan mensen hun beelden, gebouwen, boeken, religieuze voorwerpen zit, komt aan de totem van een tribe.

Overal ter wereld bouwen mensen totems. Wie totem zegt, denkt al snel aan de 'totempaal' van Native Amerikanen en Canadezen, Indianen, die een heel verhaal vertelt. Elk beeldhoutsnijwerk op een totempaal, vertelt een gebeurtenis van de stam, of herinnert aan een belangrijk stamhoofd met bijvoorbeel de bijnaam 'de Adelaar', waardoor er een prachtige adelaarskop bovenaan de totempaal preikt. Totems zijn geschiedenislessen en marketinginstrumenten tegelijk; je zet ze op je dorpsplein, zodat bezoekers kunnen zien wie jij als tribe bent en hoe dat zo gekomen is en wat je belangrijk vindt. Antropologen zien totems als 'gestolde betekenisgeving'. Je hebt eerst jaren gebakeleid over wat je belangrijk vindt, en vervolgens geef je daar als tribe een culturele klap op en bouw je een totem. Dat kan overigens ook een beeld, kerk, moskee, synagoge, vlag, bedrijfslogo, kunstwerk, wolkenkrabber, volkslied zijn.

Beeld in Rotterdam
Het beeld in Rotterdam heet Moments Contained, is gemaakt door kunstenaar Thomas Price en gefinancieerd door Stichting Droom en Daad, waarachter de filantropische steenrijke investeerders familie Van der Vorm schuilt. Het beeld staat nog maar net, en roept nu al veel gedoe op, een scherpe column van Rosanne Herztberger in NRC en daar weer zowel lovende als woedende reacties op.

Hertzberger noemt het beeld beledigend, omdat het een beeld is van een vrouw die niets bijzonders heeft gedaan of bereikt en slechts 'op de sokkel wordt gehesen' om haar identiteit en niet om haar prestaties. Hertzberger vindt het beeld niet kunstzinnig maar verhuld activistisch en hekelt de lage lat. Ze noemt dat woord niet, maar ik lees in haar column een verwijzing naar wat wel 'racism of low expectations' wordt genoemd; onterecht mededogen krijgen omdat je tot een gemarginaliseerde groep behoort en daarmee lage verwachtingen en negatieve beeldvorming juist in stand houdt.

Totemstrijd is altijd verhalenstrijd
Elke totemstrijd, of beeldenstorm, is vanuit de antropologie beschouwd, ten diepste een strijd over verhalen. En over wie bepaalt welk verhaal verteld mag worden. Totems zijn behalve culturele uitingen, ook machtsmiddelen. Om een beeldenstorm te begrijpen, moet je niet slechts naar kunstzinnigheid en symboliek van een beeld kijken, maar is het hele machts- en verwantschapssyteem relevant. In het geval van het Rotterdamse beeld is bijvoorbeeld boeiend hoe de keuze tot stand is gekomen. Wie daarover ging. Of de aanschaf een privé verlangen van een enkele wethouder Cultuur is geweest, of een brede volksvertegenwoordiging kende.

Steeds vaker wordt in onze huidige wat wantrouwende samenleving gekeken naar herkomst en follow the money-lijnen. Wat vindt 'het volk' eigenlijk van de schenker van het beeld, een familie met een miljardenfirma die nauwelijsk belasting betaalt in Nederland door allerlei Monaco-achtige constructies? Welk verhaal vertelt het beeld eigenlijk? Is het inderdaad het activistische verhaal dat Hertzberger erin ziet? Is het een beledigende ode aan de middelmatigheid en low expectations? Of juist het vieren van ieder mens dat ertoe doet? Is het een verhaal van hoop, representatie en gezien worden? Is het gewoon een beeld van een trotse jonge vrouw? Is het een typisch Rotterdams verhaal: 'doe maar gewoon' en dus heel erg cultureel ingebed? Is het een verhaal over dat het beeld geen bepaalde persoon representeert, maar een verzameling willekeurige vrouwen, waardoor het net als een ChatGTP-creatie iets ontzields en vervreemdends heeft?

