Afkomst bepaalt overlevingskans corona

Mensen met een laag inkomen hebben een verhoogde kans op overlijden door het coronavirus. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Vooral Nederlanders met een migratie-achtergrond, met name Turks en Surinaams, liepen meer risico aan het virus te sterven.

Het CBS bekeek samen met het Amsterdam UMC de sterftecijfers van maart tot juli 2020, de eerste golf van de coronapandemie. In die periode overleden in Nederland 10.067 bij wie covid-19 was vastgesteld, of er een sterk vermoeden daarvan was. Tijdens de laatste weken van die eerste golf hadden mensen met een niet-westerse migratieachtergrond anderhalf keer zo veel kans te overlijden. Dat risico lag hoger onder mensen met een Turkse of Surinaamse achtergrond, dan met een Marokkaanse of Antilliaanse. Het sterfterisico was in de Randstad groter dan daarbuiten.

Het vermoeden bestond al. In november vorig jaar schreef Trouw al dat vooral armere wijken met veel inwoners met een niet-westerse achtergrond getroffen werden door het virus. Uit de oversterftecijfers werd toen duidelijk dat die onder niet-witte Nederlanders 47 procent was, ten opzichte van 38 procent onder witte Nederlanders. Ook die cijfers waren geanalyseerd door het CBS samen met Amsterdam UMC.

“Het idee dat het virus ons allemaal overkomt als een soort ramp, en zich gelijkmatig vanuit Brabant door het land verspreidde, is onjuist. Nu we een jaar later de balans opmaken zien we dat de ziekte vooral mensen die arm zijn treft,” zegt hoogleraar Anton Kunst dinsdag in Trouw. Hij is als sociaal-epidemioloog verbonden aan het Amsterdam UMC:

Uit eerdere onderzoeken in onder meer de Verenigde Staten en Groot-Brittannië bleek ook al dat mensen van kleur een verhoogde sterftekans hadden in de coronacrisis. Daarbij spelen een aantal essentiële factoren. Zo hebben zij gemiddeld minder vaak werk dat van huis gedaan kan worden dan witte mensen met een hoger inkomen. Ook wonen ze vaker in stedelijke gebieden waar het besmettingsrisico hoger ligt en is het woonoppervlakte kleiner. In Groot-Brittannië heeft 14 procent van de bevolking een migratieachtergrond, zij maakten 34 procent uit van de coronaslachtoffers. Nadat in de VS bleek dat niet-witte inwoners onevenredig hard getroffen werden, besloot het CDC (het Amerikaanse RIVM) die ongelijkheid in kaart te brengen bij het registreren van de coronagevallen. Het RIVM besloot de registratiemethode ongewijzigd te laten.