Literaire grafschennis

Welke bibliofiele gruwel staat ons in godsnaam nog meer te wachten?

Er staat iemand met ballonnen op de tramhalte. Vrolijkheid. Onmiddellijk wordt het kind in mij wakker. Hij wil er ook één! Natuurlijk, wat is er aantrekkelijker in het dagelijks bestaan van een kind dan het bezit van zo’n mooie rode ballon. Symbool van heerlijke vrijheid, zomaar tussen de wachtende massa van mens en forens. Een ballon is feest, kermis, verjaardagen, al die zaligheden die een kinderbestaan van hoogtepunt naar hoogtepunt leiden. Zon, eindeloze lange dagen, spelen spelen spelen en dan ook nog… ballonnen.                                   

Er passeert een Babboebak met een voor zich uit jankend kind. De fietsende moeder, zonnebril op in de grijze vroege ochtendnevel en nu al dodelijk vermoeid door het monotone gedrein van haar kleuter. Een ballon-idylle spat uiteen. Kinderen leven nu eenmaal in de wereld van janken, vallen en opstaan, veel ballonnen en in de zandbak spelen. De prille jeugd is feitelijk verspild aan het jachtige volwassenbestaan, ze snappen er geen zak van.

Een unieke volwassen geest die dat allemaal wel begreep was meesterverteller Roald Dahl. In zijn wereld zijn kinderen baas en fungeren volwassenen vaak als wrede sta-in-de-weg. Kinderboeken met een hart én een ziel zijn zeldzaam, maar Dahl schreef ze omdat hij die kinder-leefwereld zo door en door doorgrondde. Een oeuvre dat wereldwijd generaties lezers verbond met ongekend pathos, gruwelijkheid en uiteindelijke overwinning van het kwaad.

Bijna vijfendertig jaar na zijn dood wordt die erfenis alsnog bezoedeld. Zoals zo vaak werd er gezwicht voor groot geld en nu verschijnen binnenkort prequels en sequels van zijn titels, geheel aangepast aan de woke-waan van de dag. Vergreep men zich eerder al aan het originele werk omwille van allerlei teerhartig protest, nu gaat de verkrachting verder en grijpen de fantasielozen het werk van Dahl bij de kladden. Met de verfilming, en daarmee ‘verDisneyficering’ van ‘The Witches’ was Dahl destijds “Not amused..” to say the least, maar ja het was ook wat al te naief te denken dat met het verkopen van de rechten men zich ook maar enigszins naar zijn nukken zou schikken.

Charlie en de Chocolade-fabriek was al een stuk geslaagder en zelfs de vorig jaar verschenen prequel was als film best te verteren (dat die film dan vervolgens ook weer werd ‘verboekt’ zij de makers vergeven). Boek-naar-film en andersom kent net zoveel rampzalige voorbeelden als uitstekend geslaagde producties, het is een aparte tak van sport waarbij men wederzijds begrip moet opbrengen voor de verschillende wetmatigheden van deze zeer verschillende media.                                       

Aan de oorspronkelijke klassiekers doorborduren op papíer is echter een heel ander kopje thee. Wie denkt zich van hetzelfde talent als dat van de meester te kunnen bedienen heeft natuurlijk een ego-probleem. Van sommige dingen blijf je gewoonweg af. Die meesterwerkjes gaan op een onwrikbare sokkel en die koesteren we voor de eeuwigheid. Niemand zit te wachten op de halfdebiele broertjes die nu worden gebakken in de Roald Dahl Story Company koekfabriek. Echte schrijvers gebruiken hun eigen fantasie, verzinnen nieuwe verhalen en vallen ons niet lastig met hun necrofiele, postume eerbetoon aan welke bewonderde meester dan ook. Welke bibliofiele gruwel staat ons in godsnaam nog meer te wachten? Wellicht straks Oliver Twist ‘part two’ of een herschrijving waarin Hector Malot wordt gestraft voor zijn al te zwarte realiteitszin en Vitalis gewoon doorleeft samen met Remi?! Brrr..

Eigenlijk is er voor diegenen die het hele onzalige idee bedachten, én de uitvoerende schrijvers, maar één passende straf en dat is die van delen in het lot van Mijnheer en Mevrouw Griezel (The Twits): Vastplakken aan de vloer die onverlaten! ( …When nobody answered the door, Fred peeped into the house and there he saw, on the floor of the livingroom, two bundles of old clothes. Two pairs of shoes, and a walking stick. There was nothing more left in this world of Mr. And Mrs. Twit. And everyone, including Fred, shouted…”HOORAY!”).