Nederland mag Marokkaanse weduwen pensioen niet afpakken

De opeenvolgende kabinetten Balkenende-Bos en Rutte I hebben faliekant gefaald met hun idee om uitkeringen naar niet-EU landen aan banden te leggen. Dat schrijft de Volkskrant. Ondanks waarschuwingen van de Raad van State hebben beide kabinetten zich ‘verkeken’ op afspraken en verdragen met landen als Marokko en Turkije. De rekening is nu voor minister Asscher van Sociale Zaken die de flinke financiële tegenvaller moet zien te verwerken.

Het huidige kabinet heeft vrijdag wederom een nederlaag geleden bij de hoogste rechter. De nabestaandenuitkering die aan weduwen in Marokko wordt overgemaakt, moet gewoon worden gehandhaafd, zo oordeelde de rechter. De uitkeringen zijn aan de hand van een wet van Rutte I volgens het woonlandbeginsel verlaagd. Dat is, zo oordeelt de rechter, in strijd met een verdrag met Marokko. De weduwen hebben nu recht op de volledige uitkering, met terugwerkende kracht, plus rente.

Het is niet de eerste keer dat de rechter een streep haalt door een korting op nabestaandenuitkeringen. Eerder deed de rechter dat al met uitkeringen die naar Turkije werden overgemaakt. Turkije heeft echter een associatieverdrag met de EU, waardoor die korting onrechtmatig was. Momenteel loopt nog een hoger beroep over een korting op geëxporteerde kinderbijslag en het kindgebonden budget.

De bezuinigingen die door de kabinetten Balkenende-Bos en Rutte I beoogd werden met het woonlandbeginsel zijn nu nagenoeg nul. Sterker nog: de tegenvallers zijn voor rekening van minister Asscher en die zijn fors. Zo bepaalde de rechter dat de toeslag die AOW’ers maandelijks krijgen ook in het buitenland gewoon gehandhaafd moet blijven. De rekening: 300 miljoen euro.

Volgens Gijs Vonk, hoogleraar sociaal recht, wijzen de uitspraken van de rechter erop dat de kabinetten niet naar de adviezen van de Raad van State hebben geluisterd, die het kabinet adviseert over de juridische aspecten van wetgeving. Zo waarschuwde de Raad van State bijvoorbeeld eerder al dat de AOW-toeslag ook in het buitenland gewoon zou moeten worden betaald, maar toenmalig minister van Sociale Zaken Donner wilde hoe dan ook de verandering erdoorheen duwen. Donner is overigens nu zelf vice-voorzitter van de Raad van State.

Vonk:

De wetgever zoekt de grens op en soms zegt de rechter: ho. Soms is dat te voorzien, zoals met het woonlandbeginsel. Dat was een ferme wet van het kabinet Rutte I. Die is met veel bravoure ingediend: wij gaan een eind maken aan de export van uitkeringen. De Tweede Kamer heeft niet de juridische expertise om daar doorheen te prikken, de Eerste Kamer zag wel fundamentele bezwaren. Die bevestigt de rechter nu.

De Volkskrant: Nederlaag kabinet: weduwen Marokko houden uitkering

cc-foto: Roel Wijnants