Het verhaal van onze zoektoch naar verhalen
Of moeten we een laagje dieper begrijpen en duiden? Zelf zie ik dit beeld als een Performance Art-voorstelling a la Marina Abramović. Het beeld zelf is niet eens zo boeiend, de reacties die het uitlokt des te meer. Zoals dat bij Performance Art gaat, is de dialoog tussen kunstwerk en publiek en de maatschappelijke reuring die het geeft de ware kunst en niet zozeer het stuk zelf. Dit beeld laat als geen ander de leegheid van onze tijd zien.

We snakken naar een gedeeld verhaal, zo mooi beschreven door Esther van Fenema in haar boek 'Het Verlaten Individu'. Nog voordat het beeld haar plek vond voor het station in Rotterdam, is de strijd losgebarsten over wat 'ons' verhaal is en wie dat dan bepaalt. Willen we dat de verhalen in onze wereld bedacht worden door een wethouder? Door een belastingontwijkende filantroop? Door een volksraad? Door de kerk? Door Den Haag? Door buurtcomités? Kan een beeld links of rechts zijn? Neutraal of politiek geladen? En wat doen we als er kritiek is op een beeld? Omhakken? Besmeuren? Democratisch naar een depot laten afvoeren? Verdedigen, desnoods met een legermacht?

We zitten diep verwikkeld in een strijd. Een strijd over totems. En een strijd over hoe je met totems omgaat en of ieder mens zijn, haar of hun eigen totem mag bouwen, of dat we toch graag iets gezamenlijks op een stationsplein willen neerzetten.

Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar

Reacties (48)

JaapBo
JaapBo5 jun. 2023 - 20:28

Mooi artikel

DaanOuwens
DaanOuwens5 jun. 2023 - 14:48

Dit zinnetje: We snakken naar een gedeeld verhaal. Dat is tekenend voor de schrijfster. Zij snakt naar een gedeeld verhaal. Maar ze schrijft we. Niet het eerste stukje waarin de schrijfster haar persoonlijke opvatting wil opleggen aan de rest van Nederland. Waar Herztberger nog gewoon haar eigen mening ventileert schrijft Braun namens ons allemaal. En daar slaat zij de plank nogal fundamenteel mis. Ik heb geen enkele belangstelling voor haar verhaal. Ik heb geen enkel geloof in een gezamenlijk verhaal. Ik vind het prima om zo nu en dan geconfronteerd te worden met een verhaal van een andere groep uit de samenleving. En dat zoiets wordt betaald door een schatrijke belasting ontduikende familie doet mij weinig. Dat zegt niets over het beeld. Wel over de werking van de belastingdienst en het beleid van het ministerie van financier.

3 Reacties
Brenda T. Glooriks
Brenda T. Glooriks5 jun. 2023 - 15:42

"Ik heb geen enkele belangstelling voor haar verhaal" Maar je reageert er wel op als door een wesp gestoken, eerder obsessief dan 'zonder belangstelling'

DaanOuwens
DaanOuwens6 jun. 2023 - 7:40

Brenda T. Glooriks Jij schrijft: Maar je reageert er wel op als door een wesp gestoken, Ik reageer dan ook op haar nogal kortzichtige tekst niet op haar verhaal. Dat jij een scherpe reactie op een discussie site als obsessief kwalificeert duidt naar mijn idee op overmatige belangstelling.

Brenda T. Glooriks
Brenda T. Glooriks7 jun. 2023 - 6:59

"Dat jij een scherpe reactie op een discussie site als obsessief kwalificeert duidt naar mijn idee op overmatige belangstelling." Amai, alles draait om Daan, zelfs als je het niet met hem eens bent dan kan dat niet anders dan te maken hebben met een overmatige belangstelling voor Daan. Wat zegt dat dan over jouw eigen reacties Daan?

Misarte
Misarte5 jun. 2023 - 10:05

Perfectionistisch Meisje Herzberger is zichtbaar verbolgen dat ze geen standbeeld krijgt voor al haar geweldige werk en legt haar perfectionistische eisen op aan de hele wereld. Wat zou ze graag tot een minderheid behoren om ook het recht op een standbeeld te hebben. Empathie is haar vreemd voor al die mensen die ontroerd zijn omdat ze gezien worden. En Danielle: ons verhaal bestaat niet in een wereld vol onbegrip voor elkaar waar zwarte piet niet mag maar wel moet blijven en the mermaid niet zwart mag zijn.

