Nederland wordt steeds rechtser, in de trein leerde ik wat er moet gebeuren

De trein was druk en zoals alle andere reizigers had ze haar rugzak naast haar op de stoel gezet om te voorkomen dat er iemand zou gaan zitten. Nederland is een klein land en als je goed oplet zie je dat we altijd bezig zijn ons territorium af te bakenen. Dat is een rechts trekje. Somy Lynda alias Driplist, een razend populaire Nederlandse influencer van Nigeriaanse afkomst, maakte daar nog een leuk clipje over. Zij is sowieso een scherp observator van de Nederlandse cultuur.

Mag ik hier zitten, vroeg ik. Ze tilde haar rugzak weg en even leek het zo'n reis te worden waarbij niemand een woord tegen elkaar zegt. Maar ineens vroeg ze: "Heeft u al gestemd?" Ik zei dat dat nog niet het geval was en ze wilde weten wat ik ging stemmen. "Ik heb al gestemd," zei ze. "Op Rob Jetten." Ik reageerde dat ik hem dinsdagavond bij het debat erg goed vond. "Ja, ik heb echt gekeken naar wat voor mij belangrijk is. En dat is verhoging van het minimumloon." Dat argument verbaasde me dan weer omdat er partijen zijn die daar krachtiger voor pleiten. Ik twijfelde of ik dat moest zeggen. Ze had haar stem immers al uitgebracht. "Ja, het minimumloon moet zeker omhoog," beaamde ik. "Ik werk in de horeca," zei ze. "Daar helemaal," antwoordde ik.

"Weet u, het is best bijzonder dat ik op D66 stem want ik was vroeger echt extreemrechts. Ik ben nu 20 maar toen ik 16 was, was ik echt heel erg voor Wilders en zo. Mijn broer heeft me daar vanaf gebracht. Door heel lang op me in te praten. Daarom ben ik tegen verlaging van de kiesgerechtigde leeftijd naar 16. Jongeren kunnen gewoon nog niet goed keuzes maken. Ik ben zelfs voor verhoging van de kiesgerechtigde leeftijd."

De trein raasde door het land. De lucht was grijs en somber maar de coupé voelde plots als een huiskamer. Ik vertelde dat ik hetzelfde traject had doorgemaakt. Toen ik jong was, was ik ook uiterst rechts, tot ik een jaar of 20 was. "Jongeren willen vaak verandering en kiezen dan voor wat het meest anti-establishment is. Ze zien dat alle volwassenen op tilt slaan van Wilders of Baudet en kiezen dan daarvoor." Ze knikte. Precies.

We spraken verder over studie, werk, tot ze een paar minuten later de trein moest verlaten. Ik dacht aan haar broer en hoe ik zelf op die leeftijd van gedachten was veranderd en een zwiep had gemaakt naar de andere kant van de politiek. Bij mij was het een vriendinnetje die me overhaalde.

Nederland is rechtser dan ooit. Bij links heerst terecht het gevoel dat dat koste wat kost bestreden moet worden. Maar bekeren is echt een veel effectievere methode. Ook voor jezelf.