Joop

Maak een einde aan Nederland belastingparadijs

  •    •  
15-03-2021
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
81 keer bekeken
  •  
zuidas

Kantoren op de Zuidas in Amsterdam

© cc-foto: Clemens Lettinck

De ambitie om belastingontwijking aan te pakken wordt breed gedragen. Toch blijven veel partijen zich hullen in algemeenheden.
Door: Fiona Dove (TNI), Tuur Elzinga (FNV), Marit Maij (ActionAid), Audrey Gaughran (SOMO), Paul Tang (Europees parlement, FISC) en Arnold Merkies (Tax Justice Nederland)
Wie draagt de kosten van de pandemie? Het gevaar bestaat dat veel bedrijven in binnen- en buitenland de rekening weten af te wentelen door via Nederland belasting te ontwijken. Maatschappelijke organisaties roepen politieke partijen daarom op om klip en klaar te zijn over hoe een einde moet worden gemaakt aan Nederland belastingparadijs.
Vanwege de pandemie kwam er vorig jaar alleen al aan winstbelasting 5 miljard euro minder binnen in de Nederlandse schatkist. Tegelijkertijd lopen de uitgaven hoog op, mede door tientallen miljarden aan steun voor het bedrijfsleven. Dat brengt onherroepelijk de vraag met zich mee wie gaat opdraaien voor de kosten. Tijdens de vorige crisis werd het antwoord gezocht in grootschalige bezuinigingen, met als gevolg dat de crisis werd vergroot. Bovendien leidde het tot andere onwenselijke gevolgen, zoals te weinig capaciteit in de zorg en groeiende ongelijkheid. Dit kwam ons afgelopen jaar duur te staan.
De meeste politieke partijen willen in de komende regeerperiode de winstbelasting verhogen. Maar wat als blijkt dat het een aantal bedrijven op papier lukt nooit winst te maken? Dan maakt het voor die bedrijven niets uit hoe hoog het tarief is. Zo bleek in 2019 ineens dat Shell en Phillips helemaal geen winstbelasting betalen in Nederland, terwijl de winsten door het dak gingen. Een eerlijke bijdrage van alle bedrijven die dat kunnen dragen, ligt voor de hand en zorgt ervoor dat de kosten van de pandemie niet worden afgewenteld op anderen.
Ondertussen heeft Nederland de afgelopen jaren herhaaldelijk veel kritiek gekregen uit het buitenland. Overheden wereldwijd lopen namelijk veel geld mis door de enorme geldstromen die via Nederland lopen, waarmee bedrijven hun winsten verplaatsen naar belastingparadijzen. Vooral ontwikkelingslanden zijn daar de dupe van, maar ook andere landen. Zo gaf Joe Biden aan vier belastingparadijzen specifiek te willen aanpakken, waaronder Nederland.
De ambitie om belastingontwijking aan te pakken wordt breed gedragen. Toch blijven veel partijen zich hullen in algemeenheden. Dat terwijl de mensen vooraf duidelijkheid willen over hoe partijen dat precies gaan aanpakken. Zo worden verrassingen voorkomen, zoals de dividendbelasting die vlak na de vorige verkiezingen ineens zou worden afgeschaft.
Maatschappelijke organisaties roepen daarom via de petitie stopbelastingparadijs.nl politieke partijen op nu duidelijkheid te geven over een aantal concrete te nemen stappen. Zo weten we vooraf of het menens is en niet slechts blijft bij mooie woorden. Ons belastingstelsel bevat nog te veel doelbewuste gaten en riante regelingen. Belastingadviseurs van grote bedrijven weten die feilloos te vinden. Willen we daar een eind aan maken, dan moeten we daar vandaag mee beginnen zodat de sterkte schouders de zwaarste lasten dragen.
Fiona Dove (TNI) Tuur Elzinga (FNV) Marit Maij (ActionAid) Audrey Gaughran (SOMO) Paul Tang (Europees parlement, FISC) Arnold Merkies (Tax Justice Nederland)
Delen:

Praat mee

Heb je een vraag, suggestie of wil je gewoon iets kwijt? Dat kan hier. Lees onze spelregels.

avatar

Reacties (20)

Hakkepuf
Hakkepuf15 mrt. 2021 - 18:35

Wanneer gaat de Overheid zelf eens de tering naar de nering zetten? De komende 10 jaar gaan er een paar honderd duizend ambtenaren met pensioen. Zou dat geen goede aanleiding zijn om deze mensen hun taakomschrijving eens tegen het licht te houden en eens te kijken waar er in de bureaucratie en regelbrij gesneden kan gaan worden? Bij Onderwijs zitten er meer mensen op kantoor dan dat er voor de klas staan. Dat kan niet gezond zijn. Het kan dus helemaal geen kwaad om de ambtenaren die met pensioen gaan niet te vervangen. Iedere ambtenaar kost inclusief salaris, werkplek en softwarelicenties minstens E100.000,-- per jaar. Wanneer je 100.000 ambtenaren niet hoeft te vervangen bespaar je zo E10 miljard aan directe kosten. Je bespaart dan ook nog eens een paar miljard aan bureaucratie. Zo blijft er geld over voor meer handen aan het bed, agenten op straat en leraren voor de klas.