2 Reacties
Brenda T. Glooriks
Brenda T. Glooriks5 jun. 2023 - 15:55

"Meisje Herzberger" Voelt dat nou goed, Herzberger zo kleinerend en seksistisch wegzetten?

JoepJos
JoepJos5 jun. 2023 - 16:05

Wat dacht u? Ik noem Herzberger ‘meisje’ want dan hoef ik haar mening niet serieus te nemen?

Ole Kamans
Ole Kamans5 jun. 2023 - 8:28

Niemand anders dan de burgers zelf, dus ook de geëngageerde kunstenaar en diens medestanders niet, bepalen welke verhalen, associaties, en gevoelens ze bij een kunstwerk hebben. Er is dus simpelweg geen "Beeldenstorm" die dat anders maakt.

Eric Minnens
Eric Minnens5 jun. 2023 - 7:03

"Het beeld in Rotterdam heet Moments Contained, is gemaakt door kunstenaar Thomas Price en gefinancieerd door Stichting Droom en Daad, waarachter de filantropische steenrijke investeerders familie Van der Vorm schuilt" ------------ 1) Geen idee wat er precies bedoeld wordt met 'Moments contained'. Kun je m.i. alle kanten mee op, vooral onbestemde... 2) Dat die steenrijke familie Van der Vorm achter dit beeld zit, vind ik persoonlijk een onaangenaam aspect. Al begrijp ik best dat als je bulkt van het geld, je daar een goede bestemming voor zoekt, en dan maar beter een goed maatschappelijk doel... Filantropisme is op zich niet slecht natuurlijk, maar er kleeft toch altijd een luchtje aan van 'hoe dan?'... hoe zijn jullie zo stinkend rijk geworden? Rijk worden gaat immers meestal (altijd?) ten koste van anderen die door jouw verrijking zelf minder rijk kunnen worden, of zelfs relatief arm blijven. Hoe dat precies zit met HAL en Boskalis (beide praktisch in handen van genoemde familie), ik zou het niet weten, maar goed... Liever had ik gehad dat dat beeld was bedacht en uitgevoerd door B&W + gemeenteraad van Rotterdam. Al was er dan waarschijnlijk wat minder royaal uitgepakt. ------------ Kortom, een paar onbestemde gevoelens, maar toch blij met het resultaat.

5 Reacties
DanielleDefoe
DanielleDefoe5 jun. 2023 - 10:36

De opdrachtgevers wisten met wie ze in zee gingen.

Fabius
Fabius5 jun. 2023 - 11:08

Het hele rijksmuseum hangt vol met kunst die door steenrijke mensen is betaald en u wilt vast niet weten hoe die mensen hun fortuin hebben vergaard.

Jozias2
Jozias25 jun. 2023 - 11:36

@Eric Het is heel duidelijk hoe ze rijk zijn geworden: De Holland Amerika Lijn en daarna veel investeringen icm belasting constructies.

DanielleDefoe
DanielleDefoe5 jun. 2023 - 12:02

Het grote werk kan niet anders dan in opdracht, van de overheid of van particulieren.

EenMening3
EenMening35 jun. 2023 - 12:28

"Rijk worden gaat immers meestal (altijd?) ten koste van anderen die door jouw verrijking zelf minder rijk kunnen worden, of zelfs relatief arm blijven. Hoe dat precies zit met HAL en Boskalis (beide praktisch in handen van genoemde familie), ik zou het niet weten, maar goed... " Het heeft zo zijn voordelen als je van eenvoudige afkomst bent. De kans dat je slavenhandelaren, plantage-eigenaren, KNIL-officieren, koloniale ambtenaren, belastingontduikers of uitbuiters van arbeiders in je voorgeslacht hebt, is vrij klein. Als kind vond ik het jammer dat mijn familie geen rol gespeeld had in het verzet. Maar nu ben ik zielsblij dat ik geen nazi-opa (of -oma) heb, zoals de titel van een recent verschenen boek luidt. Dit is overigens geen verdienste maar wel een aansporing om vandaag de juiste keuzes te maken. Bijvoorbeeld voor Oekraïne en de NAVO en tegen Poetin en andere dictators zoals Xi.

