Je kunt veel van Mark Rutte zeggen, bijvoorbeeld dat hij een waardeloze bestuurder is die het land naar de klote heeft geholpen, maar één ding staat als een paal boven water: ‘s mans politieke antenne is ongeëvenaard. Vrijdagavond genoot ik voor het eerst sinds jaren van de Nederlandse politiek: een briljante Rutte-show die zal leiden tot de installatie van zijn vijfde en meest rechtse kabinet ooit, in januari 2024.
Het begon allemaal rond half negen ‘s avonds. ‘Kabinet Rutte 4 gevallen over asielcrisis’, las ik op internet, waarna ik de stream van NPO 1 aanzette. Via een telefoonverbinding praatte Rob Trip met Geert Wilders, de PVV-leider gaf zijn eerste reactie op het nieuws. “De problemen zijn groot in Nederland, het is tijd om over onze ego’s heen te stappen en samen te werken”, klonk Wilders opgetogen.
Omdat de blonde provocateur uit Venlo zelf ook een handig politicus is, besefte hij op welke wind zijn oude VVD-vriend Mark zeilde: een zeer rechtse zuidooster, noordwester, of uit welke richting de bedreigingen voor onze veiligheid en welvaart dan ook mogen komen. Inflatie en oorlog maakt mensen nerveus, ze hebben geen geduld meer om te luisteren naar verhalen over stikstof en windmolenparken.
BBB-voorvrouw Caroline van der Plas kwam even later in de uitzending. Ze werd geconfronteerd met haar eerdere bewering dat de BoerBurgerBeweging nooit in een kabinet onder Ruttes leiding zal plaatsnemen. Nogal afwezig klinkend herhaalde ze dit, je kon bijna horen dat ze ondertussen het nummer van de minister-president in haar telefoon opzocht.
Tegen kwart voor tien, nog voordat Rutte zelf gesproken had, verscheen VVD-coryfee Henk Kamp via een live-verbinding in Nieuwsuur. Vanuit zijn rustieke tuin in de Achterhoek hield hij een gloedvol betoog over de arme Mark die al dertien jaar niet de juiste coalitiepartners heeft om een deugdelijk asielbeleid te voeren. Nu, na de val van zijn vierde kabinet, zou hij eindelijk schoon schip kunnen maken.
Tussen al dit rechtse optimisme klonken sombere woorden van Attje Kuiken, Jesse Klaver en Lilian Marijnissen. Als tv-kijker wist je hoe laat het was. Rutte zal eindigen zoals hij begon: met een zeer rechts kabinet.
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.