Media duiken op seksslavinnen IS

De strijders van IS komen er rond voor uit dat zij hoofden afhakken en gevangenen doodschieten. Zijn het ook pooiers die duizenden buitgemaakte vrouwen in bordelen laten bewaken door fanatieke Britse moslima’s? Volgens de Daily Mirror wel, in nieuws dat wereldwijd werd overgenomen. Maar wat zijn de bronnen van de Mirror? Wie beter kijkt, vindt vaagheid, verdraaiing en propaganda.

Door Peter Burger

”Britse moslima’s zijn pooiers IS”‘, meldde POWNews op 11 september. Het nieuws, afkomstig uit de Britse Mirror , is wereldwijd overgenomen. In Nederland ook door  Elsevier , dat de voorzichtige aanhalingstekens weglaat en kopt: Britse vrouwen leiden bordelen met Jezidische seksslavinnen. Elsevier kan zelfs een naam noemen: ‘Een van de leiders van de bordelen is Aqsa Mahmood, een 20-jarige ex-student die op de universiteit van Glasgow zat.’

Anonieme bronnen De meeste Nederlandse nieuwsmedia hebben het bericht genegeerd. En terecht. Want het nieuws over IS is ook al erg genoeg zonder deze pornopropaganda. Waar haalt de Mirror het vandaan? Volgens de site voeren Britse moslima’s het bewind over bordelen vol ontvoerde vrouwen. ‘Men gaat ervan uit’ (‘It is understood’) dat de Engelse vrouwen een ultrareligieuze politiemacht vormen die belast is met de bewaking van drieduizend gekidnapte Jezidimeisjes uit Irak. ‘Bronnen geven aan’ (‘sources suggest’) dat leden van de al-Khansaa brigade in het Syrische Raqqa, die geheel uit vrouwen bestaat, de bordelen voor de strijders runnen.

‘Een bron zei’ (‘one said’) dat de Britse vrouwen volgens een barbaarse interpretatie van de islam geloven dat de jihadis met de gevangen kunnen doen wat ze willen, omdat het geen moslims zijn. Ook zouden zij topposities bezeten in de religieuze politie.

Tot nu toe is er dus nog geen identificeerbare bron genoemd. Er kunnen goede redenen zijn om anonieme bronnen aan het woord te laten, maar het is ook goed gebruik om hun status aan te duiden (zijn dit bewoners van Raqqa, diplomaten, militairen?)  en om uit te leggen waarom zij anoniem moeten blijven.

Verdraaiing Maar dan noemt de Mirror een bron die wel te checken valt: een rapport dat de krant ‘verkreeg’ van de denktank MEMRI (Middle East Media Research Institution) ‘bevestigt dat op grote schaal sprake is van ethnische seksslavernij’. ‘Verkreeg’ suggereert dat de Mirror er moeite voor heeft moeten doen, maar wie even googelt, ziet dat de tekst al meer dan een week op de site van MEMRI stond. En dat hij het nieuws over de bordelen niet bevestigt.

MEMRI is een nuttige en gekleurde bron van informatie over media in het Midden-Oosten, met een hoofdkantoor in Washington, uitgesproken pro-Israël en gericht op het buitenlandbeleid van de VS. Het ‘rapport’ waar de Mirror naar verwijst, bestaat uit twee stukjes conversatie van Franse en Britse jihadstrijders op Facebook en Twitter, die MEMRI zo te zien vond op LiveLeak..

Wat ze zeggen is een mengeling van zieke grappen en verontrustende mededelingen. Umm Farriss (UmmAnwar_, haar account is inmiddels verwijderd) twittert op 28 augustus dat ze in een huis een Jezidi-slavinnetje aantreft. Vanuit Koeweit antwoordt Khaled al-Owaishi: ‘Kan ik er ook een kopen? Stuur er een naar Koeweit ajb. Hebben jullie Fedex in Raqqa?’ Op 3 september hebben Franse jihadi’s het over slavinnen die volgens de een 350 dollar kosten en volgens de ander 180, en over de vraag of de islam slavernij goedkeurt. De Engelse vertaling is niet meer te controleren, account en comments zijn verwijderd.

Elsevier wijst overhaast dader aan

Kortom: de gesprekken op Twitter en Facebook bevatten aanwijzingen voor het bestaan van slavernij onder het IS-bewind, maar het is een grote sprong naar het nieuws over bordelen met duizenden vrouwen, bewaakt door Britse moslima’s. Voor Elsevier  is dat allemaal geen bezwaar om al een van de daders te identificeren.

De 20-jarige Aqsa Mahmood, een voormalig studente medicijnen uit Glasgow, is volgens de Mirror ‘understood to be’ lid van de vrouwelijke al-Khansaa-brigade. Elsevier maakt daarvan: ‘Een van de leiders van de bordelen is Aqsa Mahmood, een 20-jarige ex-student die op de universiteit van Glasgow zat.’

Oorlogspropaganda over vrouwen en kinderen Ik beweer niet dat IS zich niet schuldig maakt aan verkrachtingen. De afgelopen weken publiceerden media verklaringen van Jezidi-meisjes die vertelden hoe ze misbruikt waren door IS-strijders. Die verhalen klinken overtuigender dan de sensationele speculaties van de Mirror. Voorzichtigheid blijft echter geboden, al heeft voor zover mij bekend alleen de Volkskrant vraagtekens gesteld bij de betrouwbaarheid (Haro Kraak, ‘ Lopend vuur ‘, 13 sep. 2014).

Hoewel IS zelf bijvoorbeeld met de onthoofdingsvideo’s meer dan voldoende gruwelijke beelden levert, circuleren er ook dubieuze en overduidelijk fake beelden, vooral van geweld tegen vrouwen en kinderen. De foto van de vrouwen in ketenen boven dit bericht (screenshot De Dagelijkse Standaard), vaak gereproduceerd  als illustratie van IS-slavenhandel, is in werkelijkheid genomen in december 2011, tijdens een ritueel waarbij sji’itische moslims in Libanon een historische slag naspeelden (foto Reuters, Ali Hashisho). Berichten uit 2013 over moslima’s die als prostituees voor Allah hun lichaam zouden schenken aan jihadstrijders (‘ Seksjihad ‘), bleken mede te berusten op propaganda van het Assad-regime.

Het is cruciaal dat journalisten, politici en burgers dergelijke berichten blijven checken, omdat dit het soort nieuws is dat wordt gebruikt om oorlogen te verkopen. Het verzonnen verhaal dat Irakese soldaten in Koeweitstad baby’s uit couveuses hadden gegooid, hielp bevolking en politici in de VS overtuigen van de noodzaak van de eerste Irak-oorlog. Bij de tweede Irak-oorlog waren het de massavernietigingswapens. Zal bij de derde Irak- (en Syrië)oorlog blijken dat die bordelen met duizenden vrouwen even moeilijk te vinden zijn als de massavernietigingswapens uit nummer twee?

Dit is een gastbijdrage van Peter Burger, nieuwsonderzoeker en broodjeaapspecialist. Bezoek ook zijn website: www.gestolengrootmoeder.nl