A little bit of sunshine
A little bit of sunshine5 jun. 2023 - 6:57

Ik zie een zwaarlijvige donkere vrouw met de handen in de zakken ipv uit de mouwen, wellicht het nieuwe verhaal van Rotterdam. Het is een beeld, niet meer niet minder, iedereen kan er in zien wat je wilt. We hebben hier in het dorp ook van die 'kunstwerken'. Zet op die plek gewoon een boom neer, stuk goedkoper, en nog nuttig ook.

5 Reacties
Vuurrood
Vuurrood5 jun. 2023 - 9:56

Kunst hoeft niet nuttig te zijn. Kunst moet schuren. Aan jouw eerste zin le lezen heeft dit beeld bij jouw inderdaad geschuurd.

A little bit of sunshine
A little bit of sunshine5 jun. 2023 - 12:05

@Vuurrood, "bij jouw inderdaad geschuurd", nee hoor, moet vooral erg lachen over de hele discussie. Over een week is iedereen het vergeten en schijten de duiven er op.

itsme3
itsme35 jun. 2023 - 12:19

"Ik zie een zwaarlijvige donkere vrouw met de handen in de zakken ipv uit de mouwen, wellicht het nieuwe verhaal van Rotterdam." Wat dat betreft voldoet het aan heel veel vooroordelen. Geen gelukkige keuze.

EenMening3
EenMening35 jun. 2023 - 12:59

Het is geen standbeeld in de klassieke zin van het woord. Die zet je neer voor individuen die iets heel bijzonders gepresteerd hebben. Maximaal een handvol per eeuw. Dit is een beeld dat bedoeld is om een bepaalde gemarginaliseerde groep in het zonnetje te zetten, een duwtje in de rug te geven. Het dient een positief doel. Als elke minderheid een eigen standbeeld zou willen neerzetten, heb je overigens lang niet genoeg aan het Stationsplein... Herzberger hoort zelf bij een minderheid, die de laatste 100 jaar verreweg het meeste geleden heeft van alle minderheden. Er zijn tijdens de shoah 6 miljoen Joden vermoord. Het is de ergste misdaad in de geschiedenis.

Daslief
Daslief5 jun. 2023 - 13:15

Ik vind het mooi dat het beeld schuurt. Of dat ook nuttig is weet ik niet. Weet alleen dat steden (veel) meer bomen nodig hebben: mooi, nuttig tegen hittestress en wateroverlast, en schuurt ook (vooral bij autoliefhebbers).

VeganHarrie
VeganHarrie5 jun. 2023 - 6:05

Jammer van de mensen die zonder fatsoenlijke onderbouwing Hertzenberger als racist proberen weg te zetten. Sinds wanneer is het verplicht bepaalde beelden mooi te vinden en toe te juichen? Sommigen hier hebben het blijkbaar heel moeilijk met kritische geluiden.

Ewout Pool
Ewout Pool5 jun. 2023 - 4:53

Wat je ook van het beeld vindt, in ieder geval roept het een hoop emoties op en dwingt mensen een mening te vormen. In die zin is het als kunstwerk geslaagd.

Fabius
Fabius5 jun. 2023 - 4:42

'een jonge, zwarte vrouw op Nikes ...' Ik realiseer me ineens dat dit ook al in de column van Rosanne Hertzberger stond. Tara Lewis heeft het in haar bijdrage over sportschoenen. Ik heb het beeld zelf nog niet 'in levenden lijve' gezien, maar het kan toch niet zo zijn dat de kunstenaar deze vrouw daadwerkelijk op Nike schoenen heeft neergezet? Anderzijds zou het dan ook wel weer een statement kunnen zijn als dit een ieder die tegen deze jonge vrouw opkijkt aan Nikè doet denken.

stokkickhuysen
stokkickhuysen4 jun. 2023 - 23:07

'En een strijd over hoe je met totems omgaat en of ieder mens zijn, haar of hun eigen totem mag bouwen, of dat we toch graag iets gezamenlijks op een stationsplein willen neerzetten.' Interessante tekst. Bij het andere artikel over dit beeld klaagde iemand dat dit geen kunst is omdat het in opdracht van de gemeente werd gemaakt. Als alleen de kunstenaar dit beeld had willen maken dan was het toch niet op deze plek terechtgekomen? En hoe zie je dat voor je, kunst waar iedereen het vooraf over eens is dat dat wel een plekje verdient? 'Hertzberger vindt het beeld niet kunstzinnig maar verhuld activistisch en hekelt de lage lat. ' Waarom zou kunstzinnig niet ook verhuld activistisch (activisme?) kunnen zijn? Wat is de lage lat ? Over welke 'low expectations' gaat het dan eigenlijk? Een matige column naar aanleiding van een andere matige column. Welk verhaal vertelt Braun eigenlijk?

