Eerste verkiezingsdebat in plenaire zaal van de Tweede Kamer
Leven op aarde in gevaar door hardnekkige verslaving aan fossiele brandstoffen
De gezondheid van de wereldbevolking is overgeleverd aan een wereldwijde verslaving aan fossiele brandstoffen. Dat is de conclusie van een nieuw rapport waaraan ruim honderd experts van 51 verschillende instellingen hebben meegewerkt. Volgens de onderzoekers is het van groot belang dat er op alle terreinen een omslag wordt gemaakt naar beleid dat de volksgezondheid centraal stelt.
Het rapport meldt een forse toename van sterfgevallen door hitte, honger en besmettelijke ziekten naarmate de klimaatcrisis heviger wordt, terwijl overheden subsidies blijven geven aan de fossiele brandstofindustrie. Armere landen die de gevolgen van de opwarming van de aarde ondervinden, worden aan hun lot overgelaten.
Het rapport is opgesteld door The Lancet Countdown, een mede door de EU gefinancierd jaarverslag over klimaatverandering en gezondheid. Daarin valt terug te lezen dat de meerderheid van de onderzochte landen in 2019 gezamenlijk zo’n 400 miljard euro in fossiele brandstoffen heeft gepompt.
"De afhankelijkheid van fossiele brandstoffen ondermijnt niet alleen de mondiale gezondheid door de grotere gevolgen van de klimaatverandering, maar heeft ook een directe invloed op de gezondheid en het welzijn van de mens, door vluchtige en onvoorspelbare fossiele-brandstofmarkten, zwakke toeleveringsketens en geopolitieke conflicten", aldus het rapport.
De onderzoekers constateren daarnaast dat economische verliezen in verband met de gevolgen van klimaatverandering ook de druk op gezinnen en economieën vergroot. Extreme hitte zorgt er bijvoorbeeld voor dat mensen niet kunnen werken. In 2021 gingen er wereldwijd 470 miljard arbeidsuren verloren, een afname van 40 procent ten opzichte van de jaren 90 van de vorige eeuw. Het economische en inkomensverlies wordt geschat op z’n 700 miljard euro. Ten opzichte van de jaren 50 van de vorige eeuw is het aantal gebieden dat last heeft van extreme droogte met ruim 30 procent toegenomen. De economische achteruitgang heeft een direct gevolg op de volksgezondheid.
Het rapport, dat voorafgaand aan de volgende maand gehouden klimaattop COP27 in Egypte werd gepresenteerd, roept op tot fors meer investeringen in de gezondheidsstelsels, die momenteel gebukt gaan onder een drietal crises: het coronavirus, de gestegen kosten van levensonderhoud en de afhankelijkheid van Russische olie en gas. De onderzoekers bepleiten dat een "gezondheidsgerichte reactie" op de energiecrisis de overgang naar hernieuwbare energie versnelt.
"We gaan ten onder aan de klimaatcrisis", zei secretaris-generaal van de VN António Guterres, in een reactie op het rapport. "Het ondermijnt niet alleen de gezondheid van onze planeet, maar de gezondheid van mensen overal - door giftige luchtvervuiling, afnemende voedselzekerheid, grotere risico's op het uitbreken van besmettelijke ziekten, extreme hitte, droogte, overstromingen en meer."
Ook zei hij dat “de wetenschap duidelijk” is: “Massale, verstandige investeringen in hernieuwbare energie en klimaatbestendigheid zullen mensen in elk land een gezonder en veiliger leven garanderen.”
Reacties (47)
Titel is misleidend. Het leven op aarde is niet in gevaar. De leefbaarheid voor mensen in gevaar. En dat is wat bij veel mensen nog steeds niet wil doordringen. Die denken dat milieu en klimaatmaatregelen alleen maar gaan om hier en daar een paar zeldzame soorten te redden. Maar het gaat om het overleven van de mens zelf. Ja, er zullen andere soorten met ons ten onder gaan, maar het leven zal zich aanpassen aan de nieuwe omstandigheden. Net zoals na de komeet die de dinosaurussen uitroeide. Wij kunnen niet zonder de aarde, maar de aarde kan rustig zonder ons, dat heeft ze miljarden jaren gedaan.
