New York slaat linksaf

Het kan bijna niet meer missen of Bill de Blasio wordt de nieuwe burgemeester van New York. De charmante Democraat staat op het punt een monsterzege te boeken op zijn Republikeinse concurrent Joe Lhota. De relatief jonge en hippe De Blasio voerde een overtuigende campagne met uitgesproken standpunten op controversiële issues. Zijn charme was een belangrijk onderdeel van zijn populariteit, maar De Blasio’s grootste troef bleek Dante, zijn oudste zoon.

Hoewel zittend burgemeester Bloomberg niet impopulair is, wijzen de peilingen erop dat New York na zijn laatste termijn klaar is voor verandering. Bloomberg belichaamt in zekere zin de gevestigde orde. Een superrijke, oudere witte man met enorme financiële en politieke middelen. Afkomstig uit een partij die nu wordt afgerekend op de problemen die de stad kent. Bill de Blasio komt zelf ook absoluut niet uit een arme familie, maar staat ook weer niet zo dicht bij de ‘1 percent’ dat gewone New Yorkers zich niet met hem kunnen identificeren. Bovendien heeft hij een zwarte vrouw en donkere kinderen, waardoor kiezers hem meer geloofwaardigheid toedichten als hij het gevoelige punt van discriminatie aan de orde stelt. Een kernissue in deze verkiezingsrace.

Stop and Frisk Net als in Nederland is profilering door de politie op basis van ras in New York een heet hangijzer. Preventief fouilleren, beter bekend als ‘Stop and Frisk’, wordt door niet-blanke New Yorkers als hinderlijk, vernederend en racistisch ervaren. Vooral omdat blanke New Yorkers in verhouding nauwelijks staande worden gehouden. Bloomberg en zijn beoogde Republikeinse opvolger Joe Lhota, zien Stop and Frisk als een onmisbaar opsporingsmiddel van de politie. De Blasio wil juist wetgeving invoeren die ‘racial profiling’ en andere vormen van discriminerend politiebeleid moet voorkomen.

Ook op economisch gebied durft De Blasio boude uitspraken te doen. Zo wil hij een belastingverhoging voor de rijkste 1 procent van New Yorkers (met een inkomen van boven de 500.000 dollar) en pleit hij voor het afschaffen van belastingvoordelen voor het ontwikkelen van dure woningen. Dat geld wil hij steken in subsidies voor betaalbare woningbouw, een leefbaar minimumloon voor New Yorkers en universele buitenschoolse opvang.

Formidabele opponenten Het is niet ongebruikelijk dat de Democratische kandidaat met de meest uitgesproken linkse opvattingen in de voorverkiezingen als winnaar uit de bus komt, maar dat de Republikeinse tegenkandidaat daar weinig tegenin te brengen heeft is wel bijzonder. De echte strijd werd eigenlijk al gestreden in de ‘primaries’, waar De Blasio formidabele opponenten als Christine Quinn (en minder formidabele kandidaten als Anthony Weiner) versloeg. Daarna bleek Republikein Joe Lhota eigenlijk een maatje te klein. Zoals ook pijnlijk duidelijk werd in het New York Times dubbelinterview , waarin Lhota nauwelijks antwoorden leek te hebben op zo’n beetje alle belangrijke vragen.

De charmante familie van De Blasio lijkt vooralsnog de voornaamste verklaring voor zijn populariteit. De demografische opmaak van New York is bijzonder divers en die diversiteit wordt weerspiegeld door de opmaak van de familie De Blasio. Vooral zoon Dante wordt breed geprezen om zijn eloquente optreden uit naam van zijn vader, hoewel zijn campagnefilmpje ook cynische reacties uitlokte. Zo zou De Blasio zijn gezin misbruiken om de multicultistem veilig te stellen. Burgemeester Bloomberg zelf maakte het helemaal bont, door de campagne van De Blasio ‘class warfare and racist’ te noemen. Een bijzondere beschuldiging aangezien zo’n beetje alle Amerikaanse politici hun vrouw en kinderen laten opdraven in campagnes. De opmars van De Blasio richting de burgemeestersresidentie zal er geenszins door worden afgeremd.