Joop

Nederland heeft al een stille code zwart

  •  
02-05-2021
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
110 keer bekeken
  •  
coronapatient

© Foto: Robin Utrecht

Wat zorgen moet baren is dat tienduizenden mensen nu al niet de zorg krijgen die ze nodig hebben.
De bijna dagelijkse berichten over een aanstaande “code zwart” in de media schetsen een angstwekkend beeld waarin mensen zorg geweigerd wordt omdat er geen plek in de ziekenhuizen is. Die situatie ontstaat nu omdat Nederland veel coronapatiënten heeft. Dat komt door de hoge viruscirculatie die bij de strategie van “gecontroleerd uitrazen” hoort.
De situatie is in ieder geval (net als al maanden lang het Corona-Waakzaamheidsniveau ) zeer ernstig. Veel ziekenhuizen hebben zelfs hun noodbedden moeten inzetten voor Covid-patiënten, en de helft heeft zelfs urgente planbare ingrepen (kankeroperaties) moeten schrappen.
Zorgmanagers doen alles wat ze kunnen om IC-bedden (met personeel) te regelen of te behouden. Alleen het UMC Utrecht heeft al 160 militairen ingezet om de zorg op peil te houden. Dat is ook noodzakelijk omdat er grote uitval van zorgmedewerkers is, die na een jaar zware belasting meer met burn-out dan met Covid of quarantaine te maken lijkt te hebben. Die overwerkte zorg kan ons nog lang in de staart gaan bijten.
Om ziekenhuisbedden te besparen zijn al minstens 600 mensen “die eigenlijk in het ziekenhuis zouden moeten liggen” naar huis gegaan met een zuurstofmachine en een app om met het ziekenhuis te communiceren. Maar ook de instroom wordt afgeremd. Mensen vanaf “Frailty Level 4” worden al vaak niet met Covid naar het ziekenhuis gestuurd door huisartsen.
En nu de gemiddelde Covid-leeftijd in ziekenhuizen in de afgelopen maanden is gedaald van 66 naar 62 jaar rijst de vraag of er net als in april 2020 relatief veel mensen in overleg met de huisarts besluiten zich niet op te laten nemen. In april 2020 ging het percentage zieken dat opgenomen werd opeens heel snel omlaag. Dit was nadat het Nederlands Huisartsengenootschap een bericht naar zijn leden had gestuurd met het verzoek met oudere patiënten te overleggen of opname zinvol is. Een overleg dat ongetwijfeld vaak zinvol is, maar steeds meer op een zorgonthouding gaat lijken als het vaker gebeurt als ziekenhuizen vol zijn.
Nederland heeft dus al een soort stille code zwart, zelfs als de komende weken de vraag naar zorg niet verder stijgt. Wat zorgen moet baren is niet het inschakelen van een nationaal protocol, maar dat tienduizenden mensen nu al niet de zorg krijgen die ze nodig hebben, vaak ook urgente zorg. Ons land kent een zorgtekort en een overwerkte zorgsector die in de meeste andere landen niet aan de orde zijn omdat die landen de infecties structureel lager houden. In Italië gaat bijvoorbeeld als meer dan 30% van de IC-bedden met Covid-patiënten bezet is min of meer automatisch een lockdown in, en na de crisis in Lombardije in de lente van 2020 krijgt iedereen onverkort zorg. Nederland zit momenteel eerder op 70%. Duitsland gaat zo te zien zelfs de hele pandemie afsluiten zonder ooit een zorgtekort te hebben gehad.
De commentaren in de media over dreigende code zwart gaan ook voorbij aan het feit dat het niet waarschijnlijk is dat minister Van Ark dat nationale protocol ook echt zal afroepen. Zoiets zou een enorme smet op het blazoen zijn van het kabinet, en een expliciete breuk met de afspraak met de sector dat het virus snel moest rondgaan zonder de zorg te overbelasten.
Een jaar geleden was de zorgvraag ook veel groter dan het aanbod, tot een niveau dat het kabinet in paniek was , en ook toen werd code zwart niet afgeroepen. Er zit zo te zien dus genoeg “ruimte” in lokale afschaling van reguliere zorg en de instroom, en opvoeren van de uitstroom.
Technisch gezien zal code zwart dus waarschijnlijk niet officieel afgeroepen worden, maar in de praktijk bestaat er al een situatie die daar op neerkomt. Het kabinet kiest er al vanaf het einde van de zomer voor om de gezondheidszorg onder stress te laten staan en grote aantallen mensen de beste zorg te onthouden. Het excuus daarvoor is “dat de rek er uit is” en dat vaccinaties snel verlichting zullen brengen, maar ook wordt nu trots gesproken over het succesvol doseren van lockdowns richting het resultaat van 25% van de bevolking die al besmet is.
Het is tijd dat we die politieke keuze benoemen, en ophouden met het theater van dreiging van een ramp die er eigenlijk al is. Het zou ook nog eens kunnen dat de officiële code zwart niet zal worden afgeroepen, vervolgens over enkele weken de ziekenhuisbelasting weer in rustiger vaarwater komt, en het kabinet dan de eer gaat opstrijken voor het nét voorkomen van code zwart. Dat zou onterecht zijn, zeker bij een regering die zulke grote schade toestaat aan de volksgezondheid.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar

