Meer ‘burger’, minder ‘Brussel’
Op een aantal terreinen loopt de Europese Unie de afgelopen weken tegen de grenzen van het beleid aan. Niet alleen bij het klimaat maar ook als het gaat om asielbeleid, de verhouding met Oekraïne en de uitbreiding van de EU is er terughoudendheid bij landen, in wisselende samenstelling.
Wat betreft klimaat waren met de Green Deal van Frans Timmermans de verwachtingen hooggespannen, maar steeds meer landen trappen op de rem. Of beter: laten de rem juist los. Een aantal landen wil het verbod op de verkoop van benzineauto’s uitstellen van 2030 tot 2035 en minder haast maken met het isoleren van woningen. Duitsland weigert akkoord te gaan met een verbod op auto’s op fossiele brandstoffen als er geen uitzondering wordt gemaakt voor e-fuels. Nederland stelde de verhoging van de benzineaccijns uit, Zweden verlaagde die zelfs.
Europese politici vergoelijken de maatregelen. Er blijven nog genoeg maatregelen over om de klimaatdoelen te halen. Een pas op de plaats en toch vasthouden aan netto-nuluitstoot, het kan. Onzin, wensdenken, vinden de critici. Als nu niet stevig en consequent wordt ingezet op groen beleid is het te laat.
Ook op het terrein van asiel en migratie lopen de meningen uiteen. Hongarije en Polen verzetten zich fel tegen plannen om bij migratiecrises migranten evenwichtiger over de EU-landen te verdelen en kondigden aan deze ‘gekte’ te willen tegenhouden.
In de altijd zo tolerante Scandinavische landen wordt de asielwetgeving verder aangescherpt. Het krijgen van een verblijfsvergunning en gezinshereniging wordt lastiger. Ook is er sprake van een allochtonenquotum. Kopenhagen gaat het verst: het weert asielzoekers die niet op uitnodiging naar Denemarken komen.
Ook hier geen gebrek aan argumenten om de maatregelen te bagatelliseren. Veel uitgeprocedeerde asielzoekers gaan niet terug, terwijl ‘echte’ vluchtelingen geen kans maken, is de redenering. Wie mensen in nood wil helpen, moet strikt zijn voor wie geen recht heeft op asiel. Te grote aantallen asielzoekers staan integratie in de weg, wat slecht is voor de nieuwkomers en ten koste gaat van de steun vanuit de bevolking.
Ook in de steun aan Oekraïne is de EU minder eensgezind. Voor Polen – tot dan toe een van de belangrijkste Europese steunpilaren voor Oekraïne – is steun aan Oekraïne niet meer vanzelfsprekend. Zogenaamde aanleiding is de import van Oekraïens graan dat door Russische maatregelen niet langer over de Zwarte Zee naar andere landen kan worden geëxporteerd en nu naar Europa gaat. De Poolse boeren zouden door die import van de markt worden gedrukt. Meer voor de hand ligt dat de komende verkiezingen een rol spelen. De regerende PiS-partij weet dat een groot deel van de Polen niet meer klakkeloos achter de steun aan Oekraïne staat.
Polen krijgt bijval van Slowakije. Daar werden de verkiezingen gewonnen door de pro-Russische Robert Fico en zijn partij Smer-SD. Bij Fico kan Oekraïne niet langer op Slowaakse steun rekenen.
Ook over de uitbreiding van de EU bestaat verdeeldheid. Oekraïne, Moldavië, Georgië en de Balkanstaten Servië, Albanië, Noord-Macedonië, Bosnië-Herzegovina, Montenegro en Kosovo zitten in de wachtkamer en popelen om toe te treden.
Met name de Baltische landen willen vaart maken met de uitbreiding, andere EU-landen zijn terughoudend. Wat betekent toetreding van nieuwe leden voor de besluitvorming binnen de gemeenschap, die nu vaak al zo moeizaam verloopt.
Moet worden vastgehouden aan het vetorecht? Zo ja, hoe verlammend gaat dat niet werken? Moet ieder land een eigen Eurocommissaris hebben? Dat zouden er meer dan dertig worden. Moet het Europees Parlement worden uitgebreid? Of blijft de omvang hetzelfde en moeten de huidige landen qua zeteltal inschikken?
De kosten van de uitbreiding zijn een ander heikel punt. Op dit moment gaat ongeveer eenderde van het EU-budget naar de landbouw en eenderde naar de armere regio’s. Toetreding van met name Oekraïne betekent een forse aanslag op de landbouwgelden. Moet de Europese begroting dan fors worden verhoogd of moet op andere posten (klimaat, innovatie) worden ingeleverd? Het eerste betekent dat rijke landen binnen de EU meer moeten gaan betalen.
Struikelblok is ook in hoeverre ‘nieuwe’ landen moeten voldoen aan de voorwaarden van de Europese Unie. Bij een aantal potentiële intreders is wat betreft het functioneren van de rechtsstaat nog behoorlijk wat te winnen. Ook verder moeten er sterke instituties zijn, gezondheidszorg en onderwijs op behoorlijk niveau gebracht en moet industrie doen aan Europese regelgeving. Van nieuwe leden wordt verwacht dat ze economisch stabiel zijn en de bescherming van minderheden op orde hebben.
