Niet elk pondje gaat door het mondje

Onderzoek dat twee maanden geleden werd gepresenteerd zou laten zien dat depressie en spanning in je huwelijk kunnen bijdragen aan overgewicht. Omdat een niet-wetenschappelijke houding mode is en wantrouwen ten aanzien van elke vorm van communicatie de veiligste manier is om te zorgen dat je nergens intrapt, moet dat onderzoek maar eens een beetje uitgelegd worden.

Het is een gecompliceerd probleem, maar van heel wat mensen krijg je toch al snel te horen: dat valt wel mee, elk pondje gaat door het mondje. Dat bekt lekker en het verheerlijkt het gezonde verstand dat iedereen schijnt te hebben, en je hoeft je er daarom niet in te verdiepen. Het is wat ingewikkelder, want je moet rekening houden met wat voor pondje (wat is ermee gebeurd, wat is eraan toegevoegd), met welk mondje en ook met de omstandigheden waarin het mondje open gaat en het pondje erin geschoven wordt. Het metabolisme van een mens bestaat nu eenmaal niet alleen uit mond en darmen alleen. Maar hoe passen de huwelijksspanningen in de kerstboom?

Aan het onderzoek deden 43 gezonde paren die minstens drie jaar getrouwd waren mee. De 86 mannen en vrouwen waren tussen 24 en 61 jaar. Ze vulden een vragenlijst in over de tevredenheid met hun huwelijk, perioden van stemmingsstoornissen in het verleden en depressie. Het duurde bij elkaar twee dagen. In die twee dagen aten de deelnemers een maaltijd die vergelijkbaar was met een typisch fastfood maal met daarin 930 calorieën en 60 gram vet. Dat komt overeen met een Burger King Double Whopper met kaas of een MacDonalds Big Mac met medium patatjes.

Twee uur later lieten ze de deelnemers samen praten over onderwerpen waarvan je van te voren weet dat de meeste echtparen er ruzie over gaan maken. Over geld, communicatie, schoonfamilie. Die gesprekken werden opgenomen. De onderzoekers gingen ondertussen de kamer uit (konden ze misschien zelf even een whopper nemen). Vervolgens werden de videobanden geanalyseerd: psychologisch geweld, gesprekstechnieken om de ander zich ongemakkelijk te laten voelen, maar doorgaan en doorgaan, vijandige woordkeuze, inklappen.

De deelnemers die stemmingsstoornissen hadden en een stressvolle manier van huwelijkse communicatie verbrandden per uur gemiddeld 31 calorieën minder (over een periode van zes uur is dat 118 calorieën minder en in een jaar kan dat zes kilo in gewicht schelen) en ze hadden 12 procent meer insuline in het bloed. Insuline zorgt voor meer vetopslag. Dat leidt snel tot het metaboolsyndroom en diabetes wacht om de hoek op je.

Omdat zoveel andere factoren ook een rol spelen bij het ontstaan van overgewicht en obesitas moet je deze ontdekking weer plaatsen in het grotere geheel. Dat geheel is de wereld waarin het pondje en het mondje leven en functioneren. Een wereld van geforceerd consumptie, automatisering van vrijwel alle lichaamsactiviteit, toegenomen stress, kortere nachten en hogere omgevingstemperatuur, discriminatie op uiterlijk en ga zo maar door.

Ik zou zeggen: als je de feestdagen wilt overleven beperk dan niet alleen wat je eet, ga niet alleen wandelen terwijl de anderen afwassen, maar spreek met elkaar af dat je niet nog een week lang blijft zeuren over de ergerlijke schoonfamilie.

Het laatste boek van Ivan Wolffers is ‘Als de tijd voor altijd stil zou staan ‘

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Ivan schrijft voor Joop elke dag een Gezond Weetje van de Dag:  klik hier voor een overzicht