Lezing Arnon Grunberg op 4 mei was dapper

Martin Sommer concludeerde in zijn column van 31 januari in de Volkskrant dat het Wilders-proces alleen maar verliezers kent. Hij is van mening dat het proces niet gevoerd had moeten worden en hij beroept zich daarbij op de rechtsgeleerde prof Paul Cliteur, senator van Forum voor Democratie. Cliteur schreef op verzoek van Wilders’ advocaat een beschouwing waarin hij betoogde dat van een overtreding van de artikelen 137c en 137d geen sprake was geweest. De aanklacht luidde immers dat Wilders zich ‘opzettelijk beledigend [zou] hebben uitgelaten over een groep mensen, te weten Marokkanen, wegens hun ras’. (art. 137c) Daarnaast was Wilders ook aangeklaagd wegens ‘aanzetten tot haat tegen en/of discriminatie van mensen, te weten Marokkanen, wegens hun ras.’(art. 137d)

Welnu, zo redeneerde Cliteur, de Marokkanen vormen geen ras en dus zijn de artikelen 137c en 137d niet op Wilders’ uitspraken van toepassing. Het is een sterke redenering, omdat Marokkanen wel een gemeenschappelijke nationaliteit hebben en misschien ook wel een gemeenschappelijke afkomst (hoewel daarover valt te twisten), maar zeker geen raciaal homogene groep vormen. Men moet zich echter wel realiseren dat Wilders zijn uitspraak niet in het parlement deed of in een lezing, maar in een zaal vol met aanhangers, die op de vraag van Wilders ‘Willen jullie meer of minder Marokkanen?’ massaal ‘Minder, minder, minder!’ scandeerden. Waarop Wilders antwoordde: ‘Dan gaan we dat regelen.’ De hele zaak was in scène gezet. Volgens ingewijden had Wilders kort daarna spijt van deze actie (NRC 17 maart 2016). Een aantal PVV’ers (o.a. Joram van Klaveren, Roland van Vliet en Laurence  Stassen) hebben naar aanleiding van de ‘Minder, minder, minder’-affaire de PVV verlaten.

Volgens de redenering van professor Cliteur is het niet strafbaar om op een meeting van antisemieten de aanwezigen de vraag voor de leggen: ‘Willen jullie meer of minder joden?’ (Minder, minder, minder!) Joden vormen namelijk geen ras.

Ik ben benieuwd of Cliteur en Sommer zover zouden willen gaan. Zelf heb ik in de tweede editie van mijn boek ‘Wilders. Tovenaarsleerling’ (2016) het standpunt ingenomen dat er wel degelijk sprake was van aanzetten tot haat en dat men er gevoeglijk van uit mag gaan dat de wetgever onder ‘ras’ ook een etnische groep verstaat.

Het gaat er om dat de etnische of raciale groepen – of individuele leden van die groep – zich met reden door zulke spreekkoren bedreigd kan voelen. Mijns inziens is dat is bij de vraag van Wilders (en het geënceneerde antwoord van de volle zaal) het geval.

Arnon Grunberg zei in zijn 4 mei lezing:

En het is ook logisch dat als er gesproken wordt over bepaalde bevolkingsgroepen op een manier die doet denken aan de meest duistere tijd uit de twintigste eeuw, als dat gewoon is geworden, er vroeg of laat op die manier ook weer over Joden gesproken kan worden.

Voor mij was het van begin af aan duidelijk: als ze het over Marokkanen hebben, dan hebben ze het over mij.’

Een aantal columnisten alsmede het circus Baudet zijn daarover gevallen. Ik niet. Ik vond het dapper!