Reacties (39)

Pater
Pater4 mei 2021 - 7:23

Blok zit bewust te liegen: "Dat komt door de hoge viruscirculatie die bij de strategie van “gecontroleerd uitrazen” hoort. Als je de achterliggende stukken bekijkt zie je dat er al vanaf 12 maart 2020 allerlei beperkende maatregelen werden ingevoerd, uitlopend op de lockdown vanaf 23 maart 2020. De strategie lockdown stond in tegenstelling tot de strategie 'gecontroleerd uitrazen. Als dat ooit de strategie is geweest was dat hooguit tot 23 maart 2020 het geval. Blok construeert een feitelijke code zwart vanaf april 2021. Denkt Blok nou echt dat de handleiding voor huisartsen: thuis of naar het ziekenhuis, medisch onverantwoord was, en dat al die artsen die daarmee te maken hadden zonder één woord van protest in de pers lijdzaam hebben meegewerkt? Wat een kletspraat.

1 Reactie
DanielleDefoe
DanielleDefoe4 mei 2021 - 14:13

Op 12 maart 2020 werd ik samen met mijn medestudenten naar huis gestuurd. Aanvankelijk was er de hoop dat de UNI in april heropend zou worden. Niet dus.

nikita72
nikita723 mei 2021 - 7:06

De lockdown werd versoepeld want "de rek is eruit". Volgens mij is in de ziekenhuizen de rek er al veel langer uit.

EenMening
EenMening2 mei 2021 - 18:27

Het is een goede zaak als er een Parllementaire Enquête naar het Corornabeleid komt. Er zal dan ook zeker een vergelijking gemaakt worden met andere EU-landen. Qua sterfte per miljoen inwoners en aantal inentingen per 100.000 inwoners zal Nederland een middenmoter blijken te zijn.

EenMening
EenMening2 mei 2021 - 18:20

Er liggen nu 2600 mensen met corona in het ziekenhuis, waarvan 804 op de ICs. Er overlijden nu gemiddeld 18 mensen per dag aan corona. Dat is geen code zwart. Ter vergelijking: het gemiddeld aantal mensen dat overleed aan griep (influenza) in de jaren 2015-2019 was 6.443, met als uitschieter 2018 met 8500 sterfgevallen.

1 Reactie
LaBou
LaBou 3 mei 2021 - 9:46

"Ter vergelijking: het gemiddeld aantal mensen dat overleed aan griep (influenza) in de jaren 2015-2019 was 6.443, met als uitschieter 2018 met 8500 sterfgevall" Appels en peren. Je wilt influenza waarbij geen enkele maatregel werd genomen vergelijken met corona incl. lockdowns.

Hanneke Kouwenberg
Hanneke Kouwenberg2 mei 2021 - 15:36

Het is bepaald niet nieuw beleid zeer fragiele mensen niet naar de IC te brengen. In die zin bestaat code zwart al heel wat decennia.

9 Reacties
The Apple
The Apple2 mei 2021 - 17:37

Het is bepaald niet nieuw beleid om op de zorg te bezuinigen. In die zin bestaat code zwart al heel wat decennia.

Thuiszitter
Thuiszitter2 mei 2021 - 17:44

Wat heeft dat nu met code zwart te maken ?

