Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een farce

  •  
09-05-2013
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
'de politieke wil ontbreekt om serieus werk te maken van dit probleem'
Sinds het instorten van de kledingfabriek in Bangladesh, waarbij zeker 577 werknemers omkwamen, staat maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) weer in de belangstelling. Kledingmerken als C&A en H&M laten veel kleding in Bangladesh produceren en gaan prat op hun mvo-beleid. Maar dit heeft het drama in Bangladesh niet kunnen voorkomen.
Na bijna acht jaar (mede-)directeur te zijn geweest van Fairfood International, een organisatie die voedselbedrijven aanspoort maatschappelijk verantwoord te ondernemen, ben ik tot de conclusie gekomen dat mvo een farce is.
Bedrijven nemen onder maatschappelijk druk kleine stappen om verantwoord te ondernemen, maar er is niet voldoende interne en externe druk en motivatie om verantwoordelijkheid te nemen voor de gehele productieketen. Ahold heeft bijvoorbeeld zijn nek uitgestoken om maatschappelijk meer verantwoord te ondernemen. Maar als Ahold te ver voor de troepen uitloopt, prijst het zichzelf uit de markt. Bedrijven kunnen dus hoogstens iets verantwoorder ondernemen dan de concurrent.
Zo zetten we babystapjes in de goede richting. Als we niet willen dat er fabrieken instorten, is wetgeving met harde sancties nodig. Wetgeving alleen voor Nederlandse bedrijven is geen optie. Dan wordt de Nederlandse markt nog steeds overspoeld met onverantwoord geproduceerde producten.
Nederland moet wettelijk afdwingen dat alle producten die op de Nederlandse markt worden verkocht verantwoord zijn geproduceerd. Maar overheid en politiek verschuilen zich nu achter het argument dat dergelijke wetgeving alleen in Europees verband kan worden ingevoerd. Dat is opmerkelijk omdat we voor bont wel nationale wetgeving hebben.
Ik kan dan ook niet anders concluderen dat de politieke wil ontbreekt om serieus werk te maken van dit probleem. Dat past in het heersende adagium dat het bedrijfsleven de ruimte moet krijgen en dat onze eigen economie belangrijker is dan het welzijn van de werknemers die onze producten maken. Als dat zo blijft, accepteren we daarmee dat er regelmatig fabrieken instorten waarin onze kleding wordt geproduceerd.
Dit opiniestuk was eerder te lezen in het Financieele Dagblad.

Meer over:

opinie, wereld
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (12)

neutralist
neutralist9 mei 2013 - 5:52

Ik vrees dat je gelijk hebt.

rbakels
rbakels9 mei 2013 - 5:52

De Wereldhandelsorganisatie lukte het wel om zeer kapitalistische eisen op te leggen aan meer dan 160 landen (waaronder vele ontwikkelingslanden) door hun een betere toegang tot de wereldmarkt aan te bieden. Nu is het aan de International Labour Organization (in tegenstelling tot de Wereldhandelsorganisatie een UN-agentschap) om normen te stellen voor arbeidsomstandigheden, in ruil voor - ja voor wat eigenlijk? Minimumprijzen? Lichtpuntje is dat de Verenigde Staten de VN niet meer zo domineren als vroeger: de BRICS-landen roeren zich, en zijn misschien meer genegen iets tegen uitbuiting te doen. Intussen moeten we accepteren dat wat naar onze maatstaven een karig loon is, naar lokale maatstaven in arme landen een vorstelijk loon is. Werkgelegenheid naar ontwikkelingslanden verplaatsen ligt gevoelig omdat dat hier banen kan kosten, maar het dient zowel de consument als de lokale bevolking, zo lang een - ter plaatse - aanvaardbaar loon wordt betaald. Meer nog dan voor instortende fabrieken moet er aandacht komen voor moderne vormen van slavernij. Zo hoorde ik dat boeren in Cambodja gedwongen worden hun kinderen af te staan aan fabrieken om hun schulden te kunnen betalen. Maar misschien is dat nog minder erg dan prostituées die geen keus hebben omdat ze een compleet arm gezin moeten onderhouden. Projecten om die een eerzamere baan in een fabriek aan te bieden lopen stuk omdat dat veel minder verdient.

bruces
bruces9 mei 2013 - 5:52

Maatschappelijk verantwoord ondernemen ? Zolang wij nog broeken willen kopen voor 9,90 euro en T-shirtjes voor 3,99 euro. Hetzelfde geldt voor andere producten.