4 Reacties
Karingin
Karingin15 mrt. 2021 - 19:30

Alleen leraren in 't openbaar onderwijs zijn ambtenaren, dus daar ga je al de mist in. Je kan ongetwijfeld het mes zetten in het aantal beleidsambtenaren, maar in de toezicht moet er juist veel capaciteit bij. Het is totaal van de pot gerukt dat bedrijven wegkomen met frauduleuze praktijken. Aan de andere kant kan big brother wel een paar tandjes minder bij de burger. Maar de IND heeft weer wel meer mensen nodig. En als de belastingen hervormd moeten worden zul je daar ook echt niet met minder mensen toe kunnen. Het klopt dus wel dat er teveel pennenlikkers zitten, maar dat is omdat de prioriteiten verkeerd gelegd worden

Cave Canem
Cave Canem15 mrt. 2021 - 23:04

De (semi-)overheid zou inderdaad eens flink opgeschud moeten worden met zijn veel te veel overbodige ambtenaren in talloze sectoren. Onderwijs, zorg, politie en talloze openbare diensten spannen de kroon met duizenden en duizenden royaal betaalde mee- en in-de-weglopers. Beleidsambtenaren, toezichthouders, communicatiemedewerkers zijn slechts enkele categorieën waar er veel te veel van rondlopen. Als er ergens afgeschaald en afgeslankt kan worden dan is het bij het waterhoofd overheid.

Henk Joh
Henk Joh16 mrt. 2021 - 1:21

Ehhhm ja, maar het gaat hier niet om het verdelen van de middelen maar over de afwijkende belastingregels die tot gevolg hebben dat we internationaal parasiteren.

The Apple
The Apple16 mrt. 2021 - 10:21

Hakkepuf dacht: Laten we eens over iets anders beginnen om de aandacht af te leiden van het onderwerp.

Left is not right
Left is not right15 mrt. 2021 - 16:11

Als ik op internet zoek dan betaalt Shell ong 30pct belasting over winst. Niet in NL want op de NL activiteiten wordt blijkbaar geen winst gemaakt. Daar kan je wat van vinden maar ik snap het wel met een belang in NAM dat zelf winstbelasting afdraagt, en hoofdkantoorkosten die blijkbaar even hoog zijn als winst op activiteiten in Nederland. Maar mijn punt is dat als in NL geen belasting wordt betaald al deze belasting blijkbaar in het buitenland wordt betaald. Ik lees dat meer dan een miljard aan belasting in Nigeria wordt betaald naast vier miljard aan olieproductie die als belasting aan de overheid wordt betaald. Dus de ontwikkelingslanden zijn hier niet de dupe lijkt me.

3 Reacties
Henk Joh
Henk Joh16 mrt. 2021 - 1:27

De veronderstelling dat “als hier niet wordt betaald het elders wel wordt betaald” klopt niet. Er wordt geschoven met omzet, bezittingen en kosten tot die omzetgroep op het laagste tarief zit. https://www.oneworld.nl/lezen/politiek/wie-plukt-de-vruchten-in-ons-belastingparadijs-spoiler-jij-niet/

Left is not right
Left is not right16 mrt. 2021 - 15:11

Henk, het klopt niet wat jij zegt, althans niet in reactie op mijn punt. Natuurlijk zijn er ondernemingen die hun winst weten te realiseren in landen waar een lage belastingdruk is. Maar ook shell werd genoemd. Die betalen gemiddeld 30pct belasting over hun wereldinkomen. Stel dat dat 30 belasting over 100 winst is. En stel dat 40 van die winst in een belastingparadijs wordt gemaakt met nul belasting, dan wordt blijkbaar 30 belasting betaald over 60 winst in andere landen. Even fictieve getallen, maar ik probeer aan te geven dat het niet kan dat je én veel winst in belastingparadijzen hebt én een hele normale belastingdruk hebt én ook weinig belasting in bijv ontwikkelingslanden betaalt. De belastingparadijzen uit jouw link bestaan uiteraard, maar bij bedrijven die daar effectief gebruik van maken zal je een lage belastingdruk zien, en niet de ong 30pct van shell, die wel in het artikel genoemd wordt

Arnold Merkies2
Arnold Merkies218 mrt. 2021 - 13:42

In haar verdediging dat Shell in Nederland geen belasting betaalt haalt het inderdaad vaak aan hoeveel het wereldwijd betaalt. Dat was bijvoorbeeld in 2019 9,1 miljard, waarmee ze naar eigen zeggen effectief 35,5% betalen. Dit geeft echter een vertekend beeld, omdat het hier in feite gaat om wat ze betalen voor hun olie en gas. Nigeria, dat u zelf aanhaalt, heeft een heffing van 85% op onshore olie productie en 50% op offshore olie productie. In de concessie overeenkomsten die Shell met landen sluit waarin staat hoeveel wordt betaald voor de olie of gas, wordt bovendien in het algemeen rekening gehouden met hoeveel is betaald door middel van belastingen. 40 procent van de wereldwijde winst van Shell slaat neer in een vijftal belastingparadijzen, namelijk Singapore, de Bahamas, Bermuda, Zwitserland en de Verenigde Arabische Emiraten. In die landen betaalt Shell slechts $500 miljoen belasting, hetgeen neerkomt op een effectief tarief van slechts 5,5 procent. Wil je meer weten over de belastingstructuur van Shell, dan raad ik je aan het hoofdstuk over belastingen te lezen in dit rapport van SOMO dat recentelijk uitkwam: https://www.somo.nl/still-playing-the-shell-game/