Fossiele brandstoffen zijn eindig, dus het probleem lost zich vanzelf op. Je moet je natuurlijk hierop voorbereiden, dus investeren in andere energiebronnen is zinvol, vooral bij stijgende prijzen. Maar iedere druppel of gram die wij niet verbruiken zal elders op de wereld alsnog verbruikt worden, dus de klimaatverandering is onafwendbaar. Behalve natuurlijk als we andere manieren vinden om de aarde te koelen, zoals op grote schaal bomen planten. Daar hoor je maar heel weinig over, zal wel niets aan te verdienen zijn.
Fossil is goed en slecht: WMO rapport over natuurrampen (incl droogte) "De auteurs van het recente WMO-rapport keken aan de hand van gegevens uit EM-DAT naar de gevolgen van stormen, droge periodes, overstromingen, hitte- en koudegolven, bosbranden en aardverschuivingen tussen 1970 en 2019. Daaruit bleek dat het dodental door dergelijke rampen decennium na decennium daalde, van ruim 50.000 doden in de jaren zeventig tot minder dan 20.000 in de jaren tien van deze eeuw. Tegelijkertijd was er een sterke stijging te zien van het aantal gemelde rampen.
Er was een onderzoek na de fusie van Oost en West Duitsland. Er was eerst in Oost Duitsland een kortere levensverwachting maar dat verschil trok snel weg na de fusie. De reden was de hogere welvaart die daar kwam. Die welvaart komt mede door fossiele brandstoffen. Heeft dit rapport daar ook rekening mee gehouden. Want je kan wel heel hard fossiel er uit willen gooien maar zonder alternatief (kernenergie want zon en wind werken niet bij mist) gaat die welvaart fiks achteruit. Ja, vervelend woord: alternatief. Want het is makkelijk om 'weg met fossiel' te roepen maar wat gaan daar de nadelen van zijn. Als je die niet meeneemt, dan gaat het een heel makkelijk en eenzijdig onderzoek zijn.
Er is een heldere weg vooruit, maar die wordt niet bewandeld. De oproep om een enorme hoeveelheid huizen te bouwen bijvoorbeeld, is een gouden kans om 50 jaar vooruit te springen. De kennis is er, maar de ambitie niet.
"De inhoud van deze reactie voldoet niet aan de spelregels. Het is niet (langer) mogelijk om te reageren."
Het is een goede zaak dat diesel péperduur wordt. Waarom? Niet alleen die vieze sjoemeldiesels, maar ook om de het botenbezit van dure renteliberalen die pronken met een jácht, geweetwel, met een diesel die 3 op 1 slurpt. Het oubollige scheepsvertoon van de betere portemonnaie zal allengs verschrompelen tot wat goede sier in de jáchthaven met borrelgenoten van de Partij op hun wufte partyboten. Cruiseschepen idem dito, laat het maar snákken naar betaalbare diesel. Nee, ik ben er nimmer jaloers op geweest, ik zéil, met electrische hulpmotor. En wat mij betreft mag die diesel nog veel duurder worden, en komt er ook een fórse belasting op vliegkerosine voor de hebberige vliegtuigfanaten.
Soms Hannes, is het handig om 'nivelleren' niet als het beste argument inte zetten, in eerlijk met het seriueze klimaat probleem om te gaan, maar u bent er dan wel als een van weinigen eerlijk over. Top.
Ik zeil zonder hulpmotor, ben ik nu ook stoer? En dan beweren dat je niet jaloers bent, zeer geloofwaardig.
En voedsel wordt natuurlijk duurder: tractoren rijden niet op lucht immers...
Potsierlijk stukje weer Hannes, waarom moet jij zeilen, vervoer je iets nuttigs met je boot? Of is het slechts ijdel tijdverdrijf, dat dus onnodige milieubelasting veroorzaakt?
Beste Hannes, Cruiseschepen varen niet op diesel maar op stookolie, een veel zwaardere fractie. Daarom zijn ze ook zo gruwelijk vervuilend. Dat gezegd hebbend: bedenk dat voor alles wat wij eten of consumeren fossiele brandstof nodig is. Zelfs de ecologische supermarkt wordt bevoorraad door een vrachtwagen op diesel. We zouden idealiter van fossiele brandstoffen af moeten, maar de pijnlijke waarheid is dat we dat op korte termijn helemaal niet kunnen. Voor meer info: de boeken van Vaclav Smil.