3 Reacties
DanielleDefoe
DanielleDefoe5 jun. 2023 - 9:42

Braun vertelt haar eigen verhaal en de vergelijking van Price met Marina Abramović slaat nergens op.

stokkickhuysen
stokkickhuysen5 jun. 2023 - 10:50

@Danielle Het idee dat ik krijg van de column is dat ze haar eigen verhaal vooral niet vertelt. Ze stelt eindeloos vragen en de antwoorden die ze geeft vind ik mager.

DanielleDefoe
DanielleDefoe5 jun. 2023 - 12:07

Stokk Het stuk is wellicht haastig in elkaar getimmerd om er "op tijd" bij te zijn. Kunstkritiek lijkt mij ook haar onderwerp niet.

Sofia Thales
Sofia Thales4 jun. 2023 - 22:23

..Rosanne Herztberger stamt uit een Joodse familie van artsen. Haar grootvader is de arts-microbioloog Ellis Hertzberger (1914-2008), op zijn beurt een zoon van de Rotterdamse arts Maurits Hertzberger (1882-1940) en neef van antiquaar Menno Hertzberger... ...Over de oorlogsjaren en hun leven na de oorlog schreef hij samen met zijn tweede vrouw Jenny Gold (1926-2012) het boek Door de Holocaust verbonden. Rosanne Hertzberger zelf werkte mee aan het boek (met dvd) Eén verhaal uit duizenden. Kleinkinderen over de erfenis van de Shoah.... * Beste Rosanne Hertzberger, Je hebt de lat hoog gelegd en kon dit - hoogst waarschijnlijk - met de steun van je dierbaren doen en hebt 'iets bijzonders gepresteerd.' Hulde! Nu is er een standbeeld - voor een tijdje -geplaatst - van een 'normaal gekleurd meisje' (bij wijze van 'erkenning'). De reacties waren duidelijk. Er schijnen meerdere beelden - van o.a., een 'witte' Fransman in Rotterdam - aanwezig te zijn. Ook een 'gewoon mens', die zoals je in je column schrijft: "niets bijzonders heeft gedaan." Daar heb ik je nooit één woord aan horen besteden. De 'zeeheld' Jan Pieterszoon Coen ('De slachter van Banda') heeft ca. 10.000 inwoners van één van de Banda-eilanden weten af te slachten. Voor deze 'bijzondere prestatie' wordt hij geëerd met een standbeeld. Men kan dit een 'heldendaad' noemen, maar het is domweg, volkerenmoord (genocide). Met jouw achtergrond, had ik, m.b.t 'erfenis', meer nuance verwacht. Een gemiste kans. Jammer.

1 Reactie
Hannes van Achterhout
Hannes van Achterhout5 jun. 2023 - 11:28

`Met jouw achtergrond, had ik, m.b.t 'erfenis', meer nuance verwacht.' Juist. Mee eens. Men kan er derhalve gevoeglijk vanuit gaan dat het CIDI alle commentaar op haar krantenstukje nauwlettend doorvorst.

Paul Spijkers
Paul Spijkers4 jun. 2023 - 21:37

Het kan best dat strijd je intereseert. Doet het goed op TV en twitter. Dat gaat ook wel over, hoewel mensen die hun brood maken daaruit het wel steeds weer zullen ophevelen. Cultuur oorlog is ontwijking.

Grozny
Grozny4 jun. 2023 - 19:31

Prima beeld toch. Mensen kiezen gewoon om zich druk te maken om zaken.

3 Reacties
VeganHarrie
VeganHarrie4 jun. 2023 - 22:14

Inderdaad een goed gemaakt beeld. Lijkt me meer dat Hertzberger een beetje allergisch is voor identity politics, waar de kunstenaar wel een exponent van is als je het verhaal ziet dat bij de onthulling werd verteld.