Asega
Asega15 mrt. 2021 - 15:45

Dit initiatief is hopelijk een begin. Het is hoognodig dat de factor kapitaal zijn bijdrage aan de maatschappij gaat leveren. Ik ben hier al sinds 2oo8 mee bezig. Wil iemand me uitleggen hoe het kan dat de factor kapitaal tot nu wordt uitgezonderd van bijdrage aan de coronacrisis. Mijn voorstel is om speculatieve transacties te belasten. De hoeveelheid geld die rondgaat in derivaten is 1000 keer hoger dan alle direct opvraagbare spaartegoeden bij elkaar.

2 Reacties
Zakenpief
Zakenpief15 mrt. 2021 - 18:39

Hebben ze dergelijk rampzalig plan in 2016 niet in België ingevoerd? Jaar later was de speculatie tax alweer afgeschaft, dacht ik?

Van Tax
Van Tax16 mrt. 2021 - 9:08

Je kan financieren met kapitaal of vreemd vermogen. Vreemd vermogen kost geld (rente) en drukt de winst (en dus de belasting). Als je financiert met eigen vermogen dan heb je geen kostenpost/aftrekpost en betaal je dus meer belasting dan als je leent. In België heb je daarom een fictieve aftrekpost als je met eigen vermogen financiert. Dit om eigen en vreemd vermogen gelijk te behandelen en te voorkomen dat bedrijven worden volgestopt met schulden.

Thuru
Thuru15 mrt. 2021 - 15:43

Erg leuk allemaal, maar dan verdwijnen deze bedrijven uit Nederland en wat er dan minder aan inkomsten is mag dan weer fijn door de burger betaald worden. Daarom dit op een zeer laag pitje te zetten en te houden als zijnde non-priority.

5 Reacties
stokkickhuysen
stokkickhuysen15 mrt. 2021 - 19:00

wat is erg leuk?

Karingin
Karingin15 mrt. 2021 - 19:17

Denk je ook wel eens niet aan je portemonnee?

LaBou
LaBou 15 mrt. 2021 - 20:08

Die burger betaalt nu ook al voor die bedrijven, dus wat verandert er dan eigenlijk?

Henk Joh
Henk Joh16 mrt. 2021 - 1:33

Beste Thuru, Het zal zo maar kunnen dat ze verdwijnen, dreigen sowieso. Maar draai ‘m eens om “de bedrijven zijn hier alleen gevestigd omdat het fiscale klimaat hier vriendelijker is”. Dan flik je als Nederland toch wel een streek aan het land van herkomst?

Alan2
Alan216 mei 2021 - 11:58

@Thuru, heb je wel eens van de EU gehoord? En heb je wel eens van internationale belastingregelgeving gehoord? Ken je VS minister van financiën J. Yellens voorstel? Ken je het mechanisme, beschreven in het boek "De stille overname, mondiaal kapitalisme en de dood van democratie" (N. Hertz, 2001)? Nee, de race naar de bodem door kapitalistische belastingontduiking heeft de hoogste prioriteit.

Bert de Vries
Bert de Vries15 mrt. 2021 - 15:28

Koester geen illusie. VVD, CDA en D66 hebben al duidelijk gemaakt dat de burger, en in het bijzonder de minder bedeelde burger, gaat opdraaien voor de kosten van de pandemie. Het bedrijfsleven moet zwaardere belasting bespaard worden. Het Ruttiaans argument daarvoor is, dat de ondernemers zorgen voor ons inkomen. Arbeiders spelen daarin geen rol. Sterker, ze spelen daarin een storende rol. Arbeiders willen geld voor hun werk. Daarom hebben we ook de grenzen geopend. Zo kwamen er kostenbesparende spotgoedkope arbeiders uit Oost-Europa. Binnen dat kader past ook de status van belastingparadijs. Laat ze maar komen, de ondernemingen die een paar miljoen belasting betalen over miljarden winst. Het is toch Rutte die dividendbelsting (=winstbelasting) wilde schrappen nadat hij de zorg voor dor hout aan flarden had bezuinigd. Het zijn toch Rutte en Hoekstra die het verdommen om straks die zorg te repareren. Het is toch Kaag die betaalbarr huizen wil bouwen. Niet sociale huurwoningen, maar betaalbare koopwoningen voor de middenklasse. Hoe zouden deze visionairs een streep moeten zetten door het belastingparadijs dat ze zelf hebben gebouwd?

1 Reactie
Minoes&tuin
Minoes&tuin17 mrt. 2021 - 8:23

Niet dus!