Mee eens maar dan ontheffing voor de transportsector en voor dieseltreinen
"We gaan ten onder aan de klimaatcrisis", zei secretaris-generaal van de VN António Guterres, in een reactie op het rapport. "Het ondermijnt niet alleen de gezondheid van onze planeet" Ik denk niet dat "we" ten onder gaan. Helaas voor veel ander leven op de planeet zal de mens blijven bestaan. Onze huidige levenstijl zal wel eens in gevaar kunnen komen, maar dat zal ook een heel grote groep mensen niet beinvloeden aangezien zij niet in de buurt komen van die levensstijl. Ook is de gezondheid van de planeet niet in het geding. De levensomstandigheden van een groep mensen misschien maar voor de planeet zelf maakt die graad meer of minder niet veel uit.
@ MarcoG - je ziet de ernst van de situatie niet in. Je bagatelliseert op een makkelijke, ongeïnformeerde, en gevaarlijke manier. Dat deel één van een probleem. Deel twee is dat tallozen redeneren zoals jij doet. Dit maakt het probleem veel ernstiger, want wanneer mensen groepsgewijs zo praten, elkaar geruststellen, dan gaan ze hun gedeelde kijk op de klimaatcatastrofe ook voor dé waarheid houden. Dit heet: cognitieve dissonantie. Een onjuiste overtuiging die altijd pas ophoudt te bestaan als het te laat is. Filosoof Thomas Hobbes merkte op: "Hell Is Truth Seen Too Late". Deze uitspraak is voor meerderlei uitleg vatbaar. Nu maar zo: als te veel mensen een werkelijkheidsopvatting erop na houden die in strijd is met de stand van de kennis, de ethiek en de wetenschap in hun tijd, dan mag je verwachten dat dit collectieve negeren op een kwade dag een onzacht en schrikbarend ontwaken tot gevolg heeft.
En toch heeft Marco gelijk, wat kan er maximaal gebeuren? De levensomstandigheden van de mens kan zo verslechteren dat 70, 80 of misschien wel 90 procent van de mensheid uitsterft. Een gedeelte van het dierenrijk zal verdwijnen en ook de plantensoorten zullen afnemen. Maar dan: met een paar honderd miljoen mensen zal de wereld zich weer snel herstellen en kunnen we overnieuw beginnen... Het is gewoon simpel: 8 miljard mensen is teveel. De rest is allemaal een bijzaak.
Ja, Marco en Hallahan, wat kan er nou helemasl gebeuren? 80% van de mensheid zal hooguit verdwijnen. En dat gebeurt op een manier die ontzettend leuk is. FEEST!!
Heb je ook argumenten nep-drs of blijf je gewoon een beetje pruttelen? 80% Van de mensheid verdwijnen zal een zegen zijn voor de planeet vdbemt. Dat is een feit.
@ Marco & Hallahan - ik zie het hier regelmatig, en de frequentie ervan neemt toe: mensen die al badinerend en zonder enige emotie keuvelen over de reductie van de wereldbevolking door de klimaatcatastrofe. Het gaat zomaar over miljarden soortgenoten, die onder erbarmelijke, gruwelijke omstandigheden zullen verdwijnen, en niet meer aan voortplanting toe kunnen komen. Wat is er met jullie gevoelsleven aan de hand? Het lijkt warempel alsof jullie niet in de realiteit, maar in slechte science-fiction leven. In elk geval is dat van die kleine groep overlevers en het volledige herstel van het klimaat pure fantasie. Het globale en onmetelijk complexe ecosysteem zal na een klimaatramp nooit opnieuw kunnen worden wat het ooit was. Het was en is éénmalig, uniek, uiterst kwetsbaar, en ons allemaal in beheer gegeven. Kapot is hier voorgoed kapot. De documentaire is dan afgelopen, het boek is uit, en er kan geen 'sequel' of 'redux' komen. (Marco, ik ben overigens echt doctorandus; ik zie je grofheid hier maar over het hoofd)
Massale, verstandige investeringen in hernieuwbare energie en klimaatbestendigheid zullen mensen in elk land een gezonder en veiliger leven garanderen.” Met alleen zon- en windenergie komt men er in ieder geval niet. Hoe graag men dit ook wil geloven. En zo duurzaam zijn deze energiebronnen nu ook weer niet. Er worden veel (schaarse) aardmetalen en kunsstoffen gebruikt.