Mardya
Mardya5 jun. 2023 - 6:39

Tsja. Op zich is het best een leuk beeld. Een tikje nietszeggend. Ik begrijp de ophef niet zo; vooral omdat deze kunstenaar al meerdere van dit soort beelden heeft afgeleverd. Het is niet alsof dit nu zo waanzinnig verniewend is. Tenminste, dat is mijn mening. Voor wat betreft de kritiek: niet elk kunstwerk hoeft een bekend persoon, of een 'verwoeste stad' of 'famine' te zijn. Soms is gewoon en mooi goed genoeg. En als er mensen zijn die er inspiratie aan ontlenen of zichzelf erin herkennen, dan is dat alleen maar mooi. Waar ik vooral heel blij van word, is het totaalplaatje. Dit beeld op die plaats, visueel top!

DanielleDefoe
DanielleDefoe5 jun. 2023 - 17:20

Grozny de drukte heeft vooral te maken met de column van Hertzberger en de repliek van Lewis.

Olav Meijer
Olav Meijer4 jun. 2023 - 19:10

2/1 [Hertzberger noemt het beeld beledigend, omdat het een beeld is van een vrouw die niets bijzonders heeft gedaan of bereikt en slechts 'op de sokkel wordt gehesen' om haar identiteit en niet om haar prestaties. Hertbegrer vindt het beeld niet kunstzinnig maar verhuld activistisch en hekelt de lage lat.] Die "lage lat" is een heel rare "twist" van haar. Zij baseert dat op het feit, dat het hier niet om een specifiek persoon gaat die bijzondere verdiensten zou hebben. Maar in de kunst is het af- of uitbeelden van een niet geïndividualiseerd persoon niets bijzonders. De intentie van de schepper van het beeld, Thomas J. Price, wordt in de Guardian vermeld: "The work is deliberately not based on any particular woman. “I want this sculpture to be an opportunity for people to connect emotionally with an image of someone they might not have noticed before,” Price said." (https://www.theguardian.com/artanddesign/2020/aug/05/sculptor-thomas-j-price-black-everywoman-reaching-out-erected-at-public-art-walk-in-london)

1 Reactie
Baloemparoempaloempa
Baloemparoempaloempa4 jun. 2023 - 19:45

Verhult activistisch. Het zou een activistisch beeld kúnnen zijn. Maar, in feite weet je niet wat de maker er mee heeft willen zeggen. Het kan net zo goed 'gewoon een meisje' zijn En dan kan je de 'zeehelden' beelden ook zien als activistisch. Namelijk, patriottisch, nationalistisch en dus politiek.

Baloemparoempaloempa
Baloemparoempaloempa4 jun. 2023 - 19:10

Het is een beeld van een meisje. Het soort van meisje, dat je in de stad Rotterdam zou kunnen zien. In die zin is het niet een heel raar beeld Ik lig er zegmaar niet wakker van

Olav Meijer
Olav Meijer4 jun. 2023 - 19:07

2/1 [Hertzberger noemt het beeld beledigend, omdat het een beeld is van een vrouw die niets bijzonders heeft gedaan of bereikt en slechts 'op de sokkel wordt gehesen' om haar identiteit en niet om haar prestaties. Hertbegrer vindt het beeld niet kunstzinnig maar verhuld activistisch en hekelt de lage lat.] Die "lage lat" is een heel rare "twist" van haar. Zij baseert dat op het feit, dat het hier niet om een specifiek persoon gaat die bijzondere verdiensten zou hebben. Maar in de kunst is het af- of uitbeelden van een niet geïndividualiseerd persoon niets bijzonders. De intentie van de schepper van het beeld, Thomas J. Price, wordt in de Guardian vermeld: "The work is deliberately not based on any particular woman. “I want this sculpture to be an opportunity for people to connect emotionally with an image of someone they might not have noticed before,” Price said." (https://www.theguardian.com/artanddesign/2020/aug/05/sculptor-thomas-j-price-black-everywoman-reaching-out-erected-at-public-art-walk-in-london)

Olav Meijer
Olav Meijer4 jun. 2023 - 19:06

2/2 En elders heet het: "Thomas J Price’s multidisciplinary practice confronts preconceived public attitudes towards representation and identity. Price challenges power structures that govern our society whilst examining learnt behavior that guides our unconscious." (https://www.thomasjprice.com/hauser-wirth-thoughts-unseen ) (Links ontleend aan Fabius en DanielleDefoe elders op dit blog) Ik denk dat de kunstenaar prima in zijn opzet is geslaagd, en dat Hertzberger een misslag maakt.