Minoes&tuin
Minoes&tuin2 mei 2021 - 19:30

Hanneke Kouwenberg Zijn dat alle mensen die een griepspuit krijgen? Dat is nl. wat een huisarts rondstrooide gedurende de eerste golf. Die ging hij allemaal aanschrijven. Dat is een leeftijd beneden de pensioengerechtigde leeftijd. Wat denk je dat mensen denken als ze een dergelijke brief krijgen? Het ging al lang niet meer over zeer fragiele mensen die vaak zelf al lang afspraken hadden lopen met huisartsen en in gezamenlijk overleg en/of besluit/samenspraak. Het ging veel verder. Mensen kregen al zonder dat ze het zelf wisten een teken in het dossier.

Jozias2
Jozias22 mei 2021 - 20:11

@apple Welke bezuiniging? Er gaat heel veel geld naar de zorg. In de loop der jaren steeds meer. Er worden alleen maatregelen genomen zodat de zorgkosten niet al te hard blijven stijgen.

Mark Huysman
Mark Huysman3 mei 2021 - 10:34

[Er worden alleen maatregelen genomen zodat de zorgkosten niet al te hard blijven stijgen.] Dat is maar goed ook anders zouden we een crisis als de huidige veel beter aankunnen. En dat kan niet de bedoeling zijn.

Hanneke Kouwenberg
Hanneke Kouwenberg3 mei 2021 - 10:36

@ Minoes, In mijn assistententijd werd er voor sommige patienten een yogenaamd 'NTBR/IC-'-beleid afgesproken: niet reanimeren, niet naar de IC. Doorgaans ging het daarbij om mensen in een absoluut palliatieve setting (uitgebreid uitgezaaide kanker, ernstig hartfalen, multiorgaanproblematiek zonder therapeutische mogelijkheden). Het gaat om een categorie die zeer zeker in aanmerking komt voor een griepspuit, maar omgekeerd geldt dat niet automatisch: heel wat mensen krijgen een griepspuit, maar zouden zonder enige twijfel naar de IC gaan of gereanimeerd worden (tenzij ze zelf hadden aangegeven dat niet te wensen). Buiten mensen die via hun werkgever een griepspuit aangeboden krijgen, is het wel zo dat de indicatie voor die griepspuit is op basis van een verhoogde kwetsbaarheid. Sommige huisartsen hebben de 'griepspuitlijst' waarschijnlijk om die reden gebruikt: daarop verschijnen de brozere patienten. Voor een deel van die lijst is een IC- beleid goed te verdedigen: ze zouden het a priori niet overleven, terwijl hen een overlijden in de thuisomgeving zou worden ontnomen. De discussie of je een IC- beleid kunt en mag instellen op zogenaamde 'medische gronden', is een andere vraag. In Nederland is dat gangbaar, maar in landen met een andere cultureel-religieuze achtergrond of een andere geschiedenis (zoals het nazisme van Duitsland) ligt die ethische afweging duidelijk anders.

The Apple
The Apple3 mei 2021 - 16:21

Hanneke Kouwenberg: "De discussie of je een IC- beleid kunt en mag instellen op zogenaamde ‘medische gronden’, is een andere vraag. In Nederland is dat gangbaar, maar in landen met een andere cultureel-religieuze achtergrond of een andere geschiedenis (zoals het nazisme van Duitsland) ligt die ethische afweging duidelijk anders." Alleen is dat in Nederland niet gangbaar op grond van de overweging dat de gezondheidszorg -in casu de IC-capaciteit- het niet langer aankan. Het is werkelijk verbijsterend hoe een arts er telkens weer op gericht blijkt te zijn de werkelijke -bestaande- problemen met drogredenen te verdoezelen. Met wat voor soort blindheid ben je dan geslagen?

Minoes&tuin
Minoes&tuin6 mei 2021 - 1:06

Vroeger, of moet ik zeggen, eerder, lag de uiteindelijke beslissing veel meer bij de patiënt, dat is nu volkomen omgedraaid. Apple. je hebt gelijk. Het zijn n.b. de specialisten zelf die steeds gepleit hebben en nog steeds meer pleiten voor die efficiëntie. Mensen worden hier soms naar huis gestuurd na een operatie terwijl ze thuis helemaal geen hulp hebben, alleenstaand zijn. Ze hebben daar wel een speciaal opgeleid iemand voor die dat zou moeten regelen, maar daar komt zelden iets van terecht. Mensen kunnen nl. nergens anders naartoe, nergens is plaats. Maar ze gaan toch naar huis. Vroeger was het zo dat bij onverwachtte situaties het enkel niet gedaan werd werd in samenspraak met de patiënt, die had het laatste woord. Langzaamaan is dat veranderd en nu beslist uiteindelijk de specialist. Net zolang praten tot de patiënt het gevoel heeft dat hij/zij niet anders meer kan. Die mensen verkeren nl. in een hoge mate van afhankelijkheid op zo'n moment.