marta2
marta29 mei 2013 - 5:52

Mooi stuk van Frank! Bovendien is de vraag of textielfabrieken die goedkope kleding produceren voor de Westerse markt wel gewenst zijn voor de sociale ontwikkeling van Bangladesh (vergelijk goedkope soja voor de vleesindustrie, etc). Wat moeten wij met al die overproductie, die leidt tot over-consumptie? Terwijl we - mede tenggevolge van de energievretende productie- en transportsystemen- wereldwijd met een niet meer te stoppen klimaatprobleem te maken hebben, waarvan Bangladesh als eerste het slachtoffer zal worden. Ik denk dat er voor inwoners van Bangladesh een urgenter taak ligt in het zich (kunnen) voorbereiden op de gevolgen van een fors rijzende zeespiegel. MVO zou ook moeten inhouden: productie op basis van behoefte (i.p.v. ons met veel reclame-tamtam producten door de strot te duwen die we eigenlijk helemaal niet nodig hebben). En vooral ook: ketenaansprakelijkkheid en hanteren van het voorzorgprincipe. Meer welzijn voor iedereen wereldwijd, i.p.v. nog meer welvaart voor een kleine elite (15% van de wereldbevolking). Overigens: ook consumenten zijn een schakel in de keten - dus neem ook je eigen verantwordelijkheid...

Trees2
Trees29 mei 2013 - 5:52

We hadden de nederlandse publieke opinie heel ver in het maatschappelijk ondernemen van de kledingproductie. CenA , Hema, en allerlei grote merken begonnen een kleine kledinglijn op dit gebied. Maar we hadden niet de hele kldedingproductie zo ver gekregen. Wat er op de markt (in de open lucht) verkocht wordt wordt direct geimporteerd, en ook gefabriceerd door de mensen uit Bangladesh, Pakistan, etc. Ze hebben hun eigen glazen ingegooid. Zodra je kleding ziet met ruches, veel zakjes, extra naden, etc. weet je dat die niet goedkoop kunnen zijn. Een simpel model, wat nu de mode schijnt te gaan worden, kan wel goedkoop geproduceerd worden. De modeketen had moeten reageren met modellen die op een zuivere manier de stof gebruiken. Dan kan er misschien wel een broek voor 10.00 euro geproduceerd worden. Maar zodra die broek extra zakjes, plooien bij de knien etc. heeft kan de consument weten, dat de naaisters gecorrumpeerd worden.

[verwijderd]
[verwijderd]9 mei 2013 - 5:52

"Als dat zo blijft, accepteren we daarmee dat er regelmatig fabrieken instorten waarin onze kleding wordt geproduceerd." Precies Frank. Probeer het gewoon te accepteren. Andere volkeren, andere gewoonten, andere prioriteiten. We kunnen niet van de hele wereld Nederland maken dat zul je moeten accepteren. In sommige landen heeft een mensenleven nu eenmaal niet zoveel waarde.

1 Reactie
dbisnl
dbisnl9 mei 2013 - 5:52

Je bedoelt, in Nederland heeft een mensenleven van een Bengaal geen enkele waarde, onze prioriteiten liggen bij de nieuwste i-phone (waar werden die ook al weer gemaakt) en onze eigen volgevreten ego's. Die aziatische untertmenschen moeten niet zeiken en blij zijn dat ze werk hebben dankzij ons.

FransAkkermans1947
FransAkkermans19479 mei 2013 - 5:52

Met de conclusie dat mvo een farce is wordt wel een linkse hobby ten grave gedragen. En de volgende illusie komt er al weer aan: "Nederland moet wettelijk afdwingen dat alle producten die op de Nederlandse markt worden verkocht verantwoord zijn geproduceerd."

1 Reactie
dbisnl
dbisnl9 mei 2013 - 5:52

En rechts realisme zegeviert nu, in de vorm van het ten grave dragen van uitgebuitte arbeidsters. Lang leve het kapitalisme.

[verwijderd]
[verwijderd]9 mei 2013 - 5:52

Babystapjes? In Bangladesh is het inkomen per hoofd van de bevolking de afgelopen 20 jaar verdubbeld. Tegelijkertijd is de levensverwachting gestegen van 50 jaar eind jaren zestig naar 70 jaar nu, en in dezelfde tijd is het aantal kinderen per vrouw afgenomen van 7 naar net iets meer dan 2. Verder werkt weliswaar 16% van de kinderen, maar elk jaar neemt dat met ongeveer een half procent af. Ik noem dat spectaculaire vooruitgang. Die overigens niet gerealiseerd is dankzij het MVO beleid van westerse ondernemingen, maar dankzij het omarmen van het kapitalisme door Bangladesh. Als ze zo doorgaan zitten ze over een tijdje op het niveau van landen als Korea, waar instortende fabrieken ook al lang verleden tijd zijn.

2 Reacties
RonaldMokens
RonaldMokens9 mei 2013 - 5:52

Bron?

AntonyDaniels
AntonyDaniels9 mei 2013 - 5:52

Dat geloof ik graag, ook zonder bron. Het kapitalisme zorgt voor een stijging van de welvaart. Maar dat is, zoals je zelf zegt, gemiddeld, want een ander trekje van het kapitalisme is de vergroting van de kloof tussen hen die welvaren en hen die dat niet doen. Kijk naar de USA, erg rijk maar ook erg arm. Dus kapitalisme ja, maar niet in zijn ruwe vorm, want eerlijk gezegd geloof ik niet dat een land als Bangladesh een economie sturende overheid heeft. Of wel?