Mijn baarmoeder als politiek ruilmiddel

In oktober vorig jaar gingen duizenden vrouwen en mannen in Polen de straat op om voor het recht op abortus te demonstreren. De conservatieve Poolse regering had het lumineuze idee gekregen om het toch al aan duizend-en-één regels gebonden abortusrecht maar gewoon helemaal af te schaffen. Vooruitgang geeft kennelijk gedoe, dus hoppa, Polen de Middeleeuwen in katapulteren en klaar is Kees. Gelukkig gaven de Polen zich niet zomaar gewonnen, en verenigden ze zich – met succes – massaal.

Naar aanleiding van die protesten kreeg ik van een radioprogramma de vraag of abortus ook in Nederland ooit weer verboden zou kunnen worden? ‘Natuurlijk niet’, lachte ik schamper. Het zelfbeschikkingsrecht en het daaruit voortvloeiende recht op abortus zijn in Nederland inmiddels gemeengoed. Op wat streng religieuzen is er toch niemand met een beetje gezond verstand meer tégen abortus? Dit is Nederland, niet de Mid West.

Wat ik op dat moment niet besefte is dat je niet tégen het recht op abortus hoeft te zijn, om toch akkoord te kunnen gaan met de afschaffing of een forse inperking ervan.

Dat besef kwam pas in december, toen het Plein in Den Haag volstroomde met jonge meisjes die, aangemoedigd en opgetrommeld door de SGP, tegen abortus kwamen demonstreren. Een protest met maar liefst 3.000 demonstranten tégen vrouwenrechten. ‘Mars voor het leven’, noemde SGP-leider Kees van der Staaij het op Twitter, geheel in lijn met het Amerikaanse frame ‘pro-life’. Wie niet ‘voor het leven’ is, is tegen. De facto is iedereen die voor het recht op abortus is volgens Van der Staaij en consorten op zijn minst medeplichtig aan doodslag.

Het is de SGP zelfs zo serieus dat ze de afschaffing van het abortusrecht tot meest belangrijke speerpunt hebben gemaakt voor de aankomende Tweede Kamerverkiezingen. Gewoonlijk zou ik me daar niets van aantrekken. De SGP is een marginale partij met ideeën die zo mogelijk nog kleiner zijn. Maar nu de publieke opinie met de dag conservatiever wordt, getuige de politieke keuzes die in 2016 zijn gemaakt – van Brexit tot Donald Trump-, raakt zo’n plein met jonge meiden me vol in de buik. Ik word er kotsmisselijk van. De aankomende Tweede Kamerverkiezingen zouden namelijk een politieke aardverschuiving teweeg kunnen brengen en kunnen leiden tot een uitkomst waarin een sleutelrol voor de SGP niet geheel ondenkbaar is. Minister Schippers heeft de koers voor “minder abortussen” al ingezet, de SGP hoeft de bal alleen nog in te koppen.

In een land dat excelleert in polderen, kan mijn baarmoeder zomaar als politiek ruilmiddel misbruikt worden. Ik zie de SGP er in ieder geval wel voor aan. Dus mijn herziene antwoord op de vraag of abortus ook in Nederland ooit weer verboden, of ingeperkt, zou kunnen worden: als het aan extremisten als Van der Staaij ligt wel. Het is aan ons om reeds bevochten rechten niet voor lief te nemen. Voor je het weet is het weer 1969.