Luister naar je moeder en ga met de kippen op stok
• 15-10-2013
• leestijd 3 minuten
Elke dag een gezond weetje van Ivan Wolffers: vandaag over de impact van slaapgebrek op kinderen
Een van mijn ergernissen over het werk dat ik doe – het delen van wetenschappelijke informatie over gezondheid zodat mensen die er minder toegang toe hebben het ook onder ogen krijgen – is dat ik mezelf soms een moralist uit de jaren vijftig ga vinden. De tijd dat ik zelf nog in korte broek rondliep en dat mijn moeder vond dat ik na het avondeten niet meer buiten mocht spelen, waarna ik om zeven uur naar bed gestuurd werd. Daar lag je dan urenlang te draaien en na te denken over de rest van je leven voordat de slaap kwam. Wat had ik een hekel aan de regels van mijn moeder. Veel onderzoekers hebben echter gekeken wat de gevolgen zijn van een goede nachtrust en ik probeer zo braaf mogelijk door te geven wat ze te melden hebben.
Die onderzoekers vertellen keer op keer over de voordelen van het vroeg naar bed gaan voor kinderen en van regelmatige slaaptijden. Kinderen die goed slapen doen het beter op school. Ze worden meestal ook minder dik. En ook nu weer hebben kinderartsen in een groot onderzoek ontdekt dat er voordelen aan regelmatige slaaptijden zitten. Op tijd naar bed kinderen, want door onregelmatige slaaptijden zou er een grotere kans zijn dat onze lievelingen ongehoorzame wereldburgers worden, en wie wil dat nu?
Er werden 10.000 kinderen
onderzocht op driejarige, vijfjarige en zevenjarige leeftijd. Hun situatie werd vergeleken met de gegevens die over hun bedtijd(en) verzameld werden. Kinderen met onregelmatige slaaptijden waren minder goed in het oplossen van problemen, waren vaker hyperactief, hadden meer emotionele problemen en hadden moeite om met leeftijdgenoten om te gaan. Bovendien vonden de onderzoekers dat één op de vijf driejarigen op onregelmatige tijden naar bed ging.
Volgens de onderzoekers leidt dat tot een soort jetlag. Het naar bed gaan op telkens andere tijdstippen verstoort namelijk het dag-nachtritme, de ingebouwde slaapklok, of met een luxer woord: het circadiaanse ritme. Kortom, klok kapot = ontwikkeling van de kinderen verstoord. En er is tegenwoordig zoveel dat mensen wakker houdt. Van je lievelingsprogramma en nog even met de iPad het spelletje van Diego en Dora spelen, tot dunne gordijnen en veel licht en lawaai in de omgeving. De onderzoekers vinden de impact van slaapgebrek en onregelmatige slaaptijden zo groot dat ze waarschuwen dat kinderen genoeg slaap moeten hebben en daarom elke avond op dezelfde tijd naar bed moeten.
Wij nuchtere lezers (het moet toch kunnen? En wat gebeurt er in Spanje met kinderen die toch heel laat naar bed gaan?) zullen onmiddellijk beginnen te zoeken naar redenen waarom de deskundigen domoren zijn. Is het niet zo dat hyperactieve kinderen al moeilijkheden hebben met slapen en dat ze daardoor later gaan slapen? Dat het dus niet zo is dat de slaapproblemen zorgen voor de hyperactiviteit en maar andersom? Hebben de onderzoekers dus alleen maar een samenhang vastgesteld? Helaas, de onderzoekers hebben de kinderen niet alleen op hun derde of zevende onderzocht, maar gevolgd over een periode van vier jaar zodat ook in beeld hebben kunnen brengen hoe het gedrag zich ontwikkelt. Bovendien zijn er heel wat meer onderzoeken naar de relatie slapen en ontwikkeling, en samen leveren die een duidelijk beeld op: mijn moeder heeft gelijk gehad.
Het nieuwe boek van Ivan Wolffers is: Het gezonde lifestyleboek