Lezers willen intelligente regionale journalistiek, geen lifestyle gelul

Er wordt de laatste tijd veel geklaagd over de teloorgang van de lokale journalistiek. De ‘perstribunes’ van steeds meer gemeentes blijven leeg omdat plaatselijke kranten – huis-aan-huis en betaald – steeds vaker de handdoek in de ring gooien. Maar regionaal nieuws-lezers hebben behoefte aan inhoudelijke journalistiek.

In de jaren negentig nog had je bijna overal een bloeiend regionaal dagblad met een uitgebreide berichtgeving over wat er om de hoek en in de raadhuizen voorviel. Daarnaast bestonden er talrijke huis-aan-huisbladen. Vaak kreeg de burger verschillende titels in de bus en er was er altijd wel eentje bij die wat meer wilde zijn dan doorgeefluik voor de plaatselijke middenstand. Daar is niet veel meer van over. Crisis en internetrevolutie hebben de huis-aan-huisbladen ernstig aangetast. Ook de regionale dagbladen maken zware tijden door.

Uitdunning Dat komt niet alleen door externe omstandigheden maar ook door het eigen beleid. Nederlands grootste uitgever van streekkranten Wegener raakte in handen van een Engelse mediareus, Mecom, die een eenvoudig recept had om de winst op te krikken: bezuinigen door uitdunning van het personeel en het samenvoegen van redacties en titels. Dat beleid werd ook nog uitgevoerd door managers zonder gevoel voor de Nederlandse verhoudingen. Zo joegen de Mecom-bazen talloze lezers extra weg die ondanks de alternatieven op het internet de vertrouwde kranten nog trouw waren gebleven. Het enige waar je een grimmig genoegen aan kunt beleven is de gedachte dat Mecom met deze aanpak uiteindelijk zichzelf in de grootste moeilijkheden heeft gebracht. Ze werd gedwongen de Wegener-kranten te verkopen. Aan wie? Aan de Persgroep, het Belgische bedrijf dat nu al Het Parool, de Volkskrant, Trouw en het AD bezit. Die heeft nu aangekondigd de fouten van Mecom op grotere schaal te herhalen.

Afdankertje Alle kranten worden een afdankertje van het Algemeen Dagblad. Dat werkt zo: er komt één grote redactie die voor dit AD en voor de kranten van Wegener het nationale en internationale nieuws gaan verslaan. De redacties van de regionale kranten worden verder uitgedund omdat zij nu alleen nog maar regionaal nieuws hoeven te garen. De lezers krijgen als extraatje nieuwe katernen met lifestyle gelul enzo. Het merkwaardige is dat een dergelijke operatie al eens heeft plaatsgevonden. In het verleden werden de Haagsche Courant, het Rotterdams Dagblad en het Utrechts Nieuwsblad op deze wijze onder de vleugels van het Algemeen Dagblad genomen. Dat heeft tienduizenden en nog eens tienduizenden abonnees gekost. Dat kan overigens een op winst gericht mediaconcern niet zoveel schelen. Het gaat om de zwarte cijfers om het verschil tussen kosten en inkomsten. Hoge winst met weinig lezers is beter dan minder winst met veel lezers. Het is hartstikke duur om een papieren krant tot in alle uithoeken van de regio te bezorgen.

Regionale bril Krantendirecteuren en managers begrijpen niet dat lezers van regionale dagbladen graag willen dat ook het landelijk en het internationale nieuws bekeken wordt door de regionale bril en beschreven in de toon en de stijl die ze in hun streek prettig vinden. Anders namen ze wel de Volkskrant, de NRC, Trouw of De Telegraaf. Of het AD. Die mensen zijn niet gek of niet dom. Die stellen onmiddellijk vast dat hun krant een afleggertje is geworden van een landelijk dagblad. En ook dat het streeknieuws binnen het geweld van de lifestyle, de roddel en het katern met landelijk nieuws oogt als een ondergeschoven kindje. Het huis-aan-huisblad is geen alternatief. Dat is in veel gevallen meeverkocht aan de Persgroep: Wegener stuurde zijn huis-aan-huisbladen centraal aan met een geautomatiseerde opmaak en een veelal lullige inhoud die de betaalde kranten niet mag beconcurreren.

Goed nieuws Dit is erg goed nieuws. Het betekent dat er ruimte ontstaat voor nieuwe initiatieven. Uiteraard zijn de dagen van de gedrukte media geteld. Het is trouwens veel te duur om een papieren medium in het leven te roepen dat je ook nog moet laten bezorgen. Tegelijk biedt het internet veel mogelijkheden om tot een multimediaal aanbod te komen waarbij je leestekst, radio en bewegend beeld combineert. Dat hoeft geen kapitaal te kosten. Je hebt er talent voor nodig, een beetje verstand van ICT-zaken en uithoudingsvermogen.

Journalistieke ervaring komt er genoeg op de markt nu de Persgroep een nieuwe ontslagronde voorbereidt. Sponsors en adverteerders zijn in het lokale winkelcentrum te vinden. Bedenk wel: je kunt veel goedkoper zijn dan de advertentieloper van het lokale sufferdje. Hier zijn vier voorbeelden van waar ik op doel: – Groninger Internet Courant – Prachtig Pekela – Vers Beton – Pop Up TV

Raak niet verstrikt in allerlei procedures om bij de gemeente een lokale internetfrequentie te bemachtigen. Doe het zelf. Gebruik het internet. Combineer de hele kolerezooi met handig gebruik van de sociale media. En vooral: ken je stad. Ken je dorp. Sla de lokale toon aan. Ga voor kwaliteit en niet voor wezenloos gelul. Je stad- en dorpsgenoten zijn intelligente mensen met veel gezond verstand. Wees relevant. En houd vol.

Ga tenslotte minstens eenmaal per week op de knieën en dank God dat Hij het verstand van de Persgroepdirectie heeft verduisterd. Vraag Hem om daarmee door te gaan.

Volg Han ook op Twitter

Het nieuwste boek van Han is De Mooiste Jaren van Nederland (1950-2000)

cc-foto: UNHCR