Mee eens. Nu stoppen met fossiel legt de aarde stil. Ja, dan bestaat er ineens ook geen subsidie meer voor nieuwe energiebronnen. Velen beseffen niet dat de opbrengsten van fossiel (door overheid en bedrijven) mede geïnvesteerd worden in hernieuwbaar. Fossiel is nu nog een cash cow voor de overheid. Dit stilleggen is het failliet van veel overheden. Ga nu eindelijkmook eens investeren in kernenergie of thorium centrales. Veel te lang getraineerd want, is te duur, afval en duurt te lang. Tja uitstellen is makkelijk. Verminderen fossiel, ja geen probleem. Maar investeer in hernieuwbaar en kernenergie.
Veel open deuren, maar het laten we dan ook in alle redelijkheid vaststellen dat dit niet van vandaag op morgen gerealiseerd is.
De grote olifant in de kamer blijft wel dat we met teveel mensen op aarde zijn. We zijn in 200 jaar van 1 naar 8 miljard mensen gegaan en het einde van de groei is nog lang niet in zicht. Elke omslag naar meer duurzaamheid in het gebruik van grondstoffen waarbij de mondiale bevolkingsgroei niet geadresseerd wordt, zal toch weer tegen dezelfde problemen aan blijven lopen. Nu is het in arme landen moeilijk om aan geboortebeperking te doen, maar we zouden hier in het rijke Westen toch al wel wat stappen kunnen nemen? Begin in Nederland bijvoorbeeld met het afschaffen van kinderbijslag.
Is dan ook wel weer ironisch dat hier wordt gepleit voor investeringen in gezondheidszorg terwijl de verbeterde gezondheidszorg juist direct verantwoordelijk is voor die bevolkingsexplosie.
Daar komt bij dat kinderen hier in het westen een veel grotere aanslag op het klimaat zijn dan kinderen in bv. Afrika.
@ZonderNaam "De grote olifant in de kamer blijft wel dat we met teveel mensen op aarde zijn." We zijn met teveel mensen op aarde zijn om de huidige manier van leven te kunnen continueren. Die zal dus aangepast moeten worden. Dat wil jij niet. Dus benoem je als 'olifant' het teveel aan mensen. "Elke omslag naar meer duurzaamheid in het gebruik van grondstoffen waarbij de mondiale bevolkingsgroei niet geadresseerd wordt, zal toch weer tegen dezelfde problemen aan blijven lopen." Wat nog maar de vraag is. De bevolkingsgroei is een resultante van de huidige manier van leven en geen oorzaak. "Begin in Nederland bijvoorbeeld met het afschaffen van kinderbijslag. " Dat is een goed idee. Maar om andere redenen. Zorg er wel voor dat ieder kind dat zich binnen de Nederlands landsgrenzen bevind zich naar behoren kan ontwikkelen. Dus er zal wel wat voor in de plaats moeten komen dat direct ten goede komt van het kind zonder (zoals nu) de levenskeuzes van ouders te financieren.
@ MG1968-2 "We zijn met teveel mensen op aarde zijn om de huidige manier van leven te kunnen continueren. Die zal dus aangepast moeten worden." Eens bij een stabiele of dalende wereldbevolking, maar bij continue geboortegroei zullen alle andere aanpassingen ook niet voldoende blijken. "De bevolkingsgroei is een resultante van de huidige manier van leven en geen oorzaak. " Is dat bewezen? Volgens mij is liggen er meerdere oorzaken onder de bevolkingsexplosie die je niet allemaal zomaar wil veranderen, zoals bijvoorbeeld de langere levensverwachting door de vooruitgang in geneeskunde.
De bevolkingsgroei is de oorzaak van de huidige manier van leven. Volgens mij is bevolkingsgroei, lees grote gezinnen, een cultuur dingetje in Afrika. En ook volgens mij altijd al zo geweest. Toen wij het na de oorlog steeds beter kregen ging de gezinsgrootte naar beneden. Nu Afrika nog. Maar dat is dweilen met de kraan open met die corrupte regeringen.
"De bevolkingsgroei is een resultante van de huidige manier van leven en geen oorzaak." Je hebt gelijk, de mens is in staat overal op de planeet in leven te blijven en weet effectief af te rekenen met de natuurlijke vijanden.