Minoes&tuin
Minoes&tuin6 mei 2021 - 1:13

Hanneke Kouwenberg Ik heb het die arts gewoon horen zeggen op TV Gelderland, iedereen die nu een griepspuit krijgt. Dat was gedurende de eerste golf. Mensen die het overkwam en een telefoontje kregen waren zeer verbolgen en kwaad. Het was alsof de arts zei dat ze beter niet naar de IC konden gaan als ze ziek werden, dat ze niet geholpen zouden worden, alsof ze geen enkele keuze hadden. Niets samenspraak. Ze voelden zich gedwongen. Het was alsof die arts zei dat ze er maar vanaf moesten zien.

Robert Follon
Robert Follon2 mei 2021 - 14:09

Er is geen code zwart, maar stiekem toch wel (en kan Mick B claimen dat hij tóch gelijk heeft, ook al zeggen de statistieken van niet).... De grootste winst van het voorbijgaan van de pandemie is niet langer geconfronteerd hoeven worden met coronafanatici (links/rechts).

1 Reactie
The Apple
The Apple2 mei 2021 - 16:49

Robert Follon - De bewering is dat alleen het UMC Utrecht al 160 militairen heeft moeten inzetten om de zorg op peil te houden; dat om ziekenhuisbedden te besparen al minstens 600 mensen “die eigenlijk in het ziekenhuis zouden moeten liggen” naar huis zijn gegaan met een zuurstofmachine en een app om met het ziekenhuis te communiceren. En dat ook de instroom wordt afgeremd. Mensen vanaf “Frailty Level 4” worden al vaak niet met Covid naar het ziekenhuis gestuurd door huisartsen. Kun je ons even een link geven naar de statistieken die zeggen van niet? De grootste winst van het voorbijgaan van de pandemie is dat we dan niet langer geconfronteerd worden met die "er is niets aan de hand"-VVD/FvD aanhangers. Want gelukkig is er dan niets meer aan de hand, dus dan hoef je dat niet meer zo hard te roepen.

Bert de Vries
Bert de Vries2 mei 2021 - 13:37

Gelukkig wordt Rutte niet naar huis gestuurd. Hij is de enige die ons kan leiden uit de ellende die ons nu overkomt. Te weinig bedden, te weinig personeel, te laat vaccineren, het zal je maar gebeuren.

2 Reacties
LaBou
LaBou 2 mei 2021 - 16:36

Daar moet je gewoon het Nederlandse standaard antwoord bij weten: moet kunnen. En uitgeluld ben je.

Minoes&tuin
Minoes&tuin2 mei 2021 - 20:52

Of; je moet niet zo klagen, we hebben het hartstikke goed in vergelijking met....

Jozias2
Jozias22 mei 2021 - 13:06

Gegeven het feit dat we nu in de grootste gezondheidscrisis sinds 100 jaar zitten zou het pas echt vreemd zijn als dat geen effect zou hebben. Als in een dergelijk uitzonderlijke situatie de zorg niet zou piepen en kraken en fluitend door zou functioneren dan weet je dat het echt mis is. Dan is de zorg 100 jaar lang enorm overgedimensioneerd geweest. Het is nooit verstandig om je te organiseren op een worst case scenario en daarbij 0% risico te accepteren.

1 Reactie
Hanneke Kouwenberg
Hanneke Kouwenberg3 mei 2021 - 10:48

Was het niet Ab Klink die werd afgefakkeld toen de aangekochte vaccins tegen de Mexicaanse griep bij nader inzien ongebruikt bleven? Een 100% juiste risicoinschatting verlangen is absurd.

Frans Cobben
Frans Cobben2 mei 2021 - 10:48

Veel gezondheidszorg kan inderdaad thuis worden gegeven met de juiste toestellen en mobiele telefoon, het is goed dat minder-zware ziektes nu meer thuis worden behandeld en alleen de zwaarste ziektes in het ziekenhuis zelf.