Het zijn nogal wat eisen, waaraan landen niet op korte termijn kunnen voldoen. Gedacht wordt nu aan een toetreding in fasen, waarbij landen meer zeggenschap krijgen naarmate ze meer aan de eisen van de Europese Unie voldoen. Het doet denken aan het ‘Europa van de twee snelheden’, waarvan in het verleden sprake was. Gevaar is dat als een land eenmaal in de wachtkamer zit, het niet langer kan worden tegengehouden en zo snel mogelijk wil doorlopen naar een volledig lidmaatschap.
Uiteenlopende meningen op verschillende terreinen. EU-politici bevinden zich in een lastige spagaat. Aan de ene kant ziet het merendeel het belang van een grotere en sterke Europese Unie, zeker gezien de houding van Rusland en het ontstaan van nieuwe machtsblokken in de wereld.
Aan de andere kant zijn ze bang dat burgers zich afkeren van EU-beleid als dat te hard ingrijpt in hun manier van leven. Ze vrezen te worden afgerekend op maatregelen die burgers financieel raken of waarvan die burgers vinden dat ze in hun bestaan worden bedreigd. Al dan niet met het oog op aanstaande verkiezingen geven veel politici daarom de voorkeur aan minder ‘Brussel’ en meer ‘burger’.
Praat mee
Reacties (14)
Binnen de EU is de burger maar goed voor 2 dingen. De verkiezingen (dit om de schijn van democratie op te houden) en uitknijpen. Het geld wat ze rondstrooien moet toch ergens vandaan komen? Verder is de burger alleen maar vervelend en een last.
Het doet helemaal niet terzake of het wel of niet handig is de EU uit te breiden met 9 extra landen. Er heeft nog nooit een Nederlander op een partijprogramma van een partij kunnen stemmen waarin staat vermeld dat die partij wil dat Nederland opgaat in een unie van 36 landen. Of je nou voor of tegen de Eu bent: Den Haag moet eerst met zijn kiezers in conclaaf om alsnog wel of geen legitimiteit te verkrijgen voor het Verdrag van Lissabon. Ze moeten nog toestemming krijgen van de kiezer en het verdrag van Maastricht aanpassen om draagvlak te verkrijgen voor het Eu corona herstelfonds. Dan nog iets met Oekraïne. Zijn we zo 15 jaar verder. Daarna kan je pas met de kiezer in overleg over uitbreiding. Het ondemocratische opportunisme van de EU stond en staat een solide basis voor de Eu in de weg. Ik had een positieve grondhouding jegens de Eu maar die is volledig verdwenen door de antihouding van Juncker jegens het UK, het Eu corona herstelfonds (equivalent van eurobonds) en de het doorjakkeren van allerlei wetten op basis van de Digital Act. (Zelfs doorgevoerd tegen een meerderheid van de 2e kamer in). Soms moet je een flink aantal stappen terugzetten voordat je verder kan. Dit geldt in extreme voor Brussel.
Ook in ons eigen land zie je dat de meest duidelijke pro-EU partijen zwaar onder druk staan. D66 raakt 2/3 van de kiezers kwijt en VOLT zakt ook wat terug. Zou het iets te maken kunnen hebben met een wal en een schip?
Even los van Polen: De economische jubel tijden zijn voorbij: we naderen recessie. Men wordt terughoudender, béhoudender. Binnen dát klimaat, is er de komende tijd geen ruimte voor de wereldse globetrotter-visioenen van Timmermans, de geldverslindende eco-idealen van Klaverjeugd (groen vergt poen) de intergalactische visie van D66. En ook niet voor het daarmee samenhangende neertrappen/onderdrukken van de midden en onderklasse, die alles moet financieren door ze gevangen te houden: nét boven de armoedegrens. Opdat ze niet in de weg lopen, geen ambities tonen (die 'burgertrutten'!) en braaf hun buidel leegschudden voor multinational en klimaatfonds. Als horigen op het achterland van de eco-herenboer.
Die onwenselijke wereldse globetrottervisioenen van jou bepalen anders wel de toekomst van de hele planeet pipo...nu nix doen betekent later veeeeeeel meer geld verslinden. En het kan gewoon, en het kan eerlijk. Maar als je mee wil denken: https://toekomstnederland2040.nl/denk-mee/
"Die onwenselijke wereldse globetrottervisioenen van jou bepalen anders wel de toekomst van de hele planeet pipo." U staat hier niet bij de viskraam. En verder zie ik Frans Timmermans niet de toekomst van de gehele planeet bepalen. 24,8 miljard ligt er in het transitiefonds te wachten: als douceurtje voor multinationals. Terug dat geld.
Karinghin De rekening doorschuiven zal de bedoeling zijn. Dat generaties daarna daardoor onder de armoedegrens duiken interesseert Mathijs denk ik niet.
