Maarten van Rossem moet PvdA gaan leiden

Maarten van Rossem moet zich in de strijd om het leiderschap van de Partij van de Arbeid storten. Dat opperde ik woensdagmiddag in Oh, Oh, Den Haag, de politieke rubriek van De Nieuws BV op Radio 1.

Collega Peter Kee vertelde hoe de sociaal-democraten worstelen met de verkiezing om het lijsttrekkerschap die in oktober wordt gehouden. Wie neemt het op tegen de verguisde Samsom? Van Lodewijk Asscher wordt gezegd dat hij nog steeds klaar staat om er in te springen maar of dat ook werkelijk zo is? Aboutaleb is niet meer in de race want heeft gezegd Samsom niet te willen uitdagen. Volgens Kee wordt er gezocht naar een vrouwelijke tegenkandidaat, Marleen Barth of Agnes Jongerius. Die laatste verzekerde me eerder dit jaar tijdens een optreden in Rotterdam dat er geen sprake van kan zijn van die stap. Ze is blij dat ze weg is uit de publieke schijnwerper en in rust aan beleid kan werken als lid van het Europees parlement. Marleen Barth acht ik kansloos tegen Samsom en niet garant staan voor een spannende voorverkiezing.

Maar kijk naar het buitenland. In de Verenigde Staten blijkt Bernie Sanders veel populairder bij de kiezers dan de commentatoren beweerden. Aan de overzijde van de Noordzee geldt hetzelfde voor Jeremy Corbyn. Hij wordt verguisd door de media, maar hij zorgt voor een ongekende aanwas van leden en wordt op handen gedragen. Saint Jeremy, noemen z’n tegenstanders in Labour hem meesmuilend.

Sanders en Corbyn hebben veel gemeen. Ze zijn uitgesproken links, ze zijn principieel, ze zijn op leeftijd want geboren in respectievelijk 1941 en 1949. Dat maakt ze betrouwbaar, ze hoeven niet meer aan de carrière na hun leiderschap te werken en daar concessies voor te doen. Want dat loopt bij linkse leiders nogal eens op een teleurstelling uit, die gaan dan de bonussen incasseren waar ze eerst tegen ageerden.

Maar Corbyn en Sanders zijn ook echt anders. Niet alleen in hun opvattingen maar in hun hele zijn. Ze hebben geen snelle marketingtypes om zich heen die zeggen wat voor kleur stropdas ze moeten dragen om in de gunst van de kiezer te komen. Ze laten zich geen soundbytes voorschrijven door de media. Ze hebben geen imago coaches, gaan hun eigen gang. Daarom zijn ze zo geliefd bij hun kiezers, ze spelen de politieke spelletjes, die we inmiddels allemaal kennen en spuugzat zijn, niet mee. Ze concentreren zich op de inhoud. Daar snakt een fors deel van de kiezers naar.

In Nederland leek er niet zo’n politicus te zijn, niet bij de PvdA en ergens anders ook niet. Maar zoals zo vaak komt dat omdat je er gewoon overheen kijkt. Hij is er wel. Maarten van Rossem, geboren in 1943. Een verstandig man die zich weinig, of liever gezegd helemaal niets, aantrekt van media-hypes. Een authentiek linkse man ook. En lid van de Partij van de Arbeid. Hij stond eerder op de lijst als lijstduwer en haalde daarmee meer stemmen dan al zijn concurrent duwers.

Van Rossem zal zich niet uit zichzelf in de race willen storten. Daar moeten de kiezers hem toe overhalen. Dat kan. Smeken, bidden, vragen, dan wil iemand nog wel eens van gedachten veranderen. Er staat immers heel veel op het spel. De PvdA staat er slechter voor dan ooit en daar lijkt weinig verandering in te komen, hoe Samsom ook zal trachten het tij te keren. Maar de weggelopen kiezer zal zich wel door Van Rossem laten lokken. Veel alternatieven zijn er immers niet. De SP zet Roemer opnieuw in en die slaagt er al jaren niet in de PvdA leeg te eten, al staat het deksel van de partijpan nog zo wijd open. GroenLinks is voor veel PvdA’ers traditioneel een brug te ver, en Jesse Klaver moet wel heel erg op Justin Trudeau gaan lijken wil hij daar voldoende verandering in brengen. Dus het lijkt er op dat de traditionele PvdA-kiezer in maart gewoon thuisblijft, net als bij alle recente verkiezingen. Voor Van Rossem komen ze hun stoel wel uit.

Bovendien heeft de PvdA dan de troef in handen van ‘the new kid on the block’, hoe gek dat ook mag klinken in dit verband. Het nieuwe gezicht, de methode die volgens de analyse van Maurice de Hond de enige manier is waarop de PvdA winst kan boeken. Van Rossem is nieuw, disruptive zouden ze in Silicon Valley zeggen. Het kabinet Van Rossem. Het lijkt me… fris.

En aan de andere kant: als Samsom er in slaagt de uiterst populaire en grappige historicus te verslaan bij deze, bij voorbaat veel publiciteit trekkende, voorverkiezing dan is dat een goede opmaat naar de echte verkiezingen.