9 Reacties
JoostdeV
JoostdeV2 mei 2021 - 12:09

Want dan kan het kabinet nog meer mensen ziek laten worden? Dan kunnen de maatregelen 2 weken worden verruimd tot het aantal zieken is verdubbeld om weer terug te keren naar de huidige situatie omdat we dan weer terug in code zwart zitten.

ton14024
ton140242 mei 2021 - 12:47

Op mijn mobiele telefoon draaien geen app´s. En voor de rest zit je er ook compleet naast. Je kijkt naar de kleren van de keizer.

Jozias2
Jozias22 mei 2021 - 12:57

@ton Lijkt mij een win-win situatie. https://www.nursing.nl/monitoring-en-zuurstof-thuis-na-covid-opname-veilig-en-prettig/

EricDonkaew
EricDonkaew2 mei 2021 - 13:08

@Ton14024: Op mijn mobiele telefoon draaien geen app´s. ---------------------------------------- Huh? Maar dan heb jij een probleem volgens mij. En voor de rest: mensen willen tegenwoordig niets liever dan thuis verzorgd worden. En alleen in het ziekenhuis als het echt niet anders kan. In een ziekenhuis word je ziek, daarom heet het ook ziekenhuis.

Minoes&tuin
Minoes&tuin2 mei 2021 - 14:10

Het gaat niet om ' minder zware ziektes' ! Die zijn vaak even zwaar. Het gaat erom of er mensen thuis zijn die er enigszins voor de zieke kunnen zijn. Men kan als het gevaarlijk wordt alsnog naar het ziekenhuis, je kunt dan ook te laat zijn natuurlijk. Misverstand is dat het minder zware ziektelast is! Dat is het niet.

ton14024
ton140242 mei 2021 - 16:32

´´In een ziekenhuis word je ziek, daarom heet het ook ziekenhuis.´´ Grappig hoor, echt leuk. Ik zie een lafaard en leugenaar.

ton14024
ton140242 mei 2021 - 16:38

´´Huh? Maar dan heb jij een probleem volgens mij.´´ En volgens mij hebben mensen die niet zonder smart kunnen groter een probleem.

Minoes&tuin
Minoes&tuin2 mei 2021 - 20:51

Wij hebben geen zogeheten smartphone ( zo Smart vind ik hem niet). Krijgen wij dan toch een vaccinatiebewijs? Een pasje of zo? Of wat moet ik me daarbij voorstellen. Ik ben nl. niet van plan er een aan te schaffen. Is ook niet goed voor het klimaat!

Jozias2
Jozias23 mei 2021 - 9:48

@minoes Je kunt voor elke oplossing wel een nieuw probleem bedenken. Maar voor de mensen zonder smartphone is er inderdaad een boekje. Dat boekje is geel en bestaat al tientallen jaren. Hoe denk je dat er 20 jaar geleden met een vaccinatie plicht werd omgegaan?

Exkraker
Exkraker2 mei 2021 - 10:43

Huisarts Joost Zaat had een column in de Volkskrant en zocht uit hoe het zat met de uitgestelde behandelingen. Hij ontdekte dat er heel veel behandelingen tussen zaten die helemaal niet zo urgent waren, zoals de controle van een bepaald type moedervlek dat vrij onschuldig was. Kortom, het viel allemaal reuze mee.

5 Reacties
ton14024
ton140242 mei 2021 - 12:48

Goed dat hij die column dus kwijt is.

Exkraker
Exkraker2 mei 2021 - 14:49

@Ton Nou nee, Zaat is iemand die dingen uitzoekt voordat hij aan het schrijven slaat.

ton14024
ton140242 mei 2021 - 16:43

Waarom is hij die column dán kwijt (pedo misschien????) of is hij hem niet kwijt?

Exkraker
Exkraker2 mei 2021 - 17:52

@Ton Het was een vooraf afgesproken periode. Kritische huisarts die interessante columns schreef.

Minoes&tuin
Minoes&tuin3 mei 2021 - 23:02

Zo is er ook veel te doen geweest over dat kinderen veel meer zelfmoord zouden plegen vanwege de psychische belasting door corona. De cijfers zeggen over 2020 niet meer dan anders!