"Terug dat geld. " Inderdaad Mathijs, dat geld is van Afrika. Zou een mooi begin van de terugbetaling regeling zijn. Maar goed, het is Europa dat kan alles maken ongestraft.
"Oekraïne, Moldavië, Georgië en de Balkanstaten Servië, Albanië, Noord-Macedonië, Bosnië-Herzegovina, Montenegro en Kosovo zitten in de wachtkamer" Dan zouden we 36 leden hebben. Tel bij de genoemde landen op: Bulgarije, Hongarije, Kroatië, Polen, Roemenië, Slovenië, Slovakije, Tsjechië. 17, voor een Oost-Europese conservatieve meerderheid is er nog één nodig. Mogelijke kandidaten die nu al lid zijn: Cyprus, Malta en de Baltische staten. Hoe je het idee kunt hebben dat uit het mengsel van dit en de overige leden als vanzelf wel een soort liberale democratie naar Westerse snit zal ontstaan ontgaat me. Voor het EU-Parlement zal het wel loslopen want dat houdt rekening met het aantal inwoners, en voor bv Moldavië en Georgië is het wel echt toekomstmuziek. En wellicht doe ik sommige Oost-Europese landen geen recht door ze zomaar in dit rijtje te zetten. Maar hoe meer landen uit Oost-Europa er bij komen, hoe minder Westers de EU zal worden. Als je deze uitbreiding ook nog koppelt aan het uitbreiden van de bevoegdheden van de EU tov de lidstaten op verschillende terreinen, dan zou je het opgeven van dat veto in de toekomst nog wel eens kunnen betreuren.
Kees, Jij hebt 100 % gelijk. MIjn geborte land Bosnie zit al langere tijd in wachtkamer en dat is volkomen terecht. Er zijn meerdere zaken die daar opgelost moeten worden en misschien komen zij in aanmerking voor. Dat is relatief jonge staat net als andere en op dit moment moeten zij eerst rijpen en democratie sterker maken en dat is lange weg.
Ivan, "MIjn geborte land Bosnie" Ik weet dat jij uit die regio afkomstig bent, dan weet jij waarschijnlijk beter wat daar speelt dan ik. Ik snap dat ze bij de EU willen en ik gun het ze op zich ook, maar je bevestigt wat ik al dacht, er moet nog veel gebeuren.
De EU is veel te groot en te complex om iets met burgers te doen. Het Europees parlement krijgt nauwelijks draagvlak voor verkiezingen. Als de EU betekenis wil hebben moet dat via getrapte democratie. De nationaal gekozen politici zijn aanspreekbaar op de afspraken die ze in Brussel maken. Het enige dat in de EU geregeld zou moeten worden is dat landen ook, desnoods tegen hun zin, de samenwerking ook weer uitgezet kunnen worden. Zelf eruit stappen kan nu al.
We hebben natuurlijk al veel snelheden: de Europese Unie (EU), de Europese Economische Ruimte (EER), het Schengengebied en de eurozone, plus wel of niet lid van de NAVO: allemaal met verschillende landen erin, maar we noemen het uit voorzichtigheid geen snelheden, want het gewone volk mocht de barstjes eens beginnen te zien. Nu splitsen we ook over immigratie, de grootste money-pit: zie Italie, Hongarije, Zweden, Denemarken, Polen, maar vergeet niet de grote minderheden in andere landen die dat zat zijn. Oekraine is de volgende split, die zal nog groeien, vooral als von der Leyen met vlaggetjes blijft zwaaien en vindt dat dat land aan een lidmaatschap toe is. Ondertussen doet de EU niet wat ze moet doen: een reis door Europa is een volkomen onduidelijk en absurd warnet van regelingen, snelwegvouchers, tolwegen, andere en onbegrijpelijke verkeersborden, andere verkeersregels, problemen met ziekteverzekeringen, verschillende soorten opladers voor elektrische auto’s, wel of niet verboden navigatie-apparatuur, hesjes en EHBO-kits die je wel of niet in de auto moet hebben. De EU is er niet voor burgers, en vroeg of laat zal dat de EU de nek omdraaien als er niet iemand opstaat die de zaak vanaf een basis opnieuw opbouwt.
Alsof "Meer burger" iets anders betekent dan "meer Den Haagh/Warsaw/Berlijn/Kopenhagen/etc". Het zijn gewoon weer de gebruikelijke baronnetjes die, hun macht willen en alles doen omdat te krijgen, terwijl ze gemanipuleerd worden door het grote geld. De fossiele industrie heeft haar klauwen in deze baronnetjes, met hun kleine rijkjes, en weet dondersgoed te manipuleren. De baronnetjes geven de schuld aan de "buiten groep" (AKA vluchtelingen) die "alles van het volk afpakt!" en de "verraders", ook wel bekend als klimaat activisten.... en de fascistische onderbuik gaat weer verder. Het werkt, en men trapt er in, maar het is echt niks meer dan dat.