@ZonderNaam "Is dat bewezen? Volgens mij is liggen er meerdere oorzaken onder de bevolkingsexplosie die je niet allemaal zomaar wil veranderen, zoals bijvoorbeeld de langere levensverwachting door de vooruitgang in geneeskunde." Nee, maar jou stelling dat deze bij het aanpassen van de huidige manier van leven blijft doorgroeien (waarbij je ook nog lijkt uit te gaan van hetzelfde tempo) is dat evenmin. Daarnaast zijn er wel degelijk redenen om aan te nemen dat de bevolkingsgroei zal veranderen. Je voorbeeld van de levensverwachting heeft in armere delen van de wereld bijvoorbeeld een omgekeerd effect op het aantal geboorten. Maar waar het om gaat is daar waar je maar een beperkte invloed op hebt (i.c. bevolkingsgroei) je dat wat je (redelijkerwijs) kunt doen niet moet laten maar zoals je zegt zal daar de invloed ongewis van zijn. Dat is echter nooit een reden om de invloed die je wel hebt en die in hoge mate effectief kan zijn (i.c. aanpassen huidige manier van leven) zeker niet moet laten. De 'olifant' zoals jij hem gebruikt wordt door menigeen ingezet om inert te blijven op die aanpassing: omdat men een reden zoekt om niet te hoeven aanpassen. Let wel: ik zeg daarmee niet dat jij hem ook zo inzet. Als die reden er al is. De 'olifant' is die in elk geval niet.
@ MG1968-2 Ho wacht even, ik zeg nergens dat we onze levenswijze NIET moeten aanpassen, alleen dat dit niet het gewenste effect zal hebben als we niet OOK wat aan de explosieve bevolkingsgroei doen. Het is EN/EN. Er moet sowieso gedweild worden, alleen het is effectiever als je de kraan niet open laat staan. Dat de wereldbevolking vanzelf naar een draagbaar niveau afzakt als we allemaal duurzaam genoeg leven lijkt me ook grenzeloos naïef. Maar zelfs als dat waar is, dan nog is er toch geen bezwaar om in ieder geval nu mensen in het Westen proberen te overtuigen af te zien van nageslacht? Dat heeft volgens mij alleen maar voordelen.
Kinderbijslag heeft in westerse landen nauwelijks nog invloed. Het geboortecijfer zit al onder het vervangingsniveau. BanglaDesh was uitermate succesvol in het omlaag brengen van de geboortecijfers. Maar in veel Aziatische en Afrikaanse landen wil het maar niet lukken. Daar kunnen grote aantallen kinderen een statussymbool zijn.
@ DanielleDefoe Mijns inziens moeten we nog veel verder onder het vervangingsniveau gaan zitten, we moeten echt naar een daling toe. En hoe sneller die daling ingezet kan worden hoe beter. En de enige humane manier om een bevolkingsdaling te realiseren is door mensen ervan te overtuigen vrijwillig te kiezen geen nageslacht na te laten. Kinderen nog iets duurder te maken door kinderbijslag af te schaffen was het eerste dat in mij opkwam, maar er zullen best betere instrumenten te bedenken zijn.
Onze bevolkingspiramide staat voor een grootdeel ondersteboven dus even geduld.
Zondernaam De makke van Afrika is dat ruwweg de halve bevolking onder de 20 is. Die gaan nog allemaal kinderen krijgen. Het gaat jaren duren voor de bevolkingspiramide op de westelijke gaat lijken. https://www.statista.com/statistics/1226158/median-age-of-the-population-of-africa/
Beste DanielleDefoe, "Een statussymbool", hoe komt u er in godsnaam bij dat kinderen een pronkstuk zouden kunnen zijn, en het in dit continent niet om een noodzakelijke overlevingsstrategie zou draaien, die wij een oudedagsvoorziening noemen!
Misschien belasting heffen op kinderen, dat zou ook voor een rem kunnen zorgen van geboortes in de wat minder gewaardeerde lagen van de maatschappij. Of wat dacht je van het afschaffen van toeslagen als je een kind krijgt. Of misschien nog preventiever: verplichte sterilisatie bij aanvang pubertijd, die je op latere leeftijd ongedaan kan laten maken onder voorwaarden. Dan hebben we eindelijk ook paal en perk gesteld aan het laatste stukje immateriele geluk dat voor sommige mensen tegenwoordig nog is weggelegd. --- Nee bedankt ZonderNaam2.... Mijn ideaal is nog altijd dat ik vind dat ieder gezin in Nederland met 1 kostwinner, zonder toeslagen, een huis moet kunnen kopen en een gezin moet kunnen onderhouden. Er zijn niet teveel mensen, er is vooral een klein clubje mensen die vindt dat zij recht hebben op onevenredig veel, ten koste van anderen, die een substantieel deel van onze maatschappij heeft wijsgemaakt dat het probleem bij andere mensen ligt. Innovatie, vrijheid, decentralisatie van macht en middelen... Dat is de mindset die we nodig hebben, niet nog meer regulering en centralisatie van macht. Dat laatste is juist het probleem waaruit bijna alles voort vloeit.
