Liever geen geweldsmanifestatie in Amsterdam

Komende zaterdag dreigen delen van Amsterdam in een slagveld te veranderen. Aanleiding is de pro-Wilders demonstratie die formeel is aangevraagd door het European Freedom Initiative, een koepelorganisatie met de English Defense League (EDL) en de Dutch Defense League (DDL) als prominente leden. Deze demonstratie zou eerst op het Museumplein plaats vinden, maar is nu door burgemeester Van der Laan verplaatst naar het Westelijk Havengebied. De demonstraties van vooral de EDL hebben meestal een racistisch, islamofoob en vaak bijzonder gewelddadig karakter en worden gedomineerd door skinheads en voetbalhooligans. Verschillende groepen bereiden zich daarom voor op de komst van de EDL.

Moslims worden bedolven onder mailtjes en youtubefilmpjes waarin wordt gewaarschuwd voor de demonstratie. Volgens onderzoeker Martijn de Koning , versterken de mails en het filmpje gevoelens van angst en onveiligheid onder moslims. De Koning signaleert: “De indruk bestaat nu dat islamofobie mainstream is geworden en enkelen stellen hun toekomst in Nederland ter discussie”. En: “Een enkeling is ervan overtuigd dat Europa niets zal doen wanneer het op een zuivering aankomt.”

Het Platform tegen Vreemdelingenhaat heeft voor zaterdag een tegendemonstratie aangekondigd, die met nadruk vreedzaam wordt genoemd. Deze demonstratie wordt bewust op grote afstand van die van het European Freedom Initiative gehouden, namelijk bij De Dokwerker.

Minder vreedzaam en democratisch zijn de bedoelingen van andere groeperingen. Het Parool schreef gisteren dat Ajax-hooligans en hooligans van andere clubs graag de confrontatie met hun Engelse collega’s aan willen gaan.

Ook de antifascisten van Afa Nederland hebben laten weten de EDL en DDL te gaan confronteren “op welke manier dan ook”. AFA Nederland stelt zichzelf daarbij boven de wet: “We zien antifascistische protest acties als een basaal mensenrecht wat niet in wetten te gieten is, waarin wij ons niet laten beknotten door de staat en dus ook nooit vooraf toestemming voor vragen.” AFA geeft daarbij haar achterban vanwege de noodverordening ook enkele tips: “Probeer onopvallend en dressed down naar het museumplein te komen, heb van te voren een goed verhaal klaar mocht je toch door de smeris worden aangehouden. Je zou bijvoorbeeld kunnen zeggen dat je onderweg bent naar de Dokwerker, maar een beetje verdwaalt. Het comité tegen vreemdelingenhaat houdt daar namelijk een toegestane manifestatie.” 

AFA Nederland is duidelijk uit op een confrontatie met de EDL. Je kunt je afvragen of de strategie van de AFA een effectieve is: sympathie en begrip zal het toch al omstreden AFA er niet mee winnen. De discussie zal nu voor en na de demonstratie alleen maar over rellen gaan en amper over het gedachtengoed van de EDL en DDL. Het zal ook niet meer gaan over de indirecte banden van de EDL (via Pamela Geller) met Geert Wilders , die zich overigens heeft gedistantieerd van de demonstratie van a.s. zaterdag.

De gewelddadige skinheads en hooligans van de EDL kunnen tevreden zijn. Ze krijgen wat ze willen en wat ze gewend zijn: aandacht door rellen. De vraag dient zich aan of je ze die lol wel moet gunnen. Moet de demonstratie van het European Freedom Intitiative niet verboden worden?

Onder normale omstandigheden ben ik daar geen voorstander van. Het recht op demonstreren is een belangrijk democratisch recht dat voortvloeit uit een ander recht: de vrijheid van meningsuiting.

Het is gemakkelijk te pleiten voor de vrijheid van meningsuiting voor gelijkgestemden, maar die vrijheid moet evengoed gelden voor personen of groepen waar je het volstrekt niet mee eens bent. Wat mij betreft moet Geert Wilders in alle veiligheid zoveel mogelijk kunnen zeggen, evenals streng orthodoxe salafistische predikers. Ik geloof, misschien naief, in het open debat en niet in het verbieden van meningen. Zelfs de xenofobe opvattingen van de EDL moeten geventileerd kunnen worden. Een demonstratie van het European Freedom Initiative zal ook zichtbaar kunnen maken dat de aanhang van Wilders niet alleen bestaat uit brave boze burgers, maar ook uit rechtsextremisten. Het is dan aan Wilders daar (nogmaals) nadrukkelijk afstand van te nemen.

Toch ben ik in dit geval wel voor een verbod. De demonstratiegeschiedenis van de EDL toont dat een belangrijk deel van haar achterban alleen geinteresseerd is in het gewelddadig verkondigen van een mening. Met dank aan Nederlandse hooligans en AFA Nederland dreigen ze de rellen te krijgen die ze wensen. Het is de vraag is of we ze deze geweldsmanifestatie op onze kosten moeten gunnen. Wat mij betreft liever niet. Met tegenzin pleit ik daarom voor een verbod.