1 Reactie
Paul Spijkers
Paul Spijkers5 jun. 2023 - 8:30

"Price challenges power structures that govern our society whilst examining learnt behavior that guides our unconscious. ...[giving]..."an opportunity for people to connect emotionally" Persoonlijk voel ik een mix van zorgelijkheid en trots zijn op, als bij een dochter of zus of leerling. De beelden en busten doen me denken aan Romeins-Egyptiesche beelden, en hun monumentaliteit nu net aantrekkelijk OMDAT het geen koningin of generaal is. Het is 'de' buurvrouw. Er is er ook een waar ze naar een telefoon kijkt. Dat vind ik dan weer minder, want minder universeel of archetiep.

Jozias2
Jozias24 jun. 2023 - 19:04

Mooi beeld, niets mis mee.

Martin van der Linde
Martin van der Linde4 jun. 2023 - 17:41

Goed en genuanceerd artikel dat mijn vragen over het stuk van Hertzberger bevestigd. Ik vond dat een nare en veroordelende column. White, privileged en bevooroordeeld. Het maakt niet uit of het links of rechts is, het is haatdragend. Het beeld zelf laat dit alles rustig over zich heen komen. Who cares wat een White bitch van me denkt, lijkt het te denken. Wie betaalde voor dit werk is niet relevant. Maar de oud HAL'ler zorgde wel voor een hoop reuring in Nederlands grootste dorp. Voor alle cultuur uitingen geldt dat het is wat je er in ziet. Dat geldt voor Zwarte Piet en nu zeker ook voor dit beeld zonder naam. Dat blijkt wel uit de verschillende reacties. Voor de een een totem, voor de ander ook maar om een heel andere reden. Zoals gezegd, het is maar wat je er in ziet en wat je ziet is het spiegelbeeld van je eigen blik op de wereld. Er blijken dus verschillende gestolde betekenissen te zijn voor een en hetzelfde voorwerp. Hertzberger heeft voor mij afgedaan. Iemand die zich zo verliest in haar emoties en haar eigendunk van hardwerkende vrouw, die zichzelf als voorbeeld ziet voor al die zwarte vrouwen die nog niet zo ver zijn, die verdient geen lof.

3 Reacties
Zandb
Zandb5 jun. 2023 - 6:09

Martin Is iemand al opgevallen, dat Hertzberger tussen neus en lippen de Paralympics afserveert als dat iets wat niet beoordeeld kan worden als een prestatie?

Martin van der Linde
Martin van der Linde5 jun. 2023 - 9:43

Zandb, dat is een grap toch zeker?

Jeroenvt
Jeroenvt6 jun. 2023 - 7:31

Elders werd al over validisme geschreven, het was dus al opgemerkt. Wat ik denk te lezen is dat bij Hertzberger ooit een beeld van belangrijkheid van bepaalde zaken is ingeslepen en ze er met dit beeld op gewezen wordt dat meer dan 90% van de bevolking datgene wat zij belangrijk vindt geen ruk interesseert. Het is vooral haar lesje bescheidenheid.

Andreas4
Andreas44 jun. 2023 - 17:25

Fijn, eindelijk weer 's een wetenschappelijk (cultureel antropologisch) onderbouwde interpretatie van iets waar vooral onderbuikgevoelens over worden gedeeld. Plaatst het allemaal in een mooi perspectief: want inderdaad zijn vooral de reacties vanuit de samenleving op het beeld het interessantst. Bedankt Danielle Braun!

Joop  den Uil
Joop den Uil4 jun. 2023 - 16:59

De volksaard van de Rotterdammer kennende zullen ze al snel een treffende bijnaam voor het beeld hebben. Een treffende zoals ''de hef'', ''de zwaan' (niet dus achterwerk) ', voor andere monumenten, nog meer voorbeelden: de Kuip , Koopgoot , de Koopboog (die lelijke markthal) , het Potlood (dat fraaie gebouw).