@ Verwarde Man In het Westen behoren we ALLEMAAL, van rijk tot arm, tot het kleine clubje mensen dat onevenredig veel recht op alles claimt. Stel dat we de wereldbevolking op de huidige 8 miljard weten te stabiliseren en de levensstandaard voor iedereen op de wereld gelijktrekken zodat 8 miljard mensen draaglijk wordt voor de planeet, dan noch zullen wij in het Westen zoveel moeten inleveren dat jouw ideaal waar 1 kostwinner een huis moet kunnen kopen en een gezin moet kunnen onderhouden niet tot de mogelijkheden behoort.
De ontdekking van (gratis) energie heeft er mede voor gezorgd dat er nu 7 miljard mensen op deze aarde kunnen leven. Succes met afschalen zou ik zeggen.
[ “Massale, verstandige investeringen in hernieuwbare energie en klimaatbestendigheid zullen mensen in elk land een gezonder en veiliger leven garanderen.”] Onzin, niemand kan die garantie afgeven. We gaan de winst niet gebruiken om een betere klimaat te creeeren, we gaan de winst gebruiken om als bevolking te groeien waardoor we binnen de kortste keren weer tegen dezelfde problemen aanlopen. Dat is al duidelijk in de Nederlandse politiek. De boeren moeten niet opdonderen voor een betere leefomgeving, zij moeten opdonderen zodat er uitstootrechten vrijkomen om meer te kunnen bouwen waardoor we aan het einde van de rit met dezelfde problemen komen te zitten.
@Gio "We gaan de winst niet gebruiken om een betere klimaat te creeeren, we gaan de winst gebruiken om als bevolking te groeien waardoor we binnen de kortste keren weer tegen dezelfde problemen aanlopen." Daar zijn we zelf bij. Vooralsnog bezie ik je schrijven als een poging van legitimatie van je voorkeur om niets te hoeven te wijzigen in levenswijze. Eentje die het voor je zelf misschien wel goed doet maar onzin is. Overtuig me maar dat het anders zit.
Zo lang de bevolking van de rijke landen massaal op rechtse artijen blijft stemmen, gaat het niet gebeuren. Ga er maar vanuit dat op termijn alle voorspellingen uitkomen. Gigantische problemen zullen het grootste deel van de mensheid en alle andere zoogdieren uitroeien. En waarom? Omdat GELD belangrijker is.
Het is hierom dat ik de steeds wer herhaalde leugen dat er bij de recente akties van stop-oil kunstwerken zijn vernield. Een smerige leugen die constant wordt herhaalt door bepaalde sujetten om de steun voor deze noodzakelijke akties te ondermijnen. ZIj die dit doen haten mensen, de aarde en het leven in het algemeen, zijn lid van een doodscultuur en vormen een gevaar voor de mensheid en de planeet. Ik hoop dat er over een tijdje tribunalen komen waarin de klimaatontkenners worden veroordeeld voor poging tot genocide
Dat wordt nog dringen tussen extreem rechts en extreem links, met al die tribunalen. Er zijn niet veel klimaatontkenners, een paar gekkies aan de zijlijn. De vraag is hoe je dit vorm gaat geven. Hoeveel welvaart ben je bereid in te leveren? Of moet het allemaal van anderen komen? De ophef over de energieprijzen lijkt het laatste aan te geven. Ben jij al klimaatneutraal, en waarom niet?
Aangezien momenteel economische activiteit gelijk staat aan het gebruiken van fossiele energie, heeft minder kunnen werken vanwege de hitte eigenlijk een dempend effect op de uitstoot (hoe naar ook voor mensen). De grote vraag is of we een echte transitie gaan realiseren. Niet alleen de duurzame activiteiten erbij laten komen, maar ook echt stoppen met fossiele energie.
Ik kan de grote depressiegolf en het sombere gevoel die volgens zielkundige nu bij grote groepen burgers zou spelen wel verklaren!