Neill Blomkamp zet belofte voort met Elysium

In 2009 gooide de Zuid-Afrikaanse schrijver-regisseur Neill Blomkamp hoge ogen met District 9, die in de beste traditie van het sciencefiction genre actieavonturen combineerde met relevante maatschappelijke thema’s. Het gaf hem de kans om een Hollywoodfilm van €115 miljoen te maken.

In de verre toekomst is de aarde overbevolkt. De rijken hebben zich verschanst in een kunstmatige buitenaardse kolonie, Elysium, waar ziektes en verwondingen in een handomdraai worden genezen. De aarde is een grote puinhoop met overvolle sloppenwijken en bureaucratisch falen. Velen proberen clandestien naar Elysium te komen, maar worden met harde hand tegengehouden. De parallel met hedendaagse vluchtelingen uit de Derde Wereld en de gated communities in het rijke westen zijn overduidelijk.

Het verhaal draait om een door Matt Damon gespeelde fabrieksarbeider, die door onveilige werkomstandigheden op aarde dodelijk ziek raakt. Zijn enige kans op genezing is binnendringen in Elysium. Om hier te komen moet hij samenwerken met een troepje smokkelaars en zo wordt hij onbedoeld een dwarsligger in een kwaadaardig plan van een corrupte minister (Jodie Foster) om een staatsgreep te plegen op Elysium.

De special effects van Elysium doen iets wat nog zelden lukt vandaag de dag: ze weten te overdonderen. De beelden van zowel de aarde als Elysium zijn schitterend, met veel oog voor detail en de juiste combinatie van fantasie en herkenning. Sommige shots hadden net zo goed hedendaagse journaalbeelden kunnen zijn. Ook weet Blomkamp hoe hij originele en opwindende actiescènes moet opbouwen. Hij laat zich niet verleiden door de snelle cuts maar houdt lang genoeg vast aan beelden om te zien wat er gebeurt en heeft een oog voor choreografie.

Neil Blomkamp is geen goede acteursregisseur. Matt Damon is betrouwbaar als leading man, maar veel van de bijrollen variëren van kleurloos naar schmierend, inclusief – verrassend genoeg – Jodie Foster. Het grootste euvel is de Zuid-Afrikaanse acteur Sharlto Copley als de schurk, die iets hysterisch over zich heeft dat irriteert. Gezien een gevaarlijke schurk een onmisbaar ingrediënt is voor een goede actiefilm, is dat een groot probleem. Beter acteerwerk had misschien ook kunnen verbloemen dat het plot wat gekunsteld is en op een paar punten niet helemaal overtuigd.

Met deze duidelijke minpunten in ogenschouw genomen is Elysium nog steeds een goede film. Intelligent, spannend en mooi om naar te kijken. Een aanrader. Ik hoop dat Neill Blomkamp zich blijft ontwikkelen. Als hij zijn zwaktes weet te verbeteren, kan hij de Ridley Scott van zijn generatie worden.

Bart Juttmann, bekend van de webserie Ideale Liefde, bespreekt op Joop wekelijks een film. Volg